Gulnora Karimowa, córka byłego prezydenta Uzbekistanu Islama Karimowa, znów znalazła się w centrum uwagi mediów. Uzurpująca sobie pozycję następcy swojego ojca, który przez 27 lat bezwzględnie rządził republiką, Gulnora poniosła spektakularną porażkę w realizacji swoich nadmiernych ambicji.
O szybkim kursie w dół prezydenckiej córki, od niełaski i pierwszych oskarżeń jeszcze za panowania ojca, poprzez śledztwo o globalnym zasięgu, po aresztowanie i ostateczną zamianę kary 10 lat aresztu domowego (skróconych do 5 lat) na więzienie, informowaliśmy TUTAJ.
Pomimo uwięzienia, Karimowa pokładała nadzieję na uwolnienie poprzez zawarcie ugody z rządem Uzbekistanu. Miała odzyskać wolność w zamian za zwrot gigantycznych aktywów, których wartość szacowana jest na co najmniej 1 mld USD. Na tyle bowiem szacowana jest kwota wymuszonych przez nią łapówek. Do tego trzeba oczywiście doliczyć potencjalne zyski, jakie przyniósł obrót nielegalnie pozyskanymi środkami, czy to na drodze inwestycji w nieruchomości, udziałów w firmach czy też lokat w dzieła sztuki. Dotychczasowe śledztwo władz uzbeckich toczyło się równolegle w Europie i w Stanach Zjednoczonych. W tym drugim przypadku Prokuratura Generalna USA wciąż bada sprawę nielegalnych przepływów finansowych Karimowej. Natomiast działania uzbeckich śledczych w Europie zaczynają przynosić konkretne efekty.
Gulnora przyznała, że ma zdeponowane w bankach szwajcarskich równowartość 686 mln USD, które zgodziła się oddać w zamian za wycofanie zarzutów o działanie na szkodę państwa i branie łapówek oraz oczywiście zwolnienie z więzienia. Tymczasem uzbeckie władze zawarły porozumienie ze Szwajcarami, które zaowocowało odzyskaniem 131 mln USD i pracą nad odnalezieniem dalszych środków z kwoty wymienionej przez Karimową. Trzeba tu też podkreślić, że jest mało prawdopodobne, aby wskazała ona całość rzeczywiście zdeponowanych środków. Do wspomnianej kwoty 686 mln USD władze uzbeckie również podeszły z dystansem, szacując ją raczej na bliższą 1.5 mld USD.
Odzyskana kwota jest bez wątpienia wielkim sukcesem wizerunkowym prezydenta Mirzijojewa. Prezentuje on ją jako dowód na skuteczność forsowanej przez siebie polityki „czystych rąk”, przejrzystości procedur w administracji i bezwzględnej walki z plagą łapownictwa. Już na początku rządów nowego prezydenta z posadami musiało się pożegnać kilkuset urzędników średniego i wyższego szczebla oraz SNB (Narodowej Służby Bezpieczeństwa), z jej szefem Rustamem Inojatowem na czele.
Tym samym Gulnora Karimowa traci kolejny atut w negocjacjach z rządem w sprawie swojego uwolnienia.
To nie był jednak koniec kłopotów ambitnej starszej córki I. Karimowa. Równolegle toczyło się bowiem drugie śledztwo o kierowanie zorganizowana grupą przestępczą i wymuszenia. Ostatecznie do kary 10 lat ograniczonej wolności, zasądzonej w styczniu 2017 r. (skróconej następnie do 5 lat ze względu na współpracę z rządem i zamienionej w 2019 r. na karę więzienia za łamanie warunków aresztu domowego), w marcu 2020 r. sąd orzekł karę dodatkowych 13 lat więzienia. Tym razem była to „zbiorcza” kara za szereg przestępstw innych niż unikanie podatków, działalność na szkodę państwa i łapownictwo, za które Gulnara otrzymała wspomniany wyrok. W tym przypadku, wśród głównych zarzutów wymieniono malwersacje finansowe i właśnie wymuszenia (m.in. łapówek czy udziałów w firmach). Pozytywnym dla skazanej aspektem tej sprawy jest fakt, że za datę rozliczania tego wyroku sąd wskazał dzień pierwszego jej aresztowania, które nastąpiło w sierpniu 2015 roku. W konsekwencji, relatywnie nieodległe zwolnienie z więzienia (2022 r.), oddaliło się o kolejnych 6 lat, do 2028 r.
