Kwartalnik Boyma

Kwartalnik Boyma – nr 2 (20)/2024

Niniejszy Kwartalnik ma na celu uchwycenie złożoności nacjonalizmu w dynamicznie zmieniającym się globalnym porządku, pokazując jego różnorodne formy, motywacje i konsekwencje w regionie Azji.

Pobierz ten materiał w  PDF

Instytut Boyma 24.07.2024

Przekazujemy w Wasze ręce nowy numer Kwartalnika poświęcony tematowi nacjonalizmu. W ostatnich latach sytuacja geopolityczna uległa istotnym przemianom, które wywarły trwały wpływ na poczuciu tożsamości narodowej różnych społeczeństw. Szereg wydarzeń o globalnym znaczeniu, jak rywalizacja między USA a Chinami, pandemia Covid-19 czy wojna w Ukrainie, nie tylko pobudziły oddolne ruchy nacjonalistyczne, ale także wzmocniły oficjalne narracje o takim charakterze. Przykłady takich partii jak niemiecka AfD, francuskie Zjednoczenie Narodowe czy szwedzka prawicowa koalicja, a do niedawna również polski PiS, pokazują, że konserwatywne partie, wraz ze swoją populistyczną i nacjonalistyczną agendą, zyskują na popularności i znaczeniu w Europie. A jak sytuacja wygląda w Azji?

Otóż, nacjonalizm azjatycki wykazuje istotne podobieństwa do, znanego nam, nacjonalizmu wschodnioeuropejskiego. W obu regionach rozwijał się on w kontekście oporu wobec zewnętrznej dominacji, zarówno politycznej, jak i ekonomicznej. Kraje Europy Wschodniej doświadczyły dominacji ze strony mocarstw takich jak Niemcy, państwo Habsburgów czy Związek Radziecki. Podobnie, wiele krajów azjatyckich było koloniami europejskich imperiów. Historyczna pamięć o tych wydarzeniach silnie kształtuje dzisiejszy nacjonalizm w tych regionach, nadając mu wyraźny antykolonialny i antyimperialistyczny charakter, oraz przyoblekając go w różne formy i narracje, które chcielibyśmy Wam przybliżyć.

Autorskie badanie Eweliny Horoszkiewicz przedstawia motywacje chińskich nacjonalistów do podejmowania działań o charakterze politycznym online. W świecie zdominowanym przez nowe technologie, Internet staje się atrakcyjną platformą dla młodych ludzi do ekspresji ich nacjonalistycznych uczuć i przekonań. Analiza Andżeliki Serwatki wyjaśnia, jak wietnamski rząd wykorzystuje antychińskie nastroje społeczne. „Bambusowa polityka” balansuje między rozładowywaniem nacjonalistycznych napięć, a niedopuszczaniem do destabilizacji politycznej. Tekst Pawła Behrendta przedstawia rolę oficjalnych narracji i symbolicznych gestów w kontekście historycznych traum na przykładzie Japonii, Korei Południowej i Chin, ukazując, jak nacjonalizm wpływa na dyplomatyczne relacje między tymi krajami.

Druga część Kwartalnika zawiera teksty analizujące politykę rozwojową i napięcia między rozwojem, a obroną w krajach Azji. Otwiera ją recenzja książki Gabrieli Pleschovej na temat relacji krajów Grupy Wyszehradzkiej i Chin, autorstwa Patrycji Pendrakowskiej. Zwraca ona uwagę na wartościowe obserwacje dotyczące przejścia „od podejścia opartego na wartościach w latach 90., do podejścia opartego na interesach w XXI wieku”. Tekst doktora Pawła Jaskuły analizuje zmiany w składzie elit biznesowych Kazachstanu oraz ich znaczenie dla polityki wewnętrznej i zagranicznej kraju. Autor zauważa, że Kreml widzi w tym „kolejną próbę poluzowania bilateralnych relacji”, podczas gdy państwa europejskie poszukują możliwości współpracy w zakresie dostaw surowców energetycznych. Jakub Witczak z kolei opisuje strategię zwiększenia zdolności bojowych australijskiej marynarki wojennej w odpowiedzi na rosnące wpływy Chin w regionie Indo-Pacyfiku. Australia planuje ogromne inwestycje w celu zabezpieczenia swojej pozycji wobec wzrostu potęgi Państwa Środka. Sekcję zamyka tekst Jana Kosińskiego, który opisuje modernizacyjne plany Arabii Saudyjskiej zawarte w jej Wizji 2030 oraz na podstawie wskaźników analizuje, na ile ta wizja narodowej modernizacji rzeczywiście wcielana jest w życie.

