Tegoroczny szczyt krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Chin w Budapeszcie różnił się od poprzednich edycji na wielu poziomach — Chiny oraz Węgry prowadziły na nim bardzo aktywną politykę. Na forum biznesowym obecni byli jedynie Victor Orban i Li Keqiang – pozostałe głowy państw przebywały wtedy na zamku, gdzie odbywało się spotkanie premierów. Zaznaczmy, że w Rydze, jak i podczas poprzednich szczytów, wszystkie głowy państw EŚW pojawiały się na forum biznesowym. Decyzję tą można interpretować wielowymiarowo – najprawdopodobniej Węgrzy dążyli do przedstawiania się jako najbardziej aktywnego kraju spośród EŚW. Jednocześnie dali się poznać jako zdecydowani gracze w przestrzeni politycznej. Strona chińska również zdecydowała się na nowe zagrania.
Chiny:
- Podjęto decyzję o powołaniu rady naukowej związanej z 16+1 pod przewodnictwem Chińskiej Akademii Nauk Społecznych i prof. Kong Tianpinga. Warto przy tym zaznaczyć, że przy okazji szczycie w Rydze dzień wcześniej odbywało się forum think-tanków, dzięki czemu analitycy mogli wziąć nie tylko udział w forum eksperckim, ale również poświęcić kolejny dzień na spotkania podczas forum biznesowego, czy spotkania premierów. W tym roku forum akademickie odbyło się tydzień wcześniej (20 listopada), z tego też powodu niewielu ekspertów zdecydowało się na kolejny przylot, aby móc uczestniczyć we właściwym szczycie 16+1.
- Chiński bank ICBC zdecydował się zorganizować osobne wydarzenie poświęcone funduszowi Sino-CEE (projekt zainicjowano w 2015 roku w Suzhou, a jego powstanie ogłoszono podczas szczytu w Suzhou dwa lata temu)[1]. Reprezentujący Eximbank CEO Zoltán Urbán i prezes Sino-CEE Jiang Jianqing podpisali porozumienie o akcesji. Rząd Węgier zdecydował się wpłacić do funduszu 50 mln dolarów oraz kolejne 50 mln dolarów, jeśli funkcjonowanie w banku okaże się korzystne dla kraju. Polskę obiegła informacja o tym, że nie podjęliśmy decyzji o wstąpieniu do funduszu. Nie trzeba tego jednak odczytywać jako porażkę, ponieważ rozmowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego toczyły się od miesięcy, i widocznie wstąpienie do funduszu nie okazało się atrakcyjne. Warto jednak dodać, że informacje na ten temat są bardzo ograniczone i nie da się ich jednoznacznie ocenić. Co więcej, sami Węgrzy skarżyli się, że nie ma jasności co do relacji między funduszem a jurysdykcją europejską.
Brak wspólnej wizji jest jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed formatem współpracy 16+1. Za winnych tego stanu nie należy podawać jednak Chińczyków, to raczej szansa dla regionu na wypracowanie wspólnej strategii. Relacje z Państwem Środka jak w zwierciadle pokazują problemy strukturalne i społeczne krajów EŚW: brak silnych instytucji, nieudana prywatyzacja, brak wspólnej wizji rozwoju regionalnego, niezdrową konkurencję o względy chińskie, brak rozwiniętego kapitału społecznego, a wraz z tym ograniczoną liczbę stowarzyszeń czy fundacji, które w istotny sposób wspierałyby dialog i wypracowywały wspólne strategie.
W październiku odbyło się uroczyste otwarcie Sekretariatu ds. Morskich 16+1 w Warszawie, a powołanie tej jednostki odbyło się z inicjatywy MGMiŻŚ (od października tego roku funkcjonuje przy tym resorcie). Samo otwarcie sekretariatu, w którym uczestniczyli ministrowie transportu państw regionu, przypominało casting decydujący o tym, który kraj będzie w stanie uzyskać najwięcej chińskich inwestycji (lub też kredytów). Osobiście uważam, że nie była to wina polskich polityków, ale ogólnej bezsilności regionu, który uczestnicząc w niezdrowej konkurencji, daje się w łatwy sposób dzielić. Brak było wspólnej wizji rozwoju transportu morskiego, przeważały natomiast partykularne oferty szukające chińskiego wsparcia.
