Azja odgrywa ważną i stale rosnącą rolę w polityce i gospodarce światowej. Choć wiadomości o azjatyckich przemianach jest w polskich mediach coraz więcej, to w małym stopniu przekładają się one na debaty polityczne w Polsce, w tym dyskusje w trakcie ostatnich kampanii wyborczych. Potrzebujemy znaleźć formułę rozmowy, dzięki której o tych tektonicznych zmianach w świecie można będzie poważnie porozmawiać i podjąć adekwatne działania.
Azję zamieszkuje 60 proc. ludzi. Azja to dom trzech wielkich religii, buddyzmu, islamu i hinduizmu, a także całe bogactwo mniejszych tradycji, w tym kościołów chrześcijańskich. Azja będzie do końca obecnej dekady wytwarzać prawdopodobnie połowę światowego PKB. Azja to 53 proc. światowej emisji CO2. Azja to Chiny, czyli jedna z głównych potęg politycznych i – według parytetu siły nabywczej – pierwsza gospodarka globu. Azja to Indie, przechodzące historyczne zmiany, na których rozwój stawiają największe koncerny cyfrowe świata.
W pierwszej dziesiątce państw najwięcej wydających na obronę połowa pochodzi z Azji: Chiny, Indie, Arabia Saudyjska, Japonia i Korea Południowa. Wśród państw i regionów, w których najłatwiej prowadzi się biznes (Doing Business 2020) Singapur zajmuje drugie miejsce, trzecie Hongkong. One też stanowią istotne centra finansowe. Niezależnie od tego, gdzie zwrócimy wzrok, na rozwój technologiczny, wyniki testów umiejętności młodzieży PISA czy ranking uniwersytetów, państwa Azji odgrywają coraz istotniejszą rolę w tych zestawieniach.
Tymczasem Azja prawie nie istnieje w polskiej debacie społeczno-politycznej. W ostatniej kampanii prezydenckiej, trwającej niecałe pół roku, tematyce azjatyckiej poświęcono mniej uwagi niż dżemowi ze straganu. Kampanie poprzedzające ostatnie wybory marginalnie odnosiły się do wyzwań związanych z kontynentem azjatyckim. Nie jest tak, że partie polityczne nie posiadają kadr, które mogłyby zabrać głos w sprawach międzynarodowych – przed wyborami parlamentarnymi 2019 Instytut Boyma zorganizował debatę o Polsce w stosunku do m.in. zmian w Azji. Wzięli w niej udział przedstawiciele i lewicy i prawicy. W Sejmie działają też różne grupy, w tym Polsko-Chińska i Polsko-Saudyjska, tradycję ma także Polsko-Wietnamska Grupa Parlamentarna.
Wzrost znaczenia Chin to poważne wyzwanie dla Polski. Chińska Republika Ludowa jest drugim co do wielkości źródłem naszego importu. UE i Chiny pracują nad Wszechstronną Umową Inwestycyjną UE-Chiny, istotną też z polskiej perspektywy, gdyż może ułatwić europejskim inwestorom dostęp do chińskiego rynku. Powstają pytania jaki udział powinniśmy mieć w projektach Chin – Nowym Jedwabnym Szlaku czy Azjatyckim Banku Inwestycji Infrastrukturalnych. Odpowiadając na nie trzeba wziąć pod uwagę konflikt między Pekinem a rządem USA, naszym najważniejszym sojusznikiem w ramach NATO.
Zachowanie specyficznej autonomii Hongkongu, w tym jego roli centrum biznesu i finansów, jest istotne dla polskich interesów choćby z gospodarczego punktu widzenia. Hongkong to odbiorca polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych. To też ważny punkt startowy dla działań biznesowych na kontynencie. Z kolei pierwszym odbiorcą polskich inwestycji w Azji są Indie, państwo, które przechodzi szybkie przemiany i zyskuje nową rolę w globalnym łańcuchu dostaw. Ryzyka i szanse, które niesie imigracja z Azji, dotyczą i będą dotyczyć Polski. Przez lata Korea Południowa i Japonia były istotnym źródłem inwestycji i technologii dla Polski. Ze względu na silną diasporę wietnamską mamy szczególne relacje z tym krajem. Niewykorzystany jest również potencjał szybko rozwijającej się Azji Południowo-Wschodniej i Azji Centralnej, regionu obiecująco otwierającego się na świat. Warto wykorzystywać naszą soft power wobec tych państw.
Wyzwania i szanse można mnożyć. Polska musi dostrzegać globalne przemiany związane z Azją i reagować na nie. Powinniśmy w większym stopniu wykorzystywać uczestnictwo w UE, systemie ONZ, czy regionalnych forach, jak Grupa Wyszehradzka i Trójmorze, w celu rozwijania relacji z azjatyckimi partnerami. W zbyt małym stopniu działamy na rzecz budowy społeczności obcokrajowców-absolwentów polskich szkół wyższych. Zbyt oszczędnie analizujemy przemiany ekonomiczne, kulturowe i technologiczne Azji, korzystając z wiedzy ekspertów, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i Polaków mieszkających w państwach Azji.
