Japonia

Miękki narkotyk, twarda kara, czyli marihuana w Japonii. Historia penalizacji, społeczny odbiór i perspektywy na przyszłość

W ostatnich latach w regionie zachodniego pacyfiku Australia (2016), Nowa Zelandia (2018) Korea Południowa (2019) i Tajlandia (2019) kolejno zalegalizowały medyczne zastosowania marihuany. Niektóre z tych krajów rozważają dekryminalizację jej rekreacyjnego użycia. Mimo liberalizacyjnych tendencji w części państw, większość regionu surowo reguluje zastosowanie konopi.

Instytut Boyma 23.12.2020

W ostatnich latach w regionie zachodniego pacyfiku Australia (2016), Nowa Zelandia (2018) Korea Południowa (2019) i Tajlandia (2019) kolejno zalegalizowały medyczne zastosowania marihuany. Niektóre z tych krajów rozważają dekryminalizację jej rekreacyjnego użycia. Mimo liberalizacyjnych tendencji w części państw, większość regionu surowo reguluje zastosowanie konopi. 

Jak na tym tle wypada Japonia? Niezmienne od ponad siedemdziesięciu lat japońskie prawo delegalizuje nie tylko rekreacyjne, ale także medyczne zastosowanie marihuany, jak i znacząco ogranicza badania nad jej właściwościami. Surowe i kryminalizujące prawodawstwo rzutuje na społeczną percepcję marihuany, która z kolei podtrzymuje bezkompromisowe prawo. Przytoczone niżej dwa studia przypadków przybliżają czytelnikowi obecne postrzeganie marihuany w japońskim społeczeństwie.

Wrzesień 2020 roku. Prefektura Wakayama. Nastoletnia Rin pod presją rówieśników pali marihuanę w szkolnej toalecie. Po dwóch dniach od narkotykowej inicjacji do pokoju nastolatki pukają policjanci. Przyłapana na gorącym uczynku zostaje zakuta w kajdanki i wywieziona na komisariat. Na bazie Ustawy o kontroli konopii z 1948 roku grozi jej do pięciu lat więzienia. Uznani za rodzinę kryminalistów, domownicy doświadczają ostracyzmu ze strony lokalnej społeczności. Na drzwiach wejściowych pojawiają się kartki z hasłami „Wynoście się!”. Nie mogąc znieść presji, matka Rin przechodzi próbę samobójczą. Prześladowana przez rówieśników nastolatka nie jest w stanie wrócić do szkoły. Pogrąża się w nałogu.

Październik 2020 roku. Sekcja piłki nożnej Uniwersytetu Kindai w prefekturze Osaka. Do trenera drużyny dociera pogłoska o paleniu marihuany przez kilku członków klubu. Na drugi dzień pięcioro piłkarzy z 58-osobowej drużyny przyznaje się do jej używania. Policja zostaje natychmiast powiadomiona o popełnieniu przestępstwa. Uniwersytet zwołuje transmitowaną w telewizji konferencję prasową, podczas której kajający się zarząd informuje o bezterminowym zawieszeniu całego klubu.Trzydzieści trzy tysiące studentów Kindai ma zostać poddanych ankietom sprawdzającym korzystanie z narkotyków. Krajowe gazety donoszą o szczegółach skandalu, telewizja emituje programy przeprowadzające dyskusje nad odpowiednim sposobem ukaraniem sprawców, tudzież słuszności „odpowiedzialności zbiorowej”.

Z dwóch przytoczonych historii tylko jedna wydarzyła się naprawdę. Perypetie Rin pod postacią internetowego komiksu (Oficjalna strona prefektury Wakayama, 2020) zostały opracowane na zamówienie samorządu prefektury Wakayama. Upubliczniona na oficjalnej stronie prefektury krótka manga jest elementem kampanii ostrzegającej nastolatków przez zgubnymi skutkami narkotyków. 

Natomiast sekcja piłkarska Uniwersytetu Kindai na fali skandalu została faktycznie bezterminowo zawieszona ze względu na przyznanie się kilku członków klubu do rekreacyjnego użycia marihuany (Mainichi, 2020). Jednak i sytuacja piłkarskiego klubu i perypetie Rin mogą posłużyć za szablon. Niecały miesiąc po skandalu piłkarzy z Uniwersytetu Kindai, klub bejsbolu na Uniwersytecie Tokai spotkał taki sam los (NHK, 2020), a japońska policja już pokazała, że nie ma oporów przed aresztowaniem uzależnionych piętnastolatek (Sora News, 2019). Przytoczone sytuacje dobrze ilustrują uniwersalny problem społecznej penalizacji i stygmatyzacji jednostek uznanych za „winne” zażywania narkotyków.

