Jak wynika z najnowszej prognozy OECD, czwarta największa gospodarka Azji doświadczy w tym roku pierwszej recesji gospodarczej od czasu Azjatyckiego Kryzysu Finansowego w 1997 r. W drugim kwartale b. r. odnotowano w tym kraju spadek PKB wysokości 3,3%, czego głównymi przyczynami są drastyczne zahamowanie eksportu oraz spadek konsumpcji gospodarstw domowych. Bieżący kryzys gospodarczy może dotknąć przede wszystkim najsłabsze grupy społeczeństwa, które już teraz cechuje się niezwykle wysokim rozwarstwieniem. To właśnie do nich skierowane zostały pierwsze pakiety pomocowe, uruchomione w niezwykle szybkim tempie- zaledwie kilka tygodni od pierwszego przypadku zachorowania na COVID-19 w tym kraju.
Korea Południowa należy do największych eksporterów na świecie. Sprzedaż zagraniczna jest jednym z głównych motorów napędowych tamtejszej gospodarki- odpowiada bowiem za prawie 40% PKB kraju. Drastyczny spadek globalnego popytu, a także załamanie światowych łańcuchów dostaw niezwykle boleśnie doświadczyło południowokoreański eksport. Jego wartość w drugim kwartale b. r. spadła aż o 16,6%. Tak dużej regresji eksportu nie odnotowano w tym kraju od 1963 r., co miało także bezpośredni wpływ na poziom produkcji przemysłowej – jego wyrównana sezonowo wartość spadła w drugim kwartale b.r. o 31,5%.
Na spadek PKB Korei Południowej składa się także wyraźna redukcja konsumpcji gospodarstw domowych związana ze spadkiem dochodów Koreańczyków oraz ich ostrożnością zakupową w obliczu niepewnej przyszłości. W maju tego roku poziom bezrobocia sięgnął w tym kraju najwyższego poziomu od 10 lat- 4,5%. Bieżący kryzys gospodarczy i spowodowany nim spadek zatrudnienia mogą dodatkowo wzmocnić pogłębiające się już od wielu lat nierówności społeczne w tym kraju.
Rynek pracy w Korei Południowej charakteryzuje się niezwykle wyraźnym podziałem na dwie klasy pracowników- stałych oraz na umowach nieregularnych (krótkoterminowych, kontraktowych itp.). Ich pozycje pod względem wielkości przychodów, warunków pracy czy stabilności zatrudnienia diametralnie różnią się od siebie, na niekorzyść tych drugich. Choć obecnie urzędujący prezydent Moon Jae-in zapewniał, że poprawa warunków zatrudnienia będzie jednym z priorytetów jego kadencji, to udział tych najsłabiej usytuowanych sięgnął w zeszłym roku aż 36,4% wszystkich zatrudnionych w Korei Południowej, co stanowi najwyższy poziom od 12 lat.
Wysokie rozwarstwienie społeczeństwa południowokoreańskiego potwierdza także współczynnik Ginniego, zwany również Współczynnikiem Nierówności Społecznej. Wśród krajów członkowskich organizacji OECD, a jest ich 37, Korea Południowa plasuje się w czołówce państw o najwyższej wartości tego współczynnika (7 miejsce). Jak wskazuje dalej raport OECD poświęcony gospodarce tego kraju, nierówności społeczne objawiają się także na innych płaszczyznach, takich jak płeć i związana z nią dysproporcja w dochodach, podział na wielkie i bogate konglomeraty biznesowe (czebole) oraz małe i średnie przedsiębiorstwa o znacznie słabszej pozycji rynkowe, a także wiek- ponad 40% Koreańczyków powyżej 64 roku życia plasuje się poniżej progu relatywnego ubóstwa, co stanowi w tej grupie wiekowej najwyższy odsetek wśród państw członkowskich OECD.
Tak duże nierówności społeczne i zagrożenia z nimi związane mogły być kluczowym powodem, dla którego południowokoreański rząd zdecydował się skierować swoją pomoc w pierwszej kolejności do najsłabszych, czyli do najbiedniejszych gospodarstw domowych oraz małych i średnich firm, a także sektorów turystycznego, usług oraz pozostałych najmocniej dotkniętych epidemią. Środki te trafiły do potrzebujących niezwykle szybko.
