Analizy

Prezydent Tokajew zapowiada nowy program rozwoju gospodarczego Kazachstanu

W grupie kluczowych obszarów objętych programem znalazł się m.in. proces demokratyzacji systemu władzy z uwzględnieniem pogłębienia decentralizacji, reformy społeczne ukierunkowane na kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego, rozwój nauki i szkolnictwa oraz reformy gospodarcze, których fundamentem miała stać się dywersyfikacja branżowa i wielowektorowość polityki zagranicznej.

Instytut Boyma 08.09.2023

16 marca 2022 r. prezydent Kassym-Żomart Tokajew ogłosił program Nowy Kazachstan, w którym nakreślił zakres i kierunek zmian w polityce wewnętrznej. W grupie kluczowych obszarów objętych programem znalazł się m.in. proces demokratyzacji systemu władzy z uwzględnieniem pogłębienia decentralizacji, reformy społeczne ukierunkowane na kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego, rozwój nauki i szkolnictwa oraz reformy gospodarcze, których fundamentem miała stać się dywersyfikacja branżowa i wielowektorowość polityki zagranicznej. Już na samym początku realizacja programu napotkała na trudności wywołane gwałtowną zmianą uwarunkowań geopolitycznych, wywołanych agresją Rosji na Ukrainę. Po upływie ponad roku można jednak wskazać wiele obszarów, w których dostrzegalne są zmiany w sferze społecznej, politycznej i gospodarczej. Zapewnienie dalszego stabilnego rozwoju republiki wymaga jednak uwzględnienia nowych czynników warunkowanych zmieniającą się sytuacją geopolityczną w regionie i na świecie. Stąd decyzja prezydenta o ogłoszeniu 1 września 2023 r. nowego programu Kurs Gospodarczy Sprawiedliwego Kazachstanu.

Nowy model gospodarczy

W swoim przemówieniu prezydent Tokajew podkreślił, że „mamy wszelkie możliwości, aby dokonać silnego gospodarczego przełamania”, ale konieczny jest „ruch w kierunku nowego modelu gospodarczego”. Dotychczasowe reformy, realizowane w ramach programu Nowy Kazachstan, przyniosły realne i widoczne efekty gospodarcze i społeczne. Jako szczególnie istotne prezydent wskazał rozwój sfery publicznej, w tym m.in. podwojenie wynagrodzeń nauczycieli w stosunku do 2020 r., znaczące podwyżki w służbie zdrowia, uruchomienie Narodowego Funduszu na Rzecz Dzieci czy budowę ponad 300 ośrodków zdrowia na obszarach wiejskich. Ponadto w ramach projektu Wygodna Szkoła wybudowano ok. 400 szkół.

Prezydent podkreślił, że pogłębianie reform gospodarczych musi być w zgodzie z zasadami inkluzywności, pragmatyzmu i sprawiedliwości. Temu celowi ma służyć sformułowanie jednolitych ram dla funkcjonowania przemysłu i wzmacnianie gospodarczej samowystarczalności republiki. Podstawą dynamicznego rozwoju gospodarki narodowej ma pozostać produkcja przemysłowa, ale miejsce prostych procesów wytwórczych ma stopniowo zajmować inżyniera przemysłu ciężkiego, wzbogacanie uranu, produkcja samochodów oraz komponentów do nich. Kluczową sprawą jest oczywiście przyciągnięcie zagranicznego kapitału i technologii, a także wiedzy naukowej i technicznej. Stąd propozycja prezydenta wyłączeń podatkowych dla inwestorów i zwolnień z innych obowiązkowych płatności na rzecz państwa przez okres 3 lat. Nowe zasady fiskalne mają obejmować wszystkie podmioty spełniające warunki dla zwolnień, a więc również krajowe.

Należy dodać, że znaczące zmiany obejmą cały system podatkowy z ukierunkowaniem na progresję podatkową. Wprowadzony zostanie nowy model interakcji między urzędami skarbowym a podatnikami, którego fundamentem ma być cyfryzacja kontroli podatkowej i redukcja o 30 proc. formularzy podatkowych. Dodatkowo o co najmniej 20 proc. zredukowana zostanie liczba rodzajów podatków i innych obowiązkowych opłat na rzecz państwa.

