Propozycja zmian do projektu Kierunki rozwoju ekspansji zagranicznej w ramach konsultacji społecznych
18 kwietnia 2024 r.
dr Krzysztof M. Zalewski, dr Andrzej Anders, Paweł Mazurek
Instytut Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
(Instytut Boyma)
Uwagi ogólne
Kierunki rozwoju ekspansji zagranicznej to niezwykle ciekawy dokument, którego największymi zaletami są chęć integracji istniejących mechanizmów wsparcia w Polsce i efektywnego informowania o nich przedsiębiorców, którzy obecnie nie orientują się często w istniejących mechanizmach wsparcia na poziomie krajowym i UE.
Strategia znacznie by zyskała, by uwzględnić następujące elementy.
- Zwiększenie zatrudnienia i wyspecjalizowanie pracowników w ZBH, przy zapewnieniu im stabilności administracyjnej. Obecnie duża fluktuacja pracowników w niektórych biurach poza UE oraz ich obsada personalna (1-2 etaty) powodują, że prace biur charakteryzuje nieciągłość i niski poziom pamięci instytucjonalnej. Większe wyspecjalizowanie branżowe pracowników ZBH zwiększy ich skuteczność w komunikacji z administracją oraz środowiskiem biznesowym państwa urzędowania oraz zaufanie w kontaktach z polskim biznesem.
- Przemyślenie sieci ZBH. Obecna sieć placówek nie odpowiada zmieniającej się geografii innowacji. Szczególnie dotyczy to państw takich jak Indie i Chiny, które szybko stają się istotnymi centrami innowacji. Jako przykład można wymienić Bangalore (ze względu na siedzibę indyjskiej agencji kosmicznej, obecność polskich firm IT oraz znaczenie w indyjskim przemyśle ICT), Hyderabad czy Ahmedabad, najważniejsze miasto prężnego Gudżaratu.
- Program ekspansji zagranicznej powinien w większym stopniu uwzględniać inwestycje zagraniczne polskich firm. Ze względu na politykę handlową i gospodarczą, dla wielu polskich firm w państwach takich jak Indonezja czy Indie w celu konsolidacji pozycji rynkowej konieczne jest stanie się inwestorem w tych państwach i rozwój tam produkcji oraz usług.
Z czasem – w miarę podnoszenia kosztów pracy w Polsce oraz przewidywanej zmniejszającej się puli dostępnych pracowników – produkcja na rynkach pozaeuropejskich stanie także warunkiem utrzymania pozycji i rozwoju na rynku krajowym i europejskim. Stąd propozycja opisu “Ścieżki rozwoju inwestora/inwestorki” na wzór bardzo interesującej i innowacyjnej propozycji, jaką jest “Ścieżka rozwoju eksportera”. - Informacja o programach wsparcia dla inwestorów zagranicznych w poszczególnych państwach. Mają własne instrumenty wsparcia BIZ, dzięki których ekspansja zagraniczna polskich firm będzie łatwiejsza. Przykładem może być indyjskie Production Linked Incentives Scheme (PLI)
- Zaletą “Kierunków…” jest zamiar integracji pracy poszczególnych agend państwa. Należy jednak pogłębić współpracę z samorządami i miastami, które działają w Europie i poza nią. W nawiązaniu do uwagi nr 19 (poniżej) należy uwzględnić rolę samorządów wojewódzkich, które są aktywnie zaangażowane w promocję eksportu, posiadają też czasami biura regionalne, które można wykorzystać w synergii z ZBH. Brak uwzględnienia roli i współpracy z samorządem może spowodować dublowanie się działań oraz nieefektywne wykorzystanie zasobów.
- W implementacji strategii rozwoju ekspansji zagranicznej należy uwzględnić w większym stopniu think tanki i instytucje badawcze. Szczególnie środowisko think tanków ma rozbudowaną wiedzę i doświadczenie we współpracy międzynarodowej, potrafiąc współpracować z administracją, nauką, polityką oraz biznesem.
- Strategia powinna w większym stopniu uwzględniać wpływ umów handlowych. Dotyczy to zarówno tych obowiązujących Polskę ze względu na członkostwo w UE (co w strategii jest ciekawie opisane) jak i tych, których poszczególne zapisy wchodzą w życie w kolejnych latach, a których Polska nie jest stroną. Umowy takie jak CPTPP oraz RCEP mogą mieć wpływ na szanse polskich eksporterów, ale obecnie brakuje badań nad oszacowaniem takiego wpływu.
- Zbyt duża ilość sektorów priorytetowych. Wyselekcjonowanie aż 15 sektorów powoduje, że trudno będzie skoncentrować pomoc na kluczowych obszarach. Być może należy podzielić na sektory wspierane bezpośrednio np. dofinansowaniem, oraz sektory, gdzie wsparcie będzie udzielane w ograniczonym zakresie.
