Kwartalnik Boyma

Kwartalnik Boyma – nr 1 (19)/2024

W związku ze zmianą rządu w Warszawie w Instytucie Boyma postanowiliśmy przygotować cykl raportów „nowego otwarcia” w relacjach z najważniejszymi państwami Azji - do przeczytania w najnowszym Kwartalniku Boyma.

Pobierz ten materiał w  PDF

Instytut Boyma 02.03.2024

Świat się zmienia i nie ma pewności dokąd zmierza. Niektórzy myśliciele, jak Kishore Mahbubani czy Parag Khanna – twierdzą, że przyszłość świata leży w Azji. Z kolei badacze pokroju Xioming Huanga i Michaela Auslina głoszą, że kontynent ten ma najlepsze lata rozwoju już za sobą.

Niezależnie od długoterminowych perspektyw, wiele kluczowych procesów koncentruje się obecnie w Azji i na Pacyfiku. Jest wysoce prawdopodobne, że najbliższe lata będą nadal okresem zarówno relatywnie szybkiego wzrostu gospodarczego w tym makroregionie, jak i silnych tarć geopolitycznych. Warto pamiętać, że poza Ukrainą i Bliskim Wschodem, które obecnie pogrążone są w wojnach, Tajwan, Półwysep Koreański i Morze Południowochińskie to przynajmniej trzy z potencjalnych punktów zapalnych na światowej mapie konfliktów. Jednak mimo utrzymującego się ryzyka związanego z tymi napięciami, do tej pory gospodarki regionu potrafiły zachować silny wzrost. Przypomnijmy, że 2024 to kolejny rok, w którym Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje znacznie szybszy rozwój w regionie Azji niż gospodarki globalnej w ogóle (4,5 proc. wobec 3,1 proc.).

Dynamika procesów gospodarczych i politycznych w Azji będzie ma i będzie miała swoje konsekwencje dla Polski i Europy. Jak zauważył Andrew Michta, oba te teatry – europejski i wschodnioazjatycki – są ze sobą silnie powiązane. Choćby dlatego Polska powinna zmianom w Azji dokładnie się przyglądać i prowadzić aktywną politykę wobec kontynentu, powiązaną z innymi celami naszej polityki zagranicznej.

Dlatego w związku ze zmianą rządu w Warszawie w Instytucie Boyma postanowiliśmy przygotować cykl raportów „nowego otwarcia” w relacjach z najważniejszymi państwami Azji. Naszym celem było zarówno podsumowanie stanu obecnego, zwrócenie uwagi na silne i słabsze strony dotychczasowej polityki i wskazanie perspektywicznych kierunków działania na przyszłość. Raporty powstały z myślą nie tylko o decydentach politycznych, ale także biznesowych, wszak coraz więcej polskich firm zaczyna zwracać uwagę na pozaeuropejskie rynki.

Pierwsze dwa raporty dotyczą Chin i Indii. Chiny to druga gospodarka globu, trapiona jednak coraz to nowymi problemami i rosnącymi napięciami politycznymi. W ostatnich latach wyraźnie uwidocznił się trend spychania gospodarki na dalszy plan przez kwestie bezpieczeństwa, zarówno w polityce wewnętrznej jaki i relacji innych stolic z Pekinem. Na tej zmianie starają się skorzystać Indie. Największe państwo subkontynentu wyprzedziło już Chiny jako najludniejsze państwo świata, a od lat cieszy się pozycją ważnego gracza w branży IT i usług dla biznesu. Indie przejmują więc rolę „ziemi obiecanej” dla inwestorów, kraju o niskich kosztach pracy i potencjalnie niezwykle chłonnym rynku. Cytując podtytuł książki Sebastiana Domżalskiego „Indie w światowej gospodarce”, można powiedzieć, że indyjski słoń pragnie latać. Jak wysoko uda mu się jednak wzbić i ile mogą na tym skorzystać polskie firmy?

