Propozycja zmian do projektu Kierunki rozwoju ekspansji zagranicznej w ramach konsultacji społecznych
18 kwietnia 2024 r.
dr Krzysztof M. Zalewski, dr Andrzej Anders, Paweł Mazurek
Instytut Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
(Instytut Boyma)
Uwagi ogólne
Kierunki rozwoju ekspansji zagranicznej to niezwykle ciekawy dokument, którego największymi zaletami są chęć integracji istniejących mechanizmów wsparcia w Polsce i efektywnego informowania o nich przedsiębiorców, którzy obecnie nie orientują się często w istniejących mechanizmach wsparcia na poziomie krajowym i UE.
Strategia znacznie by zyskała, by uwzględnić następujące elementy.
- Zwiększenie zatrudnienia i wyspecjalizowanie pracowników w ZBH, przy zapewnieniu im stabilności administracyjnej. Obecnie duża fluktuacja pracowników w niektórych biurach poza UE oraz ich obsada personalna (1-2 etaty) powodują, że prace biur charakteryzuje nieciągłość i niski poziom pamięci instytucjonalnej. Większe wyspecjalizowanie branżowe pracowników ZBH zwiększy ich skuteczność w komunikacji z administracją oraz środowiskiem biznesowym państwa urzędowania oraz zaufanie w kontaktach z polskim biznesem.
- Przemyślenie sieci ZBH. Obecna sieć placówek nie odpowiada zmieniającej się geografii innowacji. Szczególnie dotyczy to państw takich jak Indie i Chiny, które szybko stają się istotnymi centrami innowacji. Jako przykład można wymienić Bangalore (ze względu na siedzibę indyjskiej agencji kosmicznej, obecność polskich firm IT oraz znaczenie w indyjskim przemyśle ICT), Hyderabad czy Ahmedabad, najważniejsze miasto prężnego Gudżaratu.
- Program ekspansji zagranicznej powinien w większym stopniu uwzględniać inwestycje zagraniczne polskich firm. Ze względu na politykę handlową i gospodarczą, dla wielu polskich firm w państwach takich jak Indonezja czy Indie w celu konsolidacji pozycji rynkowej konieczne jest stanie się inwestorem w tych państwach i rozwój tam produkcji oraz usług.
Z czasem – w miarę podnoszenia kosztów pracy w Polsce oraz przewidywanej zmniejszającej się puli dostępnych pracowników – produkcja na rynkach pozaeuropejskich stanie także warunkiem utrzymania pozycji i rozwoju na rynku krajowym i europejskim. Stąd propozycja opisu “Ścieżki rozwoju inwestora/inwestorki” na wzór bardzo interesującej i innowacyjnej propozycji, jaką jest “Ścieżka rozwoju eksportera”. - Informacja o programach wsparcia dla inwestorów zagranicznych w poszczególnych państwach. Mają własne instrumenty wsparcia BIZ, dzięki których ekspansja zagraniczna polskich firm będzie łatwiejsza. Przykładem może być indyjskie Production Linked Incentives Scheme (PLI)
- Zaletą “Kierunków…” jest zamiar integracji pracy poszczególnych agend państwa. Należy jednak pogłębić współpracę z samorządami i miastami, które działają w Europie i poza nią. W nawiązaniu do uwagi nr 19 (poniżej) należy uwzględnić rolę samorządów wojewódzkich, które są aktywnie zaangażowane w promocję eksportu, posiadają też czasami biura regionalne, które można wykorzystać w synergii z ZBH. Brak uwzględnienia roli i współpracy z samorządem może spowodować dublowanie się działań oraz nieefektywne wykorzystanie zasobów.
- W implementacji strategii rozwoju ekspansji zagranicznej należy uwzględnić w większym stopniu think tanki i instytucje badawcze. Szczególnie środowisko think tanków ma rozbudowaną wiedzę i doświadczenie we współpracy międzynarodowej, potrafiąc współpracować z administracją, nauką, polityką oraz biznesem.
- Strategia powinna w większym stopniu uwzględniać wpływ umów handlowych. Dotyczy to zarówno tych obowiązujących Polskę ze względu na członkostwo w UE (co w strategii jest ciekawie opisane) jak i tych, których poszczególne zapisy wchodzą w życie w kolejnych latach, a których Polska nie jest stroną. Umowy takie jak CPTPP oraz RCEP mogą mieć wpływ na szanse polskich eksporterów, ale obecnie brakuje badań nad oszacowaniem takiego wpływu.