- Skorzystanie z wiedzy i pomocy instytucji UE w krajach trzecich. Unia Europejska posiada bogatą sieć instytucji wsparcia w postaci przedstwicielstw oraz izb handlowo-przemysłowych. Warto wpleść informacje o nich w przewodnik dla eksporterów i inwestorów.
- Podkreślać rolę Polski jako jednego z głównych graczy w Unii Europejskiej i związki z Niemcami. Poza Europą szczególnego znaczenia nabiera obecność Polski jak istotnego gracza w UE, spełniającego najwyższe normy bezpieczeństwa i środowiskowe, która odnosi sukcesy na kontynencie i jest 5. partnerem handlowym Niemiec, najlepiej rozpoznawalnej marki europejskiej.
- Wprowadzenia elementów coachingu jednych firm przez bardziej doświadczone podmioty. Coaching B2B prowadzi do efektywnego przekazywania wiedzy i doświadczeń. Państwo powinno zachęcać do takiej wymiany doświadczeń i wspierać ją.
- Wprowadzenie feminatywów. Obecny język dokumentu zdominowany jest przez męskoosobowe formy gramatyczne. Wprowadzenie form żeńskich będzie sygnałem zachęcającym kobiety do podejmowania eksportu i inwestycji zagranicznych oraz korzystania z instrumentów wsparcia.
- Dotarcie do liderów biznesu z działaniami promocyjnymi. W wielu państwach pozaeuropejskich bogactwo jest silnie skoncentrowane w rękach kilku-kilkunastu największych podmiotów i rodzin biznesowych (np. Indie – Mukesh Ambani i Gautam Adani). Celem dyplomacji gospodarczej powinno być dotarcie do tych ludzi, którzy mają przemożny wpływ na gospodarkę i politykę kraju.
- Informację w zakresie skutecznych działań e-eksportu. Polskie firmy przyzwyczajone są do funkcjonowania w amerykańskim ekosystemie platform sprzedażowych oraz mediów społecznościowych. W państwach pozaeuropejskich dużą rolę odgrywają inne platformy oraz media społecznościowe – łącznie ze środowiskiem tzw. influencerów – co wymaga identyfikacji najlepszych platform i działań marketingowych w danym ekosystemie cyfrowym.
Całość opracowania dostępna w pliku pdf
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Azjatech #80: Czy wyobraźnia sztucznej inteligencji dorówna ludzkiej?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Kontrowersje związane z japońskimi podręcznikami do historii
W drugiej połowie XX i na początku XXI wieku jedną z kwestii powodujących napięcia między Japonią a innymi krajami azjatyckimi była historia okupacji i kolonizacji, a konkretnie podejście do nich współczesnych japońskich elit politycznych. Kontrowersje dotyczyły także podręczników szkolnych, które opisywały historię Japonii w sposób okrojony. Pomijały niewygodne dla Japończyków fakty, takie jak między innymi masakra w Nankinie, kwestia "pocieszycielek" i okrucieństwa popełnione przez wojska japońskie podczas inwazji na Chiny i wojny na Pacyfiku.
Wiktor NyczAzjatech #148: W Chinach przyznano pierwsze licencje na autonomiczne taksówki
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #151: Niemcy mają utwardzić stanowisko wobec Rosji i Chin
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Z Michałem Wójcikiem, Dyrektorem Departamentu Współpracy Międzynarodowej Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (DWM MGMiŻŚ), rozmawiał Krzysztof M. Zalewski.
Krzysztof ZalewskiAdrian Zwoliński dla portalu PolskieRadio24.pl o protestach w Hongkongu
Informujemy, że nasz analityk Adrian Zwoliński udzielił wywiadu dla portalu PolskieRadio24.pl. Tematem rozmowy były protesty w Hongkongu w kontekście walk o przyszłość regionu oraz kwestia 2047 roku.
Urmia – niegdyś drugie największe słone jezioro na Bliskim Wschodzie, dające schronienie tysiącom pelikanów, czapli i flamingów oraz słynące ze swoich zdrowotnych właściwości, stało się symbolem katastrofy ekologicznej w Iranie.
Antoni JakubowskiPrzyczyną sprzeczki kulturowej jest otrzymanie przez pao cai, potrawę z fermentowanej kapusty, certyfikatu ISO.
Wioletta MałotaAzjatech #234: Indie otworzą trzy strategiczne fabryki, by stać się elektroniczną potęgą
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #189: Zimna wojna rozszerza się. Czy USA zakażą chińskich usług w chmurze?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #213: Chińska firma sklonuje twojego pupila
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #107: Komuniści otwierają Wietnam
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Chiny poszukują efektywnej obrony przed dronami
3 września br. w Pekinie odbyła się defilada upamiętniająca 80. rocznicę zwycięstwa nad Japonią w II wojnie światowej. Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza miała okazję zaprezentować swój najnowszy sprzęt, wśród którego pojawiły się również systemy przeznaczone do zwalczania dronów.
