Jak Chiny odpowiadają na strategię Indo-Pacyfiku? — Feng Liu (2020) The recalibration of Chinese assertiveness: China’s responses to the Indo-Pacific challenge, International Affairs, 96: 1,9–27. doi: 10.1093/ia/iiz226
Wraz z dojściem do władzy przez Xi Jinpinga polityka zagraniczna Chin jest coraz częściej określana jako asertywna, a także oddalająca się od wprowadzonej przez Denga Xiaopinga strategii taoguang yanghui (a low profile) oznaczającej ukrywanie swoich intencji i możliwości. Zwrot Stanów Zjednoczonych w stronę regionu Azji i Pacyfiku jeszcze bardziej uwidocznił zmiany zachodzące w tym regionie. W 2017 roku USA nazwały Chiny strategicznym rywalem i rozpoczęły dyskusję nad Indo-Pacyfikiem – kolejnym obszarem rywalizacji między potęgami (s. 11). Oba państwa promują własną wizję regionalnego porządku. Badacz przekonuje, że Chiny postrzegają politykę USA w regionie jako bezpośrednie zagrożenie dla chińskich interesów. Oficjalną odpowiedzią na strategię Indo-Pacyfiku jest…unikanie stosowania terminu „Indo-Pacyfik” (s. 15). Co do zasady, ChRL używają określenia Azja–Pacyfik, nawet jeśli polityk odpowiada na pytanie, które zawiera w treści termin „Indo-Pacyfik”. W marcu 2018 roku Wang Yi, chiński minister spraw zagranicznych, powiedział, że koncepcja ta „jest jak piana morska” oraz że „teraz budzi to jakieś zainteresowanie, ale wkrótce przestanie” (s. 16).
Feng Liu podsumowuje dostępne badania i materiały, aby stwierdzić, że:
1. koncepcja Indo-Pacyfiku będzie miała negatywny wpływ na bezpieczeństwo regionalne Chin, chociaż część chińskich badaczy traktuje Indo-Pacyfik jako wstępny projekt współpracy, który na tym etapie jest niejasny (m.in. zwraca się uwagę na to, że USA nie mają zasobów, żeby rozwijać współpracę jednostronnie i będą musiały obciążyć kosztami swoich sojuszników w regionie, a tu już stanowi rodzaj wyzwania);
2. strategia nie ma podbudowy ekonomicznej, ani mechanizmu współpracy ekonomicznej, który mógłby równoważyć rosnące wpływy ekonomiczne Chin w regionie;
3. niektóre państwa w regionie są sceptyczne co do strategii proponowanej przez USA, przede wszystkim jeśli chodzi o Indie.
Po kilku latach aktywnej i asertywnej polityki zagranicznej (2013–2016) zauważalne są zmiany w polityce Chin, chociaż wynikają one nie tyle z promowanej strategii Indo-Pacyfiku, co po prostu zmian w polityce zagranicznej wobec Chin wprowadzonych przez administrację Donalda Trumpa.Zmiany te, jak zauważa badacz, świadczą o chęci Chin do uspokojenia napiętych relacji między stronami. ChRL złagodziła ton swoich wypowiedzi dotyczących polityki USA, mniej entuzjastycznie ocenia swój potencjał (np. ograniczono promowanie koncepcji „Made in China 2025”), a także nakłada mniejsze sankcje odwetowe w odpowiedzi na decyzje USA (s. 22). W innych obszarach również widać zmiany: dotyczy to zwiększenia transparentności współpracy w ramach BRI, a także zmianę nastawienia wobec członków Quad, czyli Indii, Japonii i Australii, odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w ramach Indo-Pacyfiku. Chiny bilateralnie próbują rozbić jedność i współpracę grupy tych państw, aby nie dopuścić do ich wzmocnienia kosztem Chin (s. 23–24). Strategią Indo-Pacyfiku zainteresowane są również państwa Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), których główną obawą jest utrata centralnej pozycji organizacji w regionie Azji i Pacyfiku. Z tego powodu ASEAN promuje swoją wizję współpracy w ramach Indo-Pacyfiku. Badacz dodaje, że kolejnym aspektem świadczącym o dobrej woli jest Chin jest współpraca nad rozwiązaniem sporu na Morzu Południowochińskim. W 2017 roku strony rozpoczęły konsultacje dotyczące nowego kodeksu postępowania w sprawach dotyczących konfliktu. Chiny zobowiązały się zakończyć konsultacje do końca 2021 r. (s. 25).
Zmiana polityki zagranicznej wobec aktorów regionu zdaniem autora jest wymuszona potrzebą zmiany postrzegania Chin jako źródła niepewności. Poprawienie relacji ma służyć utrzymaniu równowagi, bowiem im bardziej Chiny zniechęcają do siebie, tym bardziej zachęcają do współpracy z USA.
Anna Grzywacz Doktor nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, adiunktka w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Laureatka konkursów Narodowego Centrum Nauki oraz stypendium Ministra Edukacji i Nauki dla wybitnych młodych naukowców (2022–2025). Jej zainteresowania naukowe: stosunki międzynarodowe w Azji Południowo-Wschodniej, ASEAN, średnie potęgi i polityka dyskursywna.
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Szczyt think tanków 17+1 w Lublanie, czyli czy Polska ma strategię wobec Chin?
6. edycja szczytu think tanków dotycząca 17+1 odbyła się 4 września w słoweńskiej Ljubljanie. Została zorganizowana we współpracy Chińskiej Akademii Nauk Społecznych i IEDC Bled School of Management, który stawia sobie za cel kształtowanie kadry menedżerskiej z naciskiem na wymiar etyczny biznesu. W szczycie wzięli również udział Minister Edukacji i wicepremier Słowenii Jernej Pikalo oraz były prezydent kraju Danilo Turk.