- Zbyt duża ilość sektorów priorytetowych. Wyselekcjonowanie aż 15 sektorów powoduje, że trudno będzie skoncentrować pomoc na kluczowych obszarach. Być może należy podzielić na sektory wspierane bezpośrednio np. dofinansowaniem, oraz sektory, gdzie wsparcie będzie udzielane w ograniczonym zakresie.
- Skorzystanie z wiedzy i pomocy instytucji UE w krajach trzecich. Unia Europejska posiada bogatą sieć instytucji wsparcia w postaci przedstwicielstw oraz izb handlowo-przemysłowych. Warto wpleść informacje o nich w przewodnik dla eksporterów i inwestorów.
- Podkreślać rolę Polski jako jednego z głównych graczy w Unii Europejskiej i związki z Niemcami. Poza Europą szczególnego znaczenia nabiera obecność Polski jak istotnego gracza w UE, spełniającego najwyższe normy bezpieczeństwa i środowiskowe, która odnosi sukcesy na kontynencie i jest 5. partnerem handlowym Niemiec, najlepiej rozpoznawalnej marki europejskiej.
- Wprowadzenia elementów coachingu jednych firm przez bardziej doświadczone podmioty. Coaching B2B prowadzi do efektywnego przekazywania wiedzy i doświadczeń. Państwo powinno zachęcać do takiej wymiany doświadczeń i wspierać ją.
- Wprowadzenie feminatywów. Obecny język dokumentu zdominowany jest przez męskoosobowe formy gramatyczne. Wprowadzenie form żeńskich będzie sygnałem zachęcającym kobiety do podejmowania eksportu i inwestycji zagranicznych oraz korzystania z instrumentów wsparcia.
- Dotarcie do liderów biznesu z działaniami promocyjnymi. W wielu państwach pozaeuropejskich bogactwo jest silnie skoncentrowane w rękach kilku-kilkunastu największych podmiotów i rodzin biznesowych (np. Indie – Mukesh Ambani i Gautam Adani). Celem dyplomacji gospodarczej powinno być dotarcie do tych ludzi, którzy mają przemożny wpływ na gospodarkę i politykę kraju.
- Informację w zakresie skutecznych działań e-eksportu. Polskie firmy przyzwyczajone są do funkcjonowania w amerykańskim ekosystemie platform sprzedażowych oraz mediów społecznościowych. W państwach pozaeuropejskich dużą rolę odgrywają inne platformy oraz media społecznościowe – łącznie ze środowiskiem tzw. influencerów – co wymaga identyfikacji najlepszych platform i działań marketingowych w danym ekosystemie cyfrowym.
Całość opracowania dostępna w pliku pdf
czytaj więcej
Tydzień w Azji #42: Nowa (chińska) era blockchainu
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Kwartalnik Instytutu Boyma – nr 1/2019
Zapraszamy Państwa do lektury pierwszego wydania Kwartalnika Boyma – próby utworzenia czasopisma inicjującego debatę na istotne tematy związane z Azją Centralną, Azją Południową, Azją Południowo-Wschodnią i Azją Wschodnią.
Instytut Boyma rozpoczął realizację projektu „Transcultural Caravan”!
Tematem tegorocznej edycji TSRSG jest "Wpływ Inicjatywy Pasa i Szlaku na Europę - Przypadek Polski i Niemiec"
Nasi analitycy opowiedzą o współpracy gospodarczej z ChRL z perspektywy samorządowej, Polski oraz UE.
RP: Dlaczego Wietnam staje się ciekawym miejscem dla inwestycji produkcyjnych?
W Azji rodzi się nowa architektura handlu. Firmy poszukujące lokalizacji do inwestycji produkcyjnych powinny wziąć pod uwagę Wietnam z uwagi na jego członkostwo w wielostronnych umowach handlowych RCEP i CPTPP i obowiązujące porozumienie (FTA) z UE.
Krzysztof ZalewskiKwartalnik Boyma – nr 4 (18)/2023
Zapraszamy do lektury najnowszego numeru Kwartalnika Boyma, poświęconego sytuacji na Bliskim Wschodzie, a także chińskiej presji na sąsiadów w regionie.
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
5G – witajcie w świecie science-fiction
Telefonia piątej generacji, nazywana w skrócie 5G, zaistniała w szerszej świadomości za sprawą konfrontacji między Stanami Zjednoczonymi i Chinami, a przede wszystkim amerykańskich działań wymierzonych w koncern Huawei. Tym samym kwestia technologiczna stała się globalnym problemem geopolitycznym i ekonomicznym. Dlaczego tak się stało? Jakie szanse oraz zagrożenia stwarza 5G dla gospodarki i funkcjonowania państwa, społeczeństwa oraz sił zbrojnych? Jak bardzo zaawansowane są prace nad 5G w Chinach i czy rzeczywiście Państwo Środka jest tutaj światowym liderem?