Nie możemy zamykać oczu na rzeczywistość – Azja to już od dawna nie koniec świata. Zmiany na tym kontynencie coraz silniej na nas oddziałują. Dlatego wychodzimy do Państwa z apelem, aby tak dziennikarze, politycy i wszyscy inni, którzy kształtują opinię publiczną, częściej i odważniej podejmowali debatę na temat roli Azji dla Polski w wielu dziedzinach życia. To pierwszy krok do stworzenia nowej, bardzo potrzebnej, polityki azjatyckiej.
Zespół Instytutu Boyma
czytaj więcej
Forbes: „Made in India” nowym „made in China”? Indie mają ambicje, a Zachód coraz mniej ufa Chinom
Konkurencja między Pekinem a Waszyngtonem powoduje, że coraz więcej przedsiębiorstw międzynarodowych musi brać pod uwagę ryzyka geopolityczne w swojej działalności produkcyjnej.
Krzysztof ZalewskiGra w Platona. Z Uki Maroshek-Klarman na temat metody “Betzavta” rozmawia Patrycja Pendrakowska
Wywiad z Uki Maroshek-Klarman - Dyrektorką Naukową Instytutu Adama dla Demokracji i Pokoju w Izraelu, twórczynią metody "Betzavta", która została stworzona z myślą o podwyższeniu partycypacji ludzi w społeczeństwie i ułatwieniu rozwiązywania konfliktów.
Patrycja PendrakowskaTydzień w Azji #134: Czy amerykańscy giganci cyfrowi ugną się przed indyjskim rządem?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: O jedną platformę wiertniczą za daleko. Rosyjski Rosnieft pod ścianą
Sankcje nałożone na Rosję po aneksji Krymu w 2014 roku spowodowały, że Kreml musiał zrewidować kierunki gospodarczej ekspansji. Silniej postawił na współpracę z krajami azjatyckimi. Teraz jednak przekonuje się na własnej skórze, co oznacza chińska dominacja na azjatyckim rynku energii.
Waldemar JaszczykCzy Kazachstanowi uda się wykreować silnego niskokosztowego przewoźnika lotniczego?
W Kazachstanie linie lotnicze wychodzą naprzeciw oczekiwaniu sprawnego transportu w przystępnej cenie, sprzyjając zwiększeniu mobilności ludności pomiędzy regionami.
Magdalena Sobańska-CwalinaPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
AzjaTech #5: Pojazdy przyszłości i japońscy naukowcy, którzy ratują Morze Aralskie
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze najświeższe wiadomości o technologiach z Izraela, Japonii oraz Chin.
Azjatech #118: Samoloty na zużyty olej spożywczy? Japończycy pracują nad biopaliwem lotniczym
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #44: „Hełm motocyklowy” wykrywający gorączkę na odległość
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przemysł stoczniowy w Azji: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
Prawdopodobnie przesunięcie światowego centrum gospodarczego znad Atlantyku nad Pacyfik nigdzie nie jest tak widoczne jak w przemyśle stoczniowym. (...) W ostatnich latach na prowadzenie wybiły się stocznie chińskie, znacznie dystansując rywali. Jednak wobec słabnącej koniunktury rodzi się pytanie jak trwałe swą fundamenty tego sukcesu i czy Chinom uda się utrzymać pozycję lidera.
Paweł BehrendtAzjatech #235: Chińczycy szykują konkurencję dla Androida. Chcą wypchnąć Amerykanów z rynku
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #115: Czy Kirgistan zrenacjonalizuje wydobycie surowców?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Maciej Lipiński, analityk Instytutu Boyma bierze udział w 3 edycji International Seminar on Belt and Road Initiative and Energy Connectivity organizowanym przez Instytut Ekonomii Technicznej i Ilościowej Chińskiej Akademii Nauk Społecznych, a także w 8 Globalnym Forum Bezpieczeństwa Energetycznego.
Tydzień w Azji #275: Łagodzenie napięć czy narodziny giganta wolnego handlu?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #288: Polska w końcu dostrzegła ten region. Rosja jest tam już od dawna
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #284: Z Niemiec płynie bardzo ważna lekcja dla Polski. Chodzi o sposób na Chiny
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #308: Niemcy zmienią warunki wobec Chin? Polska może sporo ugrać
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Kirgistan – w zaklętym kręgu politycznej niestabilności
4 października 2020 r. odbyły się w Kirgistanie wybory parlamentarne. Nic nie zapowiadało, by ich rozstrzygnięcie wywołało społeczne niezadowolenie, które przerodziło się w falę ogromnych demonstracji, a w konsekwencji unieważnienie wyniku wyborów.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #93: Śmierć prezesa i wizjonera końcem ery w imperium Samsunga
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #194: Przyspieszone wybory prezydenckie w Kazachstanie to tylko formalność?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Ratując ludzi czy swój wizerunek? Narracje o porządku humanitarnym w Azji Południowo-Wschodniej.
(Subiektywny) przegląd wybranych artykułów badawczych dotyczących stosunków międzynarodowych w regionie Azji i Pacyfiku publikowanych w wiodących czasopismach naukowych.
Anna GrzywaczTydzień w Azji #178: Iran rozgrywa kryzysową kartę. Jest sporo do ugrania
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #229: Fatalne wieści dla Chin. Biznes wyobraża sobie działanie bez nich
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #225: Chiny wpadły we własne sidła. Odpuszczą, czy będą walczyć o zachowanie twarzy?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.