
Azja odgrywa ważną i stale rosnącą rolę w polityce i gospodarce światowej. Choć wiadomości o azjatyckich przemianach jest w polskich mediach coraz więcej, to w małym stopniu przekładają się one na debaty polityczne w Polsce, w tym dyskusje w trakcie ostatnich kampanii wyborczych. Potrzebujemy znaleźć formułę rozmowy, dzięki której o tych tektonicznych zmianach w świecie można będzie poważnie porozmawiać i podjąć adekwatne działania.
Azję zamieszkuje 60 proc. ludzi. Azja to dom trzech wielkich religii, buddyzmu, islamu i hinduizmu, a także całe bogactwo mniejszych tradycji, w tym kościołów chrześcijańskich. Azja będzie do końca obecnej dekady wytwarzać prawdopodobnie połowę światowego PKB. Azja to 53 proc. światowej emisji CO2. Azja to Chiny, czyli jedna z głównych potęg politycznych i – według parytetu siły nabywczej – pierwsza gospodarka globu. Azja to Indie, przechodzące historyczne zmiany, na których rozwój stawiają największe koncerny cyfrowe świata.
W pierwszej dziesiątce państw najwięcej wydających na obronę połowa pochodzi z Azji: Chiny, Indie, Arabia Saudyjska, Japonia i Korea Południowa. Wśród państw i regionów, w których najłatwiej prowadzi się biznes (Doing Business 2020) Singapur zajmuje drugie miejsce, trzecie Hongkong. One też stanowią istotne centra finansowe. Niezależnie od tego, gdzie zwrócimy wzrok, na rozwój technologiczny, wyniki testów umiejętności młodzieży PISA czy ranking uniwersytetów, państwa Azji odgrywają coraz istotniejszą rolę w tych zestawieniach.
Tymczasem Azja prawie nie istnieje w polskiej debacie społeczno-politycznej. W ostatniej kampanii prezydenckiej, trwającej niecałe pół roku, tematyce azjatyckiej poświęcono mniej uwagi niż dżemowi ze straganu. Kampanie poprzedzające ostatnie wybory marginalnie odnosiły się do wyzwań związanych z kontynentem azjatyckim. Nie jest tak, że partie polityczne nie posiadają kadr, które mogłyby zabrać głos w sprawach międzynarodowych – przed wyborami parlamentarnymi 2019 Instytut Boyma zorganizował debatę o Polsce w stosunku do m.in. zmian w Azji. Wzięli w niej udział przedstawiciele i lewicy i prawicy. W Sejmie działają też różne grupy, w tym Polsko-Chińska i Polsko-Saudyjska, tradycję ma także Polsko-Wietnamska Grupa Parlamentarna.
Wzrost znaczenia Chin to poważne wyzwanie dla Polski. Chińska Republika Ludowa jest drugim co do wielkości źródłem naszego importu. UE i Chiny pracują nad Wszechstronną Umową Inwestycyjną UE-Chiny, istotną też z polskiej perspektywy, gdyż może ułatwić europejskim inwestorom dostęp do chińskiego rynku. Powstają pytania jaki udział powinniśmy mieć w projektach Chin – Nowym Jedwabnym Szlaku czy Azjatyckim Banku Inwestycji Infrastrukturalnych. Odpowiadając na nie trzeba wziąć pod uwagę konflikt między Pekinem a rządem USA, naszym najważniejszym sojusznikiem w ramach NATO.
Zachowanie specyficznej autonomii Hongkongu, w tym jego roli centrum biznesu i finansów, jest istotne dla polskich interesów choćby z gospodarczego punktu widzenia. Hongkong to odbiorca polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych. To też ważny punkt startowy dla działań biznesowych na kontynencie. Z kolei pierwszym odbiorcą polskich inwestycji w Azji są Indie, państwo, które przechodzi szybkie przemiany i zyskuje nową rolę w globalnym łańcuchu dostaw. Ryzyka i szanse, które niesie imigracja z Azji, dotyczą i będą dotyczyć Polski. Przez lata Korea Południowa i Japonia były istotnym źródłem inwestycji i technologii dla Polski. Ze względu na silną diasporę wietnamską mamy szczególne relacje z tym krajem. Niewykorzystany jest również potencjał szybko rozwijającej się Azji Południowo-Wschodniej i Azji Centralnej, regionu obiecująco otwierającego się na świat. Warto wykorzystywać naszą soft power wobec tych państw.
