Słynny utwór Beatlesów pt. „Help” z 1965 roku stał się pretekstem do napisania poniższego komentarza. W latach 80. i przede wszystkim 90. to Korea Północna prosiła o pomoc gospodarczą, kiedy Korea Południowa błysnęła na arenie międzynarodowej dzięki wzrostowi gospodarczemu (według Światowego Banku około 4% w stosunku rocznym między 2000 a 2009).
Sytuacja gospodarcza nieco się zmieniła po roku 2000. Niestety systematycznie się pogarsza. Nierozwiązywane od lat problemy nawarstwiły się do takiego stopnia, że wielu ludzi (i firm) ma po prostu dość. Coraz więcej osób zatrudnianych jest na umowach śmieciowych lub za płacę minimalną (koło 16 zł za godzinę – 5210 wonów w 2014 roku w kraju, gdzie ceny są przybliżone do cen zachodnich). Dodatkowo liczne skandale w Korei Południowej (m.in. zakup działki w prestiżowej dzielnicy Seulu – Gangnam, skandal bukmacherski w Korei Południowej, itd.) i liczne szczyty (tajne i oficjalne) między Koreami doprowadziły do powstania nowej „jakości” i „wymiaru” stosunków gospodarczych między Koreami. Uważam, że Korea Południowa jest w sytuacji, w której Korea Północna może stać się zbawicielem dla coraz bardziej cierpiących czebolów południowokoreańskich.
Mając kapitał i technologię, Korea Południowa może (ale nie musi) znaleźć sposób skutecznej współpracy z Koreą Północną. Współpraca ekonomiczna między tymi państwami rozpoczęła się w 1988 roku, kiedy firma Daewoo sprowadziła 519 sztuk północnokoreańskiej porcelany poprzez pośrednika z Hongkongu. Pięć lat później ta sama firma korzystała z ośrodka przemysłowego w Nampo (miasto leżące na południu Korei Północnej), aby wyprodukować liczne produkty, na które jest duży popyt. Współpraca między Koreami uległa pogorszeniu po 11 lipca 2008 roku, kiedy północnokoreański żołnierz zastrzelił turystkę z Korei Południowej. Ostatnie 3 lata to stanowczo pogorszenie gospodarki Korei Południowej, która musi się borykać z nie znanymi dotychczas problemami (słaby popyt wewnętrzny, konflikty społeczne). Dlatego można wyciągnąć następujące wnioski:
– Korea Południowa potrzebuje nowych rynków zbytu i nowej siły roboczej. Wyraźnie widzimy, że południowokoreański rynek wewnętrzny się kurczy. Wynika to z tego, że sytuacja gospodarcza się pogarsza, pensje nie rosną i że niektóre firmy południowokoreańskie nie mogą konkurować z firmami zagranicznymi (np. Samsung, który z przyczyn ekonomicznych nie podwyższy pensji w 2015 r.).
– Korea Południowa potrzebuje większego przyrostu naturalnego. Jest on na poziomie 0,26 i jest jednym z najniższych na świecie. To znacznie poniżej poziomu 2.1, który gwarantuje prostą „odnawialność” pokoleń. Dodatkowo ludność w wieku produkcyjnym niedługo przejdzie w wiek emerytalny. Zarobić na to będą musiały dzieci, których jest coraz mniej. Dlatego południowokoreańska polityka imigracyjna musi być bardziej elastyczna oraz bardziej otwarta na napływ imigracji zagranicznej (na przykład z Filipin, Wietnamu, Chin lub… Korei Północnej?).
– Korea Południowa potrzebuje surowców do lepszego rozwoju gospodarczego. Korea Północna, którą w 2011 roku nazwałem „Eldoradem Surowcowym”, może stać się „rozwiązaniem” dla Korei Południowej.