Obecnie do najnowszych sukcesów 16+1 należy zakupienie przez stronę chińską lotniska w Tiranie (wciąż niewiele jest na ten temat informacji w Polsce) oraz budowa mostu w Serbii. Chińczykom znacznie łatwiej jest wchodzić ze swoimi inwestycjami i udzielaniem kredytów na Bałkany, gdzie nie obowiązuje prawodawstwo UE (chociaż kraje te aktywnie starają się o akcesję do UE). Po szczycie ogłoszono pozytywną wiadomość: rozpoczęła się budowa odcinka na trasie Belgrad- Budapeszt. Od kilku lat sprawa budowy szybkiej kolei między Serbią a Węgrami stanowiła kość niezgody między UE, Serbią a Chinami. Roboty budowlane odkładane były w nieskończoność. Nie znając szczegółów umowy dotyczącej tej partykularnej inwestycji trudno wypowiadać się jednoznacznie na temat jej atrakcyjności i zasadności, warto jednak zaznaczyć, że dotychczasowa podróż między miastami potrafiła trwać ponad 8 godzin (połączenie Budapeszt- Novi Sad liczące 300 km trwało ponad 7 godzin). Rozbudowa infrastruktury w EŚW jest bardzo cenną propozycją ze strony Pekinu, natomiast to od naszego regionu należy decyzja o tym, czy zdecydujemy się wypracować wspólną wizję, czy może pozostaniemy malkontentami krytykującymi proponowane rozwiązania.
Interes Polski reprezentował również PAIH – wiceprezes Krzysztof Senger w imieniu Agencji zawarł umowę o strategicznym partnerstwie z chińską prowincją Hunan. Niestety żadne konkrety nie zostały podane, dlatego też trudno się domyślić, czy strategiczne partnerstwo faktycznie ma szansę za sprawą PAIH rozwinąć się faktycznie w pojawienie się w zaawansowanych technologicznie inwestycji.
Osoby chętne do zapoznania się z wyzwaniami stojącymi przed formatem 16+1 serdecznie zachęcam do zapoznania się z tekstem napisanym dla Institute of Social Policy and Development[2].
Przypisy:
[1] http://www.icbc.com.cn/icbc/en/newsupdates/icbc%20news/ChinaCentralandEasternEuropeanFundOfficiallyEstablishedduringRiga161Summit.htm
[2] http://isdp.eu/publication/161-cooperation-framework-china-cee/
Patrycja Pendrakowska Analityk ds. polityki Chin, Tajwanu, Hong Kongu i innowacji. Doktorantka w Instytucie Filozofii UW. Ukończyła sinologię, etnologię, Kolegium MISH (filozofię), prawo finansowe i socjologię na UW, którą studiowała również na Ludwig-Maximilians Universität w Monachium. W latach 2017-2019 prezes Centrum Studiów Polska-Azja. Na przełomie 2016/2017 roku pracowała w Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Akademii Sztuki Wojennej. Była wolontariuszka w dziale misji PAH. W 2011 roku badała problemy migracji w Nepalu, w Institute of Integrated Development Studies w Katmandu.
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
RP: Południowokoreański rynek e-commerce – jak działa?
Korea Południowa to najbardziej cyfrowe społeczeństwo świata. Nie dziwi więc, że południowokoreański rynek e-commerce kwitnie w najlepsze.
Andrzej PieniakTydzień w Azji #34: Perła Azji Środkowej wciąż nieodkryta dla polskich firm. To się może zmienić
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #112: Militaria i gospodarka. USA pozyskują sojuszników do walki z Chinami
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Kirgistan – w zaklętym kręgu politycznej niestabilności
4 października 2020 r. odbyły się w Kirgistanie wybory parlamentarne. Nic nie zapowiadało, by ich rozstrzygnięcie wywołało społeczne niezadowolenie, które przerodziło się w falę ogromnych demonstracji, a w konsekwencji unieważnienie wyniku wyborów.
Jerzy OlędzkiAzja Centralna – czy pandemia ma szansę wzmocnić regionalne spoiwa?
Czy okres bezpośrednio poprzedzający pandemię COVID-19 pozwolił na wykształcenie się trwałego trendu na współpracę wewnątrzregionalną, który miałby szanse ulec wzmocnieniu w konsekwencji pandemii?
Michał ChabrosTydzień w Azji #28: Uzbekistan – szansą dla przedsiębiorstw zagranicznych
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Wybory 2019: Polska wobec Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej
Spotkanie Instytutu Boyma poświęcone proponowanej przez polityków polityce Polski wobec Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej odbędzie się 4 października 2019 r. o godzinie 19:00.
Czy walka o równouprawnienie kobiet w Korei Południowej jest wyjątkowa?
Celem artykułu jest pokazanie walki kobiet południowokoreańskich o równouprawnienie w społeczeństwie, przedstawienie czynników budujących ruch feministyczny, omówienie aktualnego stanu prawnego dotyczącego zabezpieczenia praw kobiet jak również pokazanie rzeczywistej sytuacji zawodowej kobiet w Korei Południowej w 2020 roku.
Wioletta MałotaNa początku roku Siły Zbrojne Republiki Armenii świętowały kolejną rocznicę powstania, która datuje się dokładnie na 28 stycznia 1992 roku. Przez ostatnie 28 lat armia armeńska przeżyła różne momenty przełomowe, z których, można powiedzieć, że wyszła zwycięsko.
