W programach wyborczych ogólnopolskich komitetów, które wystawiły swoich kandydatów do Sejmu, temat Azji jest potraktowany bez należytej staranności. Można uwagę tę rozszerzyć wobec całego zagadnienia polskich polityki zagranicznej, której w programach wyborczych poświęcono zdecydowanie zbyt mało przestrzeni. Programy wyborcze, skupiając się przede wszystkim na sprawach wewnętrznych, pokazują jednocześnie zaściankowość myślenia polityków o Polsce i jej miejscu na świecie. Wśród programów wyborczych wyróżnia się Prawo i Sprawiedliwość, które jako jedyne wspomina o Azji. Jako Instytut Boyma chcielibyśmy zaznaczyć, że tekst ten jest apolityczny, a sama organizacja jest neutralna politycznie – tekst powstał na podstawie analizy opublikowanych na początku i w połowie września programów wyborczych.
PiS zauważa rosnącą rolę rozwoju technologicznego na świecie, zaznaczając przy tym Azję, i upatruje szansę dla Polski w rozwoju infrastruktury morskiej i powietrzno-lądowej z państwami azjatyckimi. W programach Koalicji Obywatelskiej, Konfederacji Wolność i Niepodległość, PSL-KP i Sojuszu Lewicy Demokratycznej (Lewicy) temat Azji (a także myślenia strategicznego wobec polityki zagranicznej) jest całkowicie nieobecny. Jest to konsekwencja krótkowzrocznej perspektywy na politykę globalną i brak zrozumienia przemian społecznych, politycznych i gospodarczych zachodzących na świecie. A przecież oddziałują one na Polskę! Pozostaje jedynie głośno się zastanowić, ile osób idących na wybory w ogóle interesuje się tym, jak wpływ głosu oddanego na daną partię przełoży się na pozycję Polski na arenie globalnej.
KW Prawo i Sprawiedliwość
Współpraca
PiS obiecuje realizowanie obopólnie korzystnej współpracy, wymieniając z państw azjatyckich Japonię, Chiny i Indie. Zdaniem PiS, Polska ma potencjał do tego, aby stać się ważnym uczestnikiem międzynarodowych stosunków gospodarczych. Twierdzi również, że jest szansa na zmianę przebiegu linii transportowych w skali globalnej, które będą bardziej zgodne z interesem Polski. Wpisuje w rozwój stosunków z gospodarczych pomysł budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego i rozbudowy portów nad Bałtykiem.
Trójmorze i niejasna równorzędna rola USA i Chin
PiS określa Trójmorze jako jeden z najważniejszych strategicznych projektów w zakresie polityki zagranicznej. Trójmorze – jak rozumiem w tym kontekście łączone przede wszystkim z rozbudową połączeń infrastrukturalnych – ma przyczynić się do wzrostu UE i zwiększyć atrakcyjność tego obszaru dla Stanów Zjednoczonych i Chin.
To jest skądinąd bardzo ciekawa kwestia, że PiS zdecydował się na umieszczenie dwóch strategicznych rywali w sporze handlowym, umieścić obok siebie w kontekście Trójmorza. Ten aspekt wymaga jednak osobnego tekstu, dlatego jest na razie jedynie zasygnalizowany.
Pomoc humanitarna
Azja pojawia się również w kontekście udzielania pomocy humanitarnej w celu redukcji presji migracyjnej. Równorzędnie wymienia się Azję obok Afryki. Warto jednak zastanowić się, dlaczego nie jest obecna współpraca rozwojowa dla potrzebujących państw tych kontynentów. Czy Polska zamierza przede wszystkim działać wtedy, kiedy mleko już się rozlało? Czy jednak zadecyduje się na długoterminową strategiczną współpracę z państwami rozwijającymi się w formie tzw. współpracy rozwojowej.
Kontekst technologiczny
Azja pojawia się również w odniesieniu do potrzeby rozwoju technologicznego w Polsce. Przedstawiony jest dalekosiężny plan: „wysoki stopień cyfryzacji Polski stworzy jej możliwość konkurowania na nowych rynkach opartych o rozwój technologiczny”. Konkurować mamy z przedsiębiorstwami europejskimi, azjatyckimi i amerykańskimi. Czytamy w nim, że cyfryzacja w Polsce nie jest już możliwością, lecz koniecznością. W odniesieniu do tego wątku dominują sformułowania takie jak potencjał do zwiększenia wzrostu, zwiększenie innowacyjności czy „ponadprzeciętny efekt w postaci przyrostu produktu w porównaniu do innych sposobów jego zwiększania”. Konkludują, między wierszami PiS zauważa, że Polska jest na bakier z cyfryzacją w odniesieniu do czołowych graczy na trzech kontynentach, jest świadoma przewagi technologicznej państw azjatyckich.
