
Masowe rozprzestrzenianie się koronawirusa sprawiło, że Indie stanęły do wyścigu z czasem, którego zwieńczeniem ma być stworzenie szczepionki na tę chorobę. Indyjski rynek farmaceutyczny może odegrać kluczową rolę w tym przedsięwzięciu. Dodatkowo silne zaplecze produkcyjne substancji czynnych wielu leków może stać się nieocenione w walce o zdrowie i życie milionów pacjentów na całym świecie.
Indyjski rynek farmaceutyczny
Za podwaliny indyjskiego przemysłu farmaceutycznego uznaje się działania profesora Aćharji Prafulli Ćhandry Raja, który w 1901 r. stworzył w Kalkucie pierwszą fabrykę chemiczną. Z czasem zmieniła się ona w prężnie funkcjonujący koncern Bengal Chemicals and Pharmaceuticals Ltd., który do dzisiejszego dnia produkuje nie tylko leki, ale również przemysłowe środki chemiczne oraz naturalne produkty do pielęgnacji włosów. Brytyjscy kolonizatorzy również przyczynili się do rozwoju tej gałęzi przemysłu, zakładając kilka farmaceutycznych instytutów badawczych tj. Królewski Instytut Medycyny Zapobiegawczej (ang. King Institute of Preventive Medicine) w Madrasie czy Centralny Instytut Badawczy ds. Leków (ang. Central Drug Research Institute) w Kausali.
Obecnie indyjski przemysł farmaceutyczny koncentruje się przede wszystkim na dwóch rodzajach produktów: substancjach czynnych w lekach oraz gotowych preparatach, znane z półek aptek, do których zalicza się tabletki, kapsułki, zastrzyki i syropy. Zdecydowana większość aktywnych składników farmaceutycznych produkowanych w Indiach jest związana z antybiotykami, lekami sulfanamidowymi, kortykosteroidami preparatami podawanymi chorym na astmę, gruźlicę, malarię lub cukrzycę.
Warto również zauważyć, że w Indiach od lat 80. XX w. prężnie rozwija się farmaceutyczny przemysł leków generycznych, czyli preparatów-zamienników zawierających tę samą substancję czynną, po cenach, które należą do najniższych na świecie. Zmiana indyjskiego prawa patentowego i dostosowanie go do Porozumienia w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (ang. Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights, TRIPS) objęło dwie zasadnicze kwestie: wprowadzenie systemu patentowego na produkty farmaceutyczne oraz wydłużenie okresu patentowego farmaceutyków do 20 lat. System obowiązujący przed implementacją Porozumienia nie obejmował patentów na produkty z sektora farmaceutycznego. Dzięki temu stał się on katalizatorem rozwoju jego generycznego odłamu. Pomimo istnienia nowego porządku patentowego rząd indyjski wykorzystał luki prawne porozumienia i wprowadził szereg postanowień, które pozwoliły na dalszy rozwój generycznych farmaceutyków.
Indyjski przemysł farmaceutyczny, opierający się na zamiennikach substancji czynnych, stał się niezwykle popularny na rynkach światowych. Powodem tego są znacząco niższe ceny produktów związane z dużo niższymi kosztami. Szacuje się, że w Indiach sfera badawczo-rozwojowa oraz produkcja pochłaniają odpowiednio jedną ósmą i jedną piątą nakładów finansowych, które musiałyby ponieść firmy zachodnie. Jest to również widoczne w przypadku kosztów trwałych i kosztów pracy.
Łańcuch dostaw w przemyśle farmaceutycznym po pandemii
Pandemia koronawirusa, zapoczątkowana w chińskiej prowincji Hubei, nie wywołała drastycznych zmian w kształtowaniu się łańcucha dostaw przemysłu farmaceutycznego w pierwszym kwartale 2020 r. O jego finalnym kształcie zadecydują najbliższe miesiące, niemniej obecna sytuacja wymusiła na światowych liderach wzmożenie działań, których celem będzie przywrócenie równowagi łańcucha dostaw substancji chemicznych i uniezależnienie się od chińskich oraz indyjskich aktywnych składników farmaceutycznych i ich surowców chemicznych.