Prezydent zaapelował też o rozpoczęcie intensywnych prac nad koordynacją polityki fiskalnej i monetarnej, aby zapewnić stabilny ekonomiczny rozwój Kazachstanu na średniorocznym poziomie 6-7 proc. PKB. Celem jest podwojenie PKB do 450 mld USD w 2029 r. W tym procesie istotną rolę mają odgrywać zagraniczne instytucje finansowe, których pojawienie się ma wzmocnić konkurencję na krajowym rynku usług finansowych, a co za tym idzie również podnieść jakość, zakres i atrakcyjność tych usług. Szczególne znaczenie ma atrakcyjność i łatwość dostępu do pożyczek i kredytów dla firm. Wstępnie zakładany jest średnioroczny wzrost finansowania obcego działalności przedsiębiorstw na poziomie co najmniej 20 proc. Nie bez znaczenia jest też oczywiście dążenie do wzmocnienia stabilności kazachskiego rynku finansowego. Warto dodać, że jednym z priorytetów polityki finansowej rządu będzie przekierowanie na inwestycje zamrożonych aktywów bankowych, których wartość szacuje się na 5 mld USD.

Prezydent Tokajew podkreślił też znaczenie sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) dla rozwoju gospodarczego i społecznego. Ten sektor stanowi w krajach rozwiniętych średnio 90 proc. wszystkich podmiotów, daje pracę 50 proc. zatrudnionych i generuje co najmniej 40 proc. PKB. Stanowi więc stabilną podstawę wszystkich gospodarek zachodnich. Stąd podkreślana przez prezydenta potrzeba wsparcia tego sektora. To właśnie MSP stał się motorem napędowym kazachskiego sektora IT i uczynił z republiki państwo zaawansowane technologicznie. Prezydent przypomniał, że Kazachstan znajduje się w czołówce państw świata pod względem informatyzacji usług publicznych i finansowych. Nowym celem jest rozwój eksportu tych usług, aby w 2026 r. przychody z tego tytułu uległy podwojeniu i osiągnęły poziom co najmniej 1 mld USD.

Kolejnym ważnym tematem jest kwestia prywatyzacji, która ma przyczynić się do marginalizacji korupcji i lepszej efektywności zarządzania majątkiem państwowym. Proces ten wymaga jednak „radykalnego zwiększenia przejrzystości i skuteczności oceny zarządzania.” Prezydent Tokajew ogłosił, że proces prywatyzacji obejmie wszystkie aktywa państwowe nie mające znaczenia strategicznego. Prywatyzacja ma objąć m.in. takie podmioty, jak linie lotnicze Air Astana czy działający na rynku surowców energetycznych QazaqGaz. Kazachski przywódca zapowiedział też wprowadzenie zmian legislacyjnych, które wzmocnią rolę MSP i umożliwią konsolidację tego sektora oraz doprowadzą do demonopolizacji kluczowych rynków (przede wszystkim energii).

Odbudowa pozycji republiki na szlakach handlowych

Atak Rosji na Ukrainę zdestabilizował szlaki handlowe między Azją a Europą, biegnące przez Rosję i Ukrainę. To oczywiście uderzyło również w system transportowy Kazachstanu, który pełnił rolę centralnego hubu w lądowym handlu między Chinami i Azją Południowo-Wschodnią a Europą. Ambicją prezydenta jest jak najszybsze przywrócenie republice tej roli, ze szczególnym uwzględnieniem rozwijania szlaku transkaspijskiego (TITR) i Korytarza Północ-Południe.

