
Nowa książka B.R. Myersa reklamowana była pochlebną recenzją Christophera Hitchensa. Podobnie, jak słynny neoateista Myers znany jest ze swojego ostrego języka, stanowczych i kontrowersyjnych tez, błyskotliwych spostrzeżeń oraz świetnego pióra. Wszystko to w najlepszej odsłonie ukazuje najnowsza książka badacza Korei Północnej: North Korea’s juche myth.
Myers rozpoczyna swoją pracę, od krytyki innych ekspertów tematu. Zarzuca im niezrozumienie ideologii Korei Północnej, dogmatyczność oraz braki językowe. Dla Myersa najlepszym przykładem nieporozumienia w zachodnim dyskursie jest dżucze. Co więcej, mieszkający w Busan profesor uważa, że większość badaczy KRLD wpadła w sidła zastawione przez samych północnokoreańskich propagandystów.
Fasadowość idei dżucze nie będzie zaskoczeniem dla znawców twórczości Waldemara Dziaka, jednak Myers jest znacznie radykalniejszy w swoich tezach. Twierdzeniem wyjściowym książki jest fakt, że dżucze od początku było ideologią na eksport i nigdy nie miało żadnego znaczenia dla wewnętrznej polityki kraju. Myers wymienia dwie główne przyczyny takiego stanu rzeczy.
Po pierwsze, brak znajomości języka i historycznych uwarunkowań sprawił, że zewnętrzni badacze uznali dżucze za osobną doktrynę polityczną – i zrobili to, nawet zanim do takiego wniosku doszedł rząd KRLD. Myers uważa, że nie było żadnego powodu, by nie przetłumaczyć słowa dżucze czy idei dżucze (주체 사상) z koreańskiego na angielski. Gdyby eksperci od Korei Północnej od początku posługiwali się tłumaczeniem, mowa by była o „podmiocie” – w polskiej książce Najczystsza Rasa… przetłumaczono ten termin jako „przedmiot”, ale biorąc pod uwagę filozoficzne konotacje, lepszy faktycznie byłyby „podmiot”. Myers zresztą konsekwentnie w całej swojej książce pisze właśnie o myśli podmiotu. Nieporozumienie miało zaskoczyć samych Koreańczyków, którzy jednak wykorzystali je do swoich celów. Na zasadzie: „wierzą w dżucze? To dajmy im dżucze”.
Badacz przekonująco wskazuje też, że z powodu językowego nieporozumienia Koreańczycy do dziś nie do końca wiedzą jak odpowiedzieć na pytania pokroju: „czym jest podmiot?”. Swoją drogą nic dziwnego, że w dokumencie Propaganda games (2015, reż. Álvaro Longoria) północnokoreański oficjel na przytoczone pytanie, po chwili zadumy (na filozoficzne pytania nie odpowiada się od razu) mówi prosto: „rozejrzycie się dookoła”.
Drugą wskazaną przyczyną nieporozumień jest według Myersa brak rozróżnienia stopni propagandy. To, co pisze i publikuje się na stronie internetowej KCNA w wersji angielskiej, niekoniecznie ma pokrycie z tym, co reżim mówi swoim obywatelom. Myers dobitnie obnaża marzycielstwo lewicowych historyków i wnioski badaczy analizujących truistyczne i bełkotliwe prace Kim Ir Sena. Według profesora mówienie o uniwersalności i humanitarności w ideologii KRLD nie ma kompletnie sensu. To pułapka zastawiona na obcokrajowców pod łatką „dżucze”, mająca na celu uzyskanie przychylnej opinii dla reżimu na świecie. W wewnętrznej propagandzie te idee nie mają żadnego znaczenia. Dla Myersa mity dot. KRLD do tej pory zebrały kosztowne żniwo – m.in. wspierały naiwną, pełną złudzeń politykę wobec tego kraju. Odrzucenie błędnych wyobrażeń o ideologii Korei Północnej jest dla badacza kluczowe.
Fascynująca w książce jest historia etymologii terminu „dżucze” i zapewne niewiele osób zdaje sobie sprawę, że wywodzi się ona z filozofii kantowskiej. Ponadto zaskoczeniem dla niektórych może być fakt, że dżucze było powszechnie używanym pojęciem przez koreańskich nacjonalistów na początku XX wieku. Zaś w latach 60. częściej terminem tym posługiwał się lider Korei Południowej, Park Chung-hee. Pasjonujące są fragmenty o światowym ruchu idei dżucze, popularności idei w Afryce i Ameryce Południowej.
