
W programach wyborczych ogólnopolskich komitetów, które wystawiły swoich kandydatów do Sejmu, temat Azji jest potraktowany bez należytej staranności. Można uwagę tę rozszerzyć wobec całego zagadnienia polskich polityki zagranicznej, której w programach wyborczych poświęcono zdecydowanie zbyt mało przestrzeni. Programy wyborcze, skupiając się przede wszystkim na sprawach wewnętrznych, pokazują jednocześnie zaściankowość myślenia polityków o Polsce i jej miejscu na świecie. Wśród programów wyborczych wyróżnia się Prawo i Sprawiedliwość, które jako jedyne wspomina o Azji. Jako Instytut Boyma chcielibyśmy zaznaczyć, że tekst ten jest apolityczny, a sama organizacja jest neutralna politycznie – tekst powstał na podstawie analizy opublikowanych na początku i w połowie września programów wyborczych.
PiS zauważa rosnącą rolę rozwoju technologicznego na świecie, zaznaczając przy tym Azję, i upatruje szansę dla Polski w rozwoju infrastruktury morskiej i powietrzno-lądowej z państwami azjatyckimi. W programach Koalicji Obywatelskiej, Konfederacji Wolność i Niepodległość, PSL-KP i Sojuszu Lewicy Demokratycznej (Lewicy) temat Azji (a także myślenia strategicznego wobec polityki zagranicznej) jest całkowicie nieobecny. Jest to konsekwencja krótkowzrocznej perspektywy na politykę globalną i brak zrozumienia przemian społecznych, politycznych i gospodarczych zachodzących na świecie. A przecież oddziałują one na Polskę! Pozostaje jedynie głośno się zastanowić, ile osób idących na wybory w ogóle interesuje się tym, jak wpływ głosu oddanego na daną partię przełoży się na pozycję Polski na arenie globalnej.
KW Prawo i Sprawiedliwość
Współpraca
PiS obiecuje realizowanie obopólnie korzystnej współpracy, wymieniając z państw azjatyckich Japonię, Chiny i Indie. Zdaniem PiS, Polska ma potencjał do tego, aby stać się ważnym uczestnikiem międzynarodowych stosunków gospodarczych. Twierdzi również, że jest szansa na zmianę przebiegu linii transportowych w skali globalnej, które będą bardziej zgodne z interesem Polski. Wpisuje w rozwój stosunków z gospodarczych pomysł budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego i rozbudowy portów nad Bałtykiem.
Trójmorze i niejasna równorzędna rola USA i Chin
PiS określa Trójmorze jako jeden z najważniejszych strategicznych projektów w zakresie polityki zagranicznej. Trójmorze – jak rozumiem w tym kontekście łączone przede wszystkim z rozbudową połączeń infrastrukturalnych – ma przyczynić się do wzrostu UE i zwiększyć atrakcyjność tego obszaru dla Stanów Zjednoczonych i Chin.
To jest skądinąd bardzo ciekawa kwestia, że PiS zdecydował się na umieszczenie dwóch strategicznych rywali w sporze handlowym, umieścić obok siebie w kontekście Trójmorza. Ten aspekt wymaga jednak osobnego tekstu, dlatego jest na razie jedynie zasygnalizowany.
Pomoc humanitarna
Azja pojawia się również w kontekście udzielania pomocy humanitarnej w celu redukcji presji migracyjnej. Równorzędnie wymienia się Azję obok Afryki. Warto jednak zastanowić się, dlaczego nie jest obecna współpraca rozwojowa dla potrzebujących państw tych kontynentów. Czy Polska zamierza przede wszystkim działać wtedy, kiedy mleko już się rozlało? Czy jednak zadecyduje się na długoterminową strategiczną współpracę z państwami rozwijającymi się w formie tzw. współpracy rozwojowej.
Kontekst technologiczny
Azja pojawia się również w odniesieniu do potrzeby rozwoju technologicznego w Polsce. Przedstawiony jest dalekosiężny plan: „wysoki stopień cyfryzacji Polski stworzy jej możliwość konkurowania na nowych rynkach opartych o rozwój technologiczny”. Konkurować mamy z przedsiębiorstwami europejskimi, azjatyckimi i amerykańskimi. Czytamy w nim, że cyfryzacja w Polsce nie jest już możliwością, lecz koniecznością. W odniesieniu do tego wątku dominują sformułowania takie jak potencjał do zwiększenia wzrostu, zwiększenie innowacyjności czy „ponadprzeciętny efekt w postaci przyrostu produktu w porównaniu do innych sposobów jego zwiększania”. Konkludują, między wierszami PiS zauważa, że Polska jest na bakier z cyfryzacją w odniesieniu do czołowych graczy na trzech kontynentach, jest świadoma przewagi technologicznej państw azjatyckich.