Dla realizacji tego celu Tokajew zapowiedział budowę suchego portu na przejściu granicznym z Chinami w Bachty, przyspieszenie budowy terminala kontenerowego w Aktau oraz rozbudowę infrastruktury portu w Kuryk i wyposażenia w portach na wybrzeżu Morza Czarnego wzdłuż Korytarza Środkowego (transkaspijskiego). Kazachski przywódca zapowiedział też intensyfikację prac nad technologicznym zaawansowaniem procesów logistycznych, aby republika pod tym względem nie ustępowała państwom wysoko rozwiniętym. Kazachstan chce też być postrzegany jako stabilny i odpowiedzialny partner w wymianie międzynarodowej, czemu ma służyć wielowektorowa polityka zagraniczna, której jednym z kluczowych kierunków jest budowa i wzmacnianie pozytywnych relacji ze wszystkimi sąsiadami. Warto tu podkreślić, że Kazachstan jest w zasadzie jedynym państwem Azji Centralnej, które nie ma żadnych zatargów granicznych ani kwestii spornych z sąsiadami.

Nie tylko gospodarka

Kazachstan od wielu lat jest regionalnym liderem ekologicznych zmian w gospodarce i rozwijania odnawialnych źródeł energii (OZE). Ten kierunek działań ma być podtrzymany, aby zapewnić republice rozwój zrównoważony i chroniący środowisko naturalne. Prezydent Tokajew podkreślił, że „globalna transformacja [gospodarek] w kierunku czystej energii jest nieunikniona”, dlatego też Kazachstan planuje rozwijać OZE (wzrost mocy o 1,4 GW do 2024 r.) i produkcję „zielonego” wodoru. Centralną rolę w pozyskiwaniu i zarządzaniu funduszami na ten cel ma pełnić Międzynarodowe Centrum Finansowe w Astanie. Jednocześnie prezydent zapowiedział krajowe referendum na temat budowy elektrowni atomowej, choć wydawało się, że jej powstanie jest już przesądzone. Otwartą kwestią było jedynie miejsce jej budowy i dostawca technologii. Aby przyspieszyć odchodzenie od węgla i zapewnić realizację węglowej neutralności do 2060 r. planowane jest równoległe rozwijanie elektrowni gazowych. To z kolei będzie się wiązać z eksploracją nowych złóż gazu. W ten proces mają zostać zaangażowane zagraniczne przedsiębiorstwa, które od wielu lat są już uczestnikami kazachskiego przemysłu wydobywczego, a od kilku lat przekierowują inwestycje na rozwijanie OZE.

Kontynuowane będą również zmiany polityczne zapoczątkowane w ramach programu Nowy Kazachstan. Prezydent zapowiedział rozpisanie wyborów na burmistrzów (akimów) okręgów (audandarów) i miast o szczególnym znaczeniu (np. Nur-Sułtan, Ałmaty, Szymkent). Do tej pory stanowiska te były obsadzane przez kandydatów wskazywanych przez prezydenta i zmian w tym zakresie nie było nawet w programie Nowy Kazachstan. Zmiany w systemie politycznym republiki już poprawiły balans między władzą wykonawczą a ustawodawczą. Nadal jest to model prezydencki, ale wzmocnieniu uległa władza parlamentu, w myśl formuły „silny prezydent – wpływowy parlament – odpowiedzialny rząd”. W dalszym procesie reform na pierwszy plan zostały wysunięte kwestie praw człowieka, rządów prawa i podniesienia partycypacji obywateli w procesie decyzyjnym władz. Wszystkie te działania mają na celu wprowadzenie kultury politycznej społeczeństwa na wyższy poziom, jeszcze bardziej zbliżając cały system do demokratycznych wzorców zachodnich.

Obszarami, które prezydent otoczy szczególną troską jest rozwój sektora rolnego i bezpieczeństwo wodne. Zwłaszcza to ostatnie zagadnienie ma coraz większe znaczenie z uwagi na eskalujące w regionie konflikty o dostęp do wody pitnej. Niedobór wody pitnej Kazachstan boleśnie już odczuł podczas suszy w lecie 2021 r., a obecnie boryka się z zagrożeniem wyschnięcia Jeziora Bałchasz, które niedługo może podzielić los Jeziora Aralskiego. Temat ten jest więc szczególnie istotny dla przyszłości Kazachów. Organem odpowiedzialnym za zarządzanie zasobami wodnymi republiki ma być odtworzona Narodowa Służba Hydrologiczna, a cały system zarządzania ma zostać poddany gruntowej reformie, która obejmie też działające już podmioty lokalne i centralne. Planowane jest też przeprowadzenie szerokiej akcji uświadamiającej Kazachów w zakresie potrzeby racjonalnego korzystania z wody, bowiem jej zużycie na 1 mieszkańca należy do najwyższych na świecie.