Praca Myersa nie tylko jest odkrywcza, ale i świetnie napisana. Tezy, które początkowo mogą wydawać się zaskakujące, są na kartach książki bardzo klarownie wyprowadzane i przekonujące. Pochodzący z RPA badacz nie stracił ostrego języka (choć to nic w porównaniu z jego felietonami), ale na szczęście książka zachowuje naukowy charakter. Ilość przypisów do źródeł koreańskich i biegłość Myersa w meandrach polityki północnokoreańskiej jest godna podziwu. Zaskakuje jedynie kilkukrotny brak spojrzenia na sprawę KRLD w szerszej perspektywie geopolitycznej – Myers dziwi się np. żonglerce w rozmowach Korei z Chinami i ZSRR, zupełnie nie wspominając o polityce Chruszczowa. Innym razem jest niezwykle spostrzegawczy – zwłaszcza opisując kontakty koreańsko-japońskie. Niektórych może też razić bezkompromisowość w formowaniu opinii. Myers nie dopuszcza opinii krytycznych wobec swoich prac, atakując nawet minimalnie polemizujących z nim recenzentów. A w debatach, podobnie jak Christophera Hitchens, jest bezlitosny.
Ta pasjonująca i prowokująca do dyskusji książka powinna znaleźć się nie tylko na półce każdego badacza KRLD, ale również każdego zainteresowanego świeżym spojrzeniem lub przedefiniowaniem swojego poglądu na Koreę Północną.

Roman Husarski Absolwent filmoznawstwa i studiów dalekowschodnich Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obecnie doktorant w Instytucie Religioznawstwa UJ. Przez dwa lata uczył się języka koreańskiego na uczelniach Hankuk i Jeonbuk w Korei Południowej. Autor książki "Kraj niespokojnego poranka. Pamięć i bunt w Korei Południowej". Jego obszar pracy naukowej obejmuje: politologię religii, mitotwórczy charakter kina, ideologię Korei Północnej oraz szeroko rozumianą koreanistykę. Pasjonat nauki języków obcych. Prowadzi bloga wloczykij.org.
czytaj więcej
Tydzień w Azji #231: Czy Japonii blisko do NATO?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Europejskie małe i średnie firmy powinny więcej eksportować
Co ciekawe to pogląd, który podzielają zarówno Komisja Europejska, jak i Węgry, które przewodzą w tym półroczu w Radzie Unii Europejskiej. Bruksela ma przygotować specjalną strategię dla unijnych MŚP w zakresie wsparcia ich eksportu.
Krzysztof ZalewskiPatrycja Pendrakowska dla Observer Research Foundation o sytuacji w Polsce w czasie pandemii
W swoim artykule Patrycja Pendrakowska opisuje najważniejsze wydarzenia w Polsce, towarzyszące pandemii koronawirusa.
Patrycja PendrakowskaTydzień w Azji #287: Świat szuka nowej Doliny Krzemowej. Te dwa kraje są w grze
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #62: Chiny na drodze do odebrania USA światowego przywództwa
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #187: Chiny biorą się za chatboty. Chcą, by szanowały podstawowe zasady socjalizmu
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Podsumowanie konferencji dotyczącej Morza Południowochińskiego w Hanoi
W Hanoi 6 i 7 listopada odbyła się XI edycja międzynarodowej konferencji „The 11th South China Sea International conference – Cooperation for Regional Security and Development”. (...) Jest to najważniejsze coroczne spotkanie oceniające sytuację na Morzu Południowochińskim - akwen przez który przepływa znaczna liczba towarów w handlu międzynarodowym.
Patrycja Pendrakowska“Nowa doktryna Pentagonu a środowisko geopolityczne Azji Wschodniej” – nagranie
24 czerwca 2019 roku odbył się organizowany przez Instytut Boyma wykład Pawła Behrendta pt. "Nowa doktryna Pentagonu a środowisko geopolityczne Azji Wschodniej”. Wszystkim gościom dziękujemy za przybycie.
Azjatech #50: Tadżykistan ma swój pomysł na walkę z COVID 19
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #178: Iran rozgrywa kryzysową kartę. Jest sporo do ugrania
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
W spójności siła – wywiad z ministrem Marcinem Przydaczem
"Współpraca - tak, obecność inwestycyjna - tak, ale raczej z pewną dozą ostrożności przy transferze technologii i w infrastrukturze krytycznej. Bezpieczeństwo Polski i UE powinno tutaj wyprzedzać myślenie o ewentualnych, choćby największych, zyskach gospodarczych..."
