Boym na świecie

Refleksje o szczycie 16+1 w Budapeszcie

Tegoroczny szczyt krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Chin w Budapeszcie różnił się od poprzednich edycji na wielu poziomach — Chiny oraz Węgry prowadziły na nim bardzo aktywną politykę. Na forum biznesowym obecni byli jedynie Victor Orban i Li Keqiang – pozostałe głowy państw przebywały wtedy na zamku, gdzie odbywało się spotkanie premierów. Zaznaczmy, że w Rydze, […]

Instytut Boyma 11.12.2017

Tegoroczny szczyt krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Chin w Budapeszcie różnił się od poprzednich edycji na wielu poziomach — Chiny oraz Węgry prowadziły na nim bardzo aktywną politykę. Na forum biznesowym obecni byli jedynie Victor Orban i Li Keqiang – pozostałe głowy państw przebywały wtedy na zamku, gdzie odbywało się spotkanie premierów. Zaznaczmy, że w Rydze, jak i podczas poprzednich szczytów, wszystkie głowy państw EŚW pojawiały się na forum biznesowym. Decyzję tą można interpretować wielowymiarowo – najprawdopodobniej Węgrzy dążyli do przedstawiania się jako najbardziej aktywnego kraju spośród EŚW. Jednocześnie dali się poznać jako zdecydowani gracze w przestrzeni politycznej. Strona chińska również zdecydowała się na nowe zagrania.

Chiny:

  1. Podjęto decyzję o powołaniu rady naukowej związanej z 16+1 pod przewodnictwem Chińskiej Akademii Nauk Społecznych i prof. Kong Tianpinga. Warto przy tym zaznaczyć, że przy okazji szczycie w Rydze dzień wcześniej odbywało się forum think-tanków, dzięki czemu analitycy mogli wziąć nie tylko udział w forum eksperckim, ale również poświęcić kolejny dzień na spotkania podczas forum biznesowego, czy spotkania premierów. W tym roku forum akademickie odbyło się tydzień wcześniej (20 listopada), z tego też powodu niewielu ekspertów zdecydowało się na kolejny przylot, aby móc uczestniczyć we właściwym szczycie 16+1.
  2. Chiński bank ICBC zdecydował się zorganizować osobne wydarzenie poświęcone funduszowi Sino-CEE (projekt zainicjowano w 2015 roku w Suzhou, a jego powstanie ogłoszono podczas szczytu w Suzhou dwa lata temu)[1]. Reprezentujący Eximbank CEO Zoltán Urbán i prezes Sino-CEE Jiang Jianqing podpisali porozumienie o akcesji. Rząd Węgier zdecydował się wpłacić do funduszu 50 mln dolarów oraz kolejne 50 mln dolarów, jeśli funkcjonowanie w banku okaże się korzystne dla kraju. Polskę obiegła informacja o tym, że nie podjęliśmy decyzji o wstąpieniu do funduszu. Nie trzeba tego jednak odczytywać jako porażkę, ponieważ rozmowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego toczyły się od miesięcy, i widocznie wstąpienie do funduszu nie okazało się atrakcyjne. Warto jednak dodać, że informacje na ten temat są bardzo ograniczone i nie da się ich jednoznacznie ocenić. Co więcej, sami Węgrzy skarżyli się, że nie ma jasności co do relacji między funduszem a jurysdykcją europejską.

Brak wspólnej wizji jest jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed formatem współpracy 16+1. Za winnych tego stanu nie należy podawać jednak Chińczyków, to raczej szansa dla regionu na wypracowanie wspólnej strategii. Relacje z Państwem Środka jak w zwierciadle pokazują problemy strukturalne i społeczne krajów EŚW: brak silnych instytucji, nieudana prywatyzacja, brak wspólnej wizji rozwoju regionalnego, niezdrową konkurencję o względy chińskie, brak rozwiniętego kapitału społecznego, a wraz z tym ograniczoną liczbę stowarzyszeń czy fundacji, które w istotny sposób wspierałyby dialog i wypracowywały wspólne strategie.

W październiku odbyło się uroczyste otwarcie Sekretariatu ds. Morskich 16+1 w Warszawie, a powołanie tej jednostki odbyło się z inicjatywy MGMiŻŚ (od października tego roku funkcjonuje przy tym resorcie). Samo otwarcie sekretariatu, w którym uczestniczyli ministrowie transportu państw regionu, przypominało casting decydujący o tym, który kraj będzie w stanie uzyskać najwięcej chińskich inwestycji (lub też kredytów). Osobiście uważam, że nie była to wina polskich polityków, ale ogólnej bezsilności regionu, który uczestnicząc w niezdrowej konkurencji, daje się w łatwy sposób dzielić. Brak było wspólnej wizji rozwoju transportu morskiego, przeważały natomiast partykularne oferty szukające chińskiego wsparcia.

