Kwartalnik Boyma

Kwartalnik Boyma – nr 3 (21)/2024

W najnowszym numerze Kwartalnika Boyma podejmujemy analizę popularnych narracji, w tym nacjonalizmu politycznego i etnicznego, wykorzystywanych przez władze państw Azji.

Pobierz ten materiał w  PDF

Instytut Boyma 23.09.2024

W dobie rosnącej popularności skrajnych ugrupowań politycznych w państwach politycznego Zachodu, pożądana jest refleksja nad wpływem nacjonalistycznych narracji na społeczeństwa demokratyczne. Nacjonalizm jako przekonanie, że naród stanowi podstawową jednostkę polityczną, posiadającą prawo do suwerenności politycznej i kulturowej, może przybierać umiarkowane i skrajne formy. Politycy, którzy budują swoje poparcie w oparciu o nacjonalizm, prowadzą do polaryzacji społecznej oraz wzrostu agresji w sferze publicznej. Zespół Instytutu Boyma, poprzez swoją działalność edukacyjną i popularyzatorską, stara się przeciwdziałać tym tendencjom, ukazując ich konsekwencje w innych częściach świata oraz promując prodemokratyczne postawy.

W najnowszym numerze Kwartalnika Boyma podejmujemy analizę popularnych narracji, w tym nacjonalizmu politycznego i etnicznego, wykorzystywanych przez władze państw Azji. Badamy mechanizmy promowania nacjonalistycznych postaw w społeczeństwie, cele stojące za tymi działaniami, a także ich wpływ na codzienne życie obywateli i podejmowane przez nich decyzje. Tamtejsi politycy odwołując się do argumentów nacjonalistycznych, legitymizują swoją władzę w oczach społeczeństw i tym samym odwracają uwagę od własnych błędów bądź realizują cele dyplomatyczne w relacjach z adwersarzami. Działania te mają realne konsekwencje, mając realny wpłym na poczucie bezpieczeństwa, dobrobyt społeczeństw oraz wybory życiowe, polityczne i konsumenckie jednostek.

Doktor Paweł Behrendt w swoim artykule przygląda się roli Świątyni Yasukuni – miejsca pamięci poświęconego poległym, w tym również uznanym za zbrodniarzy wojennych – w polityce japońskiej. Świątynia ta jest wykorzystywana w nacjonalistycznych narracjach partii jako narzędzie budowania poparcia wewnątrz kraju, a także jako element strategii dyplomatycznej w relacjach z Chinami. Mimo że Yasukuni odgrywa istotną rolę w zbiorowej pamięci, coraz większa część japońskiego społeczeństwa sprzeciwia się jej instrumentalnemu wykorzystywaniu do celów politycznych.

Z kolei Wiktor Nycz analizuje sposób, w jaki chiński rząd wykorzystuje antyjapońskie nastroje w polityce wewnętrznej. Autor broni tezy, że narracja związana z uwolnieniem radioaktywnej wody z elektrowni Fukushima miała na celu odwrócenie uwagi społeczeństwa od wewnętrznych problemów kraju. W tym kontekście rząd chiński tolerował, a nawet wspierał nacjonalistyczne demonstracje, używając ich do legitymizowania swojej władzy. Autor ukazuje, w jaki sposób nacjonalistyczna narracja, oparta na lękach, może służyć jako skuteczne narzędzie kontroli społecznej.

Z kolei doktor Jerzy Olędzki zwraca uwagę na przykłady użycia nacjonalistycznych narracji w polityce państw Azji Centralnej. W przypadku Kirgistanu politycy wykorzystują różnice w poziomie zamożności do pogłębiania polaryzacji społecznej, natomiast w Uzbekistanie manipulują lękiem przed utratą niepodległości w wyniku domniemanych działań separatystycznych mniejszości. W obu przypadkach nacjonalizm jest narzędziem utrzymania władzy, jednocześnie skutkując wzrostem podziałów etnicznych i nasilenia wzajemnej agresji.

