
W Hanoi 6 i 7 listopada odbyła się XI edycja międzynarodowej konferencji „The 11th South China Sea International conference – Cooperation for Regional Security and Development”. Konferencja jest współorganizowana przez Dyplomatyczną Akademię Wietnamu. Tegoroczna edycja dotyczyła możliwości współpracy na rzecz bezpieczeństwa regionalnego, które jest zagrożone ekspansywną polityką prowadzoną przez niektóre azjatyckie państwa. Jest to najważniejsze coroczne spotkanie oceniające sytuację na Morzu Południowochińskim – akwen przez który przepływa znaczna liczba towarów w handlu międzynarodowym.
W konferencji corocznie biorą udział analitycy z krajów ASEAN, Europy, USA, Rosji, Japonii, Chin, Kanady, Australii, Nowej Zelandii i międzynarodowych organizacji: (ONZ, Czerwony Krzyż). Jednym z kluczowych sponsorów wydarzenia jest Unia Europejska, której niewątpliwie zależy na prowadzeniu pokojowych rozmów między zwaśnionymi stronami, ze względu na znaczenie tego regionu dla międzynarodowych przepływów towarowych i surowcowych.
Tegoroczna konferencja skupiła się na kilku zagadnieniach, z których do najważniejszych należała sprawa praworządności chińskich działań i wyznaczenia przez Chiny tzw. linii dziewięciu kresek, czyli linii markującej chińskie roszczenia terytorialne wobec wysp położonych na tym akwenie. Obfitujące w cenne złoża surowców naturalnych (w tym ropy naftowej i gazu) wyspy, od kilkunastu lat stają się przedmiotem narastającego sporu między Wietnamem, Filipinami, Malezją, Brunei, Tajwanem i Japonią.
Filipiny złożyły pozew do Stałego Trybunału w Hadze, który w 2016 roku wydał werdykt, iż roszczenia Chin nie posiadają wystarczających podstaw historycznych. Werdykt z Hagi nie wpłynął na rzeczywistą sytuację polityczną w regionie, ponieważ ChRL nie zgadza się z jego konkluzją, uważając, że sporne tereny od starożytności były chińskie. Co więcej, prowadzący kontrowersyjną politykę prezydent Filipin Duterte, zdaje się poświęcać temat Morza Południowochińskiego na rzecz podpisywania kolejnych umów handlowych z Pekinem. Więcej na ten temat można przeczytać w publikowanych na stronie Instytutu Boyma artykułach dotyczących Morza Południowochińskiego autorstwa Pawła Behrendta i Maksyma Gdańskiego.
Podczas konferencji poddane analizie zostały incydenty z udziałem chińskich okrętów patrolowych i filipińskich statków rybackich, które doprowadzały do zatopienia tych ostatnich. Imponująca prezentacja została przygotowana przez Grega Polinga z Center for Strategic & International Studies w USA, który przewodzi programowi Asia Maritime Transparency Initiative.
Niewątpliwie pozytywną stroną konferencji był udział strony chińskiej. Z mojej osobistej perspektywy wszystkie dyskusje i konfrontacje merytoryczne na poziomie akademickim czy sporów politycznych w obszarze think tanków i organizacji międzynarodowych, są niezwykle cenne. Umożliwiają bowiem wysłuchanie każdej ze stron, zapoznanie się z argumentacją, a także pomagają zdiagnozować problem u źródła, nawet jeśli w efekcie rozmów nie dochodzi się do konsensusu. Podczas konferencji chińscy naukowcy wielokrotnie podkreślali, czasami nawet podnosząc głos na innych prelegentów, w tym pracownika Chatham House Billa Haytona (pracuje w Asia Pacific Programme), że wyspy na Morzu Południowochińskim należą tylko i wyłącznie do Chin, a pozostałe kraje w tym Wietnam i Filipiny nie stosują się do międzynarodowego prawa naruszając terytorium ich państwa. Częstym argumentem stosowanym przez chińskich naukowców, których wspierają duchem siedzący wśród publiczności chińscy dyplomaci, jest następujące retoryczne pytanie: „co to za rządy prawa, które nie uwzględniają Chin i interesów ponad 1,3 miliarda populacji”.
Drugiego dnia konferencji panele dyskusyjne zostały również poświęcone tematom związanym z zanieczyszczeniem oceanów i rybołówstwem. Zdecydowano się również poszerzyć tematykę o analizę sytuacji na Morzu Arktycznym. Jeden z paneli dyskusyjnych został poświęcony chińskiej polityce w tym regionie i budowie tzw. Polarnego Jedwabnego Szlaku.
Wyjątkowym gościem konferencji był Stanisław Michał Pawlak, sędzia Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza z siedzibą w Hamburgu, który utworzono na bazie Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza z 1982 roku. Sędzia przedstawił ramy prawne funkcjonowania Konwencji, a także nawiązał do przestrzegania międzynarodowego prawa morza. Wśród panelistów obecni byli również poprzedni sędziowie z Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza. Konferencja jest próbą podtrzymywania dialogu na temat sytuacji na Morzu Południowochińskim między zwaśnionymi stronami i najważniejszym wydarzeniem tej wagi zrzeszającej szerokie grono analityków również z państw ASEAN na świecie.
Niniejszy materiał znajdą Państwo w Kwartalniku Boyma nr – 3/2020

Patrycja Pendrakowska Założycielka i wiceprezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
czytaj więcej
Tydzień w Azji #73: Pierwszy kodeks cywilny w dziejach Chińskiej Republiki Ludowej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #23: Długa droga do czystej wody. Kryzys i szansa w Indiach
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze wiadomości z Indii, Tadżykistanu, Japonii oraz Australii.
