Wnioski ze spotkania ekspertów relacji polsko-indyjskich, Warszawa 16 maja 2025 r.

Wnioski ze spotkania ekspertów relacji polsko-indyjskich, Warszawa 16 maja 2025 r.

Na podstawie dyskusji przygotowały: 

Ada Dyndo (Indyjsko-Polska Izba Gospodarcza – IPCCI) i Patrycja Pendrakowska (Instytut Boyma)

16 maja 2025 r. odbyło się spotkanie warszawskich ekspertów relacji polsko-indyjskich zorganizowane przez IPCCI reprezentowane przez Adę Dyndo i JJ Singha, przy współpracy z Instytutem Boyma reprezentowanym przez Patrycję Pendrakowską. Do udziału w okrągłym stole, którego głównym celem było stworzenie przestrzeni do dyskusji na temat rozwijania relacji polsko-indyjskich, networkingu i wymiany opinii, zaproszono przedstawicieli różnych środowisk – w tym byłych ambasadorów Polski w Indiach, reprezentantów biznesu (Billennium, PPL LOT, PPH Ewa-Bis, Smart Waste), firm szkoleniowych (Cross Cultural Intelligence), administracji rządowej (MSZ i konsul honorowy RP w Bangalore), świata akademickiego (UW, ISP PAN), think tanków (Instytut Boyma, CSM), kancelarii (Legally.Smart) i mediów (PAP). Dziękujemy wszystkim uczestnikom za poświęcenie cennego czasu i wskazówki oraz rekomendacje.

Kontekst relacji polsko-indyjskich

Rok 2024 był znaczącym czasem w relacjach polsko-indyjskich. Podczas wizyty premiera Indii Narendry Modiego w Warszawie zawarto partnerstwo strategiczne między państwami. Co więcej, przy tej okazji wyrażono wolę polityczną pogłębienia relacji w takich obszarach jak zaawansowane technologie, bezpieczeństwo, edukacja, zabezpieczenia społeczne i energia odnawialna.

W ocenie części uczestników okrągłego stołu jednym z podstawowych wyzwań jest zapewnienie, że deklaracje te zostaną wdrożone w życie i spełnią zamierzone cele. W tej chwili wedle oceny części uczestników partnerstwo strategiczne  jest puste. Czy możemy sobie jednak pozwolić na niedostrzeganie trzeciej gospodarki świata i niewykorzystanie potencjału współpracy?

Potrzebne jest budowanie relacji polsko-indyjskich w sposób zrównoważony i ciągły, i aby to osiągnąć potrzebne są konkretne działania i ich ewaluacja. Jednym z priorytetów jest wymiana handlowa, a przede wszystkim działanie na rzecz zmniejszenia deficytu handlowego Polski z Indiami. Innym przyciągania indyjskich inwestycji w Polsce.

Potencjał: dlaczego Polska nie powinna odpuszczać Indii

Słowa klucze: znaczenie globalne Indii, rozwój, konkurencyjność polskiej gospodarki

Indie coraz wyraźniej wyłaniają się jako jedno z kluczowych centrów rozwoju gospodarczego w skali globalnej. Ich rosnące znaczenie, dynamiczna transformacja technologiczna oraz ekspansja przemysłowa czynią z nich partnera, którego nie sposób ignorować. Dla Polski oznacza to konieczność strategicznego podejścia do relacji z Indiami – zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym.

Niezbędne jest traktowanie Indii jako priorytetowego kierunku współpracy, aby polskie przedsiębiorstwa mogły skutecznie rozwijać działalność eksportową i inwestycyjną oraz budować pozycję na rynkach globalnych, . Wymaga to zaangażowania decydentów w tworzenie odpowiednich ram instytucjonalnych i wsparcia dla firm, które chcą inwestować, nawiązywać trwałe relacje handlowe i uczestniczyć w dynamicznie rozwijającym się indyjskim rynku. Wymaga to też aktywności na arenie europejskiej i wpływania na kształt finalizowanych umów handlowych, inwestycyjnych i w zakresie ochrony oznaczeń geograficznych.

Potrzeby i rekomendacje

Rozwój infrastruktury i połączeń

Słowa klucze: Connectivity, przepływy finansowe, transport

Jednym z kluczowych elementów wspierających rozwój relacji gospodarczych z Indiami jest rozbudowa infrastruktury oraz zapewnienie odpowiednich połączeń zarówno transportowych, jak i finansowych. Szczególne znaczenie ma tu bezpośrednie połączenie lotnicze z Indiami. Przykładem pozytywnej zmiany jest uruchomienie przez LOT regularnych pasażerskich rejsów do Nowego Delhi (2019) i Mumbaju (2022, poprzedzony wcześniejszymi połączeniami cargo).