Historia kryminalizacji narkotyków

Dlaczego rekreacyjne użycie marihuany przez kilku studentów uniwersyteckiego klubu piłkarskiego skrada nagłówki największych gazet, na uznanych za winnych kontaktu z narkotykami czeka stygmatyzacja, a stwierdzenie obecności narkotyku w organizmie upoważnia do aresztu nastolatków?

Konopie pojawiły się na archipelagu japońskim około dziesięć tysięcy lat temu, znacznie wcześniej niż pierwsze uprawy ryżu na wyspach (Clarke i Merlin, 2013:  244). Najprawdopodobniej dotarły tam z Półwyspu Koreańskiego, na którym rozprzestrzeniły się przeniesione z terenów Chin. Japońskie nazwa taima  (大麻), oznaczająca dosłownie „wysoką konopie”, ma swoje źródło w chińskim dà má, z którym dzieli te same znaki. Rośliny stały się jednym z podstawowym surowców do pozyskiwania włókien. Już w erze Jōmon (12 000 p.n.e. – 250 p.n.e.) włókna konopi używano do wytwarzania ubioru, w późniejszych wiekach jako paski w sandałach (geta) oraz matach tatami. Na przestrzeni wieków sprawdzały się nie tylko jako materiał do wytworu tkanin, ale także element diety mieszkańców wysp: produkowano z nich olej, a nasiona były jedzone. Palone liście służyły za odstraszacz owadów. W późniejszych wiekach używano ich jako jeden ze składników produkcji prochu. Dla mieszkańców wysp szeroko dostępne i łatwe w uprawie konopie były wielofunkcyjnym i przydatnym surowcem.

Początek japońskich badań nad właściwościami konopi przypada na erę Meiji (1868-1912), czyli „otwarcia kraju” na Zachód po wieloletnim okresie radykalnego ograniczenia kontaktów z zewnętrznym światem. Efekty badań niemieckich naukowców nad właściwościami roślin zostają przedstawione japońskiemu środowisku naukowemu, które podjęło kolejne eksperymenty. Ekstrakty z konopi zastosowano w leczeniu wielu przypadłości, jako środek uśmierzający ból i służący znieczulaniu pacjentów. Zalecano je w przypadku astmy oraz innych chorób układu oddechowego, jak i neurologicznego i gastrycznego. Wnioski z badań były publikowane w czasopismach medycznych (Ahn i in., 2020). Zastosowanie marihuany jako leku oraz przedmiotu badań ma swój precedens w modernizującej się Japonii.

Jednak pomijając ograniczoną sferę religijnych rytuałów, na wyspach nie wytworzył się zwyczaj rekreacyjnego używania konopi jako substancji psychoaktywnej (Nagayoshi, 2009). Co więcej, pod koniec dziewiętnastego wieku „abstynencja” od substancji psychoaktywnych stała się jednym z zasadniczych aspektów budowania narodowej tożsamości. Imperialne japońskie władze odcinały się od Chin, które miały wizerunek zacofanych, czego przejawem i skutkiem było masowy problem uzależnienia od opium w Państwie Środka (Kingsberg, 2014). Realizując politykę „opuszczenia Azji i włączenia do Zachodu”, Japonia podkreślała swoją „czystość”, odcinając się od skolonizowanego sąsiada. Klęska Chin w „wojnach opiumowych” stała się podstawą do wyobrażenia ich jako słabych i podatnych na uzależnienia, które w konsekwencji doprowadziły do upadku starożytnej cywilizacji. Japończycy, korzystając z narkotycznego dyskursu, stworzyli swój obraz na przeciwieństwo Chin (Ibid: 3). 

