Azja odgrywa ważną i stale rosnącą rolę w polityce i gospodarce światowej. Choć wiadomości o azjatyckich przemianach jest w polskich mediach coraz więcej, to w małym stopniu przekładają się one na debaty polityczne w Polsce, w tym dyskusje w trakcie ostatnich kampanii wyborczych. Potrzebujemy znaleźć formułę rozmowy, dzięki której o tych tektonicznych zmianach w świecie można będzie poważnie porozmawiać i podjąć adekwatne działania.
Azję zamieszkuje 60 proc. ludzi. Azja to dom trzech wielkich religii, buddyzmu, islamu i hinduizmu, a także całe bogactwo mniejszych tradycji, w tym kościołów chrześcijańskich. Azja będzie do końca obecnej dekady wytwarzać prawdopodobnie połowę światowego PKB. Azja to 53 proc. światowej emisji CO2. Azja to Chiny, czyli jedna z głównych potęg politycznych i – według parytetu siły nabywczej – pierwsza gospodarka globu. Azja to Indie, przechodzące historyczne zmiany, na których rozwój stawiają największe koncerny cyfrowe świata.
W pierwszej dziesiątce państw najwięcej wydających na obronę połowa pochodzi z Azji: Chiny, Indie, Arabia Saudyjska, Japonia i Korea Południowa. Wśród państw i regionów, w których najłatwiej prowadzi się biznes (Doing Business 2020) Singapur zajmuje drugie miejsce, trzecie Hongkong. One też stanowią istotne centra finansowe. Niezależnie od tego, gdzie zwrócimy wzrok, na rozwój technologiczny, wyniki testów umiejętności młodzieży PISA czy ranking uniwersytetów, państwa Azji odgrywają coraz istotniejszą rolę w tych zestawieniach.
Tymczasem Azja prawie nie istnieje w polskiej debacie społeczno-politycznej. W ostatniej kampanii prezydenckiej, trwającej niecałe pół roku, tematyce azjatyckiej poświęcono mniej uwagi niż dżemowi ze straganu. Kampanie poprzedzające ostatnie wybory marginalnie odnosiły się do wyzwań związanych z kontynentem azjatyckim. Nie jest tak, że partie polityczne nie posiadają kadr, które mogłyby zabrać głos w sprawach międzynarodowych – przed wyborami parlamentarnymi 2019 Instytut Boyma zorganizował debatę o Polsce w stosunku do m.in. zmian w Azji. Wzięli w niej udział przedstawiciele i lewicy i prawicy. W Sejmie działają też różne grupy, w tym Polsko-Chińska i Polsko-Saudyjska, tradycję ma także Polsko-Wietnamska Grupa Parlamentarna.
Wzrost znaczenia Chin to poważne wyzwanie dla Polski. Chińska Republika Ludowa jest drugim co do wielkości źródłem naszego importu. UE i Chiny pracują nad Wszechstronną Umową Inwestycyjną UE-Chiny, istotną też z polskiej perspektywy, gdyż może ułatwić europejskim inwestorom dostęp do chińskiego rynku. Powstają pytania jaki udział powinniśmy mieć w projektach Chin – Nowym Jedwabnym Szlaku czy Azjatyckim Banku Inwestycji Infrastrukturalnych. Odpowiadając na nie trzeba wziąć pod uwagę konflikt między Pekinem a rządem USA, naszym najważniejszym sojusznikiem w ramach NATO.
Zachowanie specyficznej autonomii Hongkongu, w tym jego roli centrum biznesu i finansów, jest istotne dla polskich interesów choćby z gospodarczego punktu widzenia. Hongkong to odbiorca polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych. To też ważny punkt startowy dla działań biznesowych na kontynencie. Z kolei pierwszym odbiorcą polskich inwestycji w Azji są Indie, państwo, które przechodzi szybkie przemiany i zyskuje nową rolę w globalnym łańcuchu dostaw. Ryzyka i szanse, które niesie imigracja z Azji, dotyczą i będą dotyczyć Polski. Przez lata Korea Południowa i Japonia były istotnym źródłem inwestycji i technologii dla Polski. Ze względu na silną diasporę wietnamską mamy szczególne relacje z tym krajem. Niewykorzystany jest również potencjał szybko rozwijającej się Azji Południowo-Wschodniej i Azji Centralnej, regionu obiecująco otwierającego się na świat. Warto wykorzystywać naszą soft power wobec tych państw.