Wyzwania i szanse można mnożyć. Polska musi dostrzegać globalne przemiany związane z Azją i reagować na nie. Powinniśmy w większym stopniu wykorzystywać uczestnictwo w UE, systemie ONZ, czy regionalnych forach, jak Grupa Wyszehradzka i Trójmorze, w celu rozwijania relacji z azjatyckimi partnerami. W zbyt małym stopniu działamy na rzecz budowy społeczności obcokrajowców-absolwentów polskich szkół wyższych. Zbyt oszczędnie analizujemy przemiany ekonomiczne, kulturowe i technologiczne Azji, korzystając z wiedzy ekspertów, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i Polaków mieszkających w państwach Azji.
Nie możemy zamykać oczu na rzeczywistość – Azja to już od dawna nie koniec świata. Zmiany na tym kontynencie coraz silniej na nas oddziałują. Dlatego wychodzimy do Państwa z apelem, aby tak dziennikarze, politycy i wszyscy inni, którzy kształtują opinię publiczną, częściej i odważniej podejmowali debatę na temat roli Azji dla Polski w wielu dziedzinach życia. To pierwszy krok do stworzenia nowej, bardzo potrzebnej, polityki azjatyckiej.
Zespół Instytutu Boyma
czytaj więcej
RP: Uzbekistan – co oferuje najludniejszy kraj Azji Centralnej?
Uzbekistan jest republiką o największej populacji w Azji Centralnej. Mieszka tam 34 mln osób (2020 r.), co stanowi ponad 45 proc. ludności regionu. Potencjalnie więc dysponuje największym rynkiem zbytu, który jest jednak ograniczony relatywnie niską siłą nabywczą społeczeństwa.
Jerzy OlędzkiAzjatech #181: Azjaci szykują mocną odpowiedź na ChatGPT
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Czy interwencja humanitarna w Azji jest możliwa?
(Subiektywny) przegląd wybranych artykułów badawczych dotyczących stosunków międzynarodowych w regionie Azji i Pacyfiku publikowanych w wiodących czasopismach naukowych.
Anna GrzywaczRosnący w czasie pandemii wpływ gigantów technologicznych i platform cyfrowych budzi poczucie konieczności działania wśród decydentów politycznych na całym świecie. Stany Zjednoczone, Unia Europejska i Chiny szukają dróg mających na celu zmniejszenie wpływu wielkich graczy dominujących na rynku i uzyskujących zbyt duży wpływ na życie społeczne i gospodarcze
Krzysztof ZalewskiAzjatech #137: Ciekłe złoto i śmierdzący problem. Oto pomysł na „zero waste” w nawozach
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Wszyscy znamy muzykę Fryderyka Chopina, prawie nikt z nas - urodzonej w 1823 r. polskiej kompozytorki – Tekli Bądarzewskiej - Baranowskiej. Obecnie - 160 lat po jej śmierci – Modlitwa Dziewicy jest prawdopodobnie najbardziej znanym „produktem made in Poland” w wielu państwach Azji. Choćby z tego względu Tekla Bądarzewska-Baranowska zasługuje na naszą pamięć. A być może także szersze wykorzystanie w promocji Polski w Azji Wschodniej.
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji #236: Świat wstrzymuje oddech, bo z Chin płyną niepokojące wieści
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Nacjonalizm i woda. Starcia na pograniczu tadżycko-kirgiskim
Ważnym aspektem tych wydarzeń jest sprawa dostępu do wody, której zasoby kurczą się w Azji Centralnej. Podobnych konfliktów na znacznie większą skalę można się spodziewać w kolejnych latach.