KKW KOALICJA OBYWATELSKA
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
KW Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL-Koalicja Polska)
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
KW Konfederacja Wolność i Niepodległość
W momencie pisania nie byłam w stanie znaleźć programu wyborczego poza spotem wyborczym, który nie zawierał informacji o polityce wobec Azji.
KW Sojusz Lewicy Demokratycznej (Lewica)
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
Partia Lewica Razem w swoim programie partyjnym umieściła bardzo ciekawe postulaty stawiające na rozwój relacji z krajami Azji Środkowej. Lewica Razem silnie wstawia się za terenami spornymi, na przykład otwarcie pisze o braku swojego przyzwolenia na sytuację w Górskim Karabachu, krytykując postawy Turcji, Rosji i Iranu.
Lewica Razem wspiera również wzmocnienie dla Partnerstwa Wschodniego (na tym polu mogłaby prowadzić wspólną politykę np. z PiS, który też podkreśla rolę tego formatu). O Chinach w zasadzie nie wspomina w ogóle w programie. Partia odwołuje się jedynie do dominacji rosyjsko-chińskiej w Azji Środkowej i uważa, że pogłębione zaangażowanie Unii Europejskiej w tym regionie może zrównoważyć obecną sytuację.
W Instytucie Boyma 4 października planujemy zorganizować debatę „Dlaczego warto wprowadzić myślenie o Azji do programów wyborczych i politycznych partii i jak to zrobić?” Kiedy ustalimy finalny termin, niezwłocznie o tym Państwa poinformujemy!
Patrycja Pendrakowska Założycielka i wiceprezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
czytaj więcej
Czemu w relacjach z Chinami potrzebna jest silniejsza ochrona inwestora zagranicznego?
Jednym z kluczowych elementów ochrony inwestycji zagranicznych (a przy tym i inwestora zagranicznego) jest mechanizm rozwiązywania sporów pomiędzy państwem, a inwestorem zagranicznym. Sam mechanizm może przybrać różne formuły...
Adrian ZwolińskiZacieśniająca się współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa między Indiami i Japonią
Na początku maja 2025 r. ministrowie obrony Indii i Japonii ogłosili zamiar utworzenia dwustronnego ciała konsultacyjnego ds. współpracy obronnej. Jest to kolejny przejaw zacieśniającej się kooperacji indyjsko-japońskiej w dziedzinie bezpieczeństwa, która ma swoje źródło m.in. we wzroście agresywnej polityki Chin na Indo-Pacyfiku.
Jakub WitczakThe Boym Institute message to Chinese policymakers and analysts
The EU-China relations require common perspective on Russia’s invasion on Ukraine
Korea Północna – kraina jednorożców i niedomówień
Korea Północna wydaje się być jednym z najbardziej medialnych krajów całego Dalekiego Wschodu. W tym przypadku magazyny informacyjne mają ułatwione zadanie – zazwyczaj nie trzeba się specjalnie przejmować uczciwością dziennikarską, wszystkie chwyty są dozwolone. Obecnie odbiorcy nie tylko przywykli do fantastycznych newsów z najbardziej zamkniętego kraju świata, ale też rzadko wykazują potrzebę krytycznego myślenia w […]
Roman HusarskiRP: Konkurencja Chiny-USA. Nowe ograniczenia w branży motoryzacyjnej
Amerykański Departament Gospodarki chce nowych ograniczeń dla chińskich i rosyjskich technologii. Można zakładać, że finalnie będą one miały wpływ na cały globalny łańcuch dostaw, w tym producentów aut z Niemiec i ich dostawców z Polski.
Krzysztof ZalewskiTydzień w Azji #188: Najludniejsze państwo świata się wyludnia. Mocarstwo traci siły
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #271: Tak Chiny i Rosja wykorzystują konflikt Fatahu i Hamasu dla własnych celów
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tradycyjny lek czy groźny narkotyk? Marihuana w Korei Południowej
Pod koniec 2018 roku w Korei Południowej wprowadzono do obrotu leki na bazie konopi (Cannabis sativa, Cannabis indica). Korea jest pierwszym krajem w konserwatywnej pod tym względem Azji Wschodniej, który odważył się na taki krok. Pacjenci muszą jednak mierzyć się z uciążliwym prawem, wysokimi cenami i przede wszystkim silną stygmatyzacją społeczną.
