W programach wyborczych ogólnopolskich komitetów, które wystawiły swoich kandydatów do Sejmu, temat Azji jest potraktowany bez należytej staranności. Można uwagę tę rozszerzyć wobec całego zagadnienia polskich polityki zagranicznej, której w programach wyborczych poświęcono zdecydowanie zbyt mało przestrzeni. Programy wyborcze, skupiając się przede wszystkim na sprawach wewnętrznych, pokazują jednocześnie zaściankowość myślenia polityków o Polsce i jej miejscu na świecie. Wśród programów wyborczych wyróżnia się Prawo i Sprawiedliwość, które jako jedyne wspomina o Azji. Jako Instytut Boyma chcielibyśmy zaznaczyć, że tekst ten jest apolityczny, a sama organizacja jest neutralna politycznie – tekst powstał na podstawie analizy opublikowanych na początku i w połowie września programów wyborczych.
PiS zauważa rosnącą rolę rozwoju technologicznego na świecie, zaznaczając przy tym Azję, i upatruje szansę dla Polski w rozwoju infrastruktury morskiej i powietrzno-lądowej z państwami azjatyckimi. W programach Koalicji Obywatelskiej, Konfederacji Wolność i Niepodległość, PSL-KP i Sojuszu Lewicy Demokratycznej (Lewicy) temat Azji (a także myślenia strategicznego wobec polityki zagranicznej) jest całkowicie nieobecny. Jest to konsekwencja krótkowzrocznej perspektywy na politykę globalną i brak zrozumienia przemian społecznych, politycznych i gospodarczych zachodzących na świecie. A przecież oddziałują one na Polskę! Pozostaje jedynie głośno się zastanowić, ile osób idących na wybory w ogóle interesuje się tym, jak wpływ głosu oddanego na daną partię przełoży się na pozycję Polski na arenie globalnej.
KW Prawo i Sprawiedliwość
Współpraca
PiS obiecuje realizowanie obopólnie korzystnej współpracy, wymieniając z państw azjatyckich Japonię, Chiny i Indie. Zdaniem PiS, Polska ma potencjał do tego, aby stać się ważnym uczestnikiem międzynarodowych stosunków gospodarczych. Twierdzi również, że jest szansa na zmianę przebiegu linii transportowych w skali globalnej, które będą bardziej zgodne z interesem Polski. Wpisuje w rozwój stosunków z gospodarczych pomysł budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego i rozbudowy portów nad Bałtykiem.
Trójmorze i niejasna równorzędna rola USA i Chin
PiS określa Trójmorze jako jeden z najważniejszych strategicznych projektów w zakresie polityki zagranicznej. Trójmorze – jak rozumiem w tym kontekście łączone przede wszystkim z rozbudową połączeń infrastrukturalnych – ma przyczynić się do wzrostu UE i zwiększyć atrakcyjność tego obszaru dla Stanów Zjednoczonych i Chin.
To jest skądinąd bardzo ciekawa kwestia, że PiS zdecydował się na umieszczenie dwóch strategicznych rywali w sporze handlowym, umieścić obok siebie w kontekście Trójmorza. Ten aspekt wymaga jednak osobnego tekstu, dlatego jest na razie jedynie zasygnalizowany.
Pomoc humanitarna
Azja pojawia się również w kontekście udzielania pomocy humanitarnej w celu redukcji presji migracyjnej. Równorzędnie wymienia się Azję obok Afryki. Warto jednak zastanowić się, dlaczego nie jest obecna współpraca rozwojowa dla potrzebujących państw tych kontynentów. Czy Polska zamierza przede wszystkim działać wtedy, kiedy mleko już się rozlało? Czy jednak zadecyduje się na długoterminową strategiczną współpracę z państwami rozwijającymi się w formie tzw. współpracy rozwojowej.
Kontekst technologiczny
Azja pojawia się również w odniesieniu do potrzeby rozwoju technologicznego w Polsce. Przedstawiony jest dalekosiężny plan: „wysoki stopień cyfryzacji Polski stworzy jej możliwość konkurowania na nowych rynkach opartych o rozwój technologiczny”. Konkurować mamy z przedsiębiorstwami europejskimi, azjatyckimi i amerykańskimi. Czytamy w nim, że cyfryzacja w Polsce nie jest już możliwością, lecz koniecznością. W odniesieniu do tego wątku dominują sformułowania takie jak potencjał do zwiększenia wzrostu, zwiększenie innowacyjności czy „ponadprzeciętny efekt w postaci przyrostu produktu w porównaniu do innych sposobów jego zwiększania”. Konkludują, między wierszami PiS zauważa, że Polska jest na bakier z cyfryzacją w odniesieniu do czołowych graczy na trzech kontynentach, jest świadoma przewagi technologicznej państw azjatyckich.
