
Książka Bogdana Góralczyka pt. „Wielki renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje” to podróż po ostatnich 40 latach istnienia Chińskiej Republiki Ludowej. Napisana przystępnym językiem zainteresować może zarówno odbiorców, którzy dopiero zapoznają się z Chinami, jak i tych, którzy zawodowo zajmują się analizowaniem zjawisk zachodzących w Państwie Środka. Taka książka musiała prędzej czy później w Polsce powstać. Nie tylko ze względu na to, że Chiny coraz istotniej wpływają na ład międzynarodowy, ale też ze względu na żywe wśród młodego pokolenia zainteresowanie Dalekim Wschodem, w szczególności Chinami. Książka podsumowująca ostatnie 40 lat chińskiej transformacji była w Polsce po prostu potrzebna, a Góralczyk tej potrzebie niewątpliwie sprostał. Jednym z najważniejszych atutów tej publikacji jest bowiem wykształcenie i doświadczenie autora: połączenie sinologii i politologii, a także wnioski z licznych pobytów i wyjazdów do Państwa Środka.
Góralczyk pisząc książkę o Chinach wiedział, że nie jest w stanie napisać takiej publikacji, która zadowoliłaby wszystkich czytelników. Po pierwsze zajęcie obiektywnego stanowiska przedstawia jako zadanie karkołomne. Atutem Góralczyka jest długoletnia perspektywa: obserwowanie Chin na przestrzeni kilkudziesięciu lat (autor pierwszy raz był w Chinach w 1976 roku). Opisując chińską rzeczywistość nie można przyjąć bezpiecznej optyki – perspektywy zmieniają się jak w kalejdoskopie w zależności od przyjętej metodologii, osobistych doświadczeń czy interesu. Góralczyk jest tego świadomy pisząc, aby nie oczekiwać „o dzisiejszych Chinach jednej prawdy”. Zdanie to jest tym bardziej aktualne w 2019 roku, kiedy na Zachodzie narasta fala krytyki skierowanej wobec Pekinu. Narasta również pośrednia cenzura z Zachodu – pozytywne pisanie o Chinach spotyka się z zarzutem o prochińskość – nieliberalność.
Książka przypomina patchwork: Góralczyk łączy osobiste doświadczenia z tekstem naukowym i publicystycznym. Dzięki temu zabiegowi lekturę sprawnie się czyta. Przywołuje również opinie licznych międzynarodowych ekspertów, na przykład Kissingera i Dikottera. Książka w poszczególnych fragmentach upodabnia się do żywej polemiki. Góralczyk rekonstruuje obraz Chin z wielu źródeł, nie tylko tekstów, artykułów i książek, ale również korzystając z odniesień do filmów i anegdot.
„Wielki Renesans” opowiada historię Chińskiej Republiki Ludowej nie tylko chronologicznie, ale również spójnie łączy różne aspekty: gospodarcze, społeczne, polityczne i kulturalne. Opowiedzenie zawiłej historii Chin na kilku płaszczyznach to wyzwanie, któremu autor niewątpliwie sprostał, dzięki czemu czytelnik może książkę również czytać wybranymi rozdziałami czy fragmentami. To z pewnością jest istotne ułatwienie. W dobie chronicznego braku czasu nie każdy może pozwolić sobie na lekturę ponad 500 stronnicowego tomu za jednym zamachem.
Niewątpliwie, książka jest także cenna ze względu na oparcie jej na bogatych źródłach chińskich, anglojęzycznych i polskich. Dzięki temu mamy do czynienia z narracją zbudowaną na oryginalnym materiale, który wcześniej nie został zaprezentowany polskim odbiorcom. O Chinach pisze obecnie wiele osób, jednak rzadko kiedy artykuły i publikacje są oparte o dobrą znajomość źródeł chińskojęzycznych.
