Gulnora Karimowa, córka byłego prezydenta Uzbekistanu Islama Karimowa, znów znalazła się w centrum uwagi mediów. Uzurpująca sobie pozycję następcy swojego ojca, który przez 27 lat bezwzględnie rządził republiką, Gulnora poniosła spektakularną porażkę w realizacji swoich nadmiernych ambicji.
O szybkim kursie w dół prezydenckiej córki, od niełaski i pierwszych oskarżeń jeszcze za panowania ojca, poprzez śledztwo o globalnym zasięgu, po aresztowanie i ostateczną zamianę kary 10 lat aresztu domowego (skróconych do 5 lat) na więzienie, informowaliśmy TUTAJ.
Pomimo uwięzienia, Karimowa pokładała nadzieję na uwolnienie poprzez zawarcie ugody z rządem Uzbekistanu. Miała odzyskać wolność w zamian za zwrot gigantycznych aktywów, których wartość szacowana jest na co najmniej 1 mld USD. Na tyle bowiem szacowana jest kwota wymuszonych przez nią łapówek. Do tego trzeba oczywiście doliczyć potencjalne zyski, jakie przyniósł obrót nielegalnie pozyskanymi środkami, czy to na drodze inwestycji w nieruchomości, udziałów w firmach czy też lokat w dzieła sztuki. Dotychczasowe śledztwo władz uzbeckich toczyło się równolegle w Europie i w Stanach Zjednoczonych. W tym drugim przypadku Prokuratura Generalna USA wciąż bada sprawę nielegalnych przepływów finansowych Karimowej. Natomiast działania uzbeckich śledczych w Europie zaczynają przynosić konkretne efekty.
Gulnora przyznała, że ma zdeponowane w bankach szwajcarskich równowartość 686 mln USD, które zgodziła się oddać w zamian za wycofanie zarzutów o działanie na szkodę państwa i branie łapówek oraz oczywiście zwolnienie z więzienia. Tymczasem uzbeckie władze zawarły porozumienie ze Szwajcarami, które zaowocowało odzyskaniem 131 mln USD i pracą nad odnalezieniem dalszych środków z kwoty wymienionej przez Karimową. Trzeba tu też podkreślić, że jest mało prawdopodobne, aby wskazała ona całość rzeczywiście zdeponowanych środków. Do wspomnianej kwoty 686 mln USD władze uzbeckie również podeszły z dystansem, szacując ją raczej na bliższą 1.5 mld USD.
Odzyskana kwota jest bez wątpienia wielkim sukcesem wizerunkowym prezydenta Mirzijojewa. Prezentuje on ją jako dowód na skuteczność forsowanej przez siebie polityki „czystych rąk”, przejrzystości procedur w administracji i bezwzględnej walki z plagą łapownictwa. Już na początku rządów nowego prezydenta z posadami musiało się pożegnać kilkuset urzędników średniego i wyższego szczebla oraz SNB (Narodowej Służby Bezpieczeństwa), z jej szefem Rustamem Inojatowem na czele.
Tym samym Gulnora Karimowa traci kolejny atut w negocjacjach z rządem w sprawie swojego uwolnienia.
To nie był jednak koniec kłopotów ambitnej starszej córki I. Karimowa. Równolegle toczyło się bowiem drugie śledztwo o kierowanie zorganizowana grupą przestępczą i wymuszenia. Ostatecznie do kary 10 lat ograniczonej wolności, zasądzonej w styczniu 2017 r. (skróconej następnie do 5 lat ze względu na współpracę z rządem i zamienionej w 2019 r. na karę więzienia za łamanie warunków aresztu domowego), w marcu 2020 r. sąd orzekł karę dodatkowych 13 lat więzienia. Tym razem była to „zbiorcza” kara za szereg przestępstw innych niż unikanie podatków, działalność na szkodę państwa i łapownictwo, za które Gulnara otrzymała wspomniany wyrok. W tym przypadku, wśród głównych zarzutów wymieniono malwersacje finansowe i właśnie wymuszenia (m.in. łapówek czy udziałów w firmach). Pozytywnym dla skazanej aspektem tej sprawy jest fakt, że za datę rozliczania tego wyroku sąd wskazał dzień pierwszego jej aresztowania, które nastąpiło w sierpniu 2015 roku. W konsekwencji, relatywnie nieodległe zwolnienie z więzienia (2022 r.), oddaliło się o kolejnych 6 lat, do 2028 r.