Wraz z modernizacją państwa na wzór zachodnich potęg, japoński rząd docenił potencjalne wojskowe zastosowanie konopnych włókien (jako żołnierskie mundury lub liny), mobilizując sektor rolniczy do intensyfikacji upraw konopi. W efekcie na moment kapitulacji Japonii w 1945 roku, konopie stanowiły rozległą gałąź japońskiego rolnictwa. Po wojnie, reaktywacja dobrze rozwiniętego przemysłu konopnego miała stać się jedną z dróg odbudowy zrujnowanej gospodarki. Mimo wielkich ambicji, okupacyjne władze amerykańskie szybko pokrzyżowały reformatorskie plany. Stany Zjednoczone wymogły na stronie japońskiej surową kontrolę upraw konopi oraz praktyczną delegalizację marihuany.

Instrukcje wydane przez władze okupacyjne dążyły do penalizacji plantacji i hodowli roślin umożliwiających produkcję narkotyków, do których zaliczano konopie (Miyaji i in., 2016). Zakaz hodowli konopi oznaczałby katastrofę znacznego procenta japońskiego rolnictwa i przemysłu. Interweniując, japońska strona zabiegała o możliwość legalizacji upraw konopi, przez co doprowadziła do wydzielenia specjalnej ustawy regulującej uprawę i korzystanie z konopii z prawodawstwa szerzej regulującego substancje narkotyczne. Jednak ostateczny „kompromis konopny” nałożył surowe wymagania na właścicieli plantacji, czyniąc je nierentownymi (Nagayoshi, 2009). W ostatecznym rozrachunku japońska Ustawa o kontroli konopii z 1948 roku nie tylko przypieczętowała przyszłość jej upraw, ale zdelegalizowała jej medyczne zastosowania, jak i posiadanie/użycie marihuany pod karą pozbawienia wolności do pięciu lat. Według Miyaji i innych (2016) Amerykanie byli gotowi do legalizacji medycznego zastosowania substancji narkotycznych, jednak dzięki uzyskaniu częściowego pozwolenia na uprawę konopi, japońskie władze zrezygnowały z zabiegania o legalność medycznej marihuany ze względu na trudności w nadzorze różnorodnych plantacji konopii w chaotycznym, powojennym okresie.

Wizja „abstynenckiego” narodu japońskiego runęła wraz z końcem wojny i wybuchem „pierwszego kryzysu narkotycznego”. W okresie wojennym metamfetamina (syntezowana w 1888 roku przez Nagaia Nagayoshiego) była legalnie sprzedawana jako środek pobudzający „hiropon” oraz produkowana i rozprowadzana przez rząd między żołnierzami, pilotami i pracownikami fabryk (Kingsberg, 2014: 182). Legalna i szeroko dostępna metamfetamina była masowo zażywana przez studentów, pracowników, artystów w celu zwiększenia produktywności (Ibid: 184). Gdy uzależniające właściwości narkotyku stały się oczywiste, posiadanie i użycie pochodnych amfetaminy zostały zdelegalizowane w 1951 roku na mocy Ustawy o kontroli stymulantów pod karą pozbawienia wolności do 10 lat. 

Jednak narkotyk zdążył głęboko przeniknąć społeczeństwo, uzależniając wielu Japończyków. Po wprowadzeniu prawa w życie, w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych zatrzymania na mocy Ustawy o kontroli stymulantów oscylowały w okolicach od dwudziestu do pięćdziesięciu pięciu tysięcy przypadków rocznie. Kraj ogarnęła moralna panika, w której znaczącą rolę odegrały media raportujące o makabrycznych morderstwach popełnionych przez ludzi znajdujących się pod wpływem metamfetaminy. 

Rząd, policja, szkoły, lokalne organizacje i media wytoczyły walkę narkotycznej epidemii. Początkowo państwowa polityka w porozumieniu ze środowiskiem medycznym propagowała leczenie szpitalne (psychiatryczne) uzależnionych. Leczenie nie przyniosło oczekiwanych rezultatów. W efekcie w połowie lat pięćdziesiątych można mówić o odwrocie od leczenia psychiatrycznego do izolowania jednostek w aresztach lub innych instytucjach poprawczych (Ibid: 198). Tendencja ta pozostaje aktualna do dzisiaj.

Gdzie w tym wszystkim jest marihuana? Pozostawała ona stosunkowo nieznanym i rzadko używanym narkotykiem. Liczba zatrzymanych oscylowała wokół tysiąca rocznie, a centrum uwagi społeczeństwa pozostało skupione na narkotykach ciężkich. Według Nagayoshiego (2009) marihuana trafiła do szerszej świadomości japońskiego społeczeństwa w latach siedemdziesiątych na fali aresztowań kilku znanych artystów, którzy starali się nagłośnić niesprawiedliwe (w ich mniemaniu) potraktowanie przez prawo. Jednak ponieważ omawiane lata przypadają na okres drugiej fali kryzysu narkotycznego, gdy aresztowana w związku z posiadaniem/użyciem metamfetaminy ponownie osiągnęły rozmiary kilkudziesięciu tysięcy rocznie, marihuana została przedstawiona społeczeństwu na równi z ciężkimi narkotykami.

