Współpraca ponad podziałami w walce z kryzysem energetycznym - list otwarty

Mimo podziałów istniejących w naszym społeczeństwie, dramatyczny w skutkach konflikt rosyjsko-ukraiński pokazał, że w chwilach zagrożenia możemy działać wspólnie. Nie możemy stracić tego cennego kapitału zbudowanego od lutego br.

Jesteśmy obecnie w początkowym stadium kryzysu energetycznego, który potencjalnie może trwać – jak wskazują eksperci – nawet kilka kolejnych lat.

Ta sytuacja stanowi istotne zagrożenie dla polskich i europejskich przedsiębiorców, a także ich konkurencyjności w globalnym łańcuchu dostaw. Jest bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia i pomyślności nas wszystkich. Nie możemy pozwolić sobie na to, że nadchodzący poważny kryzys energetyczny wywołał niepokoje społeczne, doprowadził do upadłości rodzimych firm, budowanych wielkim wysiłkiem od początku transformacji, by wywołał bezprecedensowe zadłużenie Polski czy drastyczne zubożenie naszych współobywateli.

Działanie na rzecz bezpieczeństwa energetycznego kraju w obecnej sytuacji leży w interesie nas wszystkich. Zwracamy się o porzucenie partykularyzmów politycznych i osobistych na rzecz budowania dobra wspólnego. Wyzwanie o charakterze egzystencjonalnym wymaga współpracy ponad podziałami.

Atak Rosji na Ukrainę pokazał Europie, że niedostateczna dywersyfikacja źródeł dostaw jest śmiertelnie niebezpieczna. Bezpieczna Polska to Polska niezależna energetycznie wspólnie z innymi członkami Unii Europejskiej.

Jeśli chcemy wybić się na trwałą niezależność, powinniśmy zmienić sposób myślenia o zapewnianiu bezpieczeństwa energetycznego. Przejść od podejścia popytowego na podażowe. Kryzysu nie rozwiążą żadne działania tymczasowe, doraźne. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. 2022 poz. 1692), jak również przyjęta przez Sejm RP 2 września br. Ustawa o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, nie rozwiążą samej istoty problemu. Jest to być może działanie konieczne, ale niewystarczające i doraźne.

Istotą problemu jest aktualny brak możliwości produkcji i sprzedaży energii w przystępnych dla społeczeństwa cenach. Dodatki energetyczne, choć kuszące, mogą przyczynić się na dłuższą metę jedynie do zwiększenia inflacji.

Alternatywa jest dostępna. Zastanówmy się co zrobić aby możliwie najszybciej produkować jak najwięcej energii w oparciu lokalnie występujące zasoby, w oparciu o różnego rodzaju odnawialne źródła energii. Niezbędne jest pilne opracowanie “mapy drogowej” w zakresie maksymalnie szybkiej transformacji polskiej energetyki. Kluczowy jest tu przegląd obowiązującego w Polsce prawa pod kątem usunięcia “wąskich gardeł” w zakresie rozwoju OZE. Ważne jest przyjrzenie się doświadczeniom, regulacjom, rozwiązaniom z sukcesem stosowanym w innych krajach. Spójrzmy na różne rodzaje OZE, nawet te mało medialne w ostatnich latach. W trybie natychmiastowym organizujmy rady i okrągłe stoły gromadzące naukowców, przedsiębiorców i ekspertów do konstruktywnych rozmów na temat pilnych działań w zakresie transformacji polskiej energetyki oraz wprowadzenia konkretnych działań na rzecz oszczędzania energii. W Polsce naprawdę mamy zgromadzony duży potencjał intelektualny w tej dziedzinie, z którego możemy korzystać. Szanujmy wiedzę ekspercką gromadzoną przez lata. Nie mamy czasu, nie możemy czekać na zakończenie kampanii wyborczej, która rządzi się swoimi prawami. Wyłączmy energetykę z tej kampanii w trosce o wspólne bezpieczeństwo.

Naprawdę nie musimy być uzależnieni od importu paliw kopalnych. Niedobór gazu naturalnego sprowadzanego z zagranicy nie musi wcale oznaczać, że nasza sieć gazowa jest skazana na wiele lat chronicznych niedoborów. Spójrzmy chociażby na Danię. W ich krajowej sieci gazowej w maju tego roku było 27 proc. biometanu! Oceny polskich specjalistów wskazują, że potencjał produkcji biogazu w Polsce jest podobny do importu gazu z Rosji w latach ubiegłych. Jeszcze raz przyjrzyjmy się możliwościom produkcji energii wody, wiatru, geotermalnej. Te rozwiązania należy wypracowywać przy uwzględnieniu regionalnych i lokalnych możliwości i zasobów.

Czy rzeczywiście tylko import surowców z zagranicy jest dla nas ratunkiem czy też może surowce mamy blisko siebie, wystarczy tylko po nie umiejętnie sięgnąć tworząc właściwe otoczenie regulacyjne i biznesowe?

Zespół Instytutu Boyma

Share this:

czytaj więcej