W ostatnim artykule tej części Ewelina Horoszkiewicz analizuje kierunki migracji chińskich studentów, zwracając uwagę na wzrost ich liczby w Europie, co ma związek z umacniającym się chińskim nacjonalizmem oraz rosnącymi napięciami na linii USA-Chiny. Autorka zauważa, że Europa stanowi dla studentów atrakcyjną alternatywę wobec uczelni amerykańskich, jednak i tu napotykają oni przejawy rasizmu. Temat ten jest szczególnie istotny w kontekście dominacji konserwatywnych wartości w Europie oraz nasilającej się globalnej migracji.

Dodatkowo, w sekcji Varia przedstawiamy Państwu dwa artykuły o tematyce politycznogospodarczej i biznesowej. Dr Krzysztof Zalewski i Jakub Jessa omawiają nową erę polityczną w Bangladeszu. Miejsce autorytarnej premier Sheikh Hasina, zajął opozycjonista i noblista w dziedzinie ekonomii – Muhammad Yunus. Zmiana ta może otworzyć nowe możliwości w relacjach gospodarczych Bangladeszu z Chinami i USA, a także stworzyć okazję dla Polski bogatej w doświadczenie transformacji demokratycznej i gospodarki wolnorynkowej.

Magdalena Rybczyńska w swojej recenzji publikacji Devdutta Pattanaika – indyjskiego pisarza, mitologa i przedsiębiorcy – podkreśla znaczenie, jakie autor przypisuje rozróżnieniu między wewnętrznymi a zewnętrznymi źródłami motywacji liderów. Tekst ten polecamy szczególnie menedżerom, którzy w swojej działalności kładą nacisk na odpowiedzialność biznesu i przestrzeganie praw człowieka, na czym opierają strategię budowania pozytywnego wizerunku.

czytaj więcej

Dlaczego dzisiejsze Chiny są, jakie są? O filozofii politycznej Deng Xiaopinga, jako źródle udanej modernizacji ChRL w XX wieku

Zagadnienie wzrostu pozycji politycznej Chin na świecie stało się w ostatnich latach jednym z częściej wymienianych w dyskursie naukowym i publicystycznym czynników, które mają przyczyniać się do przeobrażeń w zastanym systemie międzynarodowym.

Forbes: Inwestowanie w Chinach będzie bezpieczne?

Alibaba i inne chińskie platformy zakupowe funkcjonują na Zachodzie bez przeszkód, podczas gdy zachodnie giganty, jak Amazon, nie odniosły sukcesu w Chinach między innymi z powodu ograniczeń administracyjnych. Czy nowe prawo inwestycyjne w Państwie Środka sprawi, że rywalizacja gospodarcza będzie bardziej wyrównana?

Tydzień w Azji #149: Litwa solą w oku Chin

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Krytyka Polityczna: Ambasada w Pradze, czyli potrzeba systemu

W sprawie wywiadu udzielonego przez polskiego ambasadora w Pradze portalowi Deutsche Welle i następujących po nim wieściach o odwołaniu dyplomaty, opinia publiczna w Polsce zareagowała w przewidywalny sposób.

RP: Wielkie indyjskie wakacje w Polsce? Przybliżmy Polskę hinduskim turystom

Przed pandemią nasz kraj stawał się coraz popularniejszym miejscem spędzania urlopu przez Hindusów. W czasie spowolnienia gospodarczego w Europie mogą się oni stać atrakcyjnymi klientami.

Azjatech #145: Wodorowy vs. elektryk. Szykuje się starcie motoryzacyjnych gigantów

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Coronavirus (COVID-19) outbreak and emerging contractual claims

With China one of the key players in the global supply chain, supplying major manufacturing companies with commodities, components and final products, the recent emerging outbreak of Coronavirus provides for a number of organizational as well as legal challenges.

Azjatech #132: Roboty dostarczają zakupy pod drzwi mieszkań w Korei Południowej

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #35: „Dyplomacja twitterowa” w chińskim wykonaniu

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Internet, cryptocurrencies & blockchains in North Korea

North Korea is considered as a secretive state, but, paradoxically, the country is developing last trend technologies. With prohibitions restricting the flow of money, the country is turning to bitcoin and other cryptocurrencies to finance their programs, instead of coming under new pressure.