Patrycja PendrakowskaAzjatech #22: Pojazd elektryczny za 3 tysiące dolarów z Uzbekistanu
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #42: Węgrzy ruszają na podbój uzbeckiego szkolnictwa wyższego
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #167: Źle się dzieje w Azji Południowej. Zanosi się na poważny kryzys
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Uzbekistan – czy pandemia przekreśli reformy sektora usług?
Jeszcze niedawno władze kraju zapowiadały, że usługi staną się kołem zamachowym tamtejszej gospodarki. Decyzje dotyczące wprowadzenia tzw. ulic całodobowych miały sprzyjać realizacji tego planu.
Magdalena Sobańska-CwalinaOferta stażu w Instytucie Boyma
Poszukujemy pasjonata spraw azjatyckich z wysokimi kompetencjami w świecie technologii, który czuje się komfortowo w cyfrowym środowisku i potrafi doprowadzać sprawy do końca.
Zespół Instytutu BoymaAzjatech #140: Chiński TikTok na informacyjnej wojnie
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #177: Chińczycy chcą i mogą coraz więcej. Planują aż 60 misji kosmicznych
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #236: Indie zainwestują przeszło miliard dolarów w rozwój sztucznej inteligencji
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
W stronę Europy. Prezydent Tokajew wspiera ideę euroazjanizmu
Centralnym punktem kreowania kazachskiej tożsamości po 1991 r. nieodmiennie pozostaje Złota Orda, czyli okres największej świetności zjednoczonych plemion zamieszkujących obszar dzisiejszej republiki. Do tej idei nawiązał też w swoim przemówieniu 7 października prezydent Kassym-Żomart Tokajew.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #212: Filipiny budują koalicje, by stawiać czoła chińskim roszczeniom
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Patrycja Pendrakowska współzałożycielką WICCI’s India-EU Business Council
Dzieląc się wiedzą, możliwościami biznesowymi i najlepszymi praktykami Rada pomaga zwiększać świadomość o udziale kobiet w rozwoju relacji Indii i Unii Europejskiej.
Wszyscy znamy muzykę Fryderyka Chopina, prawie nikt z nas - urodzonej w 1823 r. polskiej kompozytorki – Tekli Bądarzewskiej - Baranowskiej. Obecnie - 160 lat po jej śmierci – Modlitwa Dziewicy jest prawdopodobnie najbardziej znanym „produktem made in Poland” w wielu państwach Azji. Choćby z tego względu Tekla Bądarzewska-Baranowska zasługuje na naszą pamięć. A być może także szersze wykorzystanie w promocji Polski w Azji Wschodniej.
Magdalena Sobańska-CwalinaTransport kolejowy drobnicy z Chin – Webinar Morskiej Agencji Gdynia
Potrzeba coraz szybszego sprowadzenia towaru z Chin w rozsądnej cenie to częste wyzwanie importerów. Jak nie wypaść z rynku i jak skutecznie na nim zaistnieć – podpowiadamy, jak transport kolejowy z Chiny może w tym pomóc i dlaczego nie należy się go bać.
Niepokój w Azji Centralnej po zakończeniu amerykańskiej interwencji w Afganistanie
Spodziewane od kilku lat ostateczne wycofanie wojsk amerykańskich z Afganistanu stanie się faktem 11 września 2021 roku. Pozostawienie tego kraju w samodzielnym zarządzaniu przez rząd w Kabulu spowodowało gwałtowny wzrost niepokoju w Azji Centralnej...
Jerzy OlędzkiAdrian Zwoliński na konferencji Asian-European Forum 2021: Przyszłość Należy do Azji
Już jutro, 22 kwietnia o godz. 10:45 analityk Instytutu Boyma Adrian Zwoliński, weźmie udział panelu dyskusyjnym "Czarne chmury nad perspektywami umowy handlowej z Chinami? CAI w ujęciu polskim i globalnym".
Adrian ZwolińskiKwartalnik Boyma – nr 3 (17)/2023
Oddajemy w Państwa ręce Kwartalnik Boyma poświęcony konfliktowi na Morzu Południowochińskim, ewolucji wpływów politycznych Rosji w Azji Centralnej, , a także sytuacji demograficznej w Państwie Środka
Świąteczne Życzenia od Zespołu Instytutu Boyma
Wszystkiego Najlepszego na Święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok!
Jak prowadzić badania społeczne w Chinach? – subiektywny przewodnik po pobycie w CASS
Mimo rosnącego zainteresowania Państwem Środka, ciągle niewielu polskich naukowców decyduje się na prowadzenie badań za Wielkim Murem.
Patrycja PendrakowskaAzjatech #228: Drony na ratunek ofiarom trzęsienia ziemi
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
W ciągu ostatnich 10 lat Putin i Xi podpisali blisko 90 porozumień i listów intencyjnych w sprawie projektów gospodarczych. Liczbę rozpoczętych można policzyć na palcach
Paweł BehrendtRP: Niemiecka ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw już na horyzoncie
1 stycznia 2023 r. wejdzie w życie niemiecka ustawa federalna, która ma zapobiegać naruszeniom praw człowieka i standardów ekologicznych w globalnych łańcuchach dostaw tworzonych przez koncerny RFN. Ma ona co najmniej 3 rodzaje konsekwencji dla polskich firm.
Krzysztof ZalewskiTydzień w Azji #284: Z Niemiec płynie bardzo ważna lekcja dla Polski. Chodzi o sposób na Chiny
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Instytut Boyma na Konferencji „Kierunek Azja – polskie szanse i biznesowy potencjał”
Wydarzenie zorganizowane 16 października przez Uczelnię Techniczno-Handlową im. Heleny Chodkowskiej i LEGALLY.SMART zostało objęte patronatem Instytutu Boyma.