Wydaje się, że Chiny i Indie nadal będą dominować w kształtowaniu globalnego łańcucha farmaceutycznego. Niewątpliwie będzie to stanowiło ogromne zagrożenie dla krajów uzależnionych od ich dostaw. Należy wziąć pod uwagę, że taka sytuacja jest konsekwencją wieloletnich działań i decyzji krajów rozwiniętych, które ze względu na redukcję kosztów i mniej restrykcyjne przepisy w krajach azjatyckich, regulujące ochronę środowiska, decydowały się przenosić chemiczno-farmaceutyczną produkcję do Chin i Indii. Zgodnie z szacunkami Europejskiej Grupy ds. Chemikaliów (ang. European Fine Chemicals Group, EFCG) ponad 80% substancji, wykorzystywanych do produkcji leków, które trafiają na europejski rynek, pochodzi obecnie z Chin i Indii. Silne uzależnienie od dopływu surowców farmaceutycznych z tych krajów jest bacznie obserwowane przez ekspertów EFCG już od trzech lat, bowiem w 2017 r. zamknięto wiele zakładów chemicznych w wyniku kryzysu związanego z ochroną środowiska. Faktyczny monopol Chin na dostarczanie surowców farmaceutycznych oraz przeniesienie produkcji kluczowych leków generycznych do Indii, które obecnie pokrywają 40% zapotrzebowania na rynku światowym, jest wyzwaniem dla świata Zachodu.
W obliczu zwiększającej się skali zachorowań, odnotowanej na początku marca 2020 r., indyjskie Ministerstwo Handlu i Przemysłu wydało decyzję ograniczającą eksport kluczowych leków i aktywnych składników farmaceutycznych. Taka strategia miała na celu zabezpieczenie Indii przed możliwym niedoborem powyższych substancji. To wyraźny sygnał ostrzegawczy, m.in. dla krajów europejskich, który powinien stać się bodźcem do zmian w myśleniu o łańcuchach dostaw w przemyśle farmaceutycznym.
Import lekarstw do Europy
Obecnie Komisja Europejska pracuje nad opracowaniem strategii, która pozwoli na rozwiązanie problemów, które dostrzeżono w wyniku pandemii. Z punktu widzenia Unii Europejskiej i krajów członkowskich poleganie jedynie na imporcie leków stosowanych w walce z pandemią, do których zalicza się leki przeciwbólowe czy środki znieczulające, jest ryzykowne. Z drugiej jednak strony Komisja Europejska nie chce dążyć do uzyskania pełnej samowystarczalności w wytwarzaniu produktów właściwych przemysłowi farmaceutycznemu. Za cel obrano zwiększenie produkcji substancji chemicznych i farmaceutycznych w ramach granic państw Unii Europejskiej. Na unijnych posiedzeniach coraz częściej podnosi się kwestię zniesienia restrykcji związanych z eksportem leków pomiędzy krajami członkowskimi. W przypadku zaniechania działań w tym zakresie Komisja może podjąć zdecydowane kroki prawne. Jak podaje Europejska Federacja Przemysłu i Stowarzyszeń Farmaceutycznych (ang. European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations, EFPIA) takie restrykcje są obecnie często spotykane w Belgii, Portugalii oraz na Węgrzech.
Leki produkowane w Indiach na wagę złota
Na początku kwietnia 2020 r. świat obiegła informacja, zgodnie z którą hydroksychlorochina, organiczny związek chemiczny będącym podstawą leków o działaniu przeciwmalarycznym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym, może poprawić stan pacjenta chorego na COVID-19. Indie są największym na świecie producentem produktów medycznych, zawierających duże stężenie tego związku chemicznego w swoim składzie. Można zatem stwierdzić, że to odkrycie w połączeniu z entuzjastycznym stanowiskiem prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa w tej sprawie, spowodowało, że pozycja indyjskiego przemysłu farmaceutycznego na arenie międzynarodowej została niezwykle umocniona.
Przedstawiciele środowiska medycznego podkreślają, że nie ma jednoznacznych dowodów na to, że leki zawierające hydroksychlorochinę mogą wpłynąć na poprawę stanu zdrowia osób cierpiących na koronawirusa. Nie zmienia to faktu, że kraje świata, w tym kraje europejskie, masowo zgłaszają się do indyjskich producentów z prośbą o przesłanie zapasów tych medykamentów. Sytuacja, związana z koniecznością przekierowania znaczących sił produkcyjnych na eksport, wymagała reakcji ze strony indyjskiego organu regulacyjnego, który podjął decyzję o ograniczeniu wysyłki produktów zawierających hydroksychlorochinę za granicę, a jakikolwiek eksport takich leków miał być przedmiotem indywidualnego rozpatrywania.
Naukowcy związani z Indyjską Radą Badań Medycznych (ang. Indian Council of Medical Research, ICMR) nie wydali rekomendacji w sprawie powszechnego przyjmowania leków z hydroksychlorochiną, ponieważ podawane bez specjalistycznego nadzoru mogą być niebezpieczne dla zdrowia i życia. Podkreśla się jedynie, że preparaty zawierające ten związek mogą być stosowane przez pracowników służb medycznych, którzy mają styczność z potencjalnymi albo potwierdzonymi przypadkami pacjentów zakażonych koronawirusem.
