Azja odgrywa ważną i stale rosnącą rolę w polityce i gospodarce światowej. Choć wiadomości o azjatyckich przemianach jest w polskich mediach coraz więcej, to w małym stopniu przekładają się one na debaty polityczne w Polsce, w tym dyskusje w trakcie ostatnich kampanii wyborczych. Potrzebujemy znaleźć formułę rozmowy, dzięki której o tych tektonicznych zmianach w świecie można będzie poważnie porozmawiać i podjąć adekwatne działania.
Azję zamieszkuje 60 proc. ludzi. Azja to dom trzech wielkich religii, buddyzmu, islamu i hinduizmu, a także całe bogactwo mniejszych tradycji, w tym kościołów chrześcijańskich. Azja będzie do końca obecnej dekady wytwarzać prawdopodobnie połowę światowego PKB. Azja to 53 proc. światowej emisji CO2. Azja to Chiny, czyli jedna z głównych potęg politycznych i – według parytetu siły nabywczej – pierwsza gospodarka globu. Azja to Indie, przechodzące historyczne zmiany, na których rozwój stawiają największe koncerny cyfrowe świata.
W pierwszej dziesiątce państw najwięcej wydających na obronę połowa pochodzi z Azji: Chiny, Indie, Arabia Saudyjska, Japonia i Korea Południowa. Wśród państw i regionów, w których najłatwiej prowadzi się biznes (Doing Business 2020) Singapur zajmuje drugie miejsce, trzecie Hongkong. One też stanowią istotne centra finansowe. Niezależnie od tego, gdzie zwrócimy wzrok, na rozwój technologiczny, wyniki testów umiejętności młodzieży PISA czy ranking uniwersytetów, państwa Azji odgrywają coraz istotniejszą rolę w tych zestawieniach.
Tymczasem Azja prawie nie istnieje w polskiej debacie społeczno-politycznej. W ostatniej kampanii prezydenckiej, trwającej niecałe pół roku, tematyce azjatyckiej poświęcono mniej uwagi niż dżemowi ze straganu. Kampanie poprzedzające ostatnie wybory marginalnie odnosiły się do wyzwań związanych z kontynentem azjatyckim. Nie jest tak, że partie polityczne nie posiadają kadr, które mogłyby zabrać głos w sprawach międzynarodowych – przed wyborami parlamentarnymi 2019 Instytut Boyma zorganizował debatę o Polsce w stosunku do m.in. zmian w Azji. Wzięli w niej udział przedstawiciele i lewicy i prawicy. W Sejmie działają też różne grupy, w tym Polsko-Chińska i Polsko-Saudyjska, tradycję ma także Polsko-Wietnamska Grupa Parlamentarna.
Wzrost znaczenia Chin to poważne wyzwanie dla Polski. Chińska Republika Ludowa jest drugim co do wielkości źródłem naszego importu. UE i Chiny pracują nad Wszechstronną Umową Inwestycyjną UE-Chiny, istotną też z polskiej perspektywy, gdyż może ułatwić europejskim inwestorom dostęp do chińskiego rynku. Powstają pytania jaki udział powinniśmy mieć w projektach Chin – Nowym Jedwabnym Szlaku czy Azjatyckim Banku Inwestycji Infrastrukturalnych. Odpowiadając na nie trzeba wziąć pod uwagę konflikt między Pekinem a rządem USA, naszym najważniejszym sojusznikiem w ramach NATO.
Zachowanie specyficznej autonomii Hongkongu, w tym jego roli centrum biznesu i finansów, jest istotne dla polskich interesów choćby z gospodarczego punktu widzenia. Hongkong to odbiorca polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych. To też ważny punkt startowy dla działań biznesowych na kontynencie. Z kolei pierwszym odbiorcą polskich inwestycji w Azji są Indie, państwo, które przechodzi szybkie przemiany i zyskuje nową rolę w globalnym łańcuchu dostaw. Ryzyka i szanse, które niesie imigracja z Azji, dotyczą i będą dotyczyć Polski. Przez lata Korea Południowa i Japonia były istotnym źródłem inwestycji i technologii dla Polski. Ze względu na silną diasporę wietnamską mamy szczególne relacje z tym krajem. Niewykorzystany jest również potencjał szybko rozwijającej się Azji Południowo-Wschodniej i Azji Centralnej, regionu obiecująco otwierającego się na świat. Warto wykorzystywać naszą soft power wobec tych państw.