Trzeci raport dotyczy Japonii i Korei Południowej. Nippon od lat jest jednym z ważniejszych inwestorów i partnerów Polski spoza Unii Europejskiej, jednak w ostatnich latach musiał ustąpić miejsca Korei. To ostatnie państwo w błyskawicznym tempie wyrosło na jednego z głównych dostawców ciężkiego sprzętu wojskowego i partnera polskiego przemysłu zbrojeniowego. Jednak możliwości współpracy tak z Koreą, jak i z Japonią są dużo większe i często leżą w mniej widowiskowych sektorach, żeby wspomnieć tylko o odnawialnych źródłach energii, elektromobilności i branży kosmicznej.

Ostatni raport dotyczy nie tyle państw, co całego regionu, do tego rzadko pojawiającego się w mediach. Chodzi o Azję Centralną. Napaść Rosji na Ukrainę otworzyła przed tamtejszymi państwami nowe możliwości redefinicji więzi łączących je z Moskwą. W ramach wielowektorowej polityki zagranicznej (i gospodarczej) widać budowę nowych, intensywnych relacji z Chinami, USA i UE. Celują w tym zwłaszcza Kazachstan i Uzbekistan, które zwróciły baczniejszą uwagę także na Polskę. Nie powinno być tutaj zaskoczenia, wszak polskie firmy są obecne na tamtejszych rynkach już od lat, co daje duży potencjał rozwojowy.

Raporty te powstały dzięki wieloletniej współpracy z portalem wnp.pl, gdzie Instytut Boyma regularnie publikuje swoje analizy. Jesteśmy wdzięczni całemu zespołowi tego serwisu informacyjnego, szczególnie Rafałowi Kergerowi i Aleksandrze Helbin, dzięki którym wydaliśmy już ponad tysiąc tekstów. Także pierwsze wersje raportów w wersji polskiej po raz pierwszy ukazały się na tym portalu. Dziękujemy za tę współpracę i możliwość przedruku tekstów.

czytaj więcej

Ekspansja zagraniczna bez wychodzenia z biura

O zmianach w podejściu do wspierania ekspansji zagranicznej polskich spółek z Januszem Władyczakiem, prezesem KUKE, rozmawia Krzysztof M. Zalewski.

Zarys problematyki bezpieczeństwa regionalnego Azji Centralnej

Celem prezentowanego opracowania jest przybliżenie tematyki bezpieczeństwa regionalnego w Azji Centralnej w kontekście polityki regionalnej i zdolności poszczególnych republik do przeciwdziałania i eliminacji zagrożeń ze strony sił zewnętrznych.

Polityka (pro?)rodzinna Państwa Środka

Problem demograficzny Państwa Środka stał się głównym wyzwaniem dla XXI-wiecznej polityki wewnętrznej kraju. Rząd chiński od 2015 roku, po całkowitym wycofaniu się z polityki jednego dziecka, próbuje spowolnić kryzys demograficzny i idące za nim negatywne skutki, jednak działania te pozostają niewystarczające i nie satysfakcjonują potencjalnych przyszłych rodziców.

Jak Chiny odpowiadają na strategię Indo-Pacyfiku?

(Subiektywny) przegląd wybranych artykułów badawczych dotyczących stosunków międzynarodowych w regionie Azji i Pacyfiku publikowanych w wiodących czasopismach naukowych.

Tydzień w Azji #77: Uzbecki sektor bankowy szuka międzynarodowego wsparcia

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Polska-Indie. Uchylone okno gospodarczych możliwości

Pierwsza od 45 lat wizyta indyjskiego premiera w Polsce była ważnym sygnałem rosnącego wzajemnego zainteresowania. Deklaracja o strategicznym partnerstwie otwiera nowe możliwości. Polscy przedsiębiorcy mają szansę wypełnić tę deklarację treścią.

Azjatech #159: Australia zyska nowe centrum badań i rozwoju nad lekami antywirusowymi

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Newsletter Instytutu Boyma

Bądź na bieżąco. Newsletter Instytutu Boyma to wysyłany raz w miesiącu zbiór najważniejszych artykułów, analiz i wydarzeń związanych z polityką, gospodarką i innowacjami w państwach rozwijających się, ze szczególnym naciskiem na Azję

Krzysztof Zalewski dla Observer Research Foundation o polityce Luksemburga i unijnej integracji w obliczu koronawirusa

W swoim artykule Krzysztof Zalewski, na przykładzie Luksemburga opisuje dylemat integracji państw Unii Europejskiej w obliczu pandemii koronawirusa.

