Boym na świecie

Refleksje o szczycie 16+1 w Budapeszcie

Tegoroczny szczyt krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Chin w Budapeszcie różnił się od poprzednich edycji na wielu poziomach — Chiny oraz Węgry prowadziły na nim bardzo aktywną politykę. Na forum biznesowym obecni byli jedynie Victor Orban i Li Keqiang – pozostałe głowy państw przebywały wtedy na zamku, gdzie odbywało się spotkanie premierów. Zaznaczmy, że w Rydze, […]

Instytut Boyma 11.12.2017

Tegoroczny szczyt krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Chin w Budapeszcie różnił się od poprzednich edycji na wielu poziomach — Chiny oraz Węgry prowadziły na nim bardzo aktywną politykę. Na forum biznesowym obecni byli jedynie Victor Orban i Li Keqiang – pozostałe głowy państw przebywały wtedy na zamku, gdzie odbywało się spotkanie premierów. Zaznaczmy, że w Rydze, jak i podczas poprzednich szczytów, wszystkie głowy państw EŚW pojawiały się na forum biznesowym. Decyzję tą można interpretować wielowymiarowo – najprawdopodobniej Węgrzy dążyli do przedstawiania się jako najbardziej aktywnego kraju spośród EŚW. Jednocześnie dali się poznać jako zdecydowani gracze w przestrzeni politycznej. Strona chińska również zdecydowała się na nowe zagrania.

Chiny:

  1. Podjęto decyzję o powołaniu rady naukowej związanej z 16+1 pod przewodnictwem Chińskiej Akademii Nauk Społecznych i prof. Kong Tianpinga. Warto przy tym zaznaczyć, że przy okazji szczycie w Rydze dzień wcześniej odbywało się forum think-tanków, dzięki czemu analitycy mogli wziąć nie tylko udział w forum eksperckim, ale również poświęcić kolejny dzień na spotkania podczas forum biznesowego, czy spotkania premierów. W tym roku forum akademickie odbyło się tydzień wcześniej (20 listopada), z tego też powodu niewielu ekspertów zdecydowało się na kolejny przylot, aby móc uczestniczyć we właściwym szczycie 16+1.
  2. Chiński bank ICBC zdecydował się zorganizować osobne wydarzenie poświęcone funduszowi Sino-CEE (projekt zainicjowano w 2015 roku w Suzhou, a jego powstanie ogłoszono podczas szczytu w Suzhou dwa lata temu)[1]. Reprezentujący Eximbank CEO Zoltán Urbán i prezes Sino-CEE Jiang Jianqing podpisali porozumienie o akcesji. Rząd Węgier zdecydował się wpłacić do funduszu 50 mln dolarów oraz kolejne 50 mln dolarów, jeśli funkcjonowanie w banku okaże się korzystne dla kraju. Polskę obiegła informacja o tym, że nie podjęliśmy decyzji o wstąpieniu do funduszu. Nie trzeba tego jednak odczytywać jako porażkę, ponieważ rozmowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego toczyły się od miesięcy, i widocznie wstąpienie do funduszu nie okazało się atrakcyjne. Warto jednak dodać, że informacje na ten temat są bardzo ograniczone i nie da się ich jednoznacznie ocenić. Co więcej, sami Węgrzy skarżyli się, że nie ma jasności co do relacji między funduszem a jurysdykcją europejską.

Brak wspólnej wizji jest jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed formatem współpracy 16+1. Za winnych tego stanu nie należy podawać jednak Chińczyków, to raczej szansa dla regionu na wypracowanie wspólnej strategii. Relacje z Państwem Środka jak w zwierciadle pokazują problemy strukturalne i społeczne krajów EŚW: brak silnych instytucji, nieudana prywatyzacja, brak wspólnej wizji rozwoju regionalnego, niezdrową konkurencję o względy chińskie, brak rozwiniętego kapitału społecznego, a wraz z tym ograniczoną liczbę stowarzyszeń czy fundacji, które w istotny sposób wspierałyby dialog i wypracowywały wspólne strategie.

W październiku odbyło się uroczyste otwarcie Sekretariatu ds. Morskich 16+1 w Warszawie, a powołanie tej jednostki odbyło się z inicjatywy MGMiŻŚ (od października tego roku funkcjonuje przy tym resorcie). Samo otwarcie sekretariatu, w którym uczestniczyli ministrowie transportu państw regionu, przypominało casting decydujący o tym, który kraj będzie w stanie uzyskać najwięcej chińskich inwestycji (lub też kredytów). Osobiście uważam, że nie była to wina polskich polityków, ale ogólnej bezsilności regionu, który uczestnicząc w niezdrowej konkurencji, daje się w łatwy sposób dzielić. Brak było wspólnej wizji rozwoju transportu morskiego, przeważały natomiast partykularne oferty szukające chińskiego wsparcia.

