
Krzysztof M. Zalewski (Instytut Boyma): Spotykamy się na drugiej edycji CII India Europe Business and Sustainability Conclave w Nowym Delhi. Jak Pana pierwsze wrażenia?
Tomasz Widomski, członek rady nadzorczej Elproma Elektronika Sp. z o.o.: Widzimy możliwość rozwoju w Indiach poprzez sprzedaż naszych rozwiązań w zakresie telemetrii przemysłowej i uzyskiwania wysokiej precyzji w synchronizacji rozproszonych systemów informatycznych (IT) i operacyjnych (OT) w przemyśle, a zwłaszcza w energetyce. W naszych czasach wiąże się to oczywiście również z cyberbezpieczeństwem. Na subkontynent zamierzamy sprzedawać tak nasze urządzenia, jak i rozwiązania high-tech. Oferujemy też rozwiązania obszarach infrastruktur krytycznych w telekomunikacji, transporcie kolejowym czy lotniczym. Wszędzie tam, gdzie kluczowe są bezpieczeństwo, synchronizacja pracy rozproszonej architektury IT/OT, pomiar oraz sterowanie bezprzewodowe.
Specjalnością firmy jest telemetria?
Takie są nasze początki. To niesłychanie rozwojowa technologia. Kiedyś chodziło głównie o odczyt zdalny danych, obecnie w coraz większym stopniu specjalizujemy się w zdalnym sterowaniu i odczycie za pomocą łącz bezprzewodowych. To nasz wkład w przemysł 4.0 i nowej generacji sieci Ethernet TSN (ang. Time Sensitive Networkng).
W nim centralną sprawą jest rozsyłanie informacji o czasie, dystrybucja informacji w czasie, jak i sprawdzanie wykonania żądanych działań kontrolno-pomiarowych procesów. Chodzi tu o koordynację pracy systemów informatycznych IT, przemysłowych OT (ang. Operational Technology), często zaawansowanych linii technologicznych i produkcyjnych opartych na automatyce, gdzie występuje wiele komputerów i sensorów silnie rozproszonych na dużym obszarze. To wszystko trzeba skoordynować, a my się w tej koordynacji specjalizujemy.
Jak to można sobie wyobrazić?
Synchronizacja i czas pełni rolę dyrygenta orkiestry. Muzykami są sensory przemysłowe i IT, klastry komputerów czy macierze dysków. To wszystko wymaga koordynacji i my to dostarczamy w postaci urządzeń – serwerów czasu oraz modemów zapewniających komunikację bezprzewodową.
Weźmy prosty przykład dużej serwerowni, obsługującej administrację publiczną, na przykład w jednym z państw europejskich. Właściwie wszystko, co do tej pory było na papierze, przenosi się w świat cyfrowy, mamy e-dowody, e-prawa jazdy czy e-recepty. Pojawia się więc konieczność istnienia zdigitalizowanej kontroli tych procesów.
E-recepta ma swoją datę wystawienia i termin ważności. Łatwa do sprawdzenia i niepodważalna data wystawienia jest chroniona kryptograficznie i ma zapobiegać potencjalnym przestępstwom fałszowania dokumentów. Termin ważności zaś z jednej strony chroni zdrowie pacjentów popełniających błędy, a w przypadku procesów kontroli przemysłowej bardzo często po prostu optymalizuje koszty. Skoro lekarz w danym momencie uznaje, że pacjent kwalifikuje się do danego leczenia, które jest refundowane, to termin na skorzystanie z terapii jest ograniczony czasowo. Jednocześnie kontrola łańcucha dystrybucji lekarstwa od jego produkcji do dostawy do pacjenta pozwala monitorować parametry środowiskowe, np. temperaturę, po przekroczeniu której lekarstwo lub szczepionka utraci swoje właściwości. W taki sposób łączy się czas i datę z procesami przemysłowymi i usługą obsługi zdrowia, a to tylko jedna z dziedzin, w której działamy.
Nasza firma i produkowane przez nią urządzenia mogą przyczynić się też do fuzji pewnych informacji, co również wymaga koordynacji (synchronizacji), które spływają z pozornie niezależnych od siebie źródeł. Nazywamy to fuzją sensorów.
Co to takiego?
