Publicystyka

Bambusowa dyplomacja w Warszawie: znaczenie wizyty premiera Wietnamu

75. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych, propozycja nawiązania strategicznego partnerstwa, prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej, a to wszystko na tle wizyty szefa wietnamskiego rządu w Warszawie.

Instytut Boyma 29.01.2025

flagi Wietnamu

75. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych, propozycja nawiązania strategicznego partnerstwa, prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej, a to wszystko na tle wizyty szefa wietnamskiego rządu w Warszawie.

Choć pozornie może się wydawać, że Wietnam i Polskę dzielą nie tylko różnice kulturowe, tysiące kilometrów, a także ustrój państw, to jednak kraje te zaskakująco wiele łączy. W zglobalizowanym świecie coraz istotniejsza staje się dywersyfikacja sojuszników. Wietnam doskonale o tym wie, a  wizyta wietnamskiego szefa rządu w Polsce zdaje się to potwierdzać. Oznacza ona także, że Wietnam postrzega Polskę jako jednego z  kluczowych partnerów w Europie Środkowo-Wschodniej.

Wietnam – kontekst historyczny, a relacje zagraniczne

Wietnam XX-stego wieku był krajem doświadczonym przez wojny oraz trudności gospodarcze, co do dziś ma wpływ na zagraniczna strategie tego państwa.  W XIX wieku był państwem podporządkowanym Francji, stanowiąc część Indochin Francuskich (współcześnie tereny Wietnamu, Kambodży i Laosu). Kolonialne rządy przekształciły kraj w gospodarkę eksploatacyjną, w której Wietnamczycy pracowali na francuskie interesy, jednocześnie tracąc prawa polityczne i społeczne. To doprowadziło do wzrostu ruchów niepodległościowych, które po II wojnie światowej przerodziły się w otwarty konflikt. Warto wspomnieć także o wątku okupacji japońskiej. Podczas II wojny światowej Francja utraciła kontrolę nad swoja kolonią na rzecz Japonii. Dominacja Japonii była wypadkową nie tylko imperialnej polityki tego państwa, ale także wydarzeń w Europie – nazistowskie Niemcy pokonały w maju 1940 roku Republikę Francji, jednocześnie tworząc pod ich protektoratem Państwo Francuskie ze stolicą w Vichy. Oznaczało to, że Francuzi musieli się dostosowywać się do nacisków sprzymierzonych Japonii oraz Niemiec, co doprowadziło do utraty kontroli Francji nad ich koloniami.

Po II wojnie światowej i przegranej Niemiec oraz Japonii, Francja postanowiła odzyskać swoje dawne terytorialne wpływy. Jednakże w tym samym czasie Ho Chi Minh, przywódca narodowego ruchu niepodległościowego, ogłosił niepodległość Wietnamu. Wojna z Francją trwała w latach 1946–1954. Ostatecznie, po klęsce w bitwie pod Dien Bien Phu w 1954 roku, Francuzi wycofali się z Wietnamu, kończąc swoją kolonialną dominację w regionie. Efektem klęski Francji między innymi stało się podpisanie porozumień genewskich, które tymczasowo podzieliły kraj wzdłuż 17. równoleżnika. Podział Wietnamu na Północ i Południe w 1954 roku był wynikiem nie tylko wojny kolonialnej z Francją, ale także zimnowojennej rywalizacji między ZSRR, a USA. Na północy powstała Demokratyczna Republika Wietnamu pod rządami Ho Chi Minha i komunistów wspieranych przez ZSRR i Chiny, a na południu utworzono Republikę Wietnamu pod patronatem USA i Francji, gdzie władzę objął prozachodni rząd Ngo Dinh Diema[1].