Niniejszy Kwartalnik ma na celu uchwycenie złożoności nacjonalizmu w dynamicznie zmieniającym się globalnym porządku, pokazując jego różnorodne formy, motywacje i konsekwencje w regionie Azji. Przez pryzmat aktualnych wydarzeń i analiz eksperckich, staramy się zrozumieć, jak nacjonalizm wpływa na politykę, społeczeństwa i relacje międzynarodowe.

Przyjemnej lektury!
Ewelina Horoszkiewicz

czytaj więcej

Tydzień w Azji #24: Wietnam i Indie zyskają na konflikcie USA-Chiny?

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze najnowsze wiadomości z regionu Azji Wschodniej i Południowej.

Jak i dlaczego Stany Zjednoczone budują na Indo-Pacyfiku sieć sojuszy, z Japonią jako głównym ogniwem?

Od pewnego już czasu administracja amerykańska podejmuje wysiłki na rzecz wzmacniania wielostronnej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa wśród swoich sojuszników na Indo-Pacyfiku.

Tydzień w Azji #154: „Powstanie styczniowe” w Kazachstanie jest groźne dla uranu, ropy, gazu i bitcoina

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #282: Chińczycy szykują się na Trumpa 2.0. Będą duże zmiany

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Forbes: Społeczeństwo siwieje. Lepiej się przygotować, niż załamywać ręce

Nadchodzące dekady przeobrażą światowe miasta. W krótszej perspektywie zmiany będą spuścizną pandemii, natomiast w dłuższej – pokłosiem demografii. Trendów demograficznych prawdopodobnie nie odwrócimy, dlatego warto się zastanowić, jak przystosować otoczenie do starzejącego się społeczeństwa

Forbes: Xi Jinping, Putin i polskie 5G. Korzyści dla Polski płynące z chińskiego rynku to mit

W obliczu wojny w Ukrainie i deklaratywnie „neutralnej”, ale w praktyce często przychylnej Moskwie polityce Chin coraz większą wagę należy przykładać do doboru partnerów handlowych.

Wybory w Turkmenistanie. Dynastia ma się dobrze

O zmianie na prezydenckim stanowisku mówiło się w Turkmenistanie już od pewnego czasu. Oczywiście nie miało to nic wspólnego z przewidywaną porażką rządzącego żelazną ręką Gurbunguły Berdimuchamedowa, bowiem taki scenariusz jest w tej autorytarnie rządzonej republice po prostu nierealny.

Tydzień w Azji #251: Ruszyła wyborcza machina w najludniejszym kraju świata

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #258: Tam wciąż tli się niebezpieczny konflikt. Komu jest na rękę?

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #182: Wojna w Ukrainie może przyspieszyć nadejście wieku Azji

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #98: Chińczycy znowu bliżej z Rosjanami. Dla Gazpromu to jak dar z niebios

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Propozycja zmian do projektu „Kierunki rozwoju ekspansji zagranicznej” w ramach konsultacji społecznych

Kierunki rozwoju ekspansji zagranicznej to niezwykle ciekawy dokument, którego największymi zaletami są chęć integracji istniejących mechanizmów wsparcia w Polsce i efektywnego informowania o nich przedsiębiorców, którzy obecnie nie orientują się często w istniejących mechanizmach wsparcia na poziomie krajowym i UE.