Grzegorz GleńCzy walka o równouprawnienie kobiet w Korei Południowej jest wyjątkowa?
Celem artykułu jest pokazanie walki kobiet południowokoreańskich o równouprawnienie w społeczeństwie, przedstawienie czynników budujących ruch feministyczny, omówienie aktualnego stanu prawnego dotyczącego zabezpieczenia praw kobiet jak również pokazanie rzeczywistej sytuacji zawodowej kobiet w Korei Południowej w 2020 roku.
Wioletta MałotaWomen’s liberation in China: interview with prof. Wu Lijuan
Interview of Ewelina Horoszkiewicz with prof. Wu Lijuan - Associate Professor at the Department of Sociology at Peking University. Her research concentrates on the gender issues and social changes brought about by globalization. She wrote a book “Job Placements and Job Shifts in China: The Effects of Education, Family Background and Gender”.
Ewelina HoroszkiewiczTydzień w Azji: Kirgistan na drodze politycznej stabilizacji
10 stycznia odbyły się w Kirgistanie przyspieszone wybory prezydenckie (...) Atmosfera społeczna tego głosowania pozostawała wciąż napięta, od momentu ogłoszenia wyników październikowych wyborów, w których żadne ugrupowanie opozycyjne nie zdobyło nawet jednego mandatu poselskiego.
Jerzy OlędzkiAzjatech #135: Tajwańskie startupy w Las Vegas
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Słońce made in China – energia przyszłości
Energia pochodząca z reakcji termojądrowej (fuzji jądrowej) mogłaby zasilić miliony gospodarstw domowych nie emitując przy tym produktów ubocznych takich jak tlenek węgla, azotu, siarki, pyły, popiół itd . Dlatego naukowcy pracujący przy udoskonalaniu projektu podkładają w nim wielkie nadzieje.
Ewelina HoroszkiewiczForbes: Odbudować prestiż USA w Azji. Oto ludzie, którzy mają w tym pomóc Joemu Bidenowi
...Najpotężniejsza demokracja świata – ku zadowoleniu Moskwy i Pekinu – w ciągu kilkunastu zimowych godzin utraciła wiele ze swojej atrakcyjności, dającej jej miękką siłę w kształtowaniu relacji z największym z kontynentów
Krzysztof ZalewskiForbes: Indie coraz bardziej atrakcyjne dla inwestorów. Czy będą nowymi Chinami?
Indie awansowały do kategorii głównych odbiorców inwestycji zagranicznych. Ściągają je dobre perspektywy rozwoju rynku, dostępność kadr oraz istniejący ekosystem biznesowy. Największy kraj subkontynentu to może nie nowe Chiny, za to „inne Chiny”, rozbudowujące siłę swojej gospodarki w sektorze usług dla biznesu i IT.
Krzysztof ZalewskiPaweł Behrendt dla portalu 9DASHLINE o historii sporu na Morzu Południowochińskim
W swoim artykule Paweł Behrendt opisuje historię sporu na Morzu Południowochińskim na przestrzeni XX wieku. Tekst ukazał się w języku angielskim na portalu poświęconym sytuacji politycznej w regionie Indo-Pacyfiku - 9DASHLINE
Paweł Behrendt‘Nigdy więcej nie przegramy z Japonią’, czyli o konflikcie koreańsko – japońskim
Jadąc na rowerze w Jeonju, mijam plakaty z przekreśloną twarzą premiera Japonii. „No Abe” to slogan, który wybija rytm ostatnich miesięcy. Widać go w telewizji i gazetach. Słychać go na ulicy. W sklepach wywieszane są napisy „nie sprzedajemy japońskich produktów”. Im większy, tym lepszy. Konflikt z Japonią to nie tylko symboliczne prężenie muskułów, ale poważne ekonomiczne problemy. Straty finansowe rosną po obu stronach, ale rząd Moon Jae-ina jest stanowczy. Zwłaszcza, że antyjaponizm mobilizuje naród w sposób, jaki nie widziano w Korei Południowej od protestów przeciwko Park Geyun-hee w 2017 roku.
Roman HusarskiTydzień w Azji: Nie ma za co zostać, nie ma jak wrócić – migranci w dobie pandemii w Azji
W poniższym przeglądzie zespół Instytutu Boyma analizuje zjawisko “migracji pandemicznej” oraz konsekwencje jej powstrzymania w wybranych regionach Azji.
Zespół Instytutu Boyma