Wnioski dla Europy
Indie znajdują się w czołówce krajów-producentów leków. Pod względem wolumenu zajmuje trzecie miejsce w skali globalnej oraz trzynaste w kategorii wartości. Przewaga konkurencyjna tego rynku jest budowana w oparciu o dostęp do wykwalifikowanej siły roboczej oraz dostępności substancji i związków chemicznych potrzebnych do produkcji wyrobów medycznych. Szacuje się, że indyjski przemysł farmaceutyczny osiągnie w tym roku wartość produkcji 55 mld USD. Wartość eksportu indyjskiego przemysłu farmaceutycznego w roku obrotowym 2018-2019, zatem jeszcze przed okresem pandemii COVID-19, wyniosła ponad 19 mld USD. Indie są także światowym producentem leków generycznych.
Dzięki temu, że koszt produkcji wyrobów farmaceutycznych na terenie Subkontynentu jest bardzo niski oraz za sprawą mniej restrykcyjnych przepisów związanych z ochroną środowiska, Indie stały się „apteką świata”. Takie podejście doprowadziło do tego, że w sytuacji pandemii większość krajów europejskich jest uzależniona od importu produktów medycznych z Indii. COVID-19 wskazał jednoznacznie na niebezpieczeństwa wynikające z pozyskiwania wyrobów medycznych z jednego źródła. Wiele wskazuje na to, że niewiele zmieni się w ramach globalnego łańcucha dostaw w zakresie sektora farmaceutycznego. Należy wziąć pod uwagę, że czas kryzysu zdrowotnego może być doskonałą okazją do prowadzenia polityki międzynarodowej, która mogłaby doprowadzić do osiągnięcia zamierzonych celów.
W mojej ocenie kraje Unii Europejskiej, zaślepione wizją obniżenia kosztów, niefrasobliwie dopuściły do spowolnienia lub niekiedy całkowitego ograniczenia produkcji środków medycznych i farmaceutyków w swoich granicach. Z tego powodu wszelkie inicjatywy Komisji Europejskiej, które dążą do przywrócenia harmonii w światowym łańcuchu dostaw uznaję za niezbędne, szczególnie przed kolejną falą pandemii, zapowiadaną na ostatni kwartał 2020 r. Strategie pobudzające produkcję wyrobów farmaceutycznych w krajach europejskich czy zmniejszanie restrykcji, dotyczących eksportów tych produktów w ramach starego kontynentu, pomoże w uniezależnieniu się od indyjskich producentów. Stanie się także bodźcem niezbędnych zmian potrzebnych do kształtowania nowej rzeczywistości po pandemii.

Iga Bielawska Analityk ds. Indii i Sri Lanki. Doktorantka na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Kolegium Gospodarki Światowej w Szkole Głównej Handlowej. Absolwentka indologii i międzynarodowych stosunków gospodarczych. Tłumaczka języka tamilskiego. Do jej zainteresowań naukowych należą m.in. współczesna kobieca poezja indyjska oraz poziom konkurencyjności i innowacyjności gospodarki indyjskiej.
czytaj więcej
Tydzień w Azji #284: Z Niemiec płynie bardzo ważna lekcja dla Polski. Chodzi o sposób na Chiny
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Miasto Lwa zachwyca nie tylko futurystycznym krajobrazem drapaczy chmur, ale także stopniem zaawansowania technologicznego.
Sabina RakoczyTydzień w Azji #20: Niepewna przyszłość trzeciej gospodarki świata
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze piszemy o wygranych przez BJP wyborach parlamentarnych w Indiach, wyzwaniach dla nowego rządu i perspektywach współpracy międzynarodowej.
Instytut Boyma w Parlamencie Europejskim: Konferencja o strategicznym partnerstwie UE-Kazachstan
2 października w Parlamencie Europejskim odbyła się konferencja zatytułowana Strategiczne partnerstwo Kazachstanu z Unią Europejską: otwarcie nowych nisz i wymiarów, której celem było podsumowanie dotychczasowych osiągnięć w relacjach dwustronnych oraz identyfikacja kluczowych obszarów dalszej, pogłębionej współpracy.
Jerzy OlędzkiForbes: Bieda jest kobietą. Indyjski rynek pracy wyjątkiem na skalę światową
Indie to jeden z nielicznych krajów świata, w którym współczynnik aktywności zawodowej kobiet maleje wraz z rozwojem gospodarczym kraju. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Bank Światowy, w ciągu ostatnich 30 lat udział Indusek w rynku pracy spadł o blisko 10 proc.