Wizje utopii w Europie i Chinach: od konfucjanizmu i Platona do transformacji technologicznej w ChRL – kurs na Uniwersytecie Otwartym UW

Zamierzonym efektem kursu jest podniesienie kompetencji z zakresu międzykulturowej analizy dzieł filozoficzno-politycznych.

Zielony biznes, złoty interes

Kiedy poprzednim razem miałem okazję przyjrzeć się świadomości ekologicznej przyszłych chińskich przedsiębiorców, to, co zobaczyłem, nie było zachęcające. Wobec skali zagrożeń środowiskowych przed jakimi stoi ludzkość oraz faktu, że każdy, w tym biznes, musi przyłączyć się do wysiłków na rzecz ich zażegnania, powiem więcej: było zatrważające.

Tydzień w Azji: Powyborcza Azja Centralna w optyce Moskwy i Pekinu

10 stycznia zakończył się wyborczy maraton w Azji Centralnej, w którym Kazachowie wybierali nowy skład parlamentu, a Tadżykowie i Kirgizowie nowego prezydenta, przy czym Kirgistan czekają jeszcze zaplanowane na maj wybory parlamentarne. Praktycznie we wszystkich republikach nie nastąpiły przetasowania we władzach.

Azjatech #42: Węgrzy ruszają na podbój uzbeckiego szkolnictwa wyższego

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Roman Husarski w wywiadzie dla Nowej Konfederacji o książce „Kraj niespokojnego poranka”

W rozmowie z Jakubem Kamińskim nasz analityk opowiedział o realiach politycznych, społecznych, kulturalnych, religijnych na Półwyspie Koreańskim.

Agresja Rosji w Ukrainie. Co na to Chiny? Bachulska, Góralczyk, Zwoliński | Dziesiątka z Boymem

Zapraszamy wszystkie słuchaczki i wszystkich słuchaczy do odtworzenia „Dziesiątki z Boymem”, czyli serii podcastów tworzonych z ekspertami Instytutu Boyma. Opowiadamy w nich o procesach i wydarzeniach w Azji, które mają globalne znaczenie. Zachęcamy do obserwowania naszych kanałów na SoundCloud oraz Spotify!

The Dasgupta Review on Women and the Environmental Crisis

Commissioned in 2019 by the British government and published in February 2021, The Dasgupta Review has been likened to the 2006 Stern Review. Where the latter brought to widespread attention the many failings of the world economy in the face of global warming, the former makes similar points as regards biodiversity – and identifies the unique challenges faced by women.

Azjatech #38: Viettel przeprowadził pierwsze połączenie 5G wykorzystując infrastrukturę made in Vietnam

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji: 2020 – wyjątkowy rok dla kinematografii Korei Południowej

Historia kinematografii koreańskiej liczy 100 lat i sięga roku 1919, kiedy po raz pierwszy pokazano koreański film „Walka o sprawiedliwość”. W sto lat później kino koreańskie może mówić o światowym sukcesie swoich filmów.

RP: Uzbekistan – są perspektywy dla przedsiębiorców, ale rośnie i ryzyko

Władze Uzbekistanu chcą ściągnąć inwestycje zagraniczne, ale zdają sobie sprawę, że w aktualnej sytuacji geopolitycznej ich przyciągnięcie może okazać się trudniejsze niż dotąd przewidywano. Kraj może się stać teraz wrotami do sankcjonowanej Rosji.

Szanghajska Organizacja Współpracy – alternatywa dla świata Zachodu?

Serdecznie zapraszamy na spotkanie autorskie z dr Jerzym Olędzkim wokół książki „Geneza i ewolucja Szanghajskiej Organizacji Współpracy" w budynku głównym Szkoły Głównej Handlowej 23 stycznia.

Azjatech #161: Chiny chcą stać się światowym supermocarstwem sztucznej inteligencji

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.