Czy Japonia dopuści marihuanę?

Według tegorocznego raportu Międzynarodowego Konsorcjum Polityki Narkotykowej (International Drug Policy Consortium), organizacji zrzeszająca ponad 190 NGO z całego świata działających na rzecz otwartej debaty nad polityką narkotykową, narkotyki są ciągle widziane w Japonii jako kwestia kryminalna, z którą należy rozprawić się za pomocą kary i społecznej nietolerancji (Koto i in., 2020: 2). W efekcie programy pomocy uzależnionym, jak i wyspecjalizowane placówki lecznicze pozostają nieliczne, a nacisk na kryminalizację użytkowników substancji narkotycznych hamuje powstawanie lokalnych grup wsparcia (Ibid: 7-8). Japońska polityka narkotykowa stawia na bezkompromisową prewencję pod hasłem „NIE, absolutnie NIE!”, firmując akcje takimi frazami jak „Jeżeli raz weźmiesz narkotyki, nie będziesz mógł przestać”. Komiks z nastoletnią Rin wpadająca w otchłań uzależniania na drugi dzień od zapalenia marihuany jest jak najbardziej w zgodzie z dominującą polityką rządowych instytucji. 

Natomiast Philip Brasor (2016) zwraca uwagę na rolę mediów w podtrzymywaniu negatywnej percepcji marihuany. Największe środki masowego przekazu mają tendencję do rozdmuchiwania celebryckich skandali związanych z nielegalnym użyciem marihuany, wskazując na wieloaspektowe „zdemoralizowanie” oskarżonych, demonizowania narkotyku poprzez podkreślanie związków marihuany ze sprawcami okrutnych morderstw, tworząc ciągi przyczynowo-skutkowe. A to wszystko przy zerowym lub bardzo ograniczonym relacjonowaniu aktywności ruchów działających na rzecz legalizacji medycznej marihuany, jak i depenalizacji jej użycia.  

Marihuana jest nadal penalizowana na mocy ustawy wprowadzonej w życiu podczas powojennej okupacji. Bezkompromisowe podejście rządowych instytucji do prewencji poprzez kryminalizację i stygmatyzację oskarżonych podtrzymuje i tworzy społeczny system karania „winnych” złamania prawnych norm. Chociaż istnieją przesłanki wskazujące na zalegalizowanie medycznej marihuany w przyszłości (w 2019 roku Japonia zatwierdziła przeprowadzenie badań klinicznych nad Epidiolexem – lekiem zawierający konopny kannabidiol), rząd japoński nie jest zainteresowany potencjalną legalizacją jej rekreacyjnego użycia.

Niniejszy materiał znajdą Państwo w Kwartalniku Boyma nr – 6/2020

Przypisy:

Bibliografia:

Ahn, B.-S. et al. (2020). ‘A Literature Analysis on Medicinal Use and Research of Cannabis in the Meiji Era of Japan’, Journal of Pharmacopuncture, 23(3), pp. 142–157. doi: 10.3831/KPI.2020.23.3.142.

At least 5 Kindai Univ. soccer players used cannabis. (2020). Mainichi. Available at: <https://mainichi.jp/english/articles/20201005/p2g/00m/0na/132000c.>.

Baseel, C. (2019). Kyoto schoolgirl arrested after failing drug test for marijuana use, Sora News. Available at: <https://soranews24.com/2019/03/28/kyoto-schoolgirl-arrested-after-failing-drug-test-for-marijuana-use/>.

Brasor, P. (2016). ‘Japan’s war against medical marijuana’, The Japan Times, 5 November. Available at: <https://www.japantimes.co.jp/news/2016/11/05/national/media-national/japans-war-medical-marijuana/>.

Clarke, R. C. and Merlin, M. D. (2013). Cannabis: evolution and ethnobotany. Berkeley: University of California Press. Available at: < http://site.ebrary.com/id/10729560> (Accessed: 1 November 2020).

