Książka Bogdana Góralczyka pt. „Wielki renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje” to podróż po ostatnich 40 latach istnienia Chińskiej Republiki Ludowej. Napisana przystępnym językiem zainteresować może zarówno odbiorców, którzy dopiero zapoznają się z Chinami, jak i tych, którzy zawodowo zajmują się analizowaniem zjawisk zachodzących w Państwie Środka. Taka książka musiała prędzej czy później w Polsce powstać. Nie tylko ze względu na to, że Chiny coraz istotniej wpływają na ład międzynarodowy, ale też ze względu na żywe wśród młodego pokolenia zainteresowanie Dalekim Wschodem, w szczególności Chinami. Książka podsumowująca ostatnie 40 lat chińskiej transformacji była w Polsce po prostu potrzebna, a Góralczyk tej potrzebie niewątpliwie sprostał. Jednym z najważniejszych atutów tej publikacji jest bowiem wykształcenie i doświadczenie autora: połączenie sinologii i politologii, a także wnioski z licznych pobytów i wyjazdów do Państwa Środka.
Góralczyk pisząc książkę o Chinach wiedział, że nie jest w stanie napisać takiej publikacji, która zadowoliłaby wszystkich czytelników. Po pierwsze zajęcie obiektywnego stanowiska przedstawia jako zadanie karkołomne. Atutem Góralczyka jest długoletnia perspektywa: obserwowanie Chin na przestrzeni kilkudziesięciu lat (autor pierwszy raz był w Chinach w 1976 roku). Opisując chińską rzeczywistość nie można przyjąć bezpiecznej optyki – perspektywy zmieniają się jak w kalejdoskopie w zależności od przyjętej metodologii, osobistych doświadczeń czy interesu. Góralczyk jest tego świadomy pisząc, aby nie oczekiwać „o dzisiejszych Chinach jednej prawdy”. Zdanie to jest tym bardziej aktualne w 2019 roku, kiedy na Zachodzie narasta fala krytyki skierowanej wobec Pekinu. Narasta również pośrednia cenzura z Zachodu – pozytywne pisanie o Chinach spotyka się z zarzutem o prochińskość – nieliberalność.
Książka przypomina patchwork: Góralczyk łączy osobiste doświadczenia z tekstem naukowym i publicystycznym. Dzięki temu zabiegowi lekturę sprawnie się czyta. Przywołuje również opinie licznych międzynarodowych ekspertów, na przykład Kissingera i Dikottera. Książka w poszczególnych fragmentach upodabnia się do żywej polemiki. Góralczyk rekonstruuje obraz Chin z wielu źródeł, nie tylko tekstów, artykułów i książek, ale również korzystając z odniesień do filmów i anegdot.
„Wielki Renesans” opowiada historię Chińskiej Republiki Ludowej nie tylko chronologicznie, ale również spójnie łączy różne aspekty: gospodarcze, społeczne, polityczne i kulturalne. Opowiedzenie zawiłej historii Chin na kilku płaszczyznach to wyzwanie, któremu autor niewątpliwie sprostał, dzięki czemu czytelnik może książkę również czytać wybranymi rozdziałami czy fragmentami. To z pewnością jest istotne ułatwienie. W dobie chronicznego braku czasu nie każdy może pozwolić sobie na lekturę ponad 500 stronnicowego tomu za jednym zamachem.
Niewątpliwie, książka jest także cenna ze względu na oparcie jej na bogatych źródłach chińskich, anglojęzycznych i polskich. Dzięki temu mamy do czynienia z narracją zbudowaną na oryginalnym materiale, który wcześniej nie został zaprezentowany polskim odbiorcom. O Chinach pisze obecnie wiele osób, jednak rzadko kiedy artykuły i publikacje są oparte o dobrą znajomość źródeł chińskojęzycznych.
W dobrym tonie pisania recenzji znajduje się wyłapanie błędów czy nieścisłości, a także wskazanie wad opisywanej książki. Punktem spornym dla analityków zajmujących się Chinami może być ograniczona krytyka Państwa Środka. Książka Góralczyka nie wpisuje się w ostatnią silnie krytyczną narracją wobec polityki Państwa Środka powiązanej z różnymi zagadnieniami takimi jak polityka wobec Ujgurów czy prawa człowieka. Omówienie tych tematów w obecnej sytuacji konfrontacji politycznej i gospodarczej między USA i Chinami dodałoby publikacji dodatkowej wartości.
Podsumowując, Góralczyk jest autonomicznym obserwatorem Chin i stara się uniknąć przydzielenia do frontu pro- lub antychińskiego. W swojej książce rekonstruuje narrację panującą w Chinach, umożliwiając czytelnikowi wyrobienie własnej opinii. Konkluzje przedstawione w ostatnich dwóch rozdziałach publikacji są szeroko obecne w medialnej dyskusji o Chinach. Świetnym wprowadzeniem do tej książki jest „Mao. Zwycięstwa, nadzieje i klęski” Waldemara Dziaka i Jerzego Bayera.