Podstawową zmianą w sektorze rolnym będzie stymulowanie konsolidacji podmiotów na tym rynku, aby zwiększyć siłę konkurencyjną kazachskich firm i podnieść ich atrakcyjność dla zagranicznych inwestorów. Ambicją władz jest osiągnięcie wiodącej roli na regionalnym rynku żywnościowym, wzmocnienie pozycji Kazachstanu jako dostawcy żywności na rynek UE oraz zwiększenie udziału żywności przetworzonej w sprzedaży do 70 proc. w ciągu 3 lat.

W swoim wystąpieniu prezydent sporo uwagi poświęcił potrzebie rozwoju społecznego, zwłaszcza wspierania ludzi młodych, którzy będą stanowili jakościowy fundament kazachskiego społeczeństwa. To do tej grupy jest adresowany program Adal Azamat (Odpowiedzialny Obywatel), którego celem jest kształtowanie „patriotycznego, wykształconego, ciężko pracującego, zdyscyplinowanego, odpowiedzialnego, uczciwego, gospodarnego i życzliwego” społeczeństwa, bo tylko wtedy „nie będzie dla nas rzeczy nieosiągalnych”. Prezydent zaznaczył, że sukces implementacji pryncypiów zawartych w idei Sprawiedliwego Kazachstanu jest powiązany ze społeczną implementacją fundamentalnych wartości zawartych w Odpowiedzialnym Obywatelu.

Ważną społecznie sprawą jest też zapowiadany wzrost płacy minimalnej od 1 stycznia 2024 do kwoty 85 tys. tenge (ok. 830 zł), co oznacza jej podwojenie w stosunku do 2021 r. . To znajdzie swoje odzwierciedlenie we wzroście płac ok. 1,8 mln pracowników, w tym 350 tys. osób zatrudnionych w sektorze państwowym.

Szansa dla Kazachstanu czy ryzykowna gra?

Implementacja fundamentalnych elementów nowego programu gospodarczo-polityczno-społecznego jest zapowiadana na okres 3 lat. Oczywiście bardziej złożone zadania będą wymagały więcej czasu na skuteczną realizację. Odpowiedzialność za przeprowadzenie szeroko zakrojonego programu reform spoczywa na rządzie, ale też na administracji prezydenckiej, bowiem to prezydent Tokajew zapoczątkował program reform i obecnie jest inicjatorem ich kontynuacji.

Projekt Sprawiedliwego Kazachstanu jest na razie ogólną wizją, która będzie wymagać opracowania konkretnych działań oraz skwantyfikowania celów i wskaźników dla weryfikacji skuteczności ich realizacji. Niektóre kwestie mogą też budzić niepokój, zwłaszcza te związane z prywatyzacją i dalszym otwarciem na inwestycje, w tym na rynku energetycznym i finansowym. Chodzi tu zwłaszcza o potencjalne zagrożenie ze strony Rosji, która w obecnej sytuacji geopolitycznej będzie szukała wzmocnienia swojej pozycji i pozyskania dodatkowych źródeł finansowania wojny w Ukrainie. Drugim państwem, które może stanowić zagrożenie dla długookresowej stabilności, gospodarczej samowystarczalności oraz niezależności ekonomicznej są Chiny. Kluczowym wyzwaniem dla Kazachstanu wydaje się więc być zbalansowanie wpływów zagranicznych, by żaden z globalnych ośrodków geopolitycznych nie uzyskał nadmiernego wpływu na procesy gospodarcze w republice, co mogłoby stworzyć też zagrożenie dla stabilności krajowej sceny politycznej.