Fuzja sensorów dostarcza nowej jakości dane, które analizowane pojedynczo, nie wnosiłyby wartościowej informacji. Dopiero jak się na to spojrzy w makroskali połączenia danych i ich synchronizacji w czasie, otrzymujemy bardzo użyteczne informacje.
To jak przy widzeniu: interesuje nas obraz, czyli kształt, kolor czy struktura, a nie pojedyncze piksele (fotony). Nasze oko zbiera odbite cząsteczki i dzięki skupieniu ich przez soczewkę można stworzyć obraz, a mózg nadaje takiej informacji znaczenie. Tak samo działa fuzja z synchronizowanych w przemyśle sensorów, a nasze systemy pomagają przekuć tak otrzymane dane w użyteczne informacje.
Na czym polega rola sprzętu Państwa firmy w energetyce?
Elproma odgrywa ważną rolę w najnowocześniejszej energetyce smart grid, a dokładnie w tzw. dwukierunkowym zarządzaniu dystrybucją energii, pozyskiwanej jednocześnie z wielu źródeł. Szkolimy personel i dostarczamy rozwiązania do tego sektora globalnie. Obok Europy, mamy osiągnięcia w Azji, gdzie nasze urządzenia zapewniają synchronizację energetyki smart grid i tzw. inteligentnych ciągłych odczytów (tzw. smart metering) na Filipinach. Pełnimy tam rolę fundamentu koordynacji i bezpieczeństwa całego nowoczesnego systemu energetycznego. Na tym fundamencie opierają się rozwiązania innych wielkich firm, takich jak Siemens, ABB itp.
Jesteśmy piątą co do wielkości udziału w rynku synchronizacji i telemetrii firmą na świecie, ale pierwszą obok USA w obszarze wdrożeń najnowocześniejszych rozwiązań, jeśli chodzi o dostawców tej technologii. Pod względem zaawansowania technologicznego ścigamy się z Amerykanami i Izraelem.
Wszystko dzięki zgranemu zespołowi, którego dział badań i rozwoju jest zintegrowaną częścią. Stać nas na nie tak dzięki sprzedaży naszych rozwiązań i urządzeń, jak również wygrywaniu konkursów projektów badawczo-rozwojowych, zarówno krajowych jak i europejskich. Łączy nas silna motywacja, by być w pierwszej światowej lidze i wygrywać globalnie.
Jak to się stało, że Elproma dotarła na archipelag filipiński?
Ważnych było kilka elementów. Początkowo trwały rozmowy kwalifikacyjne sprawdzające technologię i wiarygodność firm jako dostawców technologii. Z tego grona wybrano ścisłą finałową czołówkę, których zaproszono do konkursu. Ostatecznie wygraliśmy w otwartym przetargu publicznym.
Zanim do niego doszło, to istotne było zaliczanie kolejnych etapów kwalifikacyjnych, zaczynając od rozmowy władz z przedstawicielami potencjalnych dostawców sprzętu, poprzez budowę i uruchomienie demonstratora, a potem systemu pilotażowego.
Podczas realizacji na Filipinach nie ograniczyliśmy się do planu czysto biznesowego. W naszym podejściu ważne były zaproponowane działania edukacyjne o możliwych wyzwaniach przyszłej rozbudowy. Bardzo przydatne okazało się to, że prowadziliśmy szeroką kampanię, informując już przed dekadą o katastrofalnych skutkach zakłócenia nawigacji opartej o GPS w energetyce, który może być wyłączony, sfałszowany lub zakłócony. Z tym samym przekazem – popartym już wydarzeniami mających miejsce w rejonie Zatoki Perskiej i w Polsce – przyjechaliśmy do Indii.
Jak to: GPS wyłączony, sfałszowany lub zakłócony?
Zacznijmy od amerykańskiego prawa, które zezwala Waszyngtonowi na takie działania. W końcu GPS to system wojskowy, który został użyczony dla potrzeb cywilnej gospodarki całego świata. Podmioty cywilne, w tym energetyka i telekomunikacja, mogą z niego nieodpłatnie korzystać, ale tak naprawdę nie ma gwarancji jego nieprzerwanego funkcjonowania. To zresztą jeden z powodów, dla których inne kraje – w tym Indie – rozpoczęły pracę nad własnymi alternatywnymi systemami satelitarnymi.