W dobrym tonie pisania recenzji znajduje się wyłapanie błędów czy nieścisłości, a także wskazanie wad opisywanej książki. Punktem spornym dla analityków zajmujących się Chinami może być ograniczona krytyka Państwa Środka. Książka Góralczyka nie wpisuje się w ostatnią silnie krytyczną narracją wobec polityki Państwa Środka powiązanej z różnymi zagadnieniami takimi jak polityka wobec Ujgurów czy prawa człowieka. Omówienie tych tematów w obecnej sytuacji konfrontacji politycznej i gospodarczej między USA i Chinami dodałoby publikacji dodatkowej wartości.
Podsumowując, Góralczyk jest autonomicznym obserwatorem Chin i stara się uniknąć przydzielenia do frontu pro- lub antychińskiego. W swojej książce rekonstruuje narrację panującą w Chinach, umożliwiając czytelnikowi wyrobienie własnej opinii. Konkluzje przedstawione w ostatnich dwóch rozdziałach publikacji są szeroko obecne w medialnej dyskusji o Chinach. Świetnym wprowadzeniem do tej książki jest „Mao. Zwycięstwa, nadzieje i klęski” Waldemara Dziaka i Jerzego Bayera.
Niniejszy materiał znajdą Państwo w Kwartalniku Boyma nr – 1/2019

Patrycja Pendrakowska Założycielka i wiceprezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.
czytaj więcej
To nasza wojna. Co dalej po klęsce w Afganistanie?
Polacy byli w Afganistanie przez prawie 19 lat. Zaangażowaliśmy wiele środków, ponieśliśmy duże straty. Teraz musimy skupić się w pierwszym rzędzie na ograniczeniu skutków katastrofy i znalezieniu jej przyczyn.
Krzysztof ZalewskiTydzień w Azji #178: Iran rozgrywa kryzysową kartę. Jest sporo do ugrania
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Adrian Zwoliński dla Kultury Liberalnej: Chiny – biała plama na mapie kampanii prezydenckiej
W kampanii prezydenckiej polityka zagraniczna była traktowana po macoszemu. Szczególnie zaniedbany został wątek Chin, dla których Warszawa jest jednym z kluczowych europejskich ośrodków. Czy Andrzej Duda będzie potrafił to wykorzystać podczas drugiej kadencji?
Adrian Zwoliński„Zachowanie twarzy” w dyplomacji ASEAN
(Subiektywny) przegląd wybranych artykułów badawczych dotyczących stosunków międzynarodowych w regionie Azji i Pacyfiku publikowanych w wiodących czasopismach naukowych.
Anna GrzywaczAzjaTech#2: nadchodzi przełom w technologiach uznawanych za przyszłość informatyki
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze piszemy m.in. kamerach samochodowych Hitachi, nowym rekordzie wydajności fotonowej pamięci kwantowej oraz pomysłach na przeniesienie stolicy Indonezji.
W Indiach w zależności od sektora różny jest maksymalny dozwolony udział własnościowy podmiotu zagranicznego. Niemniej obecnie w większości z nich polscy inwestorzy, w tym polskie spółki mogą mieć 100 proc. własności.
Krzysztof ZalewskiPaweł Behrendt dla portalu 9DASHLINE o historii sporu na Morzu Południowochińskim
W swoim artykule Paweł Behrendt opisuje historię sporu na Morzu Południowochińskim na przestrzeni XX wieku. Tekst ukazał się w języku angielskim na portalu poświęconym sytuacji politycznej w regionie Indo-Pacyfiku - 9DASHLINE
Paweł BehrendtNicolas Levi na konferencji Asian-European Forum 2021: Przyszłość Należy do Azji
22 kwietnia o godz. 14:15 analityk Instytutu Boyma Nicolas Levi, weźmie udział panelu dyskusyjnym “Przenikanie kultur, czyli jak Wschód łączy się z Zachodem. Globalizacja kultur dziś i perspektywy na przyszłość”.
Nicolas LeviProgramy wyborcze pięciu komitetów wyborczych a sprawa Azji
W programach wyborczych partii, które będą mogły wystawić kandydatów do Sejmu, temat Azji jest potraktowany bez należytej staranności. Można uwagę tę rozszerzyć wobec całego zagadnienia polskich polityki zagranicznej, której w programach wyborczych poświęcono zdecydowanie zbyt mało przestrzeni.