Zakres działań, które zostały ujęte w programie Sprawiedliwy Kazachstan świadczy bez wątpienia o dogłębnym przemyśleniu i spriorytetyzowaniu czynników, które będą miały największy wpływ na społeczno-gospodarczy kształt przyszłego Kazachstanu. Chodzi tu zwłaszcza o kwestie racjonalnego zarządzania coraz bardziej ograniczonymi zasobami wodnymi, utrzymania dynamiki tranzycji energetyki w bezemisyjną czy kreowania dojrzałego i odpowiedzialnego społeczeństwa obywatelskiego w duchu zasad demokratycznych. Utrzymanie przez władze obranego kursu przemian społecznych, gospodarczych i politycznych zostanie na pewno dostrzeżone i docenione w Brukseli i Waszyngtonie, a pogłębienie relacji z tymi partnerami przyczyni się do wzmocnienia szeroko rozumianej stabilności Kazachstanu i odporności na globalne fluktuacje gospodarcze i nieprzewidziane zagrożenia polityczne.

Jerzy Olędzki

Doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, pracę doktorską złożył na Wydziale Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, magister ekonomii i europeistyki, absolwent Wydziału Zarządzania Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi (obecnie Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna) i Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2011 r. specjalizuje się w zagadnieniach geopolitycznych Azji Centralnej i aspektach polityczno-ekonomicznej oraz militarnej współpracy regionalnej. Autor książki "Mocarstwo z panazjatyckiej mozaiki. Geneza i ewolucja Szanghajskiej Organizacji Współpracy".

czytaj więcej

Forbes: Polska na globalnym szlaku kolejowym. Czy to się nam opłaci?

Rozwój połączeń kolejowych pomiędzy Chinami a Europą jest szansą dla polskiej gospodarki i przedsiębiorców. Nie jesteśmy w stanie łatwo zmienić ujemnego salda w handlu z Państwem Środka, ale możemy maksymalnie wykorzystać szanse, jakie daje transport towarów przez nasz kraj. (...) Polskie terminale i firmy logistyczne starają się wykorzystać szansę, która jest również okazją dla firm z innych branż

Tydzień w Azji #39: Tlą się kolejne protesty w Korei. Czy wypłynie na nich miejscowy Trump?

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #286: Polska ma co poprawiać w relacjach z Indiami. To będzie przełom?

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Europejskie małe i średnie firmy powinny więcej eksportować

Co ciekawe to pogląd, który podzielają zarówno Komisja Europejska, jak i Węgry, które przewodzą w tym półroczu w Radzie Unii Europejskiej. Bruksela ma przygotować specjalną strategię dla unijnych MŚP w zakresie wsparcia ich eksportu.

Chińskie zaangażowanie ekonomiczne w regionie Kaukazu Południowego na tle konfliktu azersko-ormiańskiego

W niniejszym opracowaniu podjęto próbę analizy przyczyn oraz skutków wzrostu ekonomiczno-politycznego zaangażowania Chińskiej Republiki Ludowej na terytorium Armenii i Azerbejdżanu.

Azjatech #158: Najpopularniejszy telefon świata będzie produkowany gdzie indziej, niż dotąd

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Co oznacza chińska deklaracja o osiągnięciu neutralności węglowej w 2060 roku?

Podobnie jak inne kraje Azji Wschodniej, Chiny zadeklarowały plan osiągnięcia neutralności węglowej. 22 września 2020 przewodniczący ChRL Xi Jinping zapowiedział, iż Chiny planują osiągnięcie tego celu do 2060 roku, co jest pierwszą tak dalekosiężną deklaracją tego państwa w tej sprawie. Ponieważ chińskie emisje dwutlenku węgla stanowią dużą część globalnych emisji, warto przyjrzeć się tej deklaracji.

Azjatech #146: Fujitsu opracowuje technologię śledzenia kosmicznych odpadów

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Opportunities and challenges of India’s G20 Presidency

Ada Dyndo conducts an interview with Shairee Malhotra on India’s role in G20. Shairee Malhotra serves as a Coordinator of the T20 India Taskforce on Reformed Multilateralism for India’s G20 presidency.

Kobiety w debacie publicznej – jak organizować inkluzywne i merytoryczne dyskusje. Przewodnik dobrych praktyk

Z okazji Dnia Kobiet serdecznie zapraszamy do lektury naszego przewodnika dobrych praktyk: "Kobiety w debacie publicznej – jak organizować inkluzywne i merytoryczne dyskusje"

RP: Marketing online w Japonii. Jak przez sieć dotrzeć do jednego z największych rynków świata?