Nie oznacza to, że Gulnara może walczyć już tylko o skrócenie wyroku zwracając aktywa, których śledczy jeszcze nie odkryli. Nadal bowiem toczy się śledztwo w Stanach Zjednoczonych. W Nowym Jorku już postawiono jej zarzuty o wymuszanie łapówek od firm telekomunikacyjnych i nielegalny obrót tymi pieniędzmi przy wykorzystaniu amerykańskiego systemu finansowego. Tego typu przestępstwa są w USA karane z wyjątkową surowością, więc Karimowa może spodziewać się nawet kilkudziesięciu lat pozbawienia wolności. Jednak jest mało prawdopodobne, aby Taszkent zgodził się na jej ekstradycję, a i Waszyngton raczej nie będzie mocno naciskał w tej sprawie, wyżej ceniąc sobie wzmacnianie pozytywnych relacji polityczno-gospodarczych z tą najbardziej centralną z centralnych republik.
Może się pozornie wydawać, że czas powstawania szybkich fortun urzędniczych dobiegł końca. Jednak zaczynają pojawiać się głosy, głównie ze strony działaczy sektora organizacji pozarządowych, że po dokonanej czystce instytucje państwa nie są w stanie skutecznie zabezpieczyć tak ogromnych środków i padną one łupem nowych klik urzędniczych. Wydaje się to wielce prawdopodobne, bowiem trudno uwierzyć, że po 27 latach korupcjogennych rządów I. Karimowa (wcześniej jako I sekretarza partii komunistycznej Uzbekistanu), w ciągu 3 lat nastąpiło przemodelowanie funkcjonowania administracji, a zwłaszcza mentalności urzędników. Stąd liczne głosy aktywistów, którzy domagają się pełnej transparentności przepływu odzyskanych środków, od transferu do kraju po proces ich rozdysponowania.
Jerzy Olędzki Doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, pracę doktorską złożył na Wydziale Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, magister ekonomii i europeistyki, absolwent Wydziału Zarządzania Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi (obecnie Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna) i Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2011 r. specjalizuje się w zagadnieniach geopolitycznych Azji Centralnej i aspektach polityczno-ekonomicznej oraz militarnej współpracy regionalnej. Autor książki "Mocarstwo z panazjatyckiej mozaiki. Geneza i ewolucja Szanghajskiej Organizacji Współpracy".
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Azjatech #62: Japonia znów ma najszybszy komputer na świecie
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Hongkong jeszcze bliżej Pekinu. Zagraniczny kapitał powoli wycofuje się z regionu
Pekin umacnia kontrolę nad Hongkongiem, uzależniając miasto od władzy centralnej. Przegłosowane niedawno nowe prawo o bezpieczeństwie narodowym (...) może znacząco ograniczyć zagwarantowaną po 1997 roku niezależność miasta i swobody obywatelskie jego mieszkańców
Karolina ZałęgowskaNie tylko testy i maseczki: historia polsko-wietnamskiej wzajemnej pomocy
Z inicjatywy podjętej przez społeczność wietnamską w Polsce oraz wietnamskich absolwentów polskich uczelni, do naszego kraju popłynęło wsparcie ze strony Wietnamu - kraju, który z zagrożeniem płynącym ze strony Sars-Cov-2 radzi sobie niezwykle skutecznie.
Grażyna Szymańska-MatusiewiczProfilaktyka, inwigilacja i nacjonalizm – narzędzia walki z koronawirusem w Korei Południowej
Korea Południowa w ciągu ostatnich miesięcy udowodniła, że z koronawirusem radzi sobie dużo lepiej niż większość państw. Relatywny sukces sprawia, że kraj bywa określany jako modelowy przykład skutecznej walki z epidemią. Nie powinno to jednak przysłonić dużo bardziej złożonego obrazu całości.