Azjatech #198: Japończycy badają, jak kontrolować deszcz
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Turchin, autor książki „Czasy ostateczne. Elity, kontrelity i ścieżka dezintegracji politycznej”, wydanej w Polsce nakładem wydawnictwa “Prześwity” w tłumaczeniu Michała Gładkiego, jest twórcą dyscypliny naukowej, którą nazwał kliodynamika.
Andrzej AndersTydzień w Azji #169: Chiny ratyfikują dwie międzynarodowe konwencje pracy
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #228: Rysuje się nowy, gigantyczny sojusz światowych mocarstw
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Ekspansja zagraniczna bez wychodzenia z biura
O zmianach w podejściu do wspierania ekspansji zagranicznej polskich spółek z Januszem Władyczakiem, prezesem KUKE, rozmawia Krzysztof M. Zalewski.
Krzysztof ZalewskiTydzień w Azji #122: Niezrównoważone ożywienie gospodarcze w Chinach budzi obawy
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azja – integracja. Wokół polityki Polski wobec Azji
Serdecznie zapraszamy na kolejne spotkanie Instytutu Boyma, na którym zastanowimy się, jak powinniśmy lepiej wykorzystywać polskie szanse w Azji oraz jakie cele i środki powinna mieć polska polityka względem krajów i regionów kontynentu.
Afgański impas w Azji Centralnej
Choć wojna w Afganistanie w zasadzie dobiegła końca, to wciąż odległe wydaje się zakończenie procesu pokojowego w tym kraju. Polityka talibskich władz nie znajduje zrozumienia w części afgańskiego społeczeństwa ani akceptacji w wielu krajach, zwłaszcza demokratycznego Zachodu.
Jerzy OlędzkiDlaczego Ormianie są przekonani, że to Azerowie jako pierwsi zaatakowali Górski Karabach?
27 września po raz kolejny wybuchły poważne starcia w Górskim Karabachu, co można już nazwać wojną na dużą skalę. (...) W tym artykule chcę przedstawić fakty i analizy, które udowodnią, że to Azerbejdżanowi było na rękę zaatakować Górski Karabach (Arcach).
Ani MinasyanDługi koniec Imperium. Azja Centralna żegna się z Rosją?
Dla Władimira Putina niespodziewaną konsekwencją wojny w Ukrainie jest spadek znaczenia Rosji w Azji Centralnej. W autorytarnych państwach tego regionu nie należy się raczej spodziewać demokratycznej odwilży, ale rewizji stosunków łączących je z Moskwą – jak najbardziej.
Zespół Instytutu BoymaWywiad z wiceszefem MSZ Władysławem Teofilem Bartoszewskim
Musimy wzmocnić kontakty międzyrządowe w sektorach ważnych dla obu stron, na przykład w nowych technologiach cyfrowych, OZE czy obronności - mówi w rozmowie dla WNP.PL wiceszef MSZ Władysław Teofil Bartoszewski.
Krzysztof ZalewskiKrótka kwerenda internetowa wykazała jak mało wiadomo o Tekli Bądarzewskiej i o jej rodzinie. Najwięcej zaś kontrowersji wzbudza kwestia daty i miejsca jej narodzin.
Michał FronczakRelacje Polska-Uzbekistan. Ponad 30 lat współpracy.
Wywiad z J.E. doktorem Bahromem Babajewem – Ambasadorem Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Republiki Uzbekistanu w Polsce. Przeprowadziła doktor Magdalena Sobańska-Cwalina, członek zarządu Fundacji Instytut Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
Magdalena Sobańska-CwalinaIII Kongres Gospodarczy Europy Centralnej i Wschodniej
W dniach 29-31 maja 2019 roku w hali PTAK Expo w Nadarzynie k. Warszawy odbędzie się trzecia edycja Kongresu Gospodarczego Europy Centralnej i Wschodniej. Zgromadzeni eksperci poruszą zagadnienia z zakresu m.in. międzynarodowej współpracy gospodarczej i naukowej, e-commerce, innowacji, logistyki, turystyki i samorządu.
Forbes: Nadchodzi exodus? Inwestorzy wycofują pieniądze z Chin
Obawy związane z konsekwencjami napięć w relacjach chińsko-amerykańskich i zacieśniania kontroli nad gospodarką przez Pekin nie odstraszały do tej pory inwestorów od rozpoczynania kolejnych projektów w Chinach.
Paweł BehrendtAzjatech #46: Systemy promieniowania UV dezynfekują autobusy w Chinach
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #20: Czy miejskie niebo zapełni się taksówkami?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #33: Kto ma najwięcej kamer monitoringu w przeliczeniu na mieszkańca?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #145: Australia obiecuje neutralność klimatyczną. Ale bez pośpiechu
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #226: Kryzys demograficzny dopadł ten kraj. Niedawno był najludniejszy
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Wywiad z Tomaszem Łukaszukiem. Droga do bogactwa Polski wiedzie przez morze.
90 proc. globalnego handlu zależy od przewozów morskich. Trzeba wspólnym wysiłkiem chronić system, który tworzy światowe bogactwo - mówi Tomasz Łukaszuk z Uniwersytetu Warszawskiego.
Krzysztof ZalewskiAzjatech #73: Bezzałogowe statki szansą dla japońskich armatorów
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.