Obecnie do najnowszych sukcesów 16+1 należy zakupienie przez stronę chińską lotniska w Tiranie (wciąż niewiele jest na ten temat informacji w Polsce) oraz budowa mostu w Serbii. Chińczykom znacznie łatwiej jest wchodzić ze swoimi inwestycjami i udzielaniem kredytów na Bałkany, gdzie nie obowiązuje prawodawstwo UE (chociaż kraje te aktywnie starają się o akcesję do UE). Po szczycie ogłoszono pozytywną wiadomość: rozpoczęła się budowa odcinka na trasie Belgrad- Budapeszt. Od kilku lat sprawa budowy szybkiej kolei między Serbią a Węgrami stanowiła kość niezgody między UE, Serbią a Chinami. Roboty budowlane odkładane były w nieskończoność. Nie znając szczegółów umowy dotyczącej tej partykularnej inwestycji trudno wypowiadać się jednoznacznie na temat jej atrakcyjności i zasadności, warto jednak zaznaczyć, że dotychczasowa podróż między miastami potrafiła trwać ponad 8 godzin (połączenie Budapeszt- Novi Sad liczące 300 km trwało ponad 7 godzin). Rozbudowa infrastruktury w EŚW jest bardzo cenną propozycją ze strony Pekinu, natomiast to od naszego regionu należy decyzja o tym, czy zdecydujemy się wypracować wspólną wizję, czy może pozostaniemy malkontentami krytykującymi proponowane rozwiązania.

Interes Polski reprezentował również PAIH – wiceprezes Krzysztof Senger w imieniu Agencji zawarł umowę o strategicznym partnerstwie z chińską prowincją Hunan. Niestety żadne konkrety nie zostały podane, dlatego też trudno się domyślić, czy strategiczne partnerstwo faktycznie ma szansę za sprawą PAIH rozwinąć się faktycznie w pojawienie się w zaawansowanych technologicznie inwestycji.

Osoby chętne do zapoznania się z wyzwaniami stojącymi przed formatem 16+1 serdecznie zachęcam do zapoznania się z tekstem napisanym dla Institute of Social Policy and Development[2].

Zdjęcie: Pixabay

Przypisy:

[1] http://www.icbc.com.cn/icbc/en/newsupdates/icbc%20news/ChinaCentralandEasternEuropeanFundOfficiallyEstablishedduringRiga161Summit.htm

[2] http://isdp.eu/publication/161-cooperation-framework-china-cee/

Patrycja Pendrakowska

Założycielka i wiceprezes zarządu Instytutu Boyma oraz analityk polityki zagranicznej i gospodarki Chin. Z ramienia Instytutu zajmuje się relacjami UE-ASEAN w ramach projektu EANGAGE koordynowanego przez KAS Singapore oraz metodą Betzavta z Instytutem Adama na rzecz Pokoju i Demokracji w Jerozolimie. Jest jednym z członków założycieli rady biznesowej WICCI w Indiach-UE z siedzibą w Bombaju. Koordynowała także transkulturową grupę badawczą dot. Inicjatywy Pasa i Szlaku zorganizowaną przez Leadership Excellence Institute Zeppelin. Jest doktorantką na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, gdzie prowadzi badania nad filozofią polityczną w Chinach. Ukończyła studia licencjackie na Wydziale Sinologii, Socjologii i Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz posiada dwa tytuły magistra prawa finansowego oraz etnografii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.

czytaj więcej

Tydzień w Azji #318: Chińskie firmy nie czują strachu. Tak podbijają rynek samochodów nie tylko w Europie

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Debata: Trzy lata po werdykcie Stałego Trybunału Arbitrażowego dotyczącego Morza Południowochińskiego – jaka jest przyszłość akwenu?

Serdecznie zapraszamy na panel dyskusyjny pt. "Trzy lata po werdykcie Stałego Trybunału Arbitrażowego dotyczącego Morza Południowochińskiego - jaka jest przyszłość tego akwenu?" Partnerem wydarzenia jest Instytut Socjologii UW.

Ósmy król Rzymu. Xi Jinping z wizytą we Włoszech

Najważniejszą informacją mijającego miesiąca dotyczącą Azji była chińska wizyta w Europie.

Tydzień w Azji: Czy kolejny rok koreański film Minari zdominuje tegoroczne Oscary?

Rok 2020 był dla kinematografii południowokoreańskiej rokiem triumfu - po raz pierwszy koreański film zdobył tak wiele nagród - w tym najważniejszą nagrodę Oscara i to na dodatek w 4 kategoriach (...) Rok 2021, za sprawą filmu “Minari” zapowiada się równie ekscytująco dla kinematografii koreańskiej. 