Paweł BehrendtForbes: Nowy blask Samarkandy. Jak Uzbekistan otwiera się na świat
Nowy prezydent Uzbekistanu liberalizuje gospodarkę i przyczynia się do polepszenia współpracy w sąsiedztwie. Na nowej polityce Taszkientu mogą zyskać nie tylko mieszkańcy regionu, ale również przedsiębiorcy zagraniczni, którzy będą w stanie umiejętnie wykorzystać reformy w Azji Centralnej i zminimalizować ryzyka związane z działalnością na tamtejszym trudnym rynku
Magdalena Sobańska-CwalinaInstytut Adama zaprasza do udziału w nowym kursie, przygotowanym dla uczestników z Polski, prowadzonym za pośrednictwem platformy ZOOM.
Kwartalnik Boyma – nr 2 (8) /2021
Głównym tematem niniejszego wydania Kwartalnika Boyma jest bezpieczeństwo.
Kwartalnik Boyma – nr 4 (6) /2020
W szczególnym momencie oddajemy do rąk – lub co najmniej na ekrany - Czytelniczek i Czytelników szósty w ogóle, a czwarty w tym roku „Kwartalnika Boyma”. Czas jest wyjątkowy, ponieważ wiele miejsc naszego globu dalej pogrążone jest w pandemii, a wyludnione ulice wielu zachodnich miast sprawiają wrażenie, jakby świat znieruchomiał...
Elity w Kazachstanie prezydenta Tokajewa. Ewolucja czy konserwacja przeszłości?
Opublikowana w kwietniu tego roku lista 75- najbogatszych Kazachów Forbesa wskazuje na powolną, acz konsekwentną transformację w składzie elit biznesowych kraju.
Paweł JaskułaUmierający Mekong i polityczny impas – katastrofa ekologiczna z hydropolityką w tle
Kraje Półwyspu Indochińskiego borykają się z problemem pogarszającego się stanu rzeki Mekong, coraz śmielej ujmowanego przez naukowców i publicystów w kategoriach katastrofy ekologicznej. Wśród największych zagrożeń, obok zmian klimatu, wymienia się już istniejące oraz powstające elektrownie wodne w Chinach i Laosie. Przedsięwzięcia te pogłębiają regionalny spór o rzekę kluczową dla społeczności liczących dziesiątki milionów ludzi.
Jakub KamińskiAzjatech #212: Czy sztuczną inteligencję da się uregulować? Japonia podejmuje próby
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
W niniejszym opracowaniu podjęto próbę analizy przyczyn oraz skutków wzrostu ekonomiczno-politycznego zaangażowania Chińskiej Republiki Ludowej na terytorium Armenii i Azerbejdżanu.
Mariusz CiecierskiTydzień w Azji #257: Pakistan przed trudnymi wyborami
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #72: Nowoczesna infrastruktura ma ożywić chińską gospodarkę po kryzysie
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
List z Instytutu Adama w Jerozolimie
Ten list jest częścią naszej serii Głosy z Azji. Dzielimy naszą platformę z dr Uki Maroshek-Klarman, która pełni funkcję Dyrektora Wykonawczego w Instytucie Adama ds. Demokracji i Pokoju w Jerozolimie, w Izraelu.
Uki Maroshek-KlarmanAzjatech #131: Koniec targetowanych reklam w Chinach?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #140: Chiński TikTok na informacyjnej wojnie
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
„Miasto samowystarczalne” – rozmowa z Honoratą Grzesikowską – dyrektorem biura Guallart Architects
MSC: W sierpniu 2020 r. firma, w której jest od pięciu lat jest Pani dyrektorem biura – wygrała międzynarodowy „konkurs na projekt architektoniczny Xiong’an z cechami chińskimi, zgodnie z zasadą wysokiej jakości”. Zwycięstwo zapewnił Państwu projekt ”Miasto samowystarczalne”.
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji #150: Największa demokracja świata przed trudnym testem
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
“Gospoda Polska” Association in Harbin 1907-1947. Part One.
This is the first part of an article about Gospoda Polska, a Polish association in Harbin. It is an extraordinary account of the Polish diaspora that lived in Harbin before the Second World War. It was written by Jerzy Czajewski, and we are very grateful that he chose our think tank and foundation to publish his work.
Jerzy Czajewski