Obecnie do najnowszych sukcesów 16+1 należy zakupienie przez stronę chińską lotniska w Tiranie (wciąż niewiele jest na ten temat informacji w Polsce) oraz budowa mostu w Serbii. Chińczykom znacznie łatwiej jest wchodzić ze swoimi inwestycjami i udzielaniem kredytów na Bałkany, gdzie nie obowiązuje prawodawstwo UE (chociaż kraje te aktywnie starają się o akcesję do UE). Po szczycie ogłoszono pozytywną wiadomość: rozpoczęła się budowa odcinka na trasie Belgrad- Budapeszt. Od kilku lat sprawa budowy szybkiej kolei między Serbią a Węgrami stanowiła kość niezgody między UE, Serbią a Chinami. Roboty budowlane odkładane były w nieskończoność. Nie znając szczegółów umowy dotyczącej tej partykularnej inwestycji trudno wypowiadać się jednoznacznie na temat jej atrakcyjności i zasadności, warto jednak zaznaczyć, że dotychczasowa podróż między miastami potrafiła trwać ponad 8 godzin (połączenie Budapeszt- Novi Sad liczące 300 km trwało ponad 7 godzin). Rozbudowa infrastruktury w EŚW jest bardzo cenną propozycją ze strony Pekinu, natomiast to od naszego regionu należy decyzja o tym, czy zdecydujemy się wypracować wspólną wizję, czy może pozostaniemy malkontentami krytykującymi proponowane rozwiązania.

Interes Polski reprezentował również PAIH – wiceprezes Krzysztof Senger w imieniu Agencji zawarł umowę o strategicznym partnerstwie z chińską prowincją Hunan. Niestety żadne konkrety nie zostały podane, dlatego też trudno się domyślić, czy strategiczne partnerstwo faktycznie ma szansę za sprawą PAIH rozwinąć się faktycznie w pojawienie się w zaawansowanych technologicznie inwestycji.

Osoby chętne do zapoznania się z wyzwaniami stojącymi przed formatem 16+1 serdecznie zachęcam do zapoznania się z tekstem napisanym dla Institute of Social Policy and Development[2].

Zdjęcie: Pixabay

Przypisy:

[1] http://www.icbc.com.cn/icbc/en/newsupdates/icbc%20news/ChinaCentralandEasternEuropeanFundOfficiallyEstablishedduringRiga161Summit.htm

[2] http://isdp.eu/publication/161-cooperation-framework-china-cee/

Patrycja Pendrakowska

Założycielka i prezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.

czytaj więcej

Tydzień w Azji: Turystyka w tarapatach. Zależna od niej Goa wrócić może do kopalin

Epidemia koronawirusa (...) pozornie może wydawać się korzystna dla ochrony klimatu i środowiska naturalnego. Takie wnioski mogą zasugerować nam widoki czystego nieba nad borykającymi się uprzednio ze smogiem metropoliami, obniżenie emisji gazów cieplarnianych czy gwałtowny spadek zapotrzebowania na surowce.

Kwadryga na Indopacyfiku – ani sojusz, ani efemeryda

Czterostronna współpraca Japonii, Australii, Indii i Stanów Zjednoczonych znana jest jako Czterostronny Dialog w dziedzinie Bezpieczeństwa. Wedle założeń projektu, Japonia, USA, Australia i Indie miałyby tworzyć azjatycką oś pokoju, a dialog wzmacniać istniejące bilateralne i trilateralne formaty współpracy między nimi. 

RP: Indie wspierają inwestycje produkcyjne. Mogą na tym skorzystać i polskie firmy

Rządowi Indii zależy na ściągnięciu do kraju inwestycji produkcyjnych. Tworzy więc bodźce dla rozwoju fabryk na Subkontynencie Indyjskim. Polskie przedsiębiorstwa eksportujące do Indii coraz częściej decydują się na wytwarzanie w tym kraju.

Tydzień w Azji #149: Litwa solą w oku Chin

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Kwartalnik Boyma – nr 1 (11)/2022

Oddajemy do rąk naszych Czytelników i Czytelniczek pierwsze w 2022 r. wydanie „Kwartalnika Boyma”. W ostatnich miesiącach sprawy bezpieczeństwa zdominowały nasze dyskusje, nie inaczej jest i w niniejszym numerze Kwartalnika.

Tydzień w Azji #96: W Azji dla Azji – o konsekwencjach nowej umowy handlowej

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Najważniejsze negocjacje handlowe Unii w erze cyfrowej – układ UE-Indie

Umowy między Unią Europejską a Indiami w dziedzinie handlu, ochrony inwestycji i systemu oznaczeń geograficznych dla produktów to najważniejsze obecnie układy tego typu negocjowane przez Komisję Europejską w imieniu 27 państw unijnych.

Forbes: Jeden stek, bez krwi, poproszę. Nowe specjały kuchni azjatyckiej

Najnowsze technologie pozwalają coraz wydajniej produkować mięso w laboratorium. Przedsiębiorcy z Azji znajdują się wśród najaktywniej poszukujących alternatywnych rozwiązań w dziedzinie technologii spożywczych i odważnie stawiają na nowinki w tej dziedzinie

Forbes: Inwestowanie w Chinach będzie bezpieczne?