Pop, symbol kiczu czy “wielka dama”? 160 lat po śmierci Tekli Bądarzewskiej-Baranowskiej jej muzyka wzbudza kontrowersje

Wszyscy znamy muzykę Fryderyka Chopina, prawie nikt z nas - urodzonej w 1823 r. polskiej kompozytorki – Tekli Bądarzewskiej - Baranowskiej. Obecnie - 160 lat po jej śmierci – Modlitwa Dziewicy jest prawdopodobnie najbardziej znanym „produktem made in Poland” w wielu państwach Azji. Choćby z tego względu Tekla Bądarzewska-Baranowska zasługuje na naszą pamięć. A być może także szersze wykorzystanie w promocji Polski w Azji Wschodniej.

Azjatech #198: Japończycy badają, jak kontrolować deszcz

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Krzysztof Zalewski dla Observer Research Foundation o polityce Luksemburga i unijnej integracji w obliczu koronawirusa

W swoim artykule Krzysztof Zalewski, na przykładzie Luksemburga opisuje dylemat integracji państw Unii Europejskiej w obliczu pandemii koronawirusa.

Tydzień w Azji #155: Czy szczyt potęgi Chiny mają już za sobą?

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji: Korea Południowa w światowym wyścigu technologicznym- standard 6G już w 2026 roku?

Na początku sierpnia tego roku premier Korei Południowej Chung Se-kyun przedstawił rządową strategię wsparcia krajowego przemysłu technologicznego w badaniach nad rozwojem kolejnej generacji sieci komórkowej, mającej zastąpić dopiero co wprowadzony standard 5G.

Azjatech #92: Japończycy napromieniowują mandarynki

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Handel ciągnie w dół gospodarki Dalekiego Wschodu

Eksport i import w większości najważniejszych gospodarek regionu maleje. Źle wróży to globalnej koniunkturze. Szczególne problemy dotyczą przemysłu elektrycznego i technologicznego.

Wywiad: Chiny na rynku e-commerce jako bieżące wyzwanie dla Unii Europejskiej

Wywiad z dr. Aleksandrą Musielak - doktor nauk prawnych, absolwentką Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Wydziału Prawa Uniwersytetu Warwick, ekspertką Konfederacji Lewiatan ds. nowych technologii oraz rynku cyfrowego i telekomunikacyjnego.

RP: Europejskie małe i średnie firmy powinny więcej eksportować

Co ciekawe to pogląd, który podzielają zarówno Komisja Europejska, jak i Węgry, które przewodzą w tym półroczu w Radzie Unii Europejskiej. Bruksela ma przygotować specjalną strategię dla unijnych MŚP w zakresie wsparcia ich eksportu.

Chińscy katolicy wychodzą z cienia? Starania Watykanu o zjednoczenie Kościoła

Kiedy w 1989 r. papież Jan Paweł II leciał z wizytą do Korei Południowej, władze chińskie nie zezwoliły na przelot nad terytorium Chińskiej Republiki Ludowej. Papieski samolot musiał wydłużyć trasę przez sowiecką przestrzeń powietrzną. Wielokrotnie podkreślane przez Ojca Świętego pragnienie nawiązania relacji Kościoła z Pekinem i przekucie jej w konkretne formy współpracy zatrzymało się na etapie nieoficjalnych działań na płaszczyźnie dyplomatycznej. 25 lat później Franciszek jako pierwszy w historii papież wysłał telegram z pozdrowieniami dla przywódcy Chin z pokładu samolotu przelatującego nad ChRL.

Azjatech #141: Japończycy pracują nad sztuczną fotosyntezą, by radzić sobie z CO2

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #105: Wirtualny youtuber sposobem Netflixa na podbój Japonii

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Paweł Behrendt z wywiadem dla OtokoClub o porozumieniu RCEP

Na łamach portalu OtokoClub ukazało się nagranie wywiadu z Pawłem Behrendtem, w którym opowiada o Regional Comprehensive Economic Partnership - porozumieniu o wolnym handlu części państw Azji i Oceanii.

Ekspansja zagraniczna bez wychodzenia z biura

O zmianach w podejściu do wspierania ekspansji zagranicznej polskich spółek z Januszem Władyczakiem, prezesem KUKE, rozmawia Krzysztof M. Zalewski.