16 kwietnia premier Shinzo Abe rozszerzył wprowadzony 7 kwietnia stan zagrożenia z siedmiu najludniejszych prefektur (Tokio, Osaki oraz pięciu innych) na całą Japonię. Aby stan zagrożenia zakończył się planowo 6 maja, wprowadzone środki społecznego dystansu powinny ograniczyć społeczne interakcje o 70% i spłaszczyć krzywą zachorowań.
W całej Japonii liczba osób zakażonych wirusem Covid-19 przekroczyła 9 tysięcy przy 90 tys. przeprowadzonych testów. Dla porównania, w niemal 2.5 raza mniej zaludnionej Korei Południowej liczba zakażonych wyniosła 10 tys. osób przy 500 tys. przeprowadzonych testach. W zależności od prefektury, od 50% do 77% przypadków odnotowanych zakażeń pozostaje bez ustalonego źródła. Niska częstotliwość wykonywanych testów, jak i późna reakcja japońskiego, rządu spotkała się z krytyką opinii publicznej. Według symulacji eksperckiego zespołu prowadzonego przez prof. Hiroshiego Nishinurę z Uniwersytetu w Hokkaido, bez podjęcia odpowiednich środków zapobiegawczych, życie może stracić ponad 420,000 mieszkańców wysp.
Zanim stan zagrożenia został rozszerzony na całą Japonię, poszczególne prefektury indywidualnie zwracały się z prośbą o nadanie im odpowiedniego stanu, by mogły efektywniej walczyć z epidemią – dwie prefektury wprowadziły stan zagrożenia przed deklaracją rządu, chociaż nie miał on podstawy prawnej. Specjalny stan nadaje gubernatorom prefektur prawną możliwość wprowadzenia ograniczeń w organizacji życia publicznego: zamknięcia szkół, ograniczenie z korzystania lub tymczasowego zamknięcia kin oraz innych miejsc charakterystycznych dla dużych zgromadzenia. Stan zagrożenia uprawnia również regionalne władze do przywłaszczenia prywatnej własności – budynków i ziem – w celu świadczenia opieki lekarskiej.
Stan zagrożenia nie umożliwia jednak karania za nieprzestrzeganie zaleceń rządu ani wprowadzenia zakazu handlu. Nie przewiduje również zakazu przemieszczania się wewnątrz kraju – japońskie lotniska pozostają otwarte, a linie kolejowe kursują bez zmian. Powojenna konstytucja, proklamowana gdy w japońskiej pamięci łamanie praw człowieka z okresu II wojny światowej były cały czas świeże, gwarantuje szeroką ochronę praw obywatelskich, co uniemożliwia gwałtowną ingerencję w organizację życia społecznego.
Swoistym japońskim odbiciem pojedynku prezydenta Donalda Trumpa i gubernatora Nowego Jorku Andrewa Cuomo o sposób walki z epidemią jest spór między premierem Shinzo Abe a gubernatorką Tokio Koike Yuriko. Centrala wywierała presję na tokijskim zarządzie, by środki zapobiegawcze jak najmniej ingerowały w gospodarkę, podczas gdy gubernatorka stolicy naciskała na jak najszybsze ogłoszenie stanu zagrożenia.
W oczach opinii publicznej wersja „soft” premiera Shinzo Abe nie cieszy się uznaniem – według wyników ankiety telefonicznej opublikowanych 13 marca przez japońską agencję informacyjną Kyodo, 80% Japończyków uważa, iż stan zagrożenia został wprowadzony zbyt późno. Dodatkowo, społeczne poparcie dla rządu Abe spadło o 5.1 punktu procentowego w porównaniu z końcem marca.
Innym zapalnym punktem krytyki był nieudany filmik opublikowany na twitterze, w którym premier pokazuje w jaki sposób spędza kwarantannę – czytając książki, głaszcząc psa i popijając herbatę. Tweet został szybko sparodiowany, a gazety ironicznie nazwały premiera „Arystokratą Abe”, ukazując go jako tracącego kontakt z życiem zwykłego obywatela. Również ogromny projekt dostarczenia dwóch wielorazowych, materiałowych masek do każdego mieszkańca, prześmiewczo nazwany „Abenomask”, spotkał się z krytyką jako nieprzemyślany i wyrzucający w błoto pieniądze podatników.
Natomiast eksperci przewidują, iż wprowadzenie stanu zagrożenia w połączeniu z dramatycznym spadkiem wpływów z turystyki oraz przełożeniem Igrzysk Olimpijskich, będzie dotkliwym ciosem dla japońskiej gospodarki na skraju recesji. Ceny sklepów w priorytetowych dzielnicach Tokio i Osaki, niewzruszone od dekad, w ostatnich tygodniach spadły o ponad 30%, wzbudzając zainteresowanie inwestorów z Hongkongu. Istnieje obawa, iż output gospodarki w obecnym kwartale spadnie o ponad 20%.
By przeciwdziałać negatywnym skutkom walki z epidemią, rząd premiera Abe zaaprobował ekonomiczny pakiet ratunkowy opiewający na sumę 108 bilionów yenów (ok. 4 bilionów zł). W skład pakietu wchodzą m.in. transfer pieniężny na 300,000 yenów (ok. 12 tyś. zł) dla najbardziej poszkodowanych gospodarstw domowych, dofinansowania do 2 mln yenów (ok. 80 tys. zł) dla małych i średnich firm, których dochody spadły o ponad połowę oraz całkowite zwolnienie biznesów, których sprzedaż spadła o ponad połowę m.in. z podatku konsumpcyjnego oraz podatku od nieruchomości. Dodatkowo, wraz z rozszerzeniem stanu zagrożenia na całą Japonię, premier Abe zapowiedział dodatkowy transfer pieniężny na 100 tys. yenów (ok. 4 tys. zł) dla każdego obywatela. W zależności od stopnia kontroli epidemii, decyzja o dalszym przedłużeniu stanu zagrożenia lub jego wycofaniu, zostanie podjęta 6 maja.