KKW KOALICJA OBYWATELSKA
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
KW Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL-Koalicja Polska)
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
KW Konfederacja Wolność i Niepodległość
W momencie pisania nie byłam w stanie znaleźć programu wyborczego poza spotem wyborczym, który nie zawierał informacji o polityce wobec Azji.
KW Sojusz Lewicy Demokratycznej (Lewica)
Niestety brak programu prowadzenia polityki zagranicznej wobec państw azjatyckich.
Partia Lewica Razem w swoim programie partyjnym umieściła bardzo ciekawe postulaty stawiające na rozwój relacji z krajami Azji Środkowej. Lewica Razem silnie wstawia się za terenami spornymi, na przykład otwarcie pisze o braku swojego przyzwolenia na sytuację w Górskim Karabachu, krytykując postawy Turcji, Rosji i Iranu.
Lewica Razem wspiera również wzmocnienie dla Partnerstwa Wschodniego (na tym polu mogłaby prowadzić wspólną politykę np. z PiS, który też podkreśla rolę tego formatu). O Chinach w zasadzie nie wspomina w ogóle w programie. Partia odwołuje się jedynie do dominacji rosyjsko-chińskiej w Azji Środkowej i uważa, że pogłębione zaangażowanie Unii Europejskiej w tym regionie może zrównoważyć obecną sytuację.
W Instytucie Boyma 4 października planujemy zorganizować debatę „Dlaczego warto wprowadzić myślenie o Azji do programów wyborczych i politycznych partii i jak to zrobić?” Kiedy ustalimy finalny termin, niezwłocznie o tym Państwa poinformujemy!

Patrycja Pendrakowska Założycielka i wiceprezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
czytaj więcej
Korea Południowa w fazie post-COVIDOWEJ
Rząd po wygranej bitwie – zahamowaniu epidemii do marca 2020, wdraża zasady zorganizowania społecznego, aby wygrać wojnę z COVID-19, mając na uwadze prognozy wirusologów o kolejnej fali epidemii prognozowanej na jesień.
Wioletta MałotaForbes: Nadchodzi exodus? Inwestorzy wycofują pieniądze z Chin
Obawy związane z konsekwencjami napięć w relacjach chińsko-amerykańskich i zacieśniania kontroli nad gospodarką przez Pekin nie odstraszały do tej pory inwestorów od rozpoczynania kolejnych projektów w Chinach.
Paweł BehrendtAzjatech #133: Ładowanie smartfona tylko raz w tygodniu? Innowacyjny projekt Samsunga i IBM
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Time for a new normal – enhancing Europe’s military profile in the Indo-Pacific in 2025
2024 witnessed a notable stepping up of Europe’s military profile in the Indo-Pacific. Building on these developments, 2025 should be a year of continuation, bringing even more defence engagement of European states with their Indo-Pacific partners.
Jakub WitczakForbes: „Fabryka świata” chętnie jeździ zagranicznymi samochodami
Chińskim władzom od lat marzy się, by rodzimy przemysł motoryzacyjny zdobył liczącą się pozycję w świecie. O ile sprzedaż samochodów w Chinach w perspektywie ostatnich dekad się rozwija, to krajowi producenci są ciągle daleko od zagranicznej konkurencji. Czy będziemy jeździć chińskimi samochodami?
Paweł BehrendtAzjatech #179: To odkrycie może stworzyć nową surowcową potęgę. Olbrzymie złoża
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Twarz jak księżyc w pełni. Jak być piękną w Indiach?
Bogacąca się, liczna i ciągle młoda klasa średnia w Indiach ma coraz większe aspiracje. Dotyczy to też wyglądu, który w dobie zdjęć przesyłanych przez media społecznościowe staje się coraz istotniejszym symbolem pozycji społecznej. Jeśli dotychczasowe trendy się utrzymają, już wkrótce Indie staną się jednym z głównych rynków dla światowej branży beauty. Czy polski biznes skorzysta z tej szansy?
Iga BielawskaTydzień w Azji #251: Ruszyła wyborcza machina w najludniejszym kraju świata
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Czy Korytarz Środkowy będzie remedium na problemy dystrybucyjne? Co z Polską?
