Kilian Spandler (2020) Saving people or saving face? Four narrative of regional humanitarian order in Southeast Asia, the Pacific Review. doi: 10.1080/09512748.2020.1833079.
Pomoc humanitarna i pomoc w przypadku katastrof (humanitarian assistance and disaster relief, HADR) w Azji Południowo-Wschodniej nie jest szeroko analizowana w literaturze. W wymiarze międzynarodowym architektura współpracy w ramach HADR zbudowana jest wokół Organizacji Narodów Zjednoczonych, ale organizacje regionalne tworzą swoje systemy współpracy humanitarnej. Tak jest w przypadku Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), które powołało Centrum AHA (ASEAN Coordinating Centre for Humanitarian Assistance on Disaster Management, AHA Centre) w 2011 roku.
Ocena działalności HADR w państwach ASEAN budzi zastrzeżenia, szczególnie w obszarze kształtowania się roli mechanizmu, który oceniany jest jako nieefektywny lub ograniczający rozwój współpracy humanitarnej (s. 1–2). Kilian Spandler proponuje, aby trudności związane z rozwojem współpracy i podnoszeniem jakości udzielania pomocy humanitarnej wyjaśnić przy pomocy analizy narracji. Takie ujęcie pozwala zrozumieć jak HADR jest widziane i traktowane przez zaangażowane we współpracę podmioty. Na podstawie analizy jakościowej materiałów dotyczących funkcjonowania HADR (w tym przede wszystkim udostępnianych przez Centrum AHA i sekretariat ASEAN) oraz wywiadów z osobami zaangażowanymi w rozwijanie architektury HADR w regionie, badacz wyróżnia cztery rodzaje narracji: (1) afirmatywną; (2) sceptyczną; (3) krytyczną; oraz (4) transformacyjną (s. 3–4).
Narracja afirmatywna dominuje w dyskursie tworzonym przez Centrum AHA i jest związana przede wszystkim z trudną pracą, jaką wykonuje centrum. Azja Południowo-Wschodnia traktowana jest jako region podatny na klęski żywiołowe, dlatego współpraca w ramach centrum jest nie tylko uzasadniona, ale i niezbędna. Centrum AHA w swoich komunikatach odnosi się do społeczności, które mierzą się z konsekwencjami katastrof. W ramach tej narracji podkreśla się również to, że centrum powstawało powoli, z małymi zasobami i z potrzeby pomagania innym, aby z czasem stać się wpływowym podmiotem, które ma potencjał stać się istotne również w wymiarze międzynarodowym. Centrum przedstawia siebie najczęściej jako apolityczny podmiot, który współpracuje z innymi aktorami (s. 13–15).
Narracja sceptyczna związana jest z podkreślaniem ograniczeń wynikających z małych zasobów jakie posiada centrum AHA, w tym braku woli politycznej, aby centrum lepiej funkcjonowało. Aktorzy sceptycznie oceniający centrum zwracają uwagę na to, że centrum ma potencjał odgrywać ważną rolę, ale nie jest efektywne ze względu m.in na słabe finansowanie, ograniczenia mandatowe czy obawy dotyczące naruszania suwerenności wyrażane przez państwa dotknięte katastrofą (s. 15). Efektywność AHA jest często oceniana jako niewystarczająca, szczególnie w porównaniu z osiągnięciami podmiotów zachodnich (tzn. europejskich i północnoamerykańskich). Działanie Centrum AHA jest również ograniczane w kontekście problemów wrażliwych politycznie, np. kryzysu migracyjnego spowodowanego wygnaniem ludności Rohingya z Mjanmy (s. 15–17).
Narracja krytyczna, artykułowana przez aktorów zewnętrznych, kwestionuje nie tylko działania Centrum AHA, ale i intencje. W efekcie więc zwraca się uwagę na to, że zamiast służyć ludziom Centrum AHA jest w istocie instrumentem politycznym wykorzystywanym przez liderów ASEAN. Ponadto, centrum działa tam gdzie cele są relatywnie łatwo osiągalne, ale omija sprawy wrażliwe politycznie. W ramach tej narracji zwraca się również uwagę na to, że centrum pomaga ASEAN w kreowaniu wizerunku lidera w zarządzaniu kryzysami (s. 17–19).