Nie oznacza to, że Gulnara może walczyć już tylko o skrócenie wyroku zwracając aktywa, których śledczy jeszcze nie odkryli. Nadal bowiem toczy się śledztwo w Stanach Zjednoczonych. W Nowym Jorku już postawiono jej zarzuty o wymuszanie łapówek od firm telekomunikacyjnych i nielegalny obrót tymi pieniędzmi przy wykorzystaniu amerykańskiego systemu finansowego. Tego typu przestępstwa są w USA karane z wyjątkową surowością, więc Karimowa może spodziewać się nawet kilkudziesięciu lat pozbawienia wolności. Jednak jest mało prawdopodobne, aby Taszkent zgodził się na jej ekstradycję, a i Waszyngton raczej nie będzie mocno naciskał w tej sprawie, wyżej ceniąc sobie wzmacnianie pozytywnych relacji polityczno-gospodarczych z tą najbardziej centralną z centralnych republik.
Może się pozornie wydawać, że czas powstawania szybkich fortun urzędniczych dobiegł końca. Jednak zaczynają pojawiać się głosy, głównie ze strony działaczy sektora organizacji pozarządowych, że po dokonanej czystce instytucje państwa nie są w stanie skutecznie zabezpieczyć tak ogromnych środków i padną one łupem nowych klik urzędniczych. Wydaje się to wielce prawdopodobne, bowiem trudno uwierzyć, że po 27 latach korupcjogennych rządów I. Karimowa (wcześniej jako I sekretarza partii komunistycznej Uzbekistanu), w ciągu 3 lat nastąpiło przemodelowanie funkcjonowania administracji, a zwłaszcza mentalności urzędników. Stąd liczne głosy aktywistów, którzy domagają się pełnej transparentności przepływu odzyskanych środków, od transferu do kraju po proces ich rozdysponowania.
Jerzy Olędzki Doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, pracę doktorską złożył na Wydziale Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, magister ekonomii i europeistyki, absolwent Wydziału Zarządzania Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi (obecnie Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna) i Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2011 r. specjalizuje się w zagadnieniach geopolitycznych Azji Centralnej i aspektach polityczno-ekonomicznej oraz militarnej współpracy regionalnej. Autor książki "Mocarstwo z panazjatyckiej mozaiki. Geneza i ewolucja Szanghajskiej Organizacji Współpracy".
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Tydzień w Azji #254: Indyjski Sąd Najwyższy zdecydował. Kaszmir bez autonomii
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Uzbekistan włączony do GSP Plus. To szansa dla polskich firm
W kwietniu br. Uzbekistan włączono do grona państw korzystających z preferencji taryfowych w dostępie do wspólnego europejskiego rynku w ramach tzw. GSP Plus. Dzięki temu zwiększa się liczba towarów, które można importować z tego kraju do UE bez ceł, z dotychczasowych 3 tys. do 6,2 tys.
Magdalena Sobańska-CwalinaRP: Pierwsze spotkanie biznesowe w Indiach
W zeszłorocznym raporcie PwC opracowanym we współpracy z PFR TFI Indie znalazły się na pierwszym miejscu wśród najbardziej obiecujących kierunków inwestycji zagranicznych dla polskich firm.
Krzysztof ZalewskiIndonezja – między religią a demokracją
Indonezja jest największą muzułmańską demokracją na świecie. Około 88% ludności w Indonezji deklaruje wyznanie islamskie, ale mimo tej znaczącej dominacji Indonezja nie jest państwem religijnym.