Wojna na Ukrainie wymusiła zmianę szlaków dystrybucyjnych biegnących przez Rosję i Ukrainę z Europy Zachodniej do Azji Centralnej i Chin. Dla polskich firm dodatkowym utrudnieniem jest ograniczenie ruchu na przejściach granicznych z Białorusią.
Jerzy OlędzkiStyczniowa rebelia. Wydarzenia w Kazachstanie i reakcja na nie Rosji, Chin i państw Azji Centralnej
Po 30 latach od stworzenia państwowości, Kazachstan stał się areną wybuchu społecznych niepokojów, wewnętrznych starć, chaosu i politycznej destabilizacji. O ile jednak same społeczne protesty miały silne podłoże ekonomiczne i nie były dużym zaskoczeniem dla obserwatorów sytuacji w republice, o tyle już nagły wybuch przemocy - zwłaszcza atak na członków służb mundurowych, obiekty administracji publicznej, lotnisko i posterunki policji - zaskoczyły prawdopodobnie na równi władze państwa oraz ekspertów na świecie.
Jerzy OlędzkiRP: Wolność gospodarcza krajów Azji Środkowej. Kazachstan nr 1
Jak kształtuje się wolność gospodarcza krajów Azji Środkowej w świetle wyników rankingu The Heritage Foundation? Kazachstan liderem regionu, a w zestawieniu wyprzedził nawet Polskę.
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji #175: Największy eksporter LNG i węgla robi zielony zwrot
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Jeśli Chiny pójdą na wojnę, czy Europa pozostanie neutralna?
Tajwan nie jest sprawą Europy i Stary Kontynent nie da się wciągnąć w żaden konflikt wokół wyspy. Tak opinia publiczna zrozumiała przesłanie wywiadu udzielonego przez prezydenta Emmanuela Macrona w przededniu jego wizyty w Chinach.
Paweł Behrendt“Gospoda Polska” Association in Harbin 1907-1947. Part One.
This is the first part of an article about Gospoda Polska, a Polish association in Harbin. It is an extraordinary account of the Polish diaspora that lived in Harbin before the Second World War. It was written by Jerzy Czajewski, and we are very grateful that he chose our think tank and foundation to publish his work.
Jerzy CzajewskiRozwój sił desantowych Marynarki Wojennej Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej
Ważnym elementem chińskich sił morskich są okręty desantowe. Zapewniają one możliwość przerzutu sił lądowych do potencjalnego regionu działań oraz ich bezpośredniego wsparcia i zaopatrywania.
Grzegorz GleńForbes: Prostytucja i pandemia, czyli indyjskie pracownice seksualne w czasach zarazy
Wedle szacunków Havocscope, organizacji zajmującej się badaniem czarnego rynku, dochody z usług seksualnych świadczonych przez ponad 650 tys. pracownic i pracowników przemysłu erotycznego oscylują tam wokół 8,4 mld dol. rocznie.
Iga BielawskaAzjatech #135: Tajwańskie startupy w Las Vegas
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #290: Chiny zagrażają liderowi, znalazły niszę. Polska w tym wyścigu nie ma szans
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #204: Kazachstan wymyka się Rosji, a my możemy to wykorzystać
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Indie – wysyłajmy polskie koncentratory pod Taj Mahal
W Indie uderzyła druga w tym kraju fala zakażeń koronawirusem. Całkowita liczba oficjalnie zarejestrowanych przypadków zbliża się do 22 mln od początku pandemii, a dzienny przyrost zachorowań przekracza 400 tys.
Krzysztof Zalewski„Obyś była matką tysiąca synów” – status kobiety w społeczeństwie indyjskim
Konstytucja Indii z 1950 roku wprowadziła zasadę równości szans płci, która przyznaje kobietom i mężczyznom takie same prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym. Dlaczego zatem prawie czterdzieści procent dziewczynek w wieku 15-17 lat nie uczęszcza do szkół, wciąż kultywuje się zwyczaj przekazywania posagu a prenatalna selekcja płci to nadal ogromny społeczny problem?
Magdalena RybczyńskaTydzień w Azji #130: Łukaszenka kusi nowego partnera, by obejść sankcje Zachodu i Rosję
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Korea Południowa w światowym wyścigu technologicznym- standard 6G już w 2026 roku?
Na początku sierpnia tego roku premier Korei Południowej Chung Se-kyun przedstawił rządową strategię wsparcia krajowego przemysłu technologicznego w badaniach nad rozwojem kolejnej generacji sieci komórkowej, mającej zastąpić dopiero co wprowadzony standard 5G.
Andrzej PieniakAzjatech #36: Fińska technologia ociepli kazachskie samochody
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.