Wyzwania i szanse można mnożyć. Polska musi dostrzegać globalne przemiany związane z Azją i reagować na nie. Powinniśmy w większym stopniu wykorzystywać uczestnictwo w UE, systemie ONZ, czy regionalnych forach, jak Grupa Wyszehradzka i Trójmorze, w celu rozwijania relacji z azjatyckimi partnerami. W zbyt małym stopniu działamy na rzecz budowy społeczności obcokrajowców-absolwentów polskich szkół wyższych. Zbyt oszczędnie analizujemy przemiany ekonomiczne, kulturowe i technologiczne Azji, korzystając z wiedzy ekspertów, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i Polaków mieszkających w państwach Azji.
Nie możemy zamykać oczu na rzeczywistość – Azja to już od dawna nie koniec świata. Zmiany na tym kontynencie coraz silniej na nas oddziałują. Dlatego wychodzimy do Państwa z apelem, aby tak dziennikarze, politycy i wszyscy inni, którzy kształtują opinię publiczną, częściej i odważniej podejmowali debatę na temat roli Azji dla Polski w wielu dziedzinach życia. To pierwszy krok do stworzenia nowej, bardzo potrzebnej, polityki azjatyckiej.
Zespół Instytutu Boyma
czytaj więcej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze piszemy m.in o tegorocznym Forum Pasa i Szlaku, spotkaniu V4-Japonia i nowej polityce inwestycyjnej w Uzbekistanie.
Kazachstan w przededniu wyborów
19 marca Kazachowie udadzą się do urn wyborczych. Tym razem wybierać będą posłów do Mażylisu (niższej izby parlamentu) oraz do maslichatów (rad samorządowych). W odróżnieniu od poprzednich wyborów, które odbyły się w styczniu 2021, te mają być bardziej transparentne, równoprawne i wielopartyjne.
Jerzy OlędzkiTime for a new normal – enhancing Europe’s military profile in the Indo-Pacific in 2025
2024 witnessed a notable stepping up of Europe’s military profile in the Indo-Pacific. Building on these developments, 2025 should be a year of continuation, bringing even more defence engagement of European states with their Indo-Pacific partners.
Jakub WitczakAn interview with Mr. Meirzhan Yussupov, Chairman of the Board of the “National Company” KAZAKH INVEST” JSC - Member of the Board of Directors of the Company
Magdalena Sobańska-CwalinaAzjatech #190: 100 gigabitów na sekundę. Azja przygotowuje się na 6G
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #163: Chiny rzucają wyzwanie Boeingowi i Airbusowi
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #302: Putin spogląda na kolejne państwo. Coraz więcej niepokojących znaków
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #120: Po wodę na księżyc, czyli kosmiczne plany Japonii
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Głód akcji. Na giełdę trafia pierwszy indyjski jednorożec
Pierwotną ofertę akcji (IPO) wspierają tacy amerykańscy potentaci, jak bank Morgan Stanley oraz fundusze Tiger Global Management oraz Fidelity Investments. Jeśli globalny apetyt na akcje spółek technologicznych się utrzyma, za Zomato podążą kolejni. Indie na trwałe dołączą zaś do najgorętszych rynków gospodarki cyfrowej.
Krzysztof ZalewskiTydzień w Azji #102: Nowy korytarz transportowy w Azji. W tle polskie interesy
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości
Czemu w relacjach z Chinami potrzebna jest silniejsza ochrona inwestora zagranicznego?
Jednym z kluczowych elementów ochrony inwestycji zagranicznych (a przy tym i inwestora zagranicznego) jest mechanizm rozwiązywania sporów pomiędzy państwem, a inwestorem zagranicznym. Sam mechanizm może przybrać różne formuły...