Alibaba i inne chińskie platformy zakupowe funkcjonują na Zachodzie bez przeszkód, podczas gdy zachodnie giganty, jak Amazon, nie odniosły sukcesu w Chinach między innymi z powodu ograniczeń administracyjnych. Czy nowe prawo inwestycyjne w Państwie Środka sprawi, że rywalizacja gospodarcza będzie bardziej wyrównana?

Tydzień w Azji: Inauguracja Centrum Badań Myśli Xi Jinpinga nad Dyplomacją

20 lipca br. Minister Spraw Zagranicznych Chin Wang Yi uroczyście zainaugurował otwarcie Centrum Badań Myśli Xi Jinpinga nad Dyplomacją. Co to oznacza w praktyce?

“Vademecum przedsiębiorcy. Jak sprzedawać w Chinach?” nowym tytułem Wydawnictwa Instytutu Boyma!

Ogrom doświadczeń w zakresie rozwijania i prowadzenia działalności gospodarczej w Chinach połączony z eksperckim zapleczem Polskiego Centrum Studiów nad Prawem i Gospodarką Chin doprowadził do powstania tej unikalnej na polskim rynku pozycji wydawniczej.

RP: Chiny rozwijają standardy raportowania ESG. Po swojemu

Chińskie instytucje przygotowały pierwszy standard ujawniania informacji dotyczących ESG, czyli środowiskowej i społecznej odpowiedzialności biznesu oraz ładu korporacyjnego w Chińskiej Republice Ludowej.

Forbes: O możliwej wojnie. Dlaczego Tajwan to nie(zupełnie) Ukraina?

W związku z kryzysem rosyjskim u granic Ukrainy pojawiły się opinie zestawiające tę sytuację z napięciem międzynarodowym panującym w Cieśninie Tajwańskiej. Czy sytuacja wokół krajów odległych od siebie o ponad 8 tys. km jest porównywalna?

Forbes: Nowy azjatycki tygrys. Jak rozwijają się nowe technologie w Wietnamie

Wietnam przechodzi intensywną transformację cyfrową, stając się nie tylko coraz istotniejszym hubem dla start-upów i nowych technologii w krajach Azji Południowo-Wschodniej, ale także rozwijając sektor usług dla biznesu. Te zmiany są możliwe dzięki dostępności stosunkowo dobrze wykształconej i taniej kadry...

Azjatech #89: Koniec masztów? Japoński SoftBank pracuje nad powietrznymi przekaźnikami 5G

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Chińskie prace nad wojskowym wykorzystaniem sztucznej inteligencji

Intensywna modernizacja i chęć dorównania siłom zbrojnym Stanów Zjednoczonych sprawiły, że w Chinach rośnie zainteresowanie militarnym zastosowaniem futurystycznych technologii.

Niepokój w Azji Centralnej po zakończeniu amerykańskiej interwencji w Afganistanie

Spodziewane od kilku lat ostateczne wycofanie wojsk amerykańskich z Afganistanu stanie się faktem 11 września 2021 roku. Pozostawienie tego kraju w samodzielnym zarządzaniu przez rząd w Kabulu spowodowało gwałtowny wzrost niepokoju w Azji Centralnej...

Jak znaleźć miejsce między potęgami, czyli poglądy polityczne Lee Kuan Yewa, ojca nowoczesnego Singapuru

W marcu 2019 roku minęła czwarta rocznica śmierci Lee Kuan Yew (LKY), najbardziej wpływowego singapurskiego polityka, ojca narodu, pierwszego i wieloletniego premiera (1959-1990). LKY stał się symbolem Singapuru i jest uważany za polityka, któremu udało się uczynić z byłej brytyjskiej kolonii nowoczesne państwo.

Azjatech #188: Apple stawia na Indie, ale uniezależnić się od Chin nie będzie mu łatwo

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #208: Chiński biznes znalazł sposób na obejście amerykańskich ograniczeń

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Odtajniona misja Johna Sweeneya. Recenzja książki „Korea Północna. Tajna misja w kraju wielkiego blefu”

Do reportażu „Korea Północna. Tajna misja w kraju wielkiego blefu” podchodziłem sceptycznie. Znałem dokument o Korei Północnej wyprodukowany dla BBC przez autora książki Johna Sweeneya. Film był zapisem z ośmiu dni podróży reportera w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, opatrzonej komentarzem samego twórcy i kilku ekspertów. Choć ten krótki dokument w kwestii Korei Północnej nie pokazywał zupełnie […]

Forbes: Policja może się zmienić. Korea z problemów zrobiła produkt eksportowy

Kojarzona zwykle z innowacjami technicznymi Korea Południowa realizuje w ostatnich dekadach inne programy rozwoju. Wspiera przemysły kreatywne, dzięki czemu nie tylko zarabia, ale podnosi także globalną siłę swojego oddziaływania, zwaną soft power...

Tydzień w Azji #74: Azja to kosztowny region dla ekspatów

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Na co polscy przedsiębiorcy powinni uważać na kazachskim rynku?

Charakterystyczną cechą prowadzenia biznesu w Azji Środkowej, w tym w Kazachstanie, jest konieczność nawiązywania i utrzymywania osobistych relacji. Wyzwania to m.in. ryzyko kursowe związane z miejscową walutą oraz transport i logistyka.