Dodatkowo warto rozważyć działania na rzecz połączeń morskich, które w tej chwili wymagają odbudowy. Polska powinna aktywnie zaangażować się w budowę nowego portu w Mumbaju, który ma przejąć część odpowiedzialności za handel z Unią Europejską. Wedle danych podanych przez byłego ambasadora Polski w Indiach, aż 95% tego handlu odbywa się drogą morską. Inwestycja ta stanowiłaby istotny krok w kierunku wzmocnienia infrastruktury logistycznej i intensyfikacji współpracy gospodarczej między Indiami a UE.

Wśród uczestników debat na temat współpracy z Indiami pojawia się pytanie, co powinno być pierwsze: infrastruktura czy obecność biznesu. Zdaniem wielu ekspertów oba elementy muszą być rozwijane równolegle. Oprócz transportu lotniczego zwraca się również uwagę na konieczność usprawnienia i rozwinięcia możliwości współpracy w dziedzinie szeroko rozumianych usług finansowych i ubezpieczeniowych, ze szczególnym uwzględnieniem bankowości” między Polską a Indiami, co ułatwiłoby realizację transakcji i ograniczyło obniżyło praktyczne bariery dla przedsiębiorców.

Potrzebny jest dalszy rozwój wszelkiego rodzaju połączeń w duchu tzw. connectivity obejmujących zarówno transport, finanse, jak i przepływ informacji oraz kontaktów międzyludzkich, co stworzy stabilne podstawy dla długofalowej współpracy gospodarczej.

Określenie kluczowych sektorów dla rynku indyjskiego

Słowa klucze: branża spożywacza, rynek IT, studia i współpraca akademicka

W budowaniu bilateralnych relacji z Indiami kluczowe jest skoncentrowanie się na określonych sektorach gospodarki, które mają największy potencjał do dalszego rozwoju. Choć podczas spotkania nie było możliwości, by omówić ten temat w sposób kompleksowy, to na podstawie doświadczeń uczestników wskazano na kilka obszarów o szczególnym znaczeniu.

Branża spożywcza: Jednym z nich jest eksport produktów spożywczych, który stanowi perspektywiczny kierunek, biorąc pod uwagę rosnącą liczbę ludności w Indiach oraz rozwój klasy średniej, co stwarza popyt na wysokiej jakości produkty spożywcze.

IT i AI: Kolejnym obszarem, który zyskuje na znaczeniu, jest współpraca w branży IT, gdzie Polska posiada silny potencjał. Rozwój wspólnych inicjatyw w tej dziedzinie może przyczynić się do dalszego umacniania relacji gospodarczych i technologicznych pomiędzy obu krajami. Należy tu przede wszystkim wskazać na rozbudowę współpracy z Indiami w zakresie AI, a także rozwój talentów w ttm zakresie. Niewątpliwie potrzebna jest przeprowadzenie dalszych konsultacji na tym odcinku.

Współpraca akademicka: Warto wspomnieć również o zainteresowaniu studentów z Indii rynkiem polskiej edukacji wyższej. Warto przyciągać indyjskie talenty, naukowców i studentów do podjęcia studiów i badań w Polsce, aby w ten sposób również wpłynąć na umiędzynarodowienie polskich uczelni (odsyłamy także do najnowszego Kwartalnika Boyma1(23)/2025 z tekstem Ady Dyndo).

Należy położyć szczególny nacisk na zacieśnienie współpracy pomiędzy polskimi uczelniami wyższymi a instytucjami akademickimi w Indiach, m.in. poprzez organizację misji akademickich z udziałem przedstawicieli polskich uniwersytetów. Inicjatywa ta mogłaby stanowić solidną podstawę do budowy trwałych relacji dwustronnych, a także sprzyjać rozwojowi współpracy naukowej, wymiany akademickiej oraz mobilności studentów. Kluczowym elementem tego procesu byłoby zawieranie porozumień o współpracy (MoU) z wiodącymi indyjskimi uczelniami.

W kontekście przyznawania wiz studenckich wskazane byłoby zaangażowanie wyspecjalizowanych agencji zewnętrznych, które przeprowadzałyby rozmowy kwalifikacyjne ze studentami oraz oceniały ich przygotowanie i kompetencje do podjęcia studiów w Polsce. Rozwiązanie to znajduje już zastosowanie w takich krajach jak Francja czy Niemcy.