Korea Południowa jest jednym z pierwszych państw, w których potwierdzono występowanie wirusa COVID-19. Kraj ten jest także jednym z pierwszych, które uruchomiły środki pomocowe na rzecz ratowania rodzimej gospodarki przed globalnym kryzysem. Już na początku lutego, czyli niewiele ponad dwa tygodnie od zarejestrowania pierwszego przypadku zachorowania na COVID-19 w kraju, uruchomiona została pierwsza transza środków na rzecz wsparcia systemu kwarantannowego oraz pomocy dla najbardziej potrzebujących gospodarstw domowych i przedsiębiorstw.
Pierwsze programy pomocowe o łącznej wartości ok. 17 mld USD już w lutym zostały skierowane do sektora małych i średnich przedsiębiorstw w formie pożyczek i gwarancji oraz do najbardziej dotkniętych pandemią rodzin, które otrzymały kupony zakupowe oraz wsparcie finansowe z tytułu opieki nad dziećmi, które nagle musiały pozostać w domach. Część tej kwoty trafiła także do sektora finansowego na rzecz zapewnienia jego płynności, którą zachwiało załamanie handlu. W marcu bank centralny Korei Południowej obniżył stopę procentową do rekordowo niskiego 0,75% (z 1,25%). W maju nastąpiła kolejna obniżka, tym razem do 0,5%, co stanowi jej najniższy poziom od ponad 20 lat. Elementem ekspansywnej polityki monetarnej banku centralnego Korei Południowej było także skupowanie lokalnych obligacji, co stanowiło kolejny środek ochrony przed utratą płynności sektora finansowego.
W kolejnych miesiącach rząd Korei Południowej sukcesywnie uruchamiał dodatkowe środki z budżetu państwa, a ich wartość w okresie od lutego do początku lipca, według podsumowania OECD sięgnęła łącznie ponad 230 mld USD, co odpowiada za około 14,4% PKB tego kraju. Część tych środków (ok. 50 mld USD, 3,1% PKB) stanowiły bezpośrednie transfery ze strony państwa, co ujęto w trzykrotnie przyjmowanych przez parlament budżetach uzupełniających, natomiast pozostałą ich część stanowiło przede wszystkim wsparcie w formie pożyczek, gwarancji, działań na rynkach finansowych oraz ulg podatkowych. Południowokoreański rząd zadeklarował również działania na rzecz zabezpieczenia bezpieczeństwa socjalnego Koreańczyków, chociażby w formie zainicjowanych przez sektor publiczny programów stymulujących powstanie nawet 550 tys. miejsc pracy. Według szacunków IMF dług publiczny Korei Południowej wzrośnie w przyszłym roku z poziomu 40,7% (2019 r.), do około 46% PKB kraju, co wciąż stanowi niezwykle niski poziom w porównaniu z pozostałymi największymi gospodarkami świata i daje Koreańczykom szerokie pole do działań łagodzących skutki recesji.
Choć Korea Południowa niewątpliwie znajduje się w stanie kryzysu gospodarczego, jej wyniki wciąż wypadają niezwykle dobrze na tle pozostałych największych gospodarek świata. Z danych opublikowanych przez OECD dla 13 największych gospodarek członkowskich organizacji oraz Chin wynika, że wśród nich to właśnie Korea Południowa zanotowała najmniejszy spadek PKB w drugim kwartale b.r. Dla porównania, gospodarki USA, Niemiec czy Francji zmalały kolejno aż o 9,5%, 10,1% i 13,85%. W zestawieniu wyprzedziły ją jedynie Chiny, które jako jedyne odnotowały w tym samym okresie wzrost o 11,5% w porównaniu do kwartału poprzedzającego.