Niniejszy materiał znajdą Państwo w Kwartalniku Boyma nr – 1/2019
Patrycja Pendrakowska Założycielka i wiceprezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Tydzień w Azji #129: Wyścig o wietnamski rynek LNG. Amerykańskie zostają w tyle
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #299: Tajwan poczuł presję Trumpa. Wydatki na obronność muszą wzrosnąć
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
AzjaTech#4: Uzbekistan inwestuje w innowacyjność
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze piszemy m.in. o działaniach proinnowacyjnych w Uzbekistanie oraz współpracy firm chińskich i amerykańskich.
Azjatech #239: USA kuszą Samsunga miliardami dolarów. Tak chcą pokonać Chiny
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Prawa kobiet w Indonezji i ich partycypacja w życiu politycznym
Korzenie indonezyjskiego feminizmu sięgają końca XIX wieku, a pierwsze działaczki skupiały się w swoich postulatach na równym dostępie do edukacji. W kolejnym stuleciu kobiety stopniowo wywalczyły sobie poprawę statusu społecznego, a w ciągu ostatnich kilkunastu lat zwiększył się ich udział w polityce. Mimo to ich pozycja pozostaje relatywnie słaba, zaś jej wzmocnienie wymaga przemyślanych zmian systemowych.
Anna GrzywaczRP: Indie – o czym warto pamiętać przygotowując pierwsze spotkanie biznesowe
W fazie dynamicznego indyjskiego odbicia po zeszłorocznym pandemicznym załamaniu, wielu eksporterów spogląda ponownie na Subkontynent. Tym, którzy stawiają tam pierwsze kroki, przypominamy kilka prostych zasad, o których warto pamiętać w biznesie.
Krzysztof ZalewskiTydzień w Azji #57: Problemy polskiej strategii promocji gospodarczej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #151: Niemcy mają utwardzić stanowisko wobec Rosji i Chin
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #214: Chiny chcą stać się super mocarstwem w produkcji robotów
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Umowa o wolnym handlu UE-Australia na horyzoncie
W ostatnich latach weszły w życie umowy o wolnym handlu UE z Japonią, Wietnamem i Singapurem. Teraz Bruksela negocjuje z Canberrą.
Krzysztof ZalewskiPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #189: Zimna wojna rozszerza się. Czy USA zakażą chińskich usług w chmurze?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Davkhar deel a wolność mongolskich mediów w kontekście wyborów
Ostatnie lata były dla Mongolii czasem ciągłych intensywnych prób na wielu frontach. Wciąż nowe rozczarowania ekonomiczne (spadek wzrostu PKB z ok. 18% w 2013 r. do ok. 2% w 2015 r., przeciągające się negocjacje w sprawie Oyu Tolgoi, problemy finansowe Tavantolgoi), kontrowersyjne tematy społeczno-polityczne (sprawa „Prawa o długiej nazwie”, skazanie aktywisty ekologicznego Tsetsgee Mönkhbayara, protesty […]
Paweł SzczapAzjatech #25: Chiny stawiają na produkcję śmigłowców
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #180: Indyjski start-up zainwestuje prawie miliard dolarów w elektromobilność
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Leadership sutra – indyjskie spojrzenie na przywództwo i biznes w erze gospodarki 5.0
Devdutt Pattanaik – pisarz, mitolog i przedsiębiorca - sięgając do indyjskich korzeni podkreśla znaczenie mitologii oraz klasycznych tekstów, które mogą posłużyć jako inspiracja dla współczesnych liderów do zarządzania ludźmi i organizacjami.
Magdalena RybczyńskaŚwiąteczne Życzenia od Zespołu Instytutu Boyma
Wszystkiego Najlepszego na Święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok!
Jak prowadzić badania społeczne w Chinach? – subiektywny przewodnik po pobycie w CASS
Mimo rosnącego zainteresowania Państwem Środka, ciągle niewielu polskich naukowców decyduje się na prowadzenie badań za Wielkim Murem.
Patrycja PendrakowskaRoman Husarski o swojej najnowszej książce poświęconej Korei Południowej
W najnowszym podcaście Iga Bielawska rozmawia z autorem "Kraju niespokojnego poranka", książki o Korei Południowej, której premiera już wkrótce!
Tydzień w Azji #212: Filipiny budują koalicje, by stawiać czoła chińskim roszczeniom
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
17 grudnia zapraszamy Państwa do wzięcia udziału w autorskiej debacie na podstawie reportaży wcieleniowych Anny Sobolewskiej i Katarzyny Pruszkiewicz.
Azjatech #224: Dwa kraje już korzystają na rozwodzie Zachodu z Chinami
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #87: Czego spodziewać się po nowym premierze Japonii?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #177: Nowa rola kobiet w izraelskim wojsku?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.