Wyzwania i szanse można mnożyć. Polska musi dostrzegać globalne przemiany związane z Azją i reagować na nie. Powinniśmy w większym stopniu wykorzystywać uczestnictwo w UE, systemie ONZ, czy regionalnych forach, jak Grupa Wyszehradzka i Trójmorze, w celu rozwijania relacji z azjatyckimi partnerami. W zbyt małym stopniu działamy na rzecz budowy społeczności obcokrajowców-absolwentów polskich szkół wyższych. Zbyt oszczędnie analizujemy przemiany ekonomiczne, kulturowe i technologiczne Azji, korzystając z wiedzy ekspertów, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i Polaków mieszkających w państwach Azji.
Nie możemy zamykać oczu na rzeczywistość – Azja to już od dawna nie koniec świata. Zmiany na tym kontynencie coraz silniej na nas oddziałują. Dlatego wychodzimy do Państwa z apelem, aby tak dziennikarze, politycy i wszyscy inni, którzy kształtują opinię publiczną, częściej i odważniej podejmowali debatę na temat roli Azji dla Polski w wielu dziedzinach życia. To pierwszy krok do stworzenia nowej, bardzo potrzebnej, polityki azjatyckiej.
Zespół Instytutu Boyma
czytaj więcej
Forbes: Indie. Nieoczywista potęga kosmiczna
Indie stworzyły pierwszego ziemskiego orbitera z radziecką pomocą w 1975 r. Pierwsza rakieta indyjskiej produkcji wyniosła kolejne satelity pięć lat później. Głośnym echem odbiła się misja Chandrayaan-1 w 2008 roku, w wyniku której lądownik przyniósł wieści o możliwości istnienia lodu na Księżycu. Czy w 2021 roku doczekamy się pierwszego indyjskiego lotu załogowego w kosmosie?
Krzysztof ZalewskiTydzień w Azji: Powyborcza Azja Centralna w optyce Moskwy i Pekinu
10 stycznia zakończył się wyborczy maraton w Azji Centralnej, w którym Kazachowie wybierali nowy skład parlamentu, a Tadżykowie i Kirgizowie nowego prezydenta, przy czym Kirgistan czekają jeszcze zaplanowane na maj wybory parlamentarne. Praktycznie we wszystkich republikach nie nastąpiły przetasowania we władzach.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #203: Nieoczekiwany wynik wyborów w Malezji szansą na nowe otwarcie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Bogini COVID-19, czyli indyjski sposób na koronawirusa
Masowe rozprzestrzenianie się koronawirusa sprawiło, że w wielu krajach trwa wyścig z czasem, którego zwieńczeniem ma być stworzenie szczepionki na tę chorobę. Bez niej wiele społeczności żyje w lęku przed pandemią i poszukuje odpowiedzi na kryzys, która odwołuje się do zamierzchłych praktyk i wierzeń.
Iga BielawskaDr Krzysztof Zalewski uczestnikiem Kigali Global Dialogue w Rwandzie
Krótka notatka i galeria zdjęć od przewodniczącego rady Fundacji Instytut Boyma, który przebywa w Rwandzie na konferencji "Kigali Global Dialogue".
Na marginesie koronawirusa. Co dalej z irańskim kryzysem narkotykowym?
Bezzębni mężczyźni zaciskający sznurkiem ramiona przed wstrzyknięciem heroiny, nieobecny wzrok bezdomnych dzieci i prostytutek oraz wszechobecne ubóstwo (...) Podobne widoki stały się codziennością w Iranie, który według szacunków Biura Narodów Zjednoczonych ds. narkotyków i przestępczości (UNODC) posiada dziś najwyższy na świecie odsetek uzależnionych od heroiny w populacji.
Antoni JakubowskiIndyjski Okrągły Stół: raport ze spotkania 9 marca
Przedstawiamy raport ze spotkania 9 marca: "Indyjski okrągły stół - wyzwania i szanse Polski na Subkontynencie". Raport powstał w oparciu o wnioski z dyskusji z przedstawicielami świata biznesu, administracji publicznej i think-tanków.