Patrycja PendrakowskaAzjatech #59: Technologie pomagają w zarządzaniu miastem
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
III Kongres Gospodarczy Europy Centralnej i Wschodniej
W dniach 29-31 maja 2019 roku w hali PTAK Expo w Nadarzynie k. Warszawy odbędzie się trzecia edycja Kongresu Gospodarczego Europy Centralnej i Wschodniej. Zgromadzeni eksperci poruszą zagadnienia z zakresu m.in. międzynarodowej współpracy gospodarczej i naukowej, e-commerce, innowacji, logistyki, turystyki i samorządu.
Tydzień w Azji#19: Kontrolowana zmiana władzy w Kazachstanie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości. W tym numerze piszemy między innymi o przedterminowych wyborach prezydenckich w Kazachstanie, wynikach wyborów w Indiach oraz o potencjalnej konkurencji dla Chin w obróbce metali ziem rzadkich.
Azjatech #153: Chiny stawiają na made in China. Czeka nas nowy podział świata?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Uzbekistan rozważa skrócenie tygodnia pracy
Na fali coraz powszechniejszych w państwa zachodnich rozważań o dążeniu do stopniowego wprowadzania czterodniowego tygodnia pracy podobne podejście chcą wprowadzić władze Uzbekistanu. To pierwsza tego typu inicjatywa w Azji Centralnej.
Jerzy OlędzkiKsiążka “Krewetka między wielorybami. Półwysep Koreański w polityce mocarstw” w wolnym dostępie
Zapraszamy do pobrania wersji elektronicznej książki dr Oskara Pietrewicza, poświęconej Półwyspowi Koreańskiemu. Jest to kolejna pozycja wydawnictwa Asian Century udostępniona do przeczytania w wolnym dostępie.
RP: Kazachstan – jakie wnioski wyciągnie zagraniczny biznes ze styczniowej rewolty?
Styczeń zachwiał wypracowanym przez dekady wizerunkiem Kazachstanu jako bezpiecznej przystani dla bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Azji Środkowej. Najpierw przez kraj przetoczyła się krwawa rewolta, a następnie region dotknął blackout. Co na to międzynarodowy biznes?
Magdalena Sobańska-CwalinaPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Uzbekistan – co oferuje najludniejszy kraj Azji Centralnej?
Uzbekistan jest republiką o największej populacji w Azji Centralnej. Mieszka tam 34 mln osób (2020 r.), co stanowi ponad 45 proc. ludności regionu. Potencjalnie więc dysponuje największym rynkiem zbytu, który jest jednak ograniczony relatywnie niską siłą nabywczą społeczeństwa.
Jerzy OlędzkiForbes: „China exit”. Międzynarodowi giganci przegrywają walkę o chińskiego konsumenta
W czerwcu Kindle, serwis oferujący czytniki do e-booków oraz platforma sprzedaży książek elektronicznych, ogłosiła stopniowe wycofanie się z chińskiego rynku. Decyzja platformy ze stajni amerykańskiego Amazona to już kolejny głośny „China exit” międzynarodowego giganta z branży cyfrowej.
Sabina RakoczyPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Wielka migracja, czyli Rosja i Azja Centralna w obliczu koronawirusa
Czarne chmury gromadzą się nad milionami imigrantów zarobkowych w Rosji. Kryzys gospodarczy spowodowany koronawirusem i spadkiem ceny ropy uderzy mocno w główne źródła zatrudnienia ludności napływowej z republik Azji Centralnej
Zespół Instytutu BoymaAzjatech #193: Nowe aplikacje właściciela Tiktoka debiutują w USA
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Patrycja Pendrakowska współzałożycielką WICCI’s India-EU Business Council
Dzieląc się wiedzą, możliwościami biznesowymi i najlepszymi praktykami Rada pomaga zwiększać świadomość o udziale kobiet w rozwoju relacji Indii i Unii Europejskiej.