Kilian Spandler (2020) Saving people or saving face? Four narrative of regional humanitarian order in Southeast Asia, the Pacific Review. doi: 10.1080/09512748.2020.1833079.
Pomoc humanitarna i pomoc w przypadku katastrof (humanitarian assistance and disaster relief, HADR) w Azji Południowo-Wschodniej nie jest szeroko analizowana w literaturze. W wymiarze międzynarodowym architektura współpracy w ramach HADR zbudowana jest wokół Organizacji Narodów Zjednoczonych, ale organizacje regionalne tworzą swoje systemy współpracy humanitarnej. Tak jest w przypadku Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), które powołało Centrum AHA (ASEAN Coordinating Centre for Humanitarian Assistance on Disaster Management, AHA Centre) w 2011 roku.
Ocena działalności HADR w państwach ASEAN budzi zastrzeżenia, szczególnie w obszarze kształtowania się roli mechanizmu, który oceniany jest jako nieefektywny lub ograniczający rozwój współpracy humanitarnej (s. 1–2). Kilian Spandler proponuje, aby trudności związane z rozwojem współpracy i podnoszeniem jakości udzielania pomocy humanitarnej wyjaśnić przy pomocy analizy narracji. Takie ujęcie pozwala zrozumieć jak HADR jest widziane i traktowane przez zaangażowane we współpracę podmioty. Na podstawie analizy jakościowej materiałów dotyczących funkcjonowania HADR (w tym przede wszystkim udostępnianych przez Centrum AHA i sekretariat ASEAN) oraz wywiadów z osobami zaangażowanymi w rozwijanie architektury HADR w regionie, badacz wyróżnia cztery rodzaje narracji: (1) afirmatywną; (2) sceptyczną; (3) krytyczną; oraz (4) transformacyjną (s. 3–4).
Narracja afirmatywna dominuje w dyskursie tworzonym przez Centrum AHA i jest związana przede wszystkim z trudną pracą, jaką wykonuje centrum. Azja Południowo-Wschodnia traktowana jest jako region podatny na klęski żywiołowe, dlatego współpraca w ramach centrum jest nie tylko uzasadniona, ale i niezbędna. Centrum AHA w swoich komunikatach odnosi się do społeczności, które mierzą się z konsekwencjami katastrof. W ramach tej narracji podkreśla się również to, że centrum powstawało powoli, z małymi zasobami i z potrzeby pomagania innym, aby z czasem stać się wpływowym podmiotem, które ma potencjał stać się istotne również w wymiarze międzynarodowym. Centrum przedstawia siebie najczęściej jako apolityczny podmiot, który współpracuje z innymi aktorami (s. 13–15).
Narracja sceptyczna związana jest z podkreślaniem ograniczeń wynikających z małych zasobów jakie posiada centrum AHA, w tym braku woli politycznej, aby centrum lepiej funkcjonowało. Aktorzy sceptycznie oceniający centrum zwracają uwagę na to, że centrum ma potencjał odgrywać ważną rolę, ale nie jest efektywne ze względu m.in na słabe finansowanie, ograniczenia mandatowe czy obawy dotyczące naruszania suwerenności wyrażane przez państwa dotknięte katastrofą (s. 15). Efektywność AHA jest często oceniana jako niewystarczająca, szczególnie w porównaniu z osiągnięciami podmiotów zachodnich (tzn. europejskich i północnoamerykańskich). Działanie Centrum AHA jest również ograniczane w kontekście problemów wrażliwych politycznie, np. kryzysu migracyjnego spowodowanego wygnaniem ludności Rohingya z Mjanmy (s. 15–17).
Narracja krytyczna, artykułowana przez aktorów zewnętrznych, kwestionuje nie tylko działania Centrum AHA, ale i intencje. W efekcie więc zwraca się uwagę na to, że zamiast służyć ludziom Centrum AHA jest w istocie instrumentem politycznym wykorzystywanym przez liderów ASEAN. Ponadto, centrum działa tam gdzie cele są relatywnie łatwo osiągalne, ale omija sprawy wrażliwe politycznie. W ramach tej narracji zwraca się również uwagę na to, że centrum pomaga ASEAN w kreowaniu wizerunku lidera w zarządzaniu kryzysami (s. 17–19).