KKW KOALICJA OBYWATELSKA
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
KW Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL-Koalicja Polska)
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
KW Konfederacja Wolność i Niepodległość
W momencie pisania nie byłam w stanie znaleźć programu wyborczego poza spotem wyborczym, który nie zawierał informacji o polityce wobec Azji.
KW Sojusz Lewicy Demokratycznej (Lewica)
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
Partia Lewica Razem w swoim programie partyjnym umieściła bardzo ciekawe postulaty stawiające na rozwój relacji z krajami Azji Środkowej. Lewica Razem silnie wstawia się za terenami spornymi, na przykład otwarcie pisze o braku swojego przyzwolenia na sytuację w Górskim Karabachu, krytykując postawy Turcji, Rosji i Iranu.
Lewica Razem wspiera również wzmocnienie dla Partnerstwa Wschodniego (na tym polu mogłaby prowadzić wspólną politykę np. z PiS, który też podkreśla rolę tego formatu). O Chinach w zasadzie nie wspomina w ogóle w programie. Partia odwołuje się jedynie do dominacji rosyjsko-chińskiej w Azji Środkowej i uważa, że pogłębione zaangażowanie Unii Europejskiej w tym regionie może zrównoważyć obecną sytuację.
W Instytucie Boyma 4 października planujemy zorganizować debatę „Dlaczego warto wprowadzić myślenie o Azji do programów wyborczych i politycznych partii i jak to zrobić?” Kiedy ustalimy finalny termin, niezwłocznie o tym Państwa poinformujemy!
Patrycja Pendrakowska Założycielka i wiceprezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
czytaj więcej
Temples, Hackers, and Leaks: The Thai-Cambodian Crisis in the Age of Information Warfare
Thailand and Cambodia are caught up in a heated border dispute over an ancient temple that dates back to the 11th century. This isn’t just about land — it’s about the heritage of colonialism, national pride, and tensions between two powerful political dynasties.
Andżelika SerwatkaTydzień w Azji #244: Izrael czy Hamas? Te kraje bardzo starają się nie potępić żadnej ze stron
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przez tysiące lat Lewant był miejscem spotkania cywilizacji Europy, Azji i Afryki. Rolę jednak stracił 500 lat temu gdy Europejczycy postanowili poszukać dróg handlu z Azją bez pośrednictwa muzułmańskich władców regionu.
Leszek WiśniewskiTradycyjny lek czy groźny narkotyk? Marihuana w Korei Południowej
Pod koniec 2018 roku w Korei Południowej wprowadzono do obrotu leki na bazie konopi (Cannabis sativa, Cannabis indica). Korea jest pierwszym krajem w konserwatywnej pod tym względem Azji Wschodniej, który odważył się na taki krok. Pacjenci muszą jednak mierzyć się z uciążliwym prawem, wysokimi cenami i przede wszystkim silną stygmatyzacją społeczną.
Roman HusarskiAzjatech #27: Izraelskie automaty do produkcji wody z powietrza ruszają na podbój Uzbekistanu
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Pandemia koronawirusa tłem kolejnego kryzysu w relacjach Pekin-Tajpej
Rozwój pandemii koronawirusa przyniósł nowe napięcia na linii Pekin-Tajpej. Jaki wpływ mają te niedawne wydarzenia na nastroje społeczne na wyspie?
Jakub KamińskiTydzień w Azji #167: Źle się dzieje w Azji Południowej. Zanosi się na poważny kryzys
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
O podróżach, turystyce i przemyśle filmowym w Korei Północnej – rozmowa z Nickiem Bonnerem
Roman Husarski: Z powodu wirusa Ebola Korea Północna zamknęła swoje granice dla turystów. Co to oznacza dla twojej pracy? Nicholas Bonner*: To nie pierwszy raz, kiedy taka sytuacja ma miejsce. W 2003 na przykład zamknięto chwilowo granice z powodu SARS. To wydarzenie jest trochę bezprecedensowe. Zazwyczaj to Chiny bywały pierwsze w podejmowaniu decyzji… jeśli wiesz, […]
Roman HusarskiNajsprytniejsza mikrogospodarka świata
Królestwo Bhutanu należy określić najsprytniejszą mikrogospodarką świata. Spryt to ,,zdolność szybkiego, praktycznego radzenia sobie w trudnych sytuacjach"; krótką definicję trzeba uzupełnić o jeden element – radzenie sobie w trudnych sytuacjach czasem następuje przy pomocy iluzji, wybiegu albo umiejętnością sprawiania dobrego wrażenia. Tak rozumiany spryt pasuje doskonale do bhutańskiej mikrogospodarki.