Forbes: Chiny kopiują unijne rozwiązanie. Przełomowe zmiany na rynku gazu i ropy

(...) Wydzielenie systemu rurociągów do osobnej spółki jest najbardziej doniosłą reformą w chińskim sektorze energetycznym od dziesięcioleci. Jak może wpłynąć na krajową produkcję, z udziałem chińskich i zagranicznych inwestycji?

Spotkanie „Wpływ filozofii na współczesną Azję” na Uniwersytecie Warszawskim

Patrycja Pendrakowska opowie w swojej prelekcji o recepcji Hegla w Chinach.

Azjatech #160: Sankcje USA pomogły Chinom. Teraz mają zupełnie nową technologię

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #227: Indonezja chce stać hubem elektromobilności. Pomóc mają zwolnienia podatkowe

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #112: Militaria i gospodarka. USA pozyskują sojuszników do walki z Chinami

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #226: Księżyc zdobyty, teraz Słońce. Tak rośnie kolejna potęga kosmiczna

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #80: Czy wyobraźnia sztucznej inteligencji dorówna ludzkiej?

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #187: Chiny biorą się za chatboty. Chcą, by szanowały podstawowe zasady socjalizmu

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #128: Duma Indii. Ósma szczepionka na Covid

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Azja i reszta świata. Zmiany w siatce kooperantów amerykańskiego przemysłu odzieżowego

Pandemia, inflacja, polityki zapobiegania wykorzystywania pracy przymusowej wśród kooperantów oraz regulacje środowiskowe zmuszają firmy, także z USA, do przemyślenia strategii biznesowych.

Azjatech #242: Tajwan buduje własną sieć satelitów. W trosce o bezpieczeństwo

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Anna Grzywacz dla Third World Quarterly o polityce zagranicznej państw w kryzysie demokracji

W najnowszym wydaniu periodyku dr Anna Grzywacz dokonała analizy zmian w uprawianej polityce zagranicznej państw średnich (pod względem potencjału - middle powers), znajdujących się w kryzysie demokracji.

Konsekwencje zamachu Aum Shinrikyo w 1995 r. – kosze na śmieci, nadzór religii i 9/11

Trzęsienie ziemi w Kobe pochłonęło ponad 6 i pół tysiąca ofiar, a ponad 300 tysięcy pozostawiło bez dachu nad głową. Zamach terrorystyczny z użyciem sarinu w tokijskim metrze przeprowadzony przez Aum shinrikyo pozbawił życia dwunastu. Oba zdarzenia miały miejsce w 1995 roku. Mimo niewspółmierności w zniszczeniach, Haruki Murakami (2003) równo zestawia oba wydarzenia jako dwa kamienie milowe, które odcisnęły się na psychice ówczesnego Japończyka.

Tydzień w Azji #128: Chiny przykręcają śrubę prywatnym rafineriom

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Forbes: Czego nie wiemy o rewolcie w Kazachstanie?

Zamieszki w najbogatszym i jednocześnie dotychczas najbardziej stabilnym kraju Azji Środkowej były zaskakujące dla olbrzymiej większości ekspertów. Jeszcze dziwniejsze jest to, że po dwóch tygodniach od rozpoczęcia protestów tak mało wiadomo o powodach, przebiegu i skutkach kryzysu

Azjatech #231: Ważna zmiana w chińskim biznesie kosmicznym. Padł nowy rekord

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Instagram Instytutu Boyma znowu aktywny!

Oprócz dawki wartościowej wiedzy znajdą tam Państwo zdjęcia z Azji, relacje z wydarzeń w których uczestniczymy, informacje o nadchodzących nowościach i wiele więcej!

Azjatech #185: Adidas otwiera w Chinach stadion wykonany ze starych butów

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Już wkrótce: Targi China Homelife 2019

Już wkrótce, 29 maja 2019 roku, w Nadarzynie w hali PTAK Expo rozpoczną się największe w Europie Środkowo-Wschodniej targi: China Homelife 2019. Polska jako ważny punkt na planie Nowego Jedwabnego Szlaku stanowi dla Chińczyków istotne miejsce do nawiązywania relacji biznesowych.

Rok świni w Chinach pod znakiem ASF

Afrykański pomór świń (ASF) to choroba wirusowa, która jest przekleństwem każdego hodowcy trzody chlewnej. Chiny, kraj o najliczniejszym pogłowiu świń, mierzą się z ogromnym problemem -wirus rozprzestrzenia się w Państwie Środka w błyskawicznym tempie. Jakie będą tego skutki dla chińskiego rolnictwa i gospodarki? Co jeszcze czeka Chiny?