Podział miał być tymczasowy, a wkrótce miały odbyć się wybory, które zadecydowałyby o zjednoczeniu kraju. Jednak rząd w Sajgonie, wspierany przez USA, odmówił ich przeprowadzenia, obawiając się zwycięstwa Ho Chi Minha. To doprowadziło do narastających napięć i wybuchu wojny wietnamskiej (1955-1975), w której komunistyczna Północ dążyła do zjednoczenia kraju siłą, walcząc przeciwko siłom Południa i USA. Konflikt zakończył się dopiero w 1975 roku, gdy Północ ostatecznie odniosła zwycięstwo, zajmując Sajgon i tworząc Socjalistyczną Republikę Wietnamu.

Wojna wietnamska była nie tylko wewnętrznym konfliktem, ale także elementem globalnej rywalizacji między blokiem wschodnim, a zachodnim. Moskwa dostarczała Hanoi nowoczesny sprzęt wojskowy, doradców i pomoc gospodarczą, traktując Wietnam jako kluczowego sojusznika w Azji Południowo-Wschodniej. Chiny również udzielały znacznej pomocy, choć ich relacje z Wietnamem były bardziej skomplikowane, zwłaszcza po ochłodzeniu stosunków radziecko-chińskich w latach 60. W miarę trwania konfliktu wsparcie ZSRR dla Wietnamu stawało się coraz większe, co sprawiło, że Hanoi zbliżyło się bardziej do Moskwy niż Pekinu. Ten historyczny kontekst ma wciąż znaczenie. Warto zauważyć, że także obecnie aż 80% importowanej broni przez Wietnam pochodzi z Rosji. Choć obecnie Wietnam stara się o większą dywersyfikację w tej materii[2].

Po zakończeniu wojny rząd w Hanoi przyjął model gospodarki centralnie planowanej, wzorowany na sowieckim systemie. Doprowadziło to jednak wyłącznie do gospodarczej stagnacji, a sytuacja jeszcze się pogorszyła po wojnie chińsko-wietnamskiej w 1979 roku. Na początku lat 80. kraj borykał się z hiperinflacją, niedoborami żywności i izolacją międzynarodową. Dlatego władze w Hanoi zdecydowały się na przełomowe reformy znane jako reformy Doi Moi („odnowa”). Polegały one na stopniowym odejściu od gospodarki centralnie planowanej na rzecz elementów wolnorynkowych. Władze pozwoliły na rozwój sektora prywatnego, otworzyły Wietnam na inwestycje zagraniczne i umożliwiły rolnikom sprzedaż nadwyżek produkcji na wolnym rynku. Skutkiem tych zmian była dynamiczna poprawa sytuacji gospodarczej – Wietnam zaczął przyciągać zagraniczny kapitał, eksportować towary na rynki międzynarodowe i rozwijać nowe gałęzie przemysłu. Reformy Doi Moi zapoczątkowały okres szybkiego wzrostu gospodarczego, który trwa do dziś. Wietnam stał się jednym z najszybciej rozwijających się krajów Azji, wchodząc w XXI wiek jako ważny gracz na arenie międzynarodowej.

Kolejnym historycznie ważnym momentem dla Wietnamu stał się rozpad ZSRR w 1991 roku. Był to dla Wietnamu ogromny wstrząs polityczny i gospodarczy. Przez dekady Wietnam opierał swoją strategię rozwoju na bliskich relacjach ze Związkiem Radzieckim, który zapewniał mu pomoc wojskową, gospodarczą i dyplomatyczną. Kiedy jednak ZSRR przestał istnieć, Hanoi straciło swojego najważniejszego sojusznika i głównego sponsora. W obliczu kryzysu musiało poszukiwać nowych partnerów i dostosować swoją politykę zagraniczną do zmieniającej się geopolitycznej rzeczywistości.