Eko-zagrożenia i biz-rozwiązania: eksperyment na chińskiej uczelni
Od dwóch lat badam, jak moi studenci na jednym z kantońskich uniwersytetów widzą miejsce kwestii środowiskowych w swojej karierze. Są to przyszli absolwenci studiów magisterskich na kierunku biznes międzynarodowy, w większości Chińczycy, ale także obcokrajowcy z innych krajów Azji, a nawet dalszych. Skutki są mieszane, zależnie od tego, jak wprowadzę temat – i jak rozumieć skuteczność.
Dawid JuraszekTydzień w Azji #242: W Chinach tyka kolejna bomba, która może wywołać potężny kryzys
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Help! Czyli dlaczego Korea Południowa potrzebuje Korei Północnej?
Słynny utwór Beatlesów pt. „Help” z 1965 roku stał się pretekstem do napisania poniższego komentarza. W latach 80. i przede wszystkim 90. to Korea Północna prosiła o pomoc gospodarczą, kiedy Korea Południowa błysnęła na arenie międzynarodowej dzięki wzrostowi gospodarczemu (według Światowego Banku około 4% w stosunku rocznym między 2000 a 2009). Sytuacja gospodarcza nieco się […]
Nicolas LeviIII Kongres Gospodarczy Europy Centralnej i Wschodniej
W dniach 29-31 maja 2019 roku w hali PTAK Expo w Nadarzynie k. Warszawy odbędzie się trzecia edycja Kongresu Gospodarczego Europy Centralnej i Wschodniej. Zgromadzeni eksperci poruszą zagadnienia z zakresu m.in. międzynarodowej współpracy gospodarczej i naukowej, e-commerce, innowacji, logistyki, turystyki i samorządu.
Azjatech #58: Koronawirus zmienia kulturę pracy w Japonii
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #12: Przegrzanie chińskiego sektora technologicznego
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #201: Rosjanom wyrósł w Azji nowy mocny konkurent
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Indie wspierają inwestycje produkcyjne. Mogą na tym skorzystać i polskie firmy
Rządowi Indii zależy na ściągnięciu do kraju inwestycji produkcyjnych. Tworzy więc bodźce dla rozwoju fabryk na Subkontynencie Indyjskim. Polskie przedsiębiorstwa eksportujące do Indii coraz częściej decydują się na wytwarzanie w tym kraju.
Krzysztof Zalewski1 lutego 2019 roku weszła w życie Umowa o Wolnym Handlu między Unią Europejską a Japonią. Zwana jest FTA (Free Trade Agreement) lub EPA (Economic Partnership Agreement), a wśród jej założeń jest zacieśnienie partnerstwa gospodarczego między UE a Japonią. Ponieważ “postanowienia Umowy są wiążące dla państw członkowskich UE, w tym Polski, od dnia wejścia jej w życie” (Żołnacz-Okoń 2019), będzie miała duże znaczenie dla polskiej gospodarki, a także dla polsko-japońskiego bilansu handlowego.
Magdalena PająkTydzień w Azji #165: Rosja ma cichych sprzymierzeńców. Sankcje mają za nic
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Zjednoczenie oczami Złego Chłopca
Ludzie zawodzą nad moimi filmami, bo odsłaniają „genitalia”, które wszyscy chcą schować. Kim Ki Duk Temat zjednoczenia Korei Południowej i Północnej na trwale gości w dyskursie politycznym i społecznym Półwyspu Koreańskiego. Nic nie wskazuje na to, by rozdzielony naród miał się w najbliższym czasie połączyć, ale artyści nie dają zapomnieć społeczeństwu o ciągle aktualnym problemie. […]
Roman HusarskiAzjatech #193: Nowe aplikacje właściciela Tiktoka debiutują w USA
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #189: Zimna wojna rozszerza się. Czy USA zakażą chińskich usług w chmurze?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #120: Co poszło nie tak w indyjskiej polityce walki z pandemią?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Program obejmował również udział w VIII Globalnym Forum Bezpieczeństwa Energetycznego w Pekinie oraz Warsztacie Zrównoważonego Rozwoju Korporacyjnego i Innowacyjnego Zarządzania w Szanghaju.
Zespół Instytutu BoymaTydzień w Azji #191: Niemcy szykują gospodarczy rozwód z Chinami
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #276: Ważna zmiana we władzach mocarstwa. Premier sprowokował muzułmanów i stracił
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.