Karolina Zdanowicz Ekspert ds. Japonii. Studentka drugiego stopnia filologii japońskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2018/2019 odbyła roczne stypendium rządowe MEXT na Nara Joshi Daigaku w Japonii. Do jej głównych zainteresowań badawczych należą powojenne kino japońskie oraz współczesna kultura masowa.
czytaj więcej
Azjatech #84: Mięso wprost z laboratorium wkracza na stoły w Singapurze
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #91: „Inteligentne okulary” Kuboty wyleczą krótkowzroczność?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #185: Strajk, długi i zablokowane przejęcie. Korea ratuje przemysł stoczniowy
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Australijskie wybory. Wątpliwy prezent na platynowy jubileusz Elżbiety II
Nowy rząd lewicy na antypodach obiecuje wiele zmian. Nieco niespodziewanie i tylnymi drzwiami wróciła jednak zapomniana sprawa ustroju: czy Australia stanie się republiką?
Krzysztof ZalewskiAzjatech #210: Japończycy opracowali pierwszą na świecie wódkę z drewna
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
„Balikatan 25” – amerykańsko-filipińska demonstracja siły w obliczu napięć w relacjach z Chinami
21 kwietnia rozpoczęły się duże amerykańsko-filipińskie manewry wojskowe o nazwie „Balikatan 25”. Służą one nie tylko wzmocnieniu interoperacyjności sił zbrojnych obu uczestników, ale także wysyłają sygnał do reszty państw o sile sojuszu Waszyngtonu i Manili.
Jakub WitczakTydzień w Azji #203: Nieoczekiwany wynik wyborów w Malezji szansą na nowe otwarcie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Uzbekistan – usługi mają być motorem rozwoju gospodarki
Uzbekistan stawia na usługi. Władze kraju oczekują, że do 2023 r. wartość usług zwiększy się dwukrotnie względem poziomu z 2020 r., w którym to wyniosła w przeliczeniu prawie 76,2 mld zł.
Magdalena Sobańska-CwalinaForbes: Ryby, ropa i rozterki, czyli dziwne relacje rosyjsko-japońskie
Od grudnia ubiegłego roku rosyjskie jednostki zatrzymały sześć japońskich łodzi rybackich. Mimo napięć premier Shinzō Abe na pierwszy rzut oka zachowuje się nie jak polityk. Zamiast grać na nacjonalistycznej nucie, woli zachęcać japońskie firmy do inwestowania w rosyjski sektor energetyczny. O co chodzi w tym z pozoru dziwnym rosyjsko-japońskim tańcu?
Paweł BehrendtCzy interwencja humanitarna w Azji jest możliwa?
(Subiektywny) przegląd wybranych artykułów badawczych dotyczących stosunków międzynarodowych w regionie Azji i Pacyfiku publikowanych w wiodących czasopismach naukowych.
Anna GrzywaczTydzień w Azji #270: Wybory na tych małych wyspach mogą zaważyć na geopolityce całego regionu
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #155: Czy szczyt potęgi Chiny mają już za sobą?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #118: Unia celuje w Indopacyfik. Pora na polską strategię
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #294: Chiny szykują nową przynętę na inwestorów, ale jest haczyk
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #210: Chiny testują nową formę kapitalizmu
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #122: Niezrównoważone ożywienie gospodarcze w Chinach budzi obawy
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #231: Czy Japonii blisko do NATO?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Ailuna Shamurzaeva Research Fellow Instytutu Boyma
Z radością ogłaszamy, że Ailuna Shamurzaeva została Research Fellow Instytutu Boyma i będzie współpracowała z naszym zespołem w maju i czerwcu 2022 r. Jej zainteresowania badawcze dotyczą ekonomii politycznej, badań nad migracją i handlu międzynarodowego.
Tydzień w Azji: Nacjonalizm i woda. Starcia na pograniczu tadżycko-kirgiskim
Ważnym aspektem tych wydarzeń jest sprawa dostępu do wody, której zasoby kurczą się w Azji Centralnej. Podobnych konfliktów na znacznie większą skalę można się spodziewać w kolejnych latach.
Jerzy OlędzkiPatrycja Pendrakowska dla Observer Research Foundation o wpływie pandemii koronawirusa na dzieci
W swoim artykule Patrycja Pendrakowska opisuje szkody, jakie wyrządziła pandemia COVID-19 najmłodszym członkom społeczeństwa.
Patrycja PendrakowskaCzy To Lam będzie wietnamskim Xi?
Wietnam przechodzi faktyczną transformację ustroju. Krajobraz polityczny kraju od kilkunastu miesięcy tworzyły skandale korupcyjne, czystki w mającej monopol partii komunistycznej oraz bezprecedensowe - i prawdopodobnie wymuszone - rezygnacje z najwyższych urzędów.
Andżelika SerwatkaTydzień w Azji #202: Australijska lekcja dyplomacji. Tak trzeba rozmawiać z Pekinem
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #107: Komuniści otwierają Wietnam
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.