Jerzy OlędzkiAzjatech #63: Google for India 2020, czyli 10 mld USD na rozwój gospodarki cyfrowej w Indiach
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Podsumowanie debaty przedwyborczej „Wybory 2019: Polska wobec Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej”
Już za parę dni wybory parlamentarne — kolejne, którym nie towarzyszy jakakolwiek debata dotycząca miejsca i strategii Polski w międzynarodowych wyzwaniach XXI wieku. Jako Instytut Boyma postanowiliśmy to zmienić i zaprosić polityków do dyskusji.
O podróżach, turystyce i przemyśle filmowym w Korei Północnej – rozmowa z Nickiem Bonnerem
Roman Husarski: Z powodu wirusa Ebola Korea Północna zamknęła swoje granice dla turystów. Co to oznacza dla twojej pracy? Nicholas Bonner*: To nie pierwszy raz, kiedy taka sytuacja ma miejsce. W 2003 na przykład zamknięto chwilowo granice z powodu SARS. To wydarzenie jest trochę bezprecedensowe. Zazwyczaj to Chiny bywały pierwsze w podejmowaniu decyzji… jeśli wiesz, […]
Roman HusarskiTydzień w Azji #214: Rząd Kanady chce wyjaśnić ingerencję Chin w ostatnie wybory
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
ASEAN pod przewodnictwem Wietnamu – wnioski i perspektywy
Wietnam od lat zabiega o dynamiczną i bardziej zunifikowaną współpracę regionalną w ramach formatu ASEAN. Jednym z flagowych celów Hanoi jest utrzymanie pokoju na Morzu Południowochińskim i zabezpieczenie spornych terytoriów przed roszczeniami wysuwanymi przez Pekin.
Patrycja PendrakowskaRP: Korea Południowa, czyli ciastko z fasoli może być słodkością
Południowokoreański cud gospodarczy to szansa dla polskich eksporterów. Jak przygotować się do wejścia na południowokoreański rynek? Warto poznać panujące tam trendy, które promieniują na całą Azję Wschodnią.
Andrzej PieniakForbes: Koronawirus testuje chińską służbę zdrowia. Jak ona wygląda w praktyce?
Kontrast między rozwojem chińskiej gospodarki a poziomem opieki medycznej w Państwie Środka jest porażający. Epidemia koronowirusa z Wuhan być może zmusi chińskie władze do inwestycji w powszechną opiekę medyczną. Na reformie służby zdrowia skorzystałoby nie tylko chińskie społeczeństwo, ale również zachodni biznes
Patrycja PendrakowskaRP: Turkmenistan coraz mocniej pogrąża się w kryzysie
Optymistyczne prognozy dla gospodarek Azji Centralnej zdają się nie dotyczyć Turkmenistanu, którego polityka neutralności i izolacjonizmu doprowadziła do kryzysu. Aszchabad skutecznie blokuje informacje o stanie gospodarki, więc wszelkie analizy opierają się na danych szacunkowych.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #166: Xi Jinping jak Putin? Inwestycje w Chinach w cieniu wojny w Ukrainie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #290: Chiny zagrażają liderowi, znalazły niszę. Polska w tym wyścigu nie ma szans
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #57: Problemy polskiej strategii promocji gospodarczej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Józefów, Zaczernie, Wałcz. Tam działają polscy “ukryci czempioni”
W kraju, w którym mało jest integratorów, rozwijanie wysokich technologii jest bardzo trudne – z Maciejem J. Nowakowskim z Polskiej Platformy Technologicznej Fotoniki rozmawia Jakub Kamiński (Instytut Boyma).
Jakub KamińskiThe strategic imperatives driving ASEAN-EU free trade talks: colliding values as an obstacle
Recently revived talks aimed at the conclusion of an inter-regional free trade agreement between the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) and the European Union (EU) are driven by strategic imperatives of both regions.
Robin RamcharanAzjatech #195: Chiny gonią USA w kwantowym wyścigu
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.