Te stosunkowo dobre wyniki południowokoreańskiej gospodarki są także zasługą skutecznej strategii przeciwdziałania rozprzestrzeniania się koronawirusa. Dzięki szerokiemu wykorzystaniu technologii oraz niezwykle zdyscyplinowanej postawie Koreańczyków, udało się im uchronić przed zamknięciem gospodarki w formie (lockdown`u), do jakiej doszło w wielu pozostałych państwach świata. Choć metody podejmowane przez południowokoreański rząd budzą wiele wątpliwości w kontekście poszanowania praw człowieka, o czym szerzej w swoim artykule pisze Roman Husarski, to jego skuteczność w walce z pandemią zdaje się być niepodważalna. Znajduje to swoje odbicie w danych o poziomie handlu w tym kraj, które pokazują, że choć konsumpcja prywatna w pierwszym kwartale b.r. zmalała o 6,5%, to w kolejnym nastąpiło już lekkie odbicie i wzrost o 1,4%. Łączna wartość transakcji zarejestrowanych na kartach płatniczych wskazuje także, że już w maju poziom sprzedaży dóbr w tym kraju powrócił do poziomu sprzed pandemii.
Koreański Bank Centralny przewiduje, że dla całego 2020 roku spadek PKB wyniesie ok 1,3%. Z kolei prognoza zawarta w najnowszym raporcie OECD zakłada dwa możliwe warianty. W przypadku zaistnienia drugiej fali pandemii wirusa COVID-19 i ponownego spowolnienia rozwoju gospodarczego na świecie, PKB Korei Południowej zmaleje na koniec roku o 2%. Gdyby jednak miało dojść do zahamowania pandemii, co w raporcie określono wariantem pojedynczego uderzenia (w przeciwieństwie do wariantu dwóch uderzeń w przypadku drugiej fali), to roczny spadek wyniósłby jedynie 0,8%. W każdym z tych wariantów będziemy mieli do czynienia z pierwszą recesją gospodarczą w Korei Południowej od 1998 r., kiedy to kraj ten mierzył się ze skutkami Azjatyckiego Kryzysu Finansowego.
Andrzej Pieniak Absolwent Zarządzania na Uniwersytecie Warszawskim oraz E-Biznesu w Szkole Głównej Handlowej. Studiował także na Ludwig Maximilian Universität w Monachium oraz Sogang University w Seulu. Do jego głównych obszarów zainteresowań należą gospodarcze, technologiczne oraz społeczne aspekty rozwoju państw Azji Wschodniej, w szczególności Korei Południowej i Chin. Autor pracy naukowej na temat technologicznego rozwoju i transformacji południowokoreańskich czeboli. Pasjonat podróży i obcych kultur, starający się poznawać je od jak najautentyczniejszej strony.
czytaj więcej
Tydzień w Azji #127: Ofensywa OZE na Wschodzie. Kazachstan liderem
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Dr Magdalena Sobańska-Cwalina przeprowadziła wywiad z Amal Isaevą. Opowiedziała ona m.in. o swoim udziale w procesie otwierania się Uzbekistanu na świat, o tym czemu warto odwiedzić ten środkowoazjatycki kraj, a także o podobieństwach i różnicach między Polską a Uzbekistanem
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji #171: Korea Południowa szykuje nowe otwarcie na Japonię
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Help! Czyli dlaczego Korea Południowa potrzebuje Korei Północnej?
Słynny utwór Beatlesów pt. „Help” z 1965 roku stał się pretekstem do napisania poniższego komentarza. W latach 80. i przede wszystkim 90. to Korea Północna prosiła o pomoc gospodarczą, kiedy Korea Południowa błysnęła na arenie międzynarodowej dzięki wzrostowi gospodarczemu (według Światowego Banku około 4% w stosunku rocznym między 2000 a 2009). Sytuacja gospodarcza nieco się […]
Nicolas LeviRelacje Polska-Uzbekistan. Ponad 30 lat współpracy.