Technologia gospodarowania odpadami i oczyszczania: Polskie technologie w zakresie gospodarki odpadami i oczyszczania ścieków (i nie tylko) powinna być przedstawiona rządowi Indii.

Przykład kompleksowego działania: rozwój relacji z południowymi Indiamii

Po rozesłaniu raportu niektórzy uczestnicy okrągłego stołu zdecydowali się udzielić uzupełniających szczegółowych komentarzy, oto przykład:

W związku z rosnącym znaczeniem regionu południowych Indii oraz potrzebą intensyfikacji współpracy gospodarczej, postulujemy jak najszybsze uruchomienie przez PLL LOT stałego połączenia lotniczego z Warszawy do Bangalore. Regularne rejsy na tej trasie otworzyłyby nowe możliwości dla polskich przedsiębiorstw i instytucji, zainteresowanych obecnością na jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się rynków Azji.

Ponadto postulujemy aktywne zaangażowanie Polski w Bangalore Tech Summit, który odbędzie się w listopadzie 2025 roku. To jedno z najważniejszych wydarzeń technologicznych w Indiach, a liczne polskie firmy już dziś deklarują chęć udziału w jego tegorocznej edycji. Obecność Polski na BTS umożliwiłaby promocję krajowych innowacji i pogłębienie współpracy w sektorach zaawansowanych technologii.

Stałe wsparcie i ekspertyza

Słowa klucze: Ciągłość, kompetencje, etaty, ekspertyza, lekcje z Zachodu

Zaleca się stałą obecność w Indiach przedstawicieli polskich instytucji publicznych odpowiedzialnych za dyplomację gospodarczą oraz wspieranie działalności polskich przedsiębiorstw na miejscu. Poza ambasadą niezbędne jest utworzenie kilku- lub kilkunastoosobowego biura handlowego, które wspierałoby polski biznes. Jako przykład wskazano Austrię, która posiada w Indiach rozbudowane i skutecznie funkcjonujące biuro handlowe. Słowem kluczem jest CIĄGŁOŚĆ i przewidywalność takiego wsparcia, aby oprzeć współpracę o solidne ramy i etaty.

W komentarzach uczestników do raportu z środowisk biznesu pojawił się również postulat, że PAIH powinien powołać stałe przedstawicielstwo w Indiach tak szybko, jak to możliwe. Co więcej, Polska powinna być reprezentowana we wszystkich wydarzeniach państwowych, które mają miejsce w Indiach, aby zwiększyć świadomość Hindusów o Polsce. Zdaniem osób działających w biznesie

!! Uczmy się od państw europejskich, wykorzystajmy dobre praktyki i wprowadźmy je na nasz grunt !!

Kluczem jest ustalenie priorytetów, a następnie określenie działań, kompetencji i sposobu wykonania takiej współpracy. Przede wszystkim utworzenie etatów związanych ze współpracą gospodarczą z Indiami, a także sięganie przez instytucje publiczne do ekspertyzy ekosystemu think tanków, po to, aby dostosowywały instytucje do potrzeb współczesnych przedsiębiorców i tworzyły miejsca pracy dla ekspertów.

Należy pamiętać o programach wspierających przedsiębiorców w zakresie kultury biznesu Indii, jak również o oferowaniu analogicznych programów dotyczących polskiej kultury biznesu dla partnerów z Indii. Inicjatywy te powinny być skierowane nie tylko do firm już obecnych na rynku indyjskim, ale także do tych, które rozważają ekspansję. Takie działania nie tylko ułatwiają zrozumienie partnera biznesowego, lecz także pomagają przełamywać stereotypy i uprzedzenia związane z Indiami.

Potrzebne są spotkania zorganizowane przez osoby pracujące nad tym odcinku z publicznych środków, aby rozmawiały z przedsiębiorcami na temat tego, jakie mają potrzeby i jakiego wsparcia potrzebują ze atrony administracji.

Rola think tanków

Słowa klucze: zamawianie materiałów analitycznych, wynagrodzenie za pracę

Rekomendacje odnosiły się również do potrzeby systemowego włączenia think tanków do procesu kształtowania polityki współpracy z Indiami, przy jednoczesnym zapewnieniu stabilniejszego finansowania ich działalności. Wskazano na konieczność zamawiania materiałów analitycznych oraz korzystania z płatnych konsultacji eksperckich, co pozwoliłoby nie tylko na lepsze wykorzystanie istniejącego potencjału, ale również na jego dalszy rozwój, i szersze włączenie środowiska akademickiego w prace think tanków.