Jednak dużo bardziej prawdopodobne jest wrogie zakłócenie sygnału GPS. Na przykład w czasie działań wojennych w Syrii Izrael zaobserwował, że rzeczywiście mamy do czynienia z nowym rodzajem cyberzagrożeń w obszarze przemysłu. Prawdopodobnie dlatego w 2020 r. weszła w USA w życie dyrektywa prezydencka EO 13905, rekomendująca zarządcom amerykańskich infrastruktur krytycznych, w tym energetyce smart grid, uniezależnienie się od własnego satelitarnego systemu GPS. Od stycznia 2023 r. w Europie mamy również podobne przepisy. Na przykład dyrektywa NIS 2 rekomenduje wzmocnienie cyberbezpieczeństwa rozszerzonej nowej listy jedenastu typów infrastruktury krytycznej, w tym energetyki.
Po co zakłócać GPS?
Okazuje się, że zamiast włamywać się do dobrze strzeżonej wewnętrznej sieci informatycznej IT i OT, prościej jest destabilizować działania, desynchronizować je poprzez manipulowanie na poziomie sygnału GPS. Zagrożenie to należy rozszerzać do całej grupy systemów rodziny GNSS, ponieważ również systemy takie jak rosyjski GLONASS i chiński BeiDou także są systemami wojskowymi. Osiągana poprzez manipulację lub zagłuszanie GNSS desynchronizacja może powodować blackout energetyczny i praktyczne wstrzymanie działalności gospodarczej. Ma takie skutki dla systemu, jak arytmia serca dla człowieka – może osłabiać lub nawet zabić najzdrowszy nawet organizm.
Nietrudno przewidzieć, że skutki takich awarii wywołać mogą poważny kryzys gospodarczy. Silnie zależne od GPS systemy przemysłowe są ze sobą ściśle powiązane, dlatego już dzisiaj musimy się liczyć, że awaria w energetyce może równolegle wywołać inne kryzysy, tworząc efekt domina.
Na jakim poziomie prowadziliście tę działalność edukacyjną?
Eksperci polskiej Elpromy są zapraszani i biorą aktywny udział w dyskusjach na forach międzynarodowych. Najciekawszym przykładem jest ITU (ang. International Telecom Union) obradujące w Genewie przy ONZ. Organizacja ta określa rekomendacje, co do zasad działania systemów telekomunikacyjnych, ale i energetycznych. Swoim zakresem obejmuje wszystkie dziedziny przemysłu, również systemy satelitarne GNSS i GPS, profesjonalną metrologię czasu UTC (ang. Universal Coordinated Time), a nawet techniki informatyczne i chmury obliczeniowej (cloud).
Potem te rekomendacje stają się na ogół przyjętymi standardami pozwalającymi na międzynarodową współpracę i globalną wymianę handlową.
Jako Elproma staramy się, by nasz krajowy głos doradczy sprawiał, że systemy telekomunikacyjne i energetyczne działać będą coraz efektywniej, niezawodnie, optymalnie, by poprawić bezpieczeństwo. Te zalecenia ewoluują pod wpływem postępu techniki, ale również wzrostu świadomości zagrożeń, która wymaga od naszych ekspertów szerszego niż wcześniej wejrzenia w niewidoczne dla społeczeństwa powiązania systemowe w przemyśle 4.0.
Czemu ważne było ITU?
Na tych forach, otwartych na wszystkie państwa, najaktywniejsi są członkowie G7. Głos Polski, oprócz tego, że wniósł coś nowego, miał jeszcze jedną ważną cechę. Możemy być łącznikiem między krajami bogatego Zachodu, na którym ciągle ciąży odium imperializmu narzucającego innym rozwiązania, a państwami globalnego Południa.
Ta nasza rola łącznika, którą określiłbym mianem „katalizatora cyberbezpieczeństwa”, miała pewne znaczenie na przykład w rozwiązywaniu takich problemów automatyki, jak tzw. „sekunda przestępna” skali czasu UTC. To zjawisko polega na tym, że nie zawsze pełen obrót Ziemi wokół własnej osi trwa równo 24 h. Sekunda to niby niewiele, ale historycznie z tych sekund uzbierało się już ponad pół minuty, co potencjalnie ma niekorzystne konsekwencje w dziedzinach, gdzie konieczne jest zapewnienie precyzyjnej synchronizacji. W konsekwencji trzeba unikać sekundowych przeskoków czasu.