Narracja transformacyjna dotyczy traktowania Centrum AHA jako mediatora łagodzącego sprzeczne stanowiska. Ze względu na trudne uwarunkowania i ograniczone zasoby, centrum przyjmuje rolę pośrednika, poprzez łączenie różnorodnych interesów, tak aby funkcjonować relatywnie efektywnie. Działania centrum mają więc cel również strategiczny. W ramach tej narracji zwraca się uwagę również na pozytywne aspekty, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa, ponieważ rozwój centrum, a także zdolności HADR, uniezależnia ASEAN od pomocy udzielanej przez aktorów zewnętrznych (s. 19–22).
Analiza narracji i ocena tego jak postrzegane jest Centrum AHA jako główny instrument HADR w regionie Azji Południowo-Wschodniej pozwala lepiej zrozumieć dynamikę rozwoju HADR i jego ograniczenia (s. 24–25).
Anna Grzywacz Doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, adiunktka w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Laureatka konkursów Narodowego Centrum Nauki oraz stypendium Ministra Edukacji i Nauki dla wybitnych młodych naukowców (2022–2025). Jej zainteresowania naukowe: stosunki międzynarodowe w Azji Południowo-Wschodniej, ASEAN, średnie potęgi i polityka dyskursywna.
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Tydzień w Azji #164: Chiny „dobrą siłą” dla Ukrainy?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Elity w Kazachstanie prezydenta Tokajewa. Ewolucja czy konserwacja przeszłości?
Opublikowana w kwietniu tego roku lista 75- najbogatszych Kazachów Forbesa wskazuje na powolną, acz konsekwentną transformację w składzie elit biznesowych kraju.
Paweł JaskułaAzjatech #20: Czy miejskie niebo zapełni się taksówkami?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Będą nas pielęgnować maszyny
Zwiedzający siedzibę firmy Ubtech w Shenzhen zwrócą uwagę na daleko posunięte uczłowieczenie poszczególnych robotów znajdujących się w showroomie. (...) Nadanie maszynom cech ludzkich ma pomóc oswoić ludzi z technologią i wzbudzić pozytywne emocje. Robot spełni bowiem każdą naszą prośbę leżącą w spektrum jego funkcjonalności – nie odmówi i nie będzie narzekać.
Patrycja PendrakowskaTydzień w Azji #148: Niemcy rozpychają się w Azji Centralnej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Adrian Zwoliński dla Kultury Liberalnej: Chiny – biała plama na mapie kampanii prezydenckiej
W kampanii prezydenckiej polityka zagraniczna była traktowana po macoszemu. Szczególnie zaniedbany został wątek Chin, dla których Warszawa jest jednym z kluczowych europejskich ośrodków. Czy Andrzej Duda będzie potrafił to wykorzystać podczas drugiej kadencji?
Adrian ZwolińskiAdrian Zwoliński na konferencji Asian-European Forum 2021: Przyszłość Należy do Azji
Już jutro, 22 kwietnia o godz. 10:45 analityk Instytutu Boyma Adrian Zwoliński, weźmie udział panelu dyskusyjnym "Czarne chmury nad perspektywami umowy handlowej z Chinami? CAI w ujęciu polskim i globalnym".
Adrian ZwolińskiOblicza azjatyckiego stulecia – Dyskusja wokół Kwartalnika Boyma 4(6)/2020
Spotkanie odbędzie się we czwartek, 21 stycznia 2021 o godzinie 19:00 za pośrednictwem platformy Zoom. Do udziału w dyskusji oraz spotkaniu online z autorami i autorkami Instytutu Boyma zapraszamy wszystkich zainteresowanych.