Roman HusarskiIndyjski speed dating, czyli małżeństwa aranżowane
Serdecznie zapraszamy na spotkanie na temat małżeństw aranżowanych w Indiach już 2 marca w biurze WeWork Mennica Legacy Tower, przy ul. Prostej 20. Spotkanie poprowadzi analityczka ds. Indii Instytutu Boyma, Iga Bielawska.
Tydzień w Azji #150: Największa demokracja świata przed trudnym testem
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Obserwacja działań polityków dwóch najważniejszych partii w Stanach Zjednoczonych wskazuje na stopniowe kreowanie się wspólnej percepcji Chin, jako jednego z głównych zagrożeń dla interesów USA na świecie.
Jakub KamińskiRP: Europejskie małe i średnie firmy powinny więcej eksportować
Co ciekawe to pogląd, który podzielają zarówno Komisja Europejska, jak i Węgry, które przewodzą w tym półroczu w Radzie Unii Europejskiej. Bruksela ma przygotować specjalną strategię dla unijnych MŚP w zakresie wsparcia ich eksportu.
Krzysztof ZalewskiIndonezja – między religią a demokracją
Indonezja jest największą muzułmańską demokracją na świecie. Około 88% ludności w Indonezji deklaruje wyznanie islamskie, ale mimo tej znaczącej dominacji Indonezja nie jest państwem religijnym.
Anna GrzywaczAzjatech #49: Izraelskie innowacje w walce z koronawirusem
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #132: Roboty dostarczają zakupy pod drzwi mieszkań w Korei Południowej
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #226: Księżyc zdobyty, teraz Słońce. Tak rośnie kolejna potęga kosmiczna
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Brak zaufania fundamentem amerykańsko-chińskich rozmów, czyli nowa normalność
Niecały rok wojny handlowej nie zapowiadał dobrze oczekiwanego spotkania Donalda Trumpa i Xi Jinpinga. Mimo to spotkanie przywódców USA i Chin na szczycie G20 w Osace 29 czerwca uznano za względny sukces.
Maksym GdańskiTydzień w Azji #340: Historyczna zmiana w Japonii. „Żelazna Dama” wyznacza nowy kurs
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Projekt Nowy Kazachstan. Szanse i zagrożenia społeczno-polityczne
Projekt Nowy Kazachstan, przedstawiony 16 marca przez prezydenta Kasym-Żomarta Tokajewa, w założeniu ma wyznaczać kierunek zmian w polityce wewnętrznej. Wskazano w projekcie kluczowe obszary, w których planowane są zmiany. Ich przeprowadzenie powinno zdemokratyzować system władzy.
Jerzy OlędzkiAzjatech #45: Koronawirus zmienia e-commerce. Oto lekcja z Państwa Środka
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Dr Nicolas Levi dla portalu PolskieRadio24.pl o próbach rakietowych Korei Północnej
Informujemy, że nasz analityk dr Nicolas Levi udzielił wywiadu dla portalu PolskieRadio24.pl. Tematem rozmowy były próby rakietowe Korei Północnej, ich wpływ na amerykańską politykę w regionie i zachowanie chińkich władz.
Do reportażu „Korea Północna. Tajna misja w kraju wielkiego blefu” podchodziłem sceptycznie. Znałem dokument o Korei Północnej wyprodukowany dla BBC przez autora książki Johna Sweeneya. Film był zapisem z ośmiu dni podróży reportera w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, opatrzonej komentarzem samego twórcy i kilku ekspertów. Choć ten krótki dokument w kwestii Korei Północnej nie pokazywał zupełnie […]
Roman HusarskiKazachstan w przededniu wyborów
19 marca Kazachowie udadzą się do urn wyborczych. Tym razem wybierać będą posłów do Mażylisu (niższej izby parlamentu) oraz do maslichatów (rad samorządowych). W odróżnieniu od poprzednich wyborów, które odbyły się w styczniu 2021, te mają być bardziej transparentne, równoprawne i wielopartyjne.
Jerzy Olędzki