Narracja transformacyjna dotyczy traktowania Centrum AHA jako mediatora łagodzącego sprzeczne stanowiska. Ze względu na trudne uwarunkowania i ograniczone zasoby, centrum przyjmuje rolę pośrednika, poprzez łączenie różnorodnych interesów, tak aby funkcjonować relatywnie efektywnie. Działania centrum mają więc cel również strategiczny. W ramach tej narracji zwraca się uwagę również na pozytywne aspekty, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa, ponieważ rozwój centrum, a także zdolności HADR, uniezależnia ASEAN od pomocy udzielanej przez aktorów zewnętrznych (s. 19–22).
Analiza narracji i ocena tego jak postrzegane jest Centrum AHA jako główny instrument HADR w regionie Azji Południowo-Wschodniej pozwala lepiej zrozumieć dynamikę rozwoju HADR i jego ograniczenia (s. 24–25).
Anna Grzywacz Doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, adiunktka w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Laureatka konkursów Narodowego Centrum Nauki oraz stypendium Ministra Edukacji i Nauki dla wybitnych młodych naukowców (2022–2025). Jej zainteresowania naukowe: stosunki międzynarodowe w Azji Południowo-Wschodniej, ASEAN, średnie potęgi i polityka dyskursywna.
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Krótka relacja z forum biznesu Polska – Mongolia 2019
W dniu 9 lipca 2019 r. w stolicy Mongolii, Ułan Bator, miało miejsce Forum Biznesu Polska-Mongolia zorganizowane przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu pod patronatem polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Na miejscu obecny był reprezentant Instytutu Boyma, analityk ds. Mongolii Paweł Szczap.
Kwartalnik Boyma – nr 1 (3) /2020
Serdecznie zapraszamy do lektury kolejnego numeru Kwartalnika Boyma. Trzecie wydanie poświęcone jest tematom związanym z ekologią i wyzwaniami środowiskowymi.
Tydzień w Azji #157: Znów wrzenie na granicy kirgisko-tadżyckiej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Wraz z końcem stanu wojennego na Tajwanie w 1987 roku, rząd postawił sobie za punkt honoru promocję lokalnej kultury, jednocześnie wspierając wzrost gospodarczy wyspy. W ostatnich latach mocno inwestowano także w infrastrukturę poza Tajpej, które przez ostatnie dekady przysłowiowo “zasysało” środki publiczne oraz talent, zostawiając resztę wysypy w tyle. Przez ostatnie 40 lat plany te […]
Karolina KodrzyckaRP: Rok 2024 może stać się okresem nowego otwarcia w relacjach Polski z Uzbekistanem
Już od marca br. pasażerowie PLL LOT będą mogli latać z Warszawy do Taszkentu - stolicy Uzbekistanu. Ułatwi to współpracę gospodarczą i turystykę.
Magdalena Sobańska-Cwalina,,To należy do muzeum!”, czyli Kambodża właśnie odzyskała bezcenne skarby
Hun Sen, premier Kambodży, mógłby krzyknąć za Indiana Jonesem ,,To należy do muzeum!”. W specjalnej ceremonii w marcu przywitał odzyskane dobra kulturowe.
Adrian ZwolińskiTydzień w Azji #161: Chiny lawirują wobec wojny na Ukrainie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #25: Chiny stawiają na produkcję śmigłowców
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przez tysiące lat Lewant był miejscem spotkania cywilizacji Europy, Azji i Afryki. Rolę jednak stracił 500 lat temu gdy Europejczycy postanowili poszukać dróg handlu z Azją bez pośrednictwa muzułmańskich władców regionu.