Normalizacja relacji dyplomatycznych i początek bambusowej polityki

Fakt, że relacje wietnamsko-amerykańskie przez lata pozostawały bardzo skomplikowane nie powinien dziwić. Jednak po rozpadzie ZSRR Wietnam zaczął stopniowo zmieniać swoją politykę wobec Zachodu. W 2000 roku doszło do przełomowego wydarzenia – prezydent Bill Clinton złożył historyczną wizytę w Hanoi. Był on pierwszym amerykańskim prezydentem, który oficjalnie odwiedził Wietnam od czasu wycofania się wojsk amerykańskich z kraju w 1975 roku[3]. Otworzyło to drogę do współpracy handlowej i inwestycyjnej. W 2023 roku zaś oba państwa podpisały kompleksowe partnerstwo strategiczne, koncentrując się na wymianie gospodarczej, bezpieczeństwie regionalnym i współpracy wojskowej[4].

Jednocześnie Wietnam także unormował swoje relacje z Chinami. Kością niezgody między oboma rządami nie tylko była wojna chińsko-wietnamska z 1979 roku, ale także fakt, że Wietnam przez lata w gronie swych komunistycznych przyjaciół preferował swojego rosyjskiego ponad chińskiego partnera. Upadek ZSRR zmusił Hanoi do normalizacji stosunków z Chinami, co nastąpiło w 1991 roku[5]. Od tego czasu Chiny stały się jednym z najważniejszych partnerów handlowych Wietnamu. Jednakże warto pamiętać, że mimo intensywnych relacji gospodarczych wciąż istnieją poważne napięcia polityczne i terytorialne. Głównym punktem spornym stało się Morze Południowochińskie i roszczenia Chin do strategicznych archipelagu Spratly i wysp Paracelskich, które Wietnam uważa za swoje. Ponadto w ostatnich latach Hanoi zacieśniło współpracę wojskową z USA i krajami ASEAN, aby przeciwdziałać chińskiej ekspansji w tym regionie.

Dzięki strategicznym decyzjom Wietnamowi udało się wyjść z międzynarodowej izolacji i przekształcić się w jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek świata. Dziś kraj ten odgrywa kluczową rolę w Azji Południowo-Wschodniej oraz w organizacji ASEAN. Balansując między Chinami, a USA buduje silne relacje w regionie oraz otwiera się na nowe rynki.Taki rodzaj strategii w kontekście Wietnamu określa się mianem bambusowej polityki. Jest ona oparta na zasadzie elastyczności i niezależności. Podobnie jak bambus, który ma silne korzenie, ale elastyczne łodygi, Wietnam konsekwentnie dąży do zachowania suwerenności, unikając zaangażowania się w stałe sojusze militarne, jednocześnie rozwijając wielowymiarową dyplomację. Mimo sporów terytorialnych utrzymuje bliskie więzi gospodarcze z Chinami, zacieśnia współpracę z USA w zakresie handlu i bezpieczeństwa, nie stając się jednak formalnym sojusznikiem, a także aktywnie działa w ramach ASEAN, wzmacniając regionalny multilateralizm. Ta strategia pozwala Hanoi unikać otwartych konfrontacji, chronić swoje interesy i umacniać pozycję stabilnego, niezależnego gracza w dynamicznym środowisku międzynarodowym.

Jako przykład bambusowej polityki można także podać reakcję Wietnamu na  ukraińsko-rosyjską wojnę. Od początku rosyjskiej inwazji w 2022 roku Hanoi przyjęło neutralne stanowisko, unikając jednoznacznego potępienia Rosji. Wietnam konsekwentnie podkreśla zasady suwerenności, integralności terytorialnej i nieingerencji w sprawy wewnętrzne państw, ale jednocześnie nie poparło żadnej rezolucji ONZ potępiającej Moskwę[6]. Warto podkreślić, że Wietnam współpracuje również z Ukrainą, np. poprzez pomoc humanitarną i utrzymywanie relacji dyplomatycznych, co pokazuje balansowanie między obiema stronami[7].

Podobną strategię Wietnam przyjął wobec wojny między Hamasem, a Izraelem. Wzywa do deeskalacji, poszanowania prawa międzynarodowego, ale jednocześnie wciąż rozwija stosunki gospodarcze i technologiczne z Tel Awiwem (w 2023 roku oba państwa podpisały umowę o wolnym handlu). Z drugiej strony Wietnam jako państwo, które samo doświadczyło walki o niepodległość, wielokrotnie na forum ONZ Wietnam głosował w sposób sprzyjający Palestynie[8].