Wywiad z J.E. doktorem Bahromem Babajewem – Ambasadorem Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Republiki Uzbekistanu w Polsce. Przeprowadziła doktor Magdalena Sobańska-Cwalina, członek zarządu Fundacji Instytut Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
Magdalena Sobańska-CwalinaForbes: Odbudować prestiż USA w Azji. Oto ludzie, którzy mają w tym pomóc Joemu Bidenowi
...Najpotężniejsza demokracja świata – ku zadowoleniu Moskwy i Pekinu – w ciągu kilkunastu zimowych godzin utraciła wiele ze swojej atrakcyjności, dającej jej miękką siłę w kształtowaniu relacji z największym z kontynentów
Krzysztof ZalewskiSerdecznie zapraszamy do odsłuchania zapisu rozmowy analityka Instytutu Boyma Pawła Behrendta, który w rozmowie z dziennikarzem Polskiego Radia 24 Michałem Strzałkowskim skomentował wizytę Nancy Pelosi na Tajwanie.
Forbes: Bezrobocie, kryzys i widmo wojny. Czy to koniec „chińskiego cudu”?
Słabe ożywienie gospodarcze po zniesieniu drakońskiej polityki zero covid, pełzający kryzys na rynku nieruchomości, który może rozlać się na inne sektory gospodarki. Czy to koniec ery szybkiego wzrostu Państwa Środka?
Paweł BehrendtIga Bielawska dla portalu Wnet.fm: Rynek indyjski jest wymagający. Ma wysokie bariery wejścia
Tematem rozmowy była sytuacja epidemiczna w Indiach oraz prowadzenie biznesu w tym kraju i waga uwarunkowań kulturowych przy reklamowaniu czegoś Indusom.
Iga BielawskaForbes: Japoński exodus z Chin. Czego warto uczyć się od Tokio
Do niedawna gospodarka światowa przypominała długi pociąg ze sprzęgniętymi ze sobą wagonami. Obecnie coraz więcej wagonów chce się odłączyć od chińskiej lokomotywy. Japonia konsekwentnie i bez rozgłosu realizuje projekt stopniowego uniezależniania się od Państwa Środka (...)
Paweł BehrendtTydzień w Azji #280: Putin dostał sygnał, którego nie można przeoczyć. Od potężnego przyjaciela
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #215: Niemcy ignorują ryzyko. Rosyjska lekcja nic ich nie nauczyła
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
AzjaTech #53: W Indiach pracują nad szczepionką przeciw COVID-19
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #155: Czy szczyt potęgi Chiny mają już za sobą?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Paweł Behrendt w rozmowie z cyklu Zoom na Świat „Indo-Pacyfik. Czy będzie wojna?”
Serdecznie zapraszamy do wysłuchania rozmowy z cyklu Zoom na Świat "Indo-Pacyfik. Czy będzie wojna?", w której wziął udział analityk Instytutu Boyma, Paweł Behrendt.
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #235: Chińczycy szykują konkurencję dla Androida. Chcą wypchnąć Amerykanów z rynku
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #266: Indie zawarły przełomowy pakt z ważnymi partnerami Unii Europejskiej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #136: Uzbekistan startuje z produkcją własnych dronów
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Women’s liberation in China: interview with prof. Wu Lijuan
Interview of Ewelina Horoszkiewicz with prof. Wu Lijuan - Associate Professor at the Department of Sociology at Peking University. Her research concentrates on the gender issues and social changes brought about by globalization. She wrote a book “Job Placements and Job Shifts in China: The Effects of Education, Family Background and Gender”.
Ewelina HoroszkiewiczRelacja z wyjazdu badawczego w ramach projektu Transcultural Caravan 2021
Z radością informujemy, że studenci biorący udział w tegorocznej edycji projektu Transcultural Caravan, organizowanego we współpracy naszego Instytutu z niemieckim Uniwersytetem Zeppelina, odbyli wyjazd badawczy do Gdańska, Warszawy, Łodzi i Duisburga.
Forbes: O możliwej wojnie. Dlaczego Tajwan to nie(zupełnie) Ukraina?
W związku z kryzysem rosyjskim u granic Ukrainy pojawiły się opinie zestawiające tę sytuację z napięciem międzynarodowym panującym w Cieśninie Tajwańskiej. Czy sytuacja wokół krajów odległych od siebie o ponad 8 tys. km jest porównywalna?
Krzysztof ZalewskiAzjatech #212: Czy sztuczną inteligencję da się uregulować? Japonia podejmuje próby
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.