Kingsberg, M. (2014). Moral nation: modern Japan and narcotics in global history. Berkeley: University of California Press (Asia : local studies/global themes, 29).

Koto, G. et al. (2020). ‘Drug use, regulations and policy in Japan’, Japan Advocacy Network for Drug Policy, pp. 1–17.

Miyaji, T. et al. (2016). ‘Tackling the Pharmaceutical Frontier: Regulation of Cannabinoid-Based Medicines in Postwar Japan’, Cannabis and Cannabinoid Research, 1(1). Available at: <https://doi.org/10.1089/can.2015.0011>.

Nagayoshi, H. (2009). Taima Nyūmon [Wprowadzenie do marihuany]. Tōkyō: Gentōsha.

Wada, K. (2011). ‘The history and current state of drug abuse in Japan: Drug abuse in Japan’, Annals of the New York Academy of Sciences, 1216(1), pp. 62–72. doi: 10.1111/j.1749-6632.2010.05914.x.

Tōkai dai kōshiki yakyū bu buin futari no taima shiyō kakunin to happyō [Potwierdzone: dwóch członków klubu bejsbolowego Uniwersytetu Tōkai użyło marihuany]. (2020). NHK. Available at: <https://www3.nhk.or.jp/news/html/20201021/k10012674831000.html>.

Yakubutsu ranyō bōshi keihatsu manga [Prewencja i przeciwdziałanie nadużyciom narkotyków – komiks] (2020) Oficjalna strona prefektury Wakayama. Available at: <https://www.pref.wakayama.lg.jp/prefg/050400/yakuran/d00203882.html>.

Karolina Zdanowicz

Ekspert ds. Japonii. Studentka drugiego stopnia filologii japońskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2018/2019 odbyła roczne stypendium rządowe MEXT na Nara Joshi Daigaku w Japonii. Do jej głównych zainteresowań badawczych należą powojenne kino japońskie oraz współczesna kultura masowa.

czytaj więcej

Potrzebujemy nowej polityki azjatyckiej – LIST OTWARTY

Azja odgrywa ważną i stale rosnącą rolę w polityce i gospodarce światowej. Dlatego wychodzimy do Państwa z apelem, aby tak dziennikarze, politycy i wszyscy inni, którzy kształtują opinię publiczną, częściej i odważniej podejmowali debatę na temat roli tego kontynentu dla Polski w wielu dziedzinach życia.

W jakim zakresie zmienił się charakter międzynarodowego zaangażowania w wojny domowe po 1989 roku?

Od końca drugiej wojny światowej to wojny domowe, a nie międzypaństwowe konflikty, stały się dominującą i najbardziej wyniszczającą formą zorganizowanej przemocy w ramach systemu międzynarodowego. Jak zmieniła się ich charakterystyka na przestrzeni lat?

On conflict in the Middle East: Malik Dahlan’s Letter to President Isaac Herzog

This letter has been included into our Voices From Asia series, as we consider it a significant addition to the ongoing discussion surrounding the ongoing conflict in the Middle East.

,,To należy do muzeum!”, czyli Kambodża właśnie odzyskała bezcenne skarby

Hun Sen, premier Kambodży, mógłby krzyknąć za Indiana Jonesem ,,To należy do muzeum!”. W specjalnej ceremonii w marcu przywitał odzyskane dobra kulturowe.

Tydzień w Azji #210: Chiny testują nową formę kapitalizmu

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Kryzys kina niezależnego w Korei?

W 2015 roku za sprawą sukcesów takich blockbasterów jak Weteran (베테랑, Ryoo Seung-wan ) i Zabójstwo (암살, Choi Dong-hoon) Korea po raz kolejny pobiła swój rekord przychodów w box office. W zeszłym roku padł również rekord w historii kraju pod względem wyprodukowanych filmów. W seulskiej fabryce snów powstało aż 1208 obrazów. Kolejne rekordy sprawiają wrażenie dynamicznego […]

Tydzień w Azji #215: Niemcy ignorują ryzyko. Rosyjska lekcja nic ich nie nauczyła

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #32: Czy USA zasiądą do negocjacji z Iranem?

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

China Homelife 2019: podsumowanie

W dniach 29-31 maja 2019 r. w Nadarzynie k. Warszawy odbyła się już ósma edycja targów China Homelife & China Machinex. Była to jednocześnie trzecia edycja targów organizowana w podwarszawskim Nadarzynie. China Homelife zgromadziło ponad 1700 chińskich wystawców i prawie 10000 odwiedzających.