Zrozumienie roli jaką odgrywa bambusowa polityka jest także niezwykle istotne w kontekście pogłębiania relacji polsko-wietnamskich, zwłaszcza w obszarach dyplomacji, handlu oraz współpracy gospodarczej i obronnej, gdzie elastyczność i umiejętność balansowania między różnymi partnerami odgrywają kluczową rolę.

Polska na tle bambusowej polityki

Współpraca Wietnamu z Polską wpisuje się w jego strategię bambusowej polityki, która opiera się na dywersyfikacji partnerów oraz minimalizowaniu zależności od globalnych mocarstw. Dodatkowo oba kraje łączą istotne więzi historyczne, które stanowią solidną podstawę dla dalszego pogłębiania relacji.

Polska była jednym z pierwszych krajów, które uznały niepodległość Demokratycznej Republiki Wietnamu, proklamowanej przez Ho Chi Minha w 1945 roku. Oficjalne nawiązanie stosunków dyplomatycznych nastąpiło w 1950 roku, co zapoczątkowało wieloletnią współpracę polityczną, gospodarczą i kulturalną między oboma państwami. Ponadto po zakończeniu wojny Indochińskiej i podpisaniu porozumień genewskich w 1954 roku Polska została członkiem Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli, monitorującej zawieszenie broni w Wietnamie. Polska dostarczała także sprzęt wojskowy Wietnamowi Północnemu (m.in. pojazdy terenowe, karabiny, granatniki), a w okresie III RP zawarto liczne umowy w zakresie edukacji, obronności i gospodarki[9].

Warto pamiętać, że w okresie zimnej wojny Polska i Wietnam, jako kraje socjalistyczne, utrzymywały bliskie relacje. Polska udzielała Wietnamowi wsparcia technicznego i gospodarczego, szczególnie w latach odbudowy kraju po wojnie. W ramach wymiany akademickiej i zawodowej wielu wietnamskich studentów i pracowników przyjeżdżało do Polski, co przyczyniło się do trwałych więzi międzyludzkich i do dziś wpływa na pozytywne postrzeganie Polski w Wietnamie.

Po transformacji ustrojowej w Polsce i reformach gospodarczych Doi Moi w Wietnamie, współpraca między państwami nabrała nowego wymiaru. Wietnam stał się atrakcyjnym rynkiem dla polskich przedsiębiorców, a społeczność wietnamska w Polsce, która do dziś jest jedną z największych wietnamskich społeczności w Europie, odegrała istotną rolę w budowaniu relacji gospodarczych i kulturalnych. Niestety, temat ten ma również mniej przyjemne konotacje, ponieważ swego czasu w Polsce (a także w Czechach) głośno było o sprawie tzw. wietnamskiej mafii, której działalność budziła wiele kontrowersji i obaw[10]. Jednak na szczęście historia obecności Wietnamczyków w Polsce to przede wszystkim opowieść o pozytywnych aspektach migracji, integracji i wzajemnego przenikania kultur. Wietnamska społeczność na przestrzeni lat wniosła znaczący wkład w rozwój polskiego społeczeństwa, szczególnie w obszarze gastronomii, handlu i przedsiębiorczości. Współczesne wielkie miasta Polski, takie jak Warszawa, Wrocław czy Kraków, nie byłyby takie same bez charakterystycznych wietnamskich restauracji, barów z pysznym pho i banh mi, a także sklepików prowadzonych przez imigrantów z Wietnamu. Wietnamczycy w Polsce stworzyli silną i dobrze zorganizowaną diasporę, która nie tylko kultywuje własne tradycje, ale również aktywnie uczestniczy w życiu społecznym i gospodarczym kraju.