Ani MinasyanInstytut Boyma dla PAP o pożarze chińskiego śmigłowcowca desantowego
Informujemy, iż analitycy Instytutu Boyma udzielili komentarza dla Polskiej Agencji Prasowej na temat pożaru na chińskim śmigłowcowcu desantowym typu 075, który wybuchł 11 kwietnia w stoczni Hudong-Zhonghua Shipbuilding w Szanghaju.
Centralnoazjatyckie gry wojenne
Prezentowane opracowanie ma na celu przybliżenie tematyki militarnego potencjału państw Azji Centralnej, zwłaszcza pod kątem rynku broni i inwestycji w modernizację sił zbrojnych. W opracowaniu dokonano analizy sytuacji militarnej poszczególnych republik, jak również przedstawiono zmiany jakie zachodziły w tym regionie wraz ze zmieniającymi się uwarunkowaniami geopolitycznymi od czasu upadku ZSRR.
Jerzy OlędzkiNajsprytniejsza mikrogospodarka świata
Królestwo Bhutanu należy określić najsprytniejszą mikrogospodarką świata. Spryt to ,,zdolność szybkiego, praktycznego radzenia sobie w trudnych sytuacjach"; krótką definicję trzeba uzupełnić o jeden element – radzenie sobie w trudnych sytuacjach czasem następuje przy pomocy iluzji, wybiegu albo umiejętnością sprawiania dobrego wrażenia. Tak rozumiany spryt pasuje doskonale do bhutańskiej mikrogospodarki.
Adrian ZwolińskiForbes: O jedną platformę wiertniczą za daleko. Rosyjski Rosnieft pod ścianą
Sankcje nałożone na Rosję po aneksji Krymu w 2014 roku spowodowały, że Kreml musiał zrewidować kierunki gospodarczej ekspansji. Silniej postawił na współpracę z krajami azjatyckimi. Teraz jednak przekonuje się na własnej skórze, co oznacza chińska dominacja na azjatyckim rynku energii.
Waldemar JaszczykAzjatech #90: Tajwański Foxconn wkracza na rynek samochodów elektrycznych
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Według ekspertów Rustam Emomali jest przygotowywany do objęcia fotela prezydenta Tadżykistanu.
Magdalena Sobańska-CwalinaDlaczego Ormianie są przekonani, że to Azerowie jako pierwsi zaatakowali Górski Karabach?
27 września po raz kolejny wybuchły poważne starcia w Górskim Karabachu, co można już nazwać wojną na dużą skalę. (...) W tym artykule chcę przedstawić fakty i analizy, które udowodnią, że to Azerbejdżanowi było na rękę zaatakować Górski Karabach (Arcach).
Ani MinasyanTydzień w Azji #141: Szczepionka ważniejsza niż arsenał atomowy. Chińczycy wiedzą, co robią
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #99: Wino, węgiel, miedź. Chiński atak na Australię ostrzeżeniem dla Polski
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości
Azjatech #68: Pod okiem Wielkiego Brata, czyli smart city po chińsku
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Nicolas Levi na konferencji Asian-European Forum 2021: Przyszłość Należy do Azji
22 kwietnia o godz. 14:15 analityk Instytutu Boyma Nicolas Levi, weźmie udział panelu dyskusyjnym “Przenikanie kultur, czyli jak Wschód łączy się z Zachodem. Globalizacja kultur dziś i perspektywy na przyszłość”.
Nicolas LeviRP: Pierwsze spotkanie biznesowe w Indiach
W zeszłorocznym raporcie PwC opracowanym we współpracy z PFR TFI Indie znalazły się na pierwszym miejscu wśród najbardziej obiecujących kierunków inwestycji zagranicznych dla polskich firm.
Krzysztof ZalewskiO podróżach, turystyce i przemyśle filmowym w Korei Północnej – rozmowa z Nickiem Bonnerem
Roman Husarski: Z powodu wirusa Ebola Korea Północna zamknęła swoje granice dla turystów. Co to oznacza dla twojej pracy? Nicholas Bonner*: To nie pierwszy raz, kiedy taka sytuacja ma miejsce. W 2003 na przykład zamknięto chwilowo granice z powodu SARS. To wydarzenie jest trochę bezprecedensowe. Zazwyczaj to Chiny bywały pierwsze w podejmowaniu decyzji… jeśli wiesz, […]
Roman HusarskiAzjatech #113: Technologie atomowe na celowniku hakerów z Korei Północnej
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Are “Climate Refugees” (Just) About Climate?
As the awareness of the scale and pervasiveness of climate impacts on human societies keeps rising, so does the frequency with which the terms “climate refugees” and “climate migrants” are being used in the public discourse “to describe those who are being displaced due to adverse consequences related to climate change” (Atapattu, 2020). One might be forgiven to think these terms – given their apparent utility and ubiquity – are purely descriptive and conveniently straightforward. Not quite. And contesting their seeming obviousness is key to tackling the issues that they purport to describe.
Dawid Juraszek