„Nowa doktryna Pentagonu a środowisko geopolityczne Azji Wschodniej” – wykład Pawła Behrendta

Zapraszamy serdecznie na wykład Pawła Behrendta "Nowa doktryna Pentagonu a środowisko geopolityczne Azji Wschodniej". Po wykładzie odbędzie się spotkanie na którym goście będą mogli uraczyć się kieliszkiem zimnego prosecco i schłodzić w naszych klimatyzowanych pomieszczeniach.

RP: Jaki wpływ będzie miała umowa RCEP na polskich przedsiębiorców?

Od 1 stycznia br. działa największa na świecie strefa wolnego handlu. W miarę znoszenia ceł i barier pozataryfowych między jej uczestnikami w następnych dekadach będzie ona miała coraz większy wpływ na globalną wymianę i światowe łańcuchy produkcyjne.

Tydzień w Azji #240: Kolejny kraj zakazuje eksportu cennych surowców

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #153: Korea Południowa myśli o nowym bloku gospodarczym

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Forbes: Czy to nasza przyszłość? Japonia stawia na wzmocnienie bezpieczeństwa w gospodarce

Po latach zaniedbań władze Japonii opracowały sprytny plan, by bronić swojego bezpieczeństwa gospodarczego. Kontrola własności intelektualnej i technologicznej stała się priorytetem. Strategi ma przynieść wymierne korzyści i pomóc zachować przewagę nad konkurencją. Zwłaszcza chińską

RP: Integracja jest kluczem do budowy silnej pozycji polskich firm technologicznych

Wchodząc w skład branżowego klastra, którego partnerami są międzynarodowo rozpoznawalni gracze, startupy mają szansę wzmocnić swą wiarygodność. To niezwykle istotne szczególnie w Azji, gdzie zaufanie w biznesie jest niezbędne do podjęcia współpracy - mówi Maciej J. Nowakowski z Polskiej Platformy Technologicznej Fotoniki.

Forbes: Chińczycy tracą w Polsce wpływy polityczne. Czy warto nadal z nimi współpracować?

W 2012 r. z inicjatywy Pekinu rozpoczęto spotkania reprezentantów ChRL z ich odpowiednikami w państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Dziesięć lat później kolejne stolice wycofują się jednak ze współpracy w tym formacie. Do Wilna, które odeszło w zeszłym roku, dołączyły ostatnio Tallin i Ryga

Tydzień w Azji #280: Putin dostał sygnał, którego nie można przeoczyć. Od potężnego przyjaciela

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Na marginesie koronawirusa. Co dalej z irańskim kryzysem narkotykowym?

Bezzębni mężczyźni zaciskający sznurkiem ramiona przed wstrzyknięciem heroiny, nieobecny wzrok bezdomnych dzieci i prostytutek oraz wszechobecne ubóstwo (...) Podobne widoki stały się codziennością w Iranie, który według szacunków Biura Narodów Zjednoczonych ds. narkotyków i przestępczości (UNODC) posiada dziś najwyższy na świecie odsetek uzależnionych od heroiny w populacji.

Azjatech #142: Pakistan pomoże Turcji zbudować myśliwiec następnej generacji?

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Dlaczego Brunei wzmacnia prawo szariatu? Gospodarka napędzana strachem

Sytuacja makroekonomiczna Brunei Darussalam przypomina rumah melayu - bogaty malajski dom wzniesiony na palach, które może nie są przeżarte przez korniki i nie zawalą się w ciągu kilku tygodni, jednak co jakiś czas niepokojąco trzeszczą.

Azjatech #222: Kazachstan staje się regionalnym liderem innowacyjności w onkologii

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #300: USA i Chiny na kursie kolizyjnym. Donald Trump dolewa oliwy do ognia

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Forbes: Xi Jinping, Putin i polskie 5G. Korzyści dla Polski płynące z chińskiego rynku to mit

W obliczu wojny w Ukrainie i deklaratywnie „neutralnej”, ale w praktyce często przychylnej Moskwie polityce Chin coraz większą wagę należy przykładać do doboru partnerów handlowych.

Tydzień w Azji #252: Polska prześpi wielką szansę, jeśli nie dojdzie do politycznego zwrotu

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.