My wykazaliśmy zagrożenie i zaproponowaliśmy skuteczne rozwiązanie. Zostaliśmy jako innowatorzy dostrzeżeni przez takie państwo jak Filipiny, które poszukiwało rozwiązań spoza państw tradycyjnego Zachodu i Chin.
Jaka jest wasza rola na Filipinach?
Państwo to jest ważnym dostawcą na rynki światowe takich produktów, jak choćby kawa. Stolica, czyli Manila, to wielki port przeładunkowy Azji, oraz aglomeracja licząca kilkanaście milionów mieszkańców. Chcą przyciągać inwestorów stabilnością warunków ekonomicznych, Manila musi mieć więc zapewniony nieprzerwany dostęp do energii elektrycznej. Obecnie zapewnia to nowoczesny system energetyczny smart grid.
Jednak kilka razy do roku pojawia się na Filipinach zagrożenie huraganami i anomaliami pogodowymi jakie powstają w następstwie trzęsień ziemi i erupcji wulkanów, którego pyły zakłócają sygnał GPS. Oni więc zdecydowali się zbudować nowoczesną dwukierunkową sieć przesyłową w energetyce – smart grid. Chodzi o to, by w momencie awarii jednej linii przesyłowej w kierunku Manili, prąd był dostarczony z innych stron. Biznes ma bowiem działać niezależnie od warunków i katastrof naturalnych. I oni tego dokonali jako jedni z pierwszych.
Chcemy podobnie jak wcześniej na Filipinach, także w Indiach, być częścią najnowocześniejszej infrastruktury energetycznej. Nie chodzi przy tym tylko o dostosowywanie sieci do dostaw z OZE, energetyki nuklearnej i starych turbin, ale przede wszystkim o to, aby energia była zarządzana efektywnie i optymalnie, aby zapewnić cyberbezpieczeństwo, niezależność synchronizacji energii od GPS.
Energetyka to ważna część infrastruktury krytycznej. Jak zbudować zaufanie odbiorców?
Naszymi klientami są zarządcy infrastruktury krytycznej, ale zaufać muszą nam zarówno firmy ją obsługujące jak i rządy państw. Ich zaufanie zdobywamy między innymi poprzez dialog ze środowiskiem ekspertów technicznych, aktywnością edukacyjną i publikacjami w środowisku międzynarodowym. Wspiera nas polski MSZ, popularyzując tym samym krajową myśl techniczną i jej innowacyjność.
Sądzi Pan, że powiedzie się w Indiach tak samo dobrze jak na Filipinach?
Po zakończeniu konferencji w Nowym Delhi planowane są spotkania z narodowym operatorem energii w Indiach oraz z NPL (National Physical Laboratory), który już używa polskich urządzeń synchronizacyjnych partnera Elpromy, czyli firmy PIK Time. Obie firmy tworzą ofertę, która spotyka się z dużym zainteresowaniem ekspertów w Indiach.
Udział w panelu z ministrem Władysławem T. Bartoszewskim na dzisiejszej konferencji jest efektem pierwszego zamówienia, jakie Indie złożyły na sensor FOSREM. Z jego pomocą Indie mierzyć będą w sposób ciągły proces zmian wysokości Himalajów. To bardzo zaawansowane rozwiązanie, wymagające wysokiej synchronizacji.
Spotkanie, które za chwilę zaczniemy, dotyczy pierwszego takiego wdrożenia nie tylko w Indiach, ale w Azji. Czekamy na zgodę właściwego ministerstwa na eksport, ponieważ tak zaawansowane technologie są rozwiązaniami tzw. podwójnego zastosowania. Mamy nadzieję, że nasze technologie pomogą na początek dokładnie zmierzyć Himalaje, a w przyszłości zasilą duże systemy monitorowania zdarzeń i zarządzania aktywami przemysłowymi subkontynentu indyjskiego i jego rosnącej gospodarki.