Duża część Japończyków przedkłada karierę zawodową nad rodzinę. W ten sposób stają się też konsumentami skupionymi głównie na własnych potrzebach.

Forbes: Jak Chińczycy podbijają kosmos

Komunistyczna Partia Chin konsekwentnie realizuje plany podboju kosmosu nakreślone jeszcze przez przewodniczącego Mao Zedonga. Po wdrożeniu własnego systemu nawigacji satelitarnej BeiDou, pobraniu próbek z Księżyca na statku Chang’e 5 i wejściu w orbitę Marsa sondy w ramach misji Tianwen-1 przyszedł czas na wisienkę na torcie: budowę nowej chińskiej stacji kosmicznej.

Oferta stażu w Instytucie Boyma

Poszukujemy pasjonata spraw azjatyckich z wysokimi kompetencjami w świecie technologii, który czuje się komfortowo w cyfrowym środowisku i potrafi doprowadzać sprawy do końca.

Korea Północna w walce z COVID-19

Rząd Korei Północnej nie przywykł do tego, by się tłumaczyć światu zewnętrznemu ze swoich działań. Według oficjalnej propagandy, jak do tej pory w KRLD nie było żadnej ofiary śmiertelnej spowodowanej głośnym wirusem COVID-19. (...) Milczenie Pjongjangu nie oznacza jednak, że nie wiemy nic na temat tego co się dzieje.

Kosmiczna gra interesów – Potencjał selektywnej współpracy kosmicznej Polski z Chinami

W debacie publicznej ostatnich lat Chiny postrzegane są głównie jako zagrożenie. Wobec rosnącej niepewności geopolitycznej warto ponownie przemyśleć naszą politykę wobec nie-zachodnich partnerów. Czy przy odpowiednich zabezpieczeniach Chiny mogą być także źródłem szans?

AzjaTech#4: Uzbekistan inwestuje w innowacyjność

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze piszemy m.in. o działaniach proinnowacyjnych w Uzbekistanie oraz współpracy firm chińskich i amerykańskich.

Kwartalnik Boyma – nr 2 (16)/2023

Zachęcamy do lektury najnowszego wydania naszego kwartalnika dotyczącego spraw Azji w coraz bardziej azjatyckim świecie i refleksji nad tym, czemu współpraca Polski z tą dynamiczną gospodarczo i ważną politycznie częścią świata jest zaniedbywana.

Korea Południowa w fazie post-COVIDOWEJ

Rząd po wygranej bitwie – zahamowaniu epidemii do marca 2020, wdraża zasady zorganizowania społecznego, aby wygrać wojnę z COVID-19, mając na uwadze prognozy wirusologów o kolejnej fali epidemii prognozowanej na jesień.

Forbes: Jeden z najbardziej zanieczyszczonych krajów świata chce zarabiać na OZE

Gdzie jest Nowe Delhi na drodze do neutralnej klimatycznie energetyki i czy warto je w tej podróży wesprzeć.

Forbes: Xi Jinping, Putin i polskie 5G. Korzyści dla Polski płynące z chińskiego rynku to mit

W obliczu wojny w Ukrainie i deklaratywnie „neutralnej”, ale w praktyce często przychylnej Moskwie polityce Chin coraz większą wagę należy przykładać do doboru partnerów handlowych.

The link between EU Aid and Good Governance in Central Asia

Nowadays all the CA states continue transitioning into the human-centered model of governance where the comprehensive needs of societies must be satisfied, nevertheless, the achievements are to a greater extent ambiguous.

Tydzień w Azji #106: Branża moto odżyła zbyt szybko. Fabryki znów stają

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

“Gospoda Polska” Association in Harbin 1907-1947. Part One.

This is the first part of an article about Gospoda Polska, a Polish association in Harbin. It is an extraordinary account of the Polish diaspora that lived in Harbin before the Second World War. It was written by Jerzy Czajewski, and we are very grateful that he chose our think tank and foundation to publish his work.

Tydzień w Azji #225: Chiny wpadły we własne sidła. Odpuszczą, czy będą walczyć o zachowanie twarzy?

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.