Think tanki zajmujące się Azją, powstałe z inicjatyw prywatnych w formie fundacji, odgrywają istotną rolę jako niezależne ośrodki eksperckie. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu oraz odporności na bieżące zmiany polityczne stanowią one cenne repozytoria wiedzy. Ich działalność opiera się na ścisłej współpracy z biznesem, izbami handlowymi, środowiskiem akademickim oraz instytucjami publicznymi.

W obecnych warunkach, przy ograniczonych zasobach, ich potencjał nie jest jednak w pełni wykorzystywany. Wiele konferencji lub konsultacji odbywa się bez wymagrodzenia dla ekspertów. Te praktyki powinny być zastąpione regularnymi konsultacjami ze środowiskiem think tanków w celu stworzenia silnego zaplecza eksperckiego dla polskiej gospodarki. Potrzebne jest jasne okreslenie celów strategicznych, podporządkowanie działań i stworzenie budżetu.

Dlatego też zaleca się aktywne włączenie tych podmiotów w procesy decyzyjne i konsultacyjne, tak aby mogły one skutecznie wspierać rozwój relacji polsko-indyjskich w oparciu o wiedzę, analizę i praktyczne doświadczenie.

Zderzenie z rzeczywistością. Co zrobić, jeśli rząd nie bedzie działał w tej kwestii?

Słowa klucze: holistyczne podejście a pospolite ruszenie, działania oddolne, samoorganizacja

Część uczestników spotkania posiada doświadczenie we współpracy z administracją publiczną lub pracowała w jej strukturach. Pomimo zaangażowania poszczególnych osób zajmujących się tematyką Indii po stronie rządowej, które oceniane były bardzo pozytywnie. ogólna ocena wsparcia działalności na odcinku relacji z indiami miała charakter niewystarczający.

Podkreślano przede wszystkim brak systemowego podejścia do spraw azjatyckich w polityce państwa. Holistyczne podejście powinno być zastąpione dotychczasowym modelem działania opartym na „pospolitym ruszeniu” – działaniu z doskoku. Tego typu działania nie budują solidnych fundamentów współpracy.

 Podczas spotkania zwracano uwagę na niedostateczne finansowanie działań w tym obszarze, brak wyodrębnionych etatów dedykowanych współpracy z Indiami i szerzej z Azją, a także niewystarczające środki przeznaczane na ekspertyzy i analizy zewnętrzne.

Problemy te nie wynikają z niechęci wobec konkretnych kierunków, lecz raczej ze strukturalnego zaniedbania tematów związanych z tzw. globalnym Południem. W kontekście rosnącego znaczenia tych regionów – także z punktu widzenia wpływów budżetowych i możliwości ekspansji gospodarczej – konieczne jest zdefiniowanie priorytetów i zapewnienie adekwatnych zasobów dla skutecznej polityki wobec Azji.

Bardzo serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom za poświęcenie prywatnego czasu na spotkanie a Panu JJ Singh dodatkowo za organizację sali i wsparcie logistyczne!

Przeczytaj więcej: Raport ze spotkania o Indiach z marca 2020

Ada Dyndo od ponad dziewięciu lat mieszka w Indiach wspierając polskich i indyjskich przedsiębiorców oraz instytucje. Dzięki znajomości lokalnych realiów, szerokiej sieci kontaktów i doświadczeniu w biznesie oraz komunikacji, oferuje usługi doradcze polskim i indyjskim firmom oraz organizacjom (adadyndo.com). Pracowała w Indiach m.in. jako Kierowniczka Zagranicznego Biura Handlowego PAIH w Mumbaju, Główna Konsultantka w European Business and Technology Centre w Nowym Delhi; obecnie reprezentuje Indyjsko Polską Izbę Gospodarczej (IPCCI) jako Dyrektorka India Desk. Ada jest także założycielką platformy networkingowej WICCI’s India-EU Business Council, wspierając obecność kobiet w biznesie. Ada jest również autorką publikacji o rynku indyjskim i doświadczoną organizatorką misji biznesowych oraz wydarzeń branżowych. Za swoje działania została wyróżniona w gronie Top 40 Leaders Under 40 przez Europe India Centre for Business and Industry oraz nagrodzona Women Leaders Award przez Her Key. Ada jest indolożką z dwoma dyplomami magisterskimi z Uniwersytetu Warszawskiego. Studiowała w Nepalu, Indiach i Tajlandii, zna hindi i urdu. Obecnie mieszka w Puducherry na południu Indii.