Krzysztof Zalewski Analityk ds. Indii i energetyki. Obecnie członek Zarządu Fundacji Instytut Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma oraz redaktor „Tygodnia w Azji” (wydawanego wspólnie z portalem wnp.pl). Pisze o polityce zagranicznej i transformacjach ery cyfrowej w Indiach i Australii. Poprzednio pracownik Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej w Wiedniu, Biura Spraw Zagranicznych Kancelarii Prezydenta RP, Kancelarii Sejmu RP oraz Ośrodka Studiów Wschodnich w Warszawie
czytaj więcej
Koronawirus na Zakaukaziu: podjęte strategie i środki zapobiegawcze
Pandemia COVID-19 postawiła państwa przed nowymi wyzwaniami, a wyjątku nie stanowi również region Kaukazu Południowego. Wszystkie państwa Zakaukazia przyjmują dalekosiężne i konkretne działania w walce z koronawirusem. Aby móc dokładnie porównać i ocenić podjęte działania, sytuacja w każdym kraju zostanie przedstawiona z osobna. Poniższy tekst podsumowuje wydarzenia na Zakaukaziu do połowy kwietnia 2020 r.
Ani MinasyanRP: Kirgistan boryka się z niedoborami prądu. Cierpi na tym mały i średni biznes
Narodowy Holding Energetyczny, główny dostawca prądu w Kirgistanie, oficjalnie potwierdził, że niedobór wody będzie powodował konieczność czasowego wyłączania prądu w ośrodkach miejskich, aby zapewnić ciągłość funkcjonowania zakładów przemysłowych, których udział w zużyciu prądu wynosi 30 proc.
Jerzy OlędzkiPerspektywy dla Korei Północnej w 2018 roku
1 stycznia 2018 roku północnokoreański przywódca Kim Jong-un wygłosił przemówienie z okazji rozpoczęcia nowego roku. Przemowa natychmiast została dokładnie przeanalizowana, szczególnie w mediach południowokoreańskich i japońskich. W związku z tym w tym komentarzu nie będę skupiać się na słowach młodego przywódcy Korei Północnej, a na elementach, które mogą stać się kluczowymi czynnikami kształtującymi historię polityczną […]
Nicolas LeviFilm Yeon Sang-ho Zombie express [1] jest wyjątkowy nie tylko z powodu nowoczesnych efektów specjalnych i apokaliptycznego rozmachu. To pierwszy raz, kiedy w koreańskim kinie przedstawiono zombie apokalipsę[2]. Film w samej Korei obejrzało w kinach aż 11 milionów osób. Z pozytywnym odbiorem spotkał się również ze strony zagranicznych krytyków i publiki. Zombie Express okazał się […]
Roman HusarskiPodsumowanie spotkania „USA-Iran: wojna czy pokój”
5 listopada w Warszawie odbyła się debata pt. "USA-Iran: wojna czy pokój", organizowana przez Instytut Boyma i Ośrodek Badań Azji. Zapraszamy do lektury krótkiego podsumowania.
Tydzień w Azji: Japonia – walka z epidemią w wydaniu „soft”
16 kwietnia premier Shinzo Abe rozszerzył wprowadzony 7 kwietnia stan zagrożenia z siedmiu najludniejszych prefektur na całą Japonię. Aby stan zagrożenia zakończył się planowo 6 maja, wprowadzone środki społecznego dystansu powinny ograniczyć społeczne interakcje o 70% i spłaszczyć krzywą zachorowań.
Karolina ZdanowiczAdam Institute for Democracy & Peace – Crowdfunding Campaign December 2020
Democracy in Israel is in crisis. And if we don't educate for democracy, it just won't exist. It's that simple. The actual teaching of democracy, on the other hand, isn't so simple. It requires experience, theoretical and practical knowledge and the flexibility to adapt to our ever-changing reality.
Tydzień w Azji: Nacjonalizm i woda. Starcia na pograniczu tadżycko-kirgiskim
Ważnym aspektem tych wydarzeń jest sprawa dostępu do wody, której zasoby kurczą się w Azji Centralnej. Podobnych konfliktów na znacznie większą skalę można się spodziewać w kolejnych latach.
Jerzy OlędzkiInstytut Adama zaprasza do udziału w nowym kursie, przygotowanym dla uczestników z Polski, prowadzonym za pośrednictwem platformy ZOOM.
Patrycja Pendrakowska z wykładem pt. „Chińska myśl polityczna: przeszłość i teraźniejszość”
Prezes naszej organizacji opowiedziała o ewolucji chińskiej myśli politycznej, okolicznościach jej rozwoju oraz istniejących w przeszłości jak i obecnie prądach dominujących w tej sferze.