Roman HusarskiTydzień w Azji: Tanio, blisko, otwarte. Ten biznes w Indiach się kręci…
Radhakishan Damani jest jednym z dwóch indyjskich miliarderów z listy Bloomberga, których majątek w ostatnim czasie nie stopniał.
Krzysztof ZalewskiRP: Guochao, czyli moda na chińskość
Po kilku dekadach zachłyśnięcia się kulturą materialną i wzorami Zachodu, obecnie w Państwie Środka popularność zyskuje „moda na chińskość”, zwana guochao lub China chick. Jak wykorzystać ten trend rynkowy?
Andrzej AndersTydzień w Azji #146: W Japonii zaskoczenia nie było
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #194: Przyspieszone wybory prezydenckie w Kazachstanie to tylko formalność?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #252: Polska prześpi wielką szansę, jeśli nie dojdzie do politycznego zwrotu
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Kryzys jednego z największych funduszy inwestycyjnych. Jack Ma opuszcza zarząd SoftBanku
25 czerwca chiński miliarder Jack Ma opuścił zarząd japońskiego holdingu finansowego SoftBank Group Corp. Tego samego dnia prezes SoftBanku, Masayoshi Son, ogłosił że ustąpi z zarządu Alibaby (...)
Paweł BehrendtTydzień w Azji #269: Sukcesu nie było. Echa wizyty kanclerza Niemiec w Chinach
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #217: Xi Jinping przypieczętował koniec ery Denga w Chinach
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Towary popłyną przez góry konfliktów
Afganistan znany jest w Polsce głównie z niekończących się krwawych konfliktów. Oprócz czynników wewnętrznych wynikają one również ze strategicznej konkurencji między mocarstwami globalnymi i ościennymi państwami.
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji #96: W Azji dla Azji: o konsekwencjach nowej umowy handlowej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Gra w Platona. Z Uki Maroshek-Klarman na temat metody “Betzavta” rozmawia Patrycja Pendrakowska
Wywiad z Uki Maroshek-Klarman - Dyrektorką Naukową Instytutu Adama dla Demokracji i Pokoju w Izraelu, twórczynią metody "Betzavta", która została stworzona z myślą o podwyższeniu partycypacji ludzi w społeczeństwie i ułatwieniu rozwiązywania konfliktów.
Patrycja PendrakowskaTydzień w Azji #115: Czy Kirgistan zrenacjonalizuje wydobycie surowców?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #335: Krwawe zamieszki w Indonezji. Dymisje w rządzie i tysiące zatrzymanych
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Pandemia pogłębia napięcia między władzą centralną a samorządami
Pandemia Covid-19 zaogniła w wielu miejscach na świecie stosunki między rządami centralnymi a organami lokalnymi, a koronawirus wywołał lub nasilił ostry spór o kompetencje, pieniądze, odpowiedzialność i niezależność.
Waldemar JaszczykAzjatech #92: Japończycy napromieniowują mandarynki
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Swatanie po indyjsku. Jak współcześni Indusi kojarzą się w pary
W Indiach mówi się, że istnieją dwa rodzaje małżeństw: zwykłe i z miłości. Jeżeli wierzyć statystykom, w największym państwie subkontynentu aranżowanych jest aż 90 proc. związków matrymonialnych. Indie to także kraj o jednym z najniższych wskaźników rozwodów na świecie...
Iga BielawskaTłumaczenie niewytłumaczalnego, czyli polski przekład raportu klimatycznego
Czy sunącą wciąż siłą rozpędu machinę międzynarodowego procesu klimatycznego da się zatrzymać i naprawić na czas?
Dawid JuraszekTydzień w Azji #170: Antykorupcyjna ofensywa prezydenta Tokajewa
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #32: Na Filipinach fintech jest (też) kobietą
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.