Eko-zagrożenia i biz-rozwiązania: eksperyment na chińskiej uczelni
Od dwóch lat badam, jak moi studenci na jednym z kantońskich uniwersytetów widzą miejsce kwestii środowiskowych w swojej karierze. Są to przyszli absolwenci studiów magisterskich na kierunku biznes międzynarodowy, w większości Chińczycy, ale także obcokrajowcy z innych krajów Azji, a nawet dalszych. Skutki są mieszane, zależnie od tego, jak wprowadzę temat – i jak rozumieć skuteczność.
Dawid JuraszekAre Polish Universities Really Victims of a Chinese Influence Campaign?
The Chinese Influence Campaign can allegedly play a dangerous role at certain Central European universities, as stated in the article ‘Countering China’s Influence Campaigns at European Universities’, (...) However, the text does ignore Poland, the country with the largest number of universities and students in the region. And we argue, the situation is much more complex.
Patrycja PendrakowskaAzjatech #233: Chiny przegrały z USA bitwę o TikToka, ale to nie koniec wojny
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #179: Zgrzyty w chińskim sektorze finansowym. Małe banki z dużymi kłopotami
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Indyjscy guru. Kiedy duchowość rozczarowuje
W tradycji indyjskiej guru odgrywa kluczową rolę w procesie rozwoju duchowego człowieka. Z czasem jednak globalizacja duchowości zmieniła jego rolę i usytuowanie społeczne. Obecnie wizerunek duchowego przywódcy kojarzy się z mężczyzną w szafranowych szatach, którego zdjęcia stanowią wystrój licznych sal modlitewnych, przedsiębiorstw czy prywatnych samochodów. Wyznawców przyciąga różnorodnymi „nadprzyrodzonymi” zdolnościami...
Magdalena RybczyńskaForbes: Wszystkie role Tenzina Gjaco. Nowego Dalajlamy nie będzie?
„Miłość to brak oceniania”. „Szczęście to nie jest gotowy produkt. To skutek Twoich działań”. (...). Jeśli wy, wasi rodzice lub dziadkowie byliście hipisami lub przynajmniej słuchaliście Bitelsów, znacie prawdopodobnie któryś z tych cytatów od wczesnej młodości.
Krzysztof ZalewskiPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #155: Czy szczyt potęgi Chiny mają już za sobą?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #209: Chiny uderzą w czuły punkt Zachodu. Mści się uzależnienie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #169: Chińczycy zamierzają wykorzystać zakaz dla aut spalinowych w Europie
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #67: Hongkong – nadchodzi druga fala demonstracji
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Okoliczności odejścia premiera Abe
O potencjalnej rezygnacji spekulowano jeszcze przed pierwszymi wizytami premiera w szpitalu, zwiastującymi jego odejście z powodu silnego nawrotu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego – choroby, która oficjalnie wymusiła na Abe rezygnację z premierostwa w 2007 roku.
Zespół Instytutu BoymaTydzień w Azji #129: Wyścig o wietnamski rynek LNG. Amerykańskie zostają w tyle
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Tanio, blisko, otwarte. Ten biznes w Indiach się kręci…
Radhakishan Damani jest jednym z dwóch indyjskich miliarderów z listy Bloomberga, których majątek w ostatnim czasie nie stopniał.
Krzysztof ZalewskiAzjatech #7: Chiny rozwijają inteligentne technologie identyfikacji ludzi
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze najświeższe wiadomości o technologiach z Chin, Izraela oraz Tajlandii.
Mongolia: relacja fotograficzna Pawła Szczapa
Przedstawiamy państwu serię zdjęć wykonaną przez naszego analityka i specjalistę ds. Mongolii i urban studies Pawła Szczapa. Autor stara się wiernie odzwierciedlać mongolską rzeczywistość - nie piękne turystyczne widoki, a ludzi i przestrzenie w lokalnym, surowym wydaniu. Mongolia, a zwłaszcza Ułan Bator to zderzenie dwóch rzeczywistości - nowoczesności z tradycją i historią.
Paweł Szczap