Patrycja PendrakowskaPolki nieczęsto staja się bohaterkami doniesień medialnych w Azji Centralnej. W lutym 2020 r. jednak było inaczej. Historia Agnieszki Pikulickiej - Wilczewskiej – dziennikarki „rozgrzała” nagłówki tamtejszych portali informacyjnych. Co ważniejsze, „między wierszami” opowiedziała wiele na temat współczesnego Uzbekistanu i roli kobiet w polityce.
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji: Gulnora Karimowa – koniec marzeń, koniec nadziei
Gulnora Karimowa, córka byłego prezydenta Uzbekistanu Islama Karimowa, znów znalazła się w centrum uwagi mediów. Uzurpująca sobie pozycję następcy swojego ojca, który przez 27 lat bezwzględnie rządził republiką, Gulnora poniosła spektakularną porażkę w realizacji swoich nadmiernych ambicji.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #147: Tadżykistan – nowy partner polskiego biznesu?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Hongkong jeszcze bliżej Pekinu. Zagraniczny kapitał powoli wycofuje się z regionu
Pekin umacnia kontrolę nad Hongkongiem, uzależniając miasto od władzy centralnej. Przegłosowane niedawno nowe prawo o bezpieczeństwie narodowym (...) może znacząco ograniczyć zagwarantowaną po 1997 roku niezależność miasta i swobody obywatelskie jego mieszkańców
Karolina ZałęgowskaDecyzją milionów Amerykanów Joe Biden z ramienia Partii Demokratycznej 20 stycznia 2021 r. zostanie zaprzysiężony na 46. prezydenta USA. Wraz z nim stery w zarządzaniu państwem przejmuje Kamala Harris.
Iga BielawskaWnioski ze spotkania ekspertów relacji polsko-indyjskich, Warszawa 16 maja 2025 r.
Wnioski ze spotkania ekspertów relacji polsko-indyjskich, Warszawa 16 maja 2025 r. Na podstawie dyskusji przygotowały: Ada Dyndo (Indyjsko-Polska Izba Gospodarcza – IPCCI) i Patrycja Pendrakowska (Instytut Boyma) 16 maja 2025 r. odbyło się spotkanie warszawskich ekspertów relacji polsko-indyjskich zorganizowane przez IPCCI reprezentowane przez Adę Dyndo i JJ Singha, przy współpracy z Instytutem Boyma reprezentowanym przez […]
Ada DyndoAzjatech #31: Nie tylko Huawei. Rośnie kolejny chiński gigant elektroniczny
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
The link between EU Aid and Good Governance in Central Asia
Nowadays all the CA states continue transitioning into the human-centered model of governance where the comprehensive needs of societies must be satisfied, nevertheless, the achievements are to a greater extent ambiguous.
Azjatech #189: Zimna wojna rozszerza się. Czy USA zakażą chińskich usług w chmurze?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Chokepoints, czyli wnioski płynące z wypadku „Ever Given”
Tygodniowa blokada Kanału Sueskiego przypomniała nam o wrażliwości systemu globalnego handlu. Istnieje kilka punktów na świecie, których kontrola pozwala ustalać zasady globalnej wymiany. Gdzie leżą te chokepoints i jak zabezpieczać się przed ryzykami z nimi związanymi?
Krzysztof ZalewskiQing Ming Jie – tegoroczne święto zmarłych dniem żałoby narodowej w Chinach
W Chinach na 24 godziny wstrzymano działalność wszystkich miejsc związanych z rozrywką. Producenci gier zostali zobowiązani do wyłączenia serwerów na dzień żałoby, a serwisy video zapełniły się materiałami o bohaterskiej walce personelu medycznego z koronawirusem.
Karolina ZałęgowskaKomisja Europejska daje jasny sygnał co do preferowanych źródeł energii, które mogą docelowo zastąpić import rosyjskich węglowodorów. Jednym z nich jest biometan.
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji #306: USA mocno uderzyły w Chiny i Rosję. Decyzja zapadła, zanim zjawił się Trump
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Rok świni w Chinach pod znakiem ASF
Afrykański pomór świń (ASF) to choroba wirusowa, która jest przekleństwem każdego hodowcy trzody chlewnej. Chiny, kraj o najliczniejszym pogłowiu świń, mierzą się z ogromnym problemem -wirus rozprzestrzenia się w Państwie Środka w błyskawicznym tempie. Jakie będą tego skutki dla chińskiego rolnictwa i gospodarki? Co jeszcze czeka Chiny?
Maksym Gdański