Leszek WiśniewskiWojna w Ukrainie. Co oznacza dla Azji Centralnej?
24 lutego Rosja rozpoczęła pełnoskalową wojnę przeciw Ukrainie. Moment ten można uznać za początek końca istniejącego porządku światowego. Azja Centralna jest regionem wrażliwym na zmiany geopolityczne. Od trzech dekad ścierają się tu wpływy Chin, Rosji, Iranu i Zachodu.
Jerzy OlędzkiStrategiczna współpraca Indii i Armenii: aspekty geopolityczne i militarno-ekonomiczne
Przyjazne relacje Indii i Armenii nie są nowością, natomiast po tzw. 44-dniowej wojnie w Górskim Karabachu/Arcachu można było zaobserwować wyraźne ożywienie współpracy między tymi państwami.
Ani MinasyanTydzień w Azji #150: Największa demokracja świata przed trudnym testem
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
AzjaTech #53: W Indiach pracują nad szczepionką przeciw COVID-19
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #201: Rosjanom wyrósł w Azji nowy mocny konkurent
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Japonia – walka z epidemią w wydaniu „soft”
16 kwietnia premier Shinzo Abe rozszerzył wprowadzony 7 kwietnia stan zagrożenia z siedmiu najludniejszych prefektur na całą Japonię. Aby stan zagrożenia zakończył się planowo 6 maja, wprowadzone środki społecznego dystansu powinny ograniczyć społeczne interakcje o 70% i spłaszczyć krzywą zachorowań.
Karolina ZdanowiczZwroty, wzloty i upadki. Japońska tarcza, czyli jak bronić się przed atakiem rakietowym?
Ku wielkiemu zaskoczeniu obserwatorów 15 czerwca 2020 japoński minister obrony Tarō Kōno poinformował o anulowaniu procesu pozyskania systemu Aegis Ashore. Dwa stanowiska radarów dalekiego zasięgu miały być podstawowym elementem obrony przeciwrakietowej kraju. Co istotne, decyzja o anulowaniu projektu została ostatecznie sformalizowana 24 czerwca przez Radę Bezpieczeństwa Narodowego, co oznacza zgodę premiera oraz ministrów obrony i spraw zagranicznych.
Paweł BehrendtAzjatech #92: Japończycy napromieniowują mandarynki
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Newsweek: Indie zaczną się dystansować, gdy Rosja osłabnie.
Indie najbardziej obawiają się, że dojdzie do użycia broni jądrowej w trakcie wojny w Ukrainie. I to jest coś, o czym potrafią rozmawiać nawet z Chinami, dla których to także jest czerwona linia.
Krzysztof ZalewskiCelem kursu będzie podniesienie kompetencji z zakresu krytycznego czytania tekstów filozoficzno-politycznych z kultur pozaeuropejskich oraz diagnozowania sposobów prowadzenia propagandy komunistycznej na potrzeby wewnętrzne i zewnętrzne w ChRL.
RP: Kazachstan inwestuje w Korytarz Środkowy i szuka partnerów w Europie
Po dwóch latach wojny w Ukrainie wciąż otwarty pozostaje problem dystrybucji euroazjatyckiej z pominięciem lub choćby istotnym ograniczeniem roli Rosji, czyli zmniejszeniem uzależnienia handlu od Korytarza Północnego.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #144: Po 68 latach Air India wraca do grupy Tata
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #155: Czy szczyt potęgi Chiny mają już za sobą?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #95: Ulga, nadzieje i obawy. Państwa Azji reagują na zmianę władzy w Białym Domu
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Rynek gamingowy w Indiach, czyli krajobraz po rewolucji Jio
Choć dziś rynek gamingowy w Indiach nie jest jeszcze najbardziej zyskowny, to z powodu swojej względnej otwartości, młodej i dynamicznej populacji może być jednym z kluczowych miejsc w przyszłości, gdzie kształtują się globalne trendy i gusta.
Krzysztof Zalewski