Tydzień w Azji #92: Hojniejsi niż Hollywood. Nowa siła może przesądzić o prezydenturze w USA

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Dr Joanna Dobkowska recenzuje książkę “Polityka zagraniczna Singapuru w regionie Azji i Pacyfiku”

Recenzja książki analityczki Instytutu Boyma dr Anny Grzywacz

Delegacja z China Network for International Exchange

Od 22 do 31 października miałam przyjemność być częścią delegacji przedstawicielskiej NGOs z Europy Środkowo-Wschodniej w Chinach.

Azjatech #132: Roboty dostarczają zakupy pod drzwi mieszkań w Korei Południowej

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #70: Współpraca w ASEAN, a nie izolacja, gwarancją bezpieczeństwa żywieniowego

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich, tworzony we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #213: Wojna na Ukrainie pokazała, że świat jest podzielony mocniej, niż nam się wydawało

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Niesamowity Pan Kim i jego fabryka marzeń. Recenzja książki „Kim Dzong Il. Przemysł propagandy”

W ostatnim czasie polski rynek wydawniczy przeżywa wzmożone zainteresowanie Koreą Północną. Wśród kolejnych relacji z podróży i spowiedzi uchodźców książka Paula Fischera zaskakuje swoją tematyką. Kim Dzong Il. Przemysł propagandy przybliża wciąż mało znane kino KRLD i obsesję filmową dyktatora zamkniętego kraju. Jest również pierwszym w Polsce reportażem przedstawiającym historię jednego z najważniejszych reżyserów filmowych Korei […]

Tydzień w Azji: Sprzeciw wobec wizyty Xi Jinpinga w Japonii – nowy etap w japońsko-chińskich relacjach?

Japonia, dotychczas powstrzymując się od otwartej krytyki ChRL, wobec ostatnich wydarzeń decyduje się na podjęcie odważniejszych, ale nie otwarcie konfrontacyjnych dyplomatycznych środków wobec Chin. 

Azjatech #148: W Chinach przyznano pierwsze licencje na autonomiczne taksówki

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

WICCI’s India-EU Business Council – a new platform for women in business

Interview with Ada Dyndo, President of WICCI's India-EU Business Council and Principal Consultant of European Business and Technology Centre

AzjaTech #53: W Indiach pracują nad szczepionką przeciw COVID-19

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji: Japonia – walka z epidemią w wydaniu „soft”

16 kwietnia premier Shinzo Abe rozszerzył wprowadzony 7 kwietnia stan zagrożenia z siedmiu najludniejszych prefektur na całą Japonię. Aby stan zagrożenia zakończył się planowo 6 maja, wprowadzone środki społecznego dystansu powinny ograniczyć społeczne interakcje o 70% i spłaszczyć krzywą zachorowań.

Forbes: Rok 2022. Co na nas czeka w Azji na styku gospodarki i polityki?

Pandemia dobitnie pokazała, że należy spodziewać się rzeczy pozornie niespodziewanych. Sygnały ostrzegające przed gwałtowną zmianą często pojawiają się z dużym wyprzedzeniem. Podobnie jednak jak z wróżbami wyroczni delfickiej, stają się zrozumiałe dopiero po fakcie. Dokąd zaprowadzą nas obserwowane obecnie trendy w przyszłym roku?

Okrągły stół: polsko-azjatycka współpraca w dziedzinie nowych technologii

Jak polskie przedsiębiorstwa z sektora nowych technologii rozwijają współpracę z Azją? Jak polskie instytucje mogą wspierać ekspansję tych firm?

Już wkrótce: Targi China Homelife 2019

Już wkrótce, 29 maja 2019 roku, w Nadarzynie w hali PTAK Expo rozpoczną się największe w Europie Środkowo-Wschodniej targi: China Homelife 2019. Polska jako ważny punkt na planie Nowego Jedwabnego Szlaku stanowi dla Chińczyków istotne miejsce do nawiązywania relacji biznesowych.