Anna GrzywaczAzjatech #57: Japonia namawia firmy do rezygnacji ze sprzętu chińskich telekomów
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #25: Chiny stawiają na produkcję śmigłowców
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #57: Problemy polskiej strategii promocji gospodarczej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #90: Tajwański Foxconn wkracza na rynek samochodów elektrycznych
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #204: Miękkie i tanie lądowanie na Księżycu. Mamy nowe mocarstwo kosmiczne
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Taxi driver w Gwangju. O historycznym kinie protestu w Korei Południowej
„Kto kontroluje przeszłość, kontroluje przyszłość. Kto kontroluje teraźniejszość, kontroluje przeszłość” pisał Orwell w swoim słynnym dziele. Częściej brytyjskim klasykiem obrazuje się sytuacje w Korei Północnej niż Południowej. Rzeczywiście spostrzeżenie Orwella najjaskrawiej uwidacznia się w kontekście systemów totalitarnych. Jednak sam mechanizm jest dużo bardziej uniwersalny i widoczny szczególnie na gruncie ideologii – od Polski po Koree […]
Roman HusarskiTydzień w Azji #172: Rodzina Marcosów wraca do władzy. W tle chińskie sympatie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Kazachstan stawia na MSP. Również polskie
Najmocniejszy gospodarczo kraj w Azji Centralnej chce postawić na małe i średnie firmy. To one mają stanowić trzon nowego modelu gospodarczego.
Jerzy OlędzkiForbes: To azjatyccy Amerykanie wybiorą nowego prezydenta USA?
(...) głosowanie będzie silnie tożsamościowe – oparte bardziej na poczuciu przynależności grupowych niż rozpoznaniu własnych interesów ekonomicznych. Sztaby kandydatów zabiegają o względy dotychczas ignorowanych kategorii wyborców, w tym Amerykanów wywodzących się z Azji
Waldemar JaszczykAzjatech #102: Japończycy testują pierwszą na świecie mobilną klinikę zasilaną ogniwami paliwowymi
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #231: Czy Japonii blisko do NATO?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Paweł Behrendt dla portalu 9DASHLINE o historii sporu na Morzu Południowochińskim
W swoim artykule Paweł Behrendt opisuje historię sporu na Morzu Południowochińskim na przestrzeni XX wieku. Tekst ukazał się w języku angielskim na portalu poświęconym sytuacji politycznej w regionie Indo-Pacyfiku - 9DASHLINE
Paweł BehrendtRP: Rolnictwo i doradztwo – Uzbekistan może być ciekawym kierunkiem
Polska i Uzbekistan mają szansę na pogłębienie współpracy w dziedzinie rolnictwa. Dotyczy to edukacji wyższej i certyfikacji produktów, eksportu i produkcji w Uzbekistanie maszyn rolniczych, jak i wdrażania technik pozwalających na oszczędność wody.
Magdalena Sobańska-Cwalina5G – witajcie w świecie science-fiction
Telefonia piątej generacji, nazywana w skrócie 5G, zaistniała w szerszej świadomości za sprawą konfrontacji między Stanami Zjednoczonymi i Chinami, a przede wszystkim amerykańskich działań wymierzonych w koncern Huawei. Tym samym kwestia technologiczna stała się globalnym problemem geopolitycznym i ekonomicznym. Dlaczego tak się stało? Jakie szanse oraz zagrożenia stwarza 5G dla gospodarki i funkcjonowania państwa, społeczeństwa oraz sił zbrojnych? Jak bardzo zaawansowane są prace nad 5G w Chinach i czy rzeczywiście Państwo Środka jest tutaj światowym liderem?
Paweł BehrendtAn “Asian NATO”: Chances and perspectives
The Russian invasion of Ukraine has reinvigorated NATO. Can the Chinese pressure on its neighbours, especially Taiwan, create an Asian equivalent of NATO?
Paweł BehrendtPodcasty „Dziesiątki z Boymem” dostępne do odsłuchu na Spotify
"Dziesiątka z Boymem" to seria dziesięciominutowych podcastów tworzonych z naszymi ekspertami. Opowiadamy w nich o procesach i wydarzeniach w Azji, które mają globalne znaczenie.
RP: Rośnie ryzyko inwestycyjne w Azji Centralnej
Trudny okres dla globalnej gospodarki odbił się negatywnie na gospodarkach krajów Azji Centralnej, znacząco spowalniając wzrost dwóch regionalnych „parowozów” Kazachstanu i Uzbekistanu.
Jerzy OlędzkiAzjatech #128: Duma Indii. Ósma szczepionka na Covid
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #38: Czas się liczy. Unia negocjuje układ handlowy z Australią
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.