Prawdziwym problemem dla władz Korei Południowej jest to czy współpraca z władzami północnokoreańskimi jest możliwa. Biorąc pod uwagę najnowszą historię ekonomiczną Korei Północnej, można zauważyć, że inne kraje, które współpracują z KRLD, nie traktują poważnie północnokoreańskiego partnera. Firmy państwowe z Chin czy Rosji nie współpracują z Koreą Północną. Śmiem nawet powiedzieć, że nigdy nie będzie miało to miejsca. Dlaczego? Ponieważ władze chińskie, obserwując problemy, z którymi borykają się prywatne firmy chińskie w Korei Północnej, wiedzą, że ryzyko jest za duże, aby wprowadzić kapitał państwowy do KRLD. Dlatego uważam, że w najbliższym czasie firmy południowokoreańskie (w rodzaju Hyundai lub Samsung) nie będą dążyć do masowych inwestycji w Korei Północnej i to ku satysfakcji władz północnokoreańskich, którym łatwiej negocjować z małymi i słabymi firmami południowokoreańskimi (jest ich 123 w specjalnym kompleksie gospodarczym w Kaesongu).
Patrząc inaczej na całokształt sprawy, można mimo wszystko być bardziej optymistycznym, ponieważ:
– Przyszłe władze Korei Północnej mogą się różnić od tych władz, które blokują współpracę gospodarczą między Koreami (można przede wszystkim obwiniać północnokoreańskie działania terrorystyczne, które blokują pokój na Półwyspie Koreańskim)
– Przyszłe władze Korei Południowej będą dążyć do nowej formy współpracy z Koreą Północną (poprzez tworzenie joint ventures)
– Przyszłe władze amerykańskie, prowadząc łagodniejszą politykę wobec Korei Północnej, mogą doprowadzić do polepszenia stosunków gospodarczych między Koreami i, co za tym idzie, zwiększenia stabilności w Azji Wschodniej.
Patrząc więc z perspektywy kolejnych dziesięciu lat i uznając, że Korea Północna nie zintegruje się z Koreą Południową (o czym jestem głęboko przekonany), współpraca gospodarcza między tymi państwami będzie miała obustronne korzyści. Sytuacja będzie więc inna niż w przeszłości, kiedy Korea Północna krzyczała: „Help!”.
Nicolas Levi Analityk ds. Korei Północnej i Korei Południowej. Adiunkt w Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk. Autor 7 książek, ponad 20 artykułów naukowych, 50 raportów analitycznych związanych z Półwyspem Koreańskim, Polską i pokrewnymi zagadnieniami. Prowadzi wykłady na najlepszych uczelniach w Polsce i za granicą. Autor projektu analitycznego nkreports.com, dotyczącego spraw gospodarczych i politycznych Korei Północnej.
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Krytyka Polityczna: Ambasada w Pradze, czyli potrzeba systemu
W sprawie wywiadu udzielonego przez polskiego ambasadora w Pradze portalowi Deutsche Welle i następujących po nim wieściach o odwołaniu dyplomaty, opinia publiczna w Polsce zareagowała w przewidywalny sposób.
Krzysztof ZalewskiIndyjski Okrągły Stół: raport ze spotkania 9 marca
Przedstawiamy raport ze spotkania 9 marca: "Indyjski okrągły stół - wyzwania i szanse Polski na Subkontynencie". Raport powstał w oparciu o wnioski z dyskusji z przedstawicielami świata biznesu, administracji publicznej i think-tanków.
Tydzień w Azji #97: Szczepionka z Kazachstanu? Covidowa rywalizacja w Azji Centralnej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #47: Kazachska nauka próbuje swoich sił w walce z koronawirusem
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #48: Uzbekistan krajem 2019 roku. Reformy kuszą międzynarodowych graczy
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #22: Biznes boi się ekstradycji do Chin
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze wiadomości z Hongkongu, Turkmenistanu, Kirgistanu, Australii oraz Chin.