Adrian ZwolińskiTydzień w Azji #132: Talibowie z wizytą w Chinach. Co mogą ugrać Chińczycy?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Invest and cooperate with Serbia or Poland? A dilemma for South Korean companies
This paper explains why Serbia may replace Poland as a strategic outsourcing centre for South Korean companies in Central and Southern Europe.
Nicolas LeviTydzień w Azji #160: USA ogłosiły swoją strategię dla Indopacyfiku. Liczą na sojuszników i partnerów
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Kwartalnik Boyma – nr 2 (24)/2025
W niniejszym wydaniu Kwartalnika Instytutu Boyma analizujemy zagadnienia z zakresu polityki międzynarodowej, debaty publicznej oraz wyzwań społecznych i geopolitycznych.
Spór o władzę – jak kontrowersyjna ustawa osłabia Tajwan
24 czerwca prezydent Williama Lai podpisał kontrowersyjną ustawę rozszerzającą kompetencje tajwańskiego parlamentu.
Jakub WitczakCiasteczko z wróżbą o chińskim PKB 2023
Najsłynniejszy cel gospodarczy ogłaszany przez władze CHRL – wzrost chińskiego PKB - ma wynieść ok. 5% w 2023 r.
Adrian ZwolińskiTSRG 2021: The Impacts of the BRI on Europe: The Case of Poland and Germany
It is important to contribute to the understanding of what the New Silk Road can mean in economic, political, leadership and cultural terms for the European countries involved. This analysis should reveal the practical consequences of the Belt and Road Initiative for Europe in the case of Poland and Germany, as well as their respective social effects.
Tydzień w Azji #286: Polska ma co poprawiać w relacjach z Indiami. To będzie przełom?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
The Boym Institute message to Indian policymakers and analysts
India’s current position towards the Russian invasion on Ukraine may damage its reputation as a major force of peace in the world
Tydzień w Azji: Gulnora Karimowa – koniec marzeń, koniec nadziei
Gulnora Karimowa, córka byłego prezydenta Uzbekistanu Islama Karimowa, znów znalazła się w centrum uwagi mediów. Uzurpująca sobie pozycję następcy swojego ojca, który przez 27 lat bezwzględnie rządził republiką, Gulnora poniosła spektakularną porażkę w realizacji swoich nadmiernych ambicji.
Jerzy OlędzkiDo reportażu „Korea Północna. Tajna misja w kraju wielkiego blefu” podchodziłem sceptycznie. Znałem dokument o Korei Północnej wyprodukowany dla BBC przez autora książki Johna Sweeneya. Film był zapisem z ośmiu dni podróży reportera w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, opatrzonej komentarzem samego twórcy i kilku ekspertów. Choć ten krótki dokument w kwestii Korei Północnej nie pokazywał zupełnie […]
Roman HusarskiWill 2023 be the year of improving relations between Albania and South Korea?
In April 2021, the 30 years of establishing diplomatic relations between the Republic of Korea (ROK) and Albania was officially organized in the South Korean embassy in Athens, the capital of Greece. The localization of these official festivities perfectly pictured the nature of the relations between these two countries.
Nicolas Levi,,To należy do muzeum!”, czyli Kambodża właśnie odzyskała bezcenne skarby
Hun Sen, premier Kambodży, mógłby krzyknąć za Indiana Jonesem ,,To należy do muzeum!”. W specjalnej ceremonii w marcu przywitał odzyskane dobra kulturowe.
Adrian ZwolińskiDrug and Road Initiative, czyli Jedwabny Szlak narkotykowy
Prezentowane opracowanie podejmuje problematykę narkobiznesu w poradzieckiej Azji Centralnej, który to region odgrywa kluczową rolę w przerzucie zakazanych substancji z Azji (głównie Afganistan) do Europy. W opracowaniu dokonano krótkiej prezentacji obszarów składających się na obraz narkobiznesu w Azji Centralnej, zwracając uwagę na produkcję i dystrybucję.
Jerzy OlędzkiPolityka (pro?)rodzinna Państwa Środka
Problem demograficzny Państwa Środka stał się głównym wyzwaniem dla XXI-wiecznej polityki wewnętrznej kraju. Rząd chiński od 2015 roku, po całkowitym wycofaniu się z polityki jednego dziecka, próbuje spowolnić kryzys demograficzny i idące za nim negatywne skutki, jednak działania te pozostają niewystarczające i nie satysfakcjonują potencjalnych przyszłych rodziców.
Sandra Krawczyszyn-Szczotka