Program staży w Instytucie Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
Instytut Boyma uruchamia program staży dla studentów, wychodząc naprzeciw prośbom i oczekiwaniom związanym ze skromną ofertą staży finansowanych ze środków publicznych w ośrodkach analitycznych/centrach badawczych w Polsce.
RP: Guochao, czyli moda na chińskość
Po kilku dekadach zachłyśnięcia się kulturą materialną i wzorami Zachodu, obecnie w Państwie Środka popularność zyskuje „moda na chińskość”, zwana guochao lub China chick. Jak wykorzystać ten trend rynkowy?
Andrzej AndersTydzień w Azji #134: Czy amerykańscy giganci cyfrowi ugną się przed indyjskim rządem?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #216: Izrael i USA mogą zyskać mocnego konkurenta w produkcji dronów
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Kim Dzong UN i jego jointy. Czy marihuana faktycznie jest legalna w Korei Północnej?
Nieustannie jesteśmy karmieni różnymi sensacyjnymi wiadomościami z Korei Północnej. Nasz wewnętrzny krytycyzm w stosunku do oryginalnych newsów zazwyczaj jest osłabiony. Łatwiej nam zaakceptować absurdalne informacje w stosunku do reżimu, który określany jest jako „szalony”, a w dodatku wyjątkowo skutecznie próbujący izolować się od reszty świata. Niestety często nawet poważne platformy informacyjne powielają niesprawdzone i wątpliwe […]
Roman HusarskiRekrutacja do Szkoły Prawa i Gospodarki Chin na Wydziale Prawa i Administracji UW
Zachęcamy do aplikowania o przyjęcie do grona słuchaczy Szkoły Prawa i Gospodarki Chin WPiA UW. Jest to wyjątkowy roczny program, który pozwala na zdobycie podstawowej, interdyscyplinarnej wiedzy z zakresu chińskiego prawa, kultury, ekonomii i otoczenia biznesowego.
Indonezja jako promotor demokracji – spójność wizerunku
Artykuł jest polskojęzyczną i skróconą wersją artykułu: Democracy in Indonesian Strategic Narratives. A New Framework of Coherence Analysis, Journal of Current Southeast Asian Affairs 2020, no. 2.
Anna GrzywaczTydzień w Azji #306: USA mocno uderzyły w Chiny i Rosję. Decyzja zapadła, zanim zjawił się Trump
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #45: Koronawirus zmienia e-commerce. Oto lekcja z Państwa Środka
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Wpływ COVID-19 na rozwój technologii w Chinach
Od czasu ogłoszenia programu Made in China 2025 w maju 2015 roku, Chiny aspirują na pozycję światowego lidera w dziedzinie nowych technologii. Z ,,fabryki świata”, gdzie zlokalizowana jest ogromna część zakładów produkujących części i komponenty w globalnym łańcuchu dostaw, stają się promotorem innowacyjnych rozwiązań technologicznych. (...) Pojawienie się wirusa COVID-19 stało się motorem rozwoju w tej branży i przyczyniło się do powstania urządzeń i robotów, które do dziś pozostawały jedynie w sferze futurystycznych wizji.
Ewelina HoroszkiewiczLikwidacja kolonii polskiej na terenie Mandżurii (północno-wschodnich Chin)
Pani Łucja Drabczak - Polka urodzona w Harbinie, dzieciństwo spędziła w Chinach. Do Polski powróciła w wieku 10 lat. Jest autorką książki "Moje Chiny... Wspomnienia z dzieciństwa". Skontaktowała się z nami, aby przekazać wyjątkowe rodzinne wspomnienia związane z opuszczeniem Mandżurii w 1949 roku.
Tydzień w Azji #242: W Chinach tyka kolejna bomba, która może wywołać potężny kryzys
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Wyboista droga współpracy – Chiny eskalują napięcie w Azji Centralnej
Polityka ChRL wobec republik Azji Centralnej od wielu lat ukierunkowana jest na budowanie pozytywnych relacji, rozszerzanie współpracy w wielu obszarach i dbałość władz Państwa Środka o unikanie poczucia chińskiej dominacji wśród mieszkańców regionu...
Jerzy Olędzki