Wybory 2019: Polska wobec Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej
Spotkanie Instytutu Boyma poświęcone proponowanej przez polityków polityce Polski wobec Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej odbędzie się 4 października 2019 r. o godzinie 19:00.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Patrycja Pendrakowska and Paweł Behrendt on navigating Sino-Polish relations
We are proud to annouce, that Patrycja Pendrakowska and Paweł Behrendt made a contribution to the newest project of the Baltic Security Foundation, The Jamestown Foundation and the Baltic-American Freedom Foundation.
Tydzień w Azji #116: W strategicznej branży Chiny i USA gonią Koreę i Tajwan. Bez efektów
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Chiny kopiują unijne rozwiązanie. Przełomowe zmiany na rynku gazu i ropy
(...) Wydzielenie systemu rurociągów do osobnej spółki jest najbardziej doniosłą reformą w chińskim sektorze energetycznym od dziesięcioleci. Jak może wpłynąć na krajową produkcję, z udziałem chińskich i zagranicznych inwestycji?
Waldemar JaszczykNie tylko testy i maseczki: historia polsko-wietnamskiej wzajemnej pomocy
Z inicjatywy podjętej przez społeczność wietnamską w Polsce oraz wietnamskich absolwentów polskich uczelni, do naszego kraju popłynęło wsparcie ze strony Wietnamu - kraju, który z zagrożeniem płynącym ze strony Sars-Cov-2 radzi sobie niezwykle skutecznie.
Grażyna Szymańska-MatusiewiczTydzień w Azji #223: Wielka chińska izolacja. Przepisy antyszpiegowskie uderzą w inwestorów
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Hongkong jeszcze bliżej Pekinu. Zagraniczny kapitał powoli wycofuje się z regionu
Pekin umacnia kontrolę nad Hongkongiem, uzależniając miasto od władzy centralnej. Przegłosowane niedawno nowe prawo o bezpieczeństwie narodowym (...) może znacząco ograniczyć zagwarantowaną po 1997 roku niezależność miasta i swobody obywatelskie jego mieszkańców
Karolina ZałęgowskaOd kiedy świat pogrążył się w pandemicznych lockdownach i kryzysie, wycena jego majątku wzrosła ponad 15-krotnie.
Krzysztof ZalewskiW jakim zakresie zmienił się charakter międzynarodowego zaangażowania w wojny domowe po 1989 roku?
Od końca drugiej wojny światowej to wojny domowe, a nie międzypaństwowe konflikty, stały się dominującą i najbardziej wyniszczającą formą zorganizowanej przemocy w ramach systemu międzynarodowego. Jak zmieniła się ich charakterystyka na przestrzeni lat?
Waldemar JaszczykTurchin, autor książki „Czasy ostateczne. Elity, kontrelity i ścieżka dezintegracji politycznej”, wydanej w Polsce nakładem wydawnictwa “Prześwity” w tłumaczeniu Michała Gładkiego, jest twórcą dyscypliny naukowej, którą nazwał kliodynamika.
Andrzej AndersZ ponad 2500 błękitnymi hełmami obecnie w służbie czynnej, z tym 13 na kluczowych stanowiskach dowódczych, Państwo Środka jest najliczniejszym uczestnikiem misji pokojowych ONZ spośród stałych członków RB ONZ.
Waldemar JaszczykAzjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #154: Dżinsy z odpadów po produkcji piwa. Japoński browar testuje nowe możliwości
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Women’s liberation in China: interview with prof. Wu Lijuan
Interview of Ewelina Horoszkiewicz with prof. Wu Lijuan - Associate Professor at the Department of Sociology at Peking University. Her research concentrates on the gender issues and social changes brought about by globalization. She wrote a book “Job Placements and Job Shifts in China: The Effects of Education, Family Background and Gender”.
Ewelina HoroszkiewiczTydzień w Azji #80: Inwestorzy nie boją się koronawirusa. Przynajmniej w Indiach
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #204: Miękkie i tanie lądowanie na Księżycu. Mamy nowe mocarstwo kosmiczne
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.