Adrian ZwolińskiForbes: Koronawirus testuje chińską służbę zdrowia. Jak ona wygląda w praktyce?
Kontrast między rozwojem chińskiej gospodarki a poziomem opieki medycznej w Państwie Środka jest porażający. Epidemia koronowirusa z Wuhan być może zmusi chińskie władze do inwestycji w powszechną opiekę medyczną. Na reformie służby zdrowia skorzystałoby nie tylko chińskie społeczeństwo, ale również zachodni biznes
Patrycja PendrakowskaPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Dlaczego walka z korupcją w Kirgistanie nie będzie łatwa
Od momentu jesiennych wyborów parlamentarnych w Kirgistanie wydarzenia w tym kraju regularnie opisywane są przez wiodące media światowe i portale specjalistyczne zajmujące się polityką czy też dyplomacją. Kolejne w ciągu ostatnich kilkunastu lat „przemeblowanie polityczne” w Biszkeku może rodzić nadzieję na obniżenie poziomu korupcji w tej centralnoazjatyckiej republice. Czy jednak istnieją mocne podstawy ku temu aby patrzeć optymistycznie na zapowiedziane przemiany? Co podpowiadają nam dotychczasowe doświadczenia Kirgistanu i teorie naukowe?
Magdalena Sobańska-CwalinaProgram staży w Instytucie Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
Instytut Boyma uruchamia program staży dla studentów, wychodząc naprzeciw prośbom i oczekiwaniom związanym ze skromną ofertą staży finansowanych ze środków publicznych w ośrodkach analitycznych/centrach badawczych w Polsce.
Adrian Zwoliński na konferencji Asian-European Forum 2021: Przyszłość Należy do Azji
Już jutro, 22 kwietnia o godz. 10:45 analityk Instytutu Boyma Adrian Zwoliński, weźmie udział panelu dyskusyjnym "Czarne chmury nad perspektywami umowy handlowej z Chinami? CAI w ujęciu polskim i globalnym".
Adrian ZwolińskiTydzień w Azji #150: Największa demokracja świata przed trudnym testem
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #180: Indyjski start-up zainwestuje prawie miliard dolarów w elektromobilność
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Wybory w Turkmenistanie. Dynastia ma się dobrze
O zmianie na prezydenckim stanowisku mówiło się w Turkmenistanie już od pewnego czasu. Oczywiście nie miało to nic wspólnego z przewidywaną porażką rządzącego żelazną ręką Gurbunguły Berdimuchamedowa, bowiem taki scenariusz jest w tej autorytarnie rządzonej republice po prostu nierealny.
Jerzy OlędzkiForbes: Kto i za ile tworzy rynek fitness w Indiach
Joga czy tradycyjna medycyna ajurwedyjska cieszą się ogromną popularnością w Indiach i na całym świecie. Obecnie tradycyjne praktyki i ćwiczenia wzajemnie przenikają się z nowoczesnymi, tworząc podwaliny pod prężnie rozwijający się sektor fitness
Iga BielawskaAzjatech #103: Chipowy kryzys dotknął gigantów rynku
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Relacje Polska-Uzbekistan. Ponad 30 lat współpracy.
Wywiad z J.E. doktorem Bahromem Babajewem – Ambasadorem Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Republiki Uzbekistanu w Polsce. Przeprowadziła doktor Magdalena Sobańska-Cwalina, członek zarządu Fundacji Instytut Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
Magdalena Sobańska-CwalinaRP: Indie – o czym warto pamiętać przygotowując pierwsze spotkanie biznesowe
W fazie dynamicznego indyjskiego odbicia po zeszłorocznym pandemicznym załamaniu, wielu eksporterów spogląda ponownie na Subkontynent. Tym, którzy stawiają tam pierwsze kroki, przypominamy kilka prostych zasad, o których warto pamiętać w biznesie.
Krzysztof ZalewskiWywiad: Otwarcie Azji Centralnej na świat
JE Pan Margułan Baimukhan, Ambasador Republiki Kazachstanu w RP, w rozmowie z Magdaleną Sobańską-Cwaliną.
Magdalena Sobańska-Cwalina