Iga BielawskaWietnamscy wikipedyści po raz drugi napisali o Polsce
Pod patronatem biura UNESCO w Hanoi odbyła się druga edycja konkursu dla wietnamskich wikipedystów, zorganizowanego przez polską placówkę dyplomatyczną. Niemal 120 uczestników konkursu stworzyło ponad 2 tysiące nowych haseł na temat kultury polskiej. Zwycięzcom nagrody wręczył Ambasador RP w Wietnamie Wojciech Gerwel.
Tydzień w Azji #59: Przesunięto szczyt UE-Indie. Koronawirus pretekstem
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
1 lutego zakończył się trzynasty kongres Komunistycznej Partii Wietnamu. Owiane tajemnicą zgromadzenie, na którym 1,600 partyjnych delegatów co pięć lat wybiera nowe kierownictwo i wytycza przyszły kurs kraju, jest najważniejszym politycznym wydarzeniem w Wietnamie.
Waldemar JaszczykProgram obejmował również udział w VIII Globalnym Forum Bezpieczeństwa Energetycznego w Pekinie oraz Warsztacie Zrównoważonego Rozwoju Korporacyjnego i Innowacyjnego Zarządzania w Szanghaju.
Zespół Instytutu BoymaPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Polityka władz i obecny sposób relacjonowania wydarzeń w mediach tradycyjnych i społecznościowych w Indiach wydają się kierować frustracje społeczne spowodowane niepewnością i kryzysem gospodarczym przeciw muzułmanom na kontynencie.
Krzysztof ZalewskiAzjatech #37: Mikroinstalacje fotowoltaiczne na szybach w Korei Południowej
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #254: Indyjski Sąd Najwyższy zdecydował. Kaszmir bez autonomii
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #233: Chiny przegrały z USA bitwę o TikToka, ale to nie koniec wojny
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #121: Japonia ma pomysł na prąd. Stawia na energię z wnętrza Ziemi
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Dr Krzysztof Zalewski uczestnikiem Kigali Global Dialogue w Rwandzie
Krótka notatka i galeria zdjęć od przewodniczącego rady Fundacji Instytut Boyma, który przebywa w Rwandzie na konferencji "Kigali Global Dialogue".
Szanghajska Organizacja Współpracy – alternatywa dla świata Zachodu?
Serdecznie zapraszamy na spotkanie autorskie z dr Jerzym Olędzkim wokół książki „Geneza i ewolucja Szanghajskiej Organizacji Współpracy" w budynku głównym Szkoły Głównej Handlowej 23 stycznia.
Azjatech #100: Japońskie firmy wracają do ubrań i obuwia z tradycyjnego papieru
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #216: Wyczekiwany przełom na linii Korea Południowa – Japonia
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #70: Współpraca w ASEAN, a nie izolacja, gwarancją bezpieczeństwa żywieniowego
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich, tworzony we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Paweł Behrendt dla portalu 9DASHLINE o historii sporu na Morzu Południowochińskim
W swoim artykule Paweł Behrendt opisuje historię sporu na Morzu Południowochińskim na przestrzeni XX wieku. Tekst ukazał się w języku angielskim na portalu poświęconym sytuacji politycznej w regionie Indo-Pacyfiku - 9DASHLINE
Paweł BehrendtKoreański szamanizm jako wyzwanie dla badaczy
„Problem szamanizmu był i pozostaje jednym z najtrudniejszych problemów w historii religii” pisał słynny rosyjski etnograf i religioznawca Siergiej Tokariew. Być może żaden z przykładów nie jest tak wyraźnym potwierdzeniem tej tezy jak muism[1], czyli szamanizm koreański. Badania nad rodzimą religią kraju Spokojnego Poranka dostarczają bardzo wielu pytań, na które zazwyczaj trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. […]
Roman HusarskiTydzień w Azji #160: USA ogłosiły swoją strategię dla Indopacyfiku. Liczą na sojuszników i partnerów
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: W poszukiwaniu alternatywnych szlaków dystrybucji pomiędzy Azją a Europą
Dotychczasowe lądowe szlaki handlowe łączące wiodące gospodarki azjatyckie - Chiny, Koreę i Japonię z Europą prowadziły przez Azję Centralną, Rosję i Ukrainę. Agresja Rosji na Ukrainę to zmieniła. Jakie są alternatywy i czy Polska na tym straci?
Jerzy Olędzki