W XXI wieku relacje polsko-wietnamskie były wzmacniane poprzez wzajemne wizyty przywódców. W 2010 roku premier Donald Tusk odwiedził Wietnam, a w 2017 roku prezydent Andrzej Duda złożył wizytę w Hanoi. Zaś w tym roku, z okazji 75. rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych, premier Wietnamu Pham Minh Chính odwiedził Warszawę, podkreślając znaczenie strategicznej współpracy między oboma krajami[11].

Polska, jako członek Unii Europejskiej i jednocześnie kraj o wieloletnich historycznych więziach z Wietnamem, stanowi dla Hanoi atrakcyjnego partnera zarówno gospodarczo, jak i politycznie. Wietnam dąży do wzmocnienia współpracy handlowej, korzystając z dostępu do unijnego rynku, na co pozwala m.in. Umowa o Wolnym Handlu UE–Wietnam (EVFTA), w której Polska odgrywa istotną rolę. W tym kontekście należy zwrócić uwagę także na fakt, że Polska sprawuje obecnie prezydencję w Unii Europejskiej. Jednocześnie Warszawa może być dla Wietnamu ważnym ogniwem w transferze technologii, edukacji oraz nowoczesnych rozwiązań przemysłowych. Istotnym motywem pozostaje wydane przez UE ostrzeżenie dla Wietnamu w ramach walki z nieuregulowanymi połowami (IUU – Illegal, Unreported, and Unregulated fishing)[12]. Wietnam zapewne liczy na pomoc m.in. Polski w negocjacjach.

Warto także wziąć pod uwagę, że strategiczne partnerstwo z Polską pozwala Wietnamowi budować silniejsze relacje z Europą, równoważąc jednocześnie zależności od Chin i USA. Jednak Polska to nie jedyne państwo w Europie i na świecie, które premier Wietnamu odwiedził początkiem 2025 roku.

Premier PhAm Minh Chính wzmacnia relacje z Europą

Na dni od 15-23 stycznia 2025 roku przypadła nie tylko wizyta w Polsce. Premier Wietnamu odwiedził w tym czasie także Czechy oraz Szwajcarię. Podczas całej podróży w sumie wziął udział w ponad 30 spotkaniach, forach biznesowych i wizytach w instytucjach naukowych i kulturalnych[13], co tylko pokazuje skalę z jaką musi się Polska mierzyć chcąc uchodzić za istotnego partnera Wietnamu.

Podczas wizyty Wietnam i Polska wspólnie zadeklarowały dążenie do ustanowienia strategicznego partnerstwa, jednak to Czechy oficjalnie podniosły swoje relacje z Wietnamem do tego poziomu. Z kolei Szwajcaria i Wietnam ogłosiły nawiązanie kompleksowego partnerstwa, co stanowi istotny sukces dyplomatyczny dla Hanoi. Dla Polski to wyraźny sygnał do intensyfikacji współpracy z dynamicznie rozwijającym się partnerem, który cieszy się rosnącym zainteresowaniem na arenie międzynarodowej.

Warto mieć świadomość, że Wietnam przyciąga uwagę nie tylko Europy – premier Pham Minh Chính był również obecny na 55. Światowym Forum Ekonomicznym (WEF) w Davos, gdzie w ciągu ponad 30 godzin uczestniczył w pięciu kluczowych panelach dyskusyjnych, z czego aż trzy były poświęcone wyłącznie jego krajowi.

Wyzwania współczesnego Wietnamu – partner, który przechodzi dynamiczne zmiany?

Jako partner Wietnamu warto także pamiętać, że państwo to obecnie przechodzi znaczące przemiany polityczne. Od kilku lat kraj ten prowadzi intensywną kampanię antykorupcyjną, znaną jako „wypalanie pieca”, zainicjowaną przez zmarłego w lipcu 2024 sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Wietnamu (KPW), Nguyen Phu Tronga. Kampania ta doprowadziła do licznych dymisji i aresztowań wysokich rangą urzędników państwowych. Zapoczątkowana w 2016 roku miała na celu walkę z korupcją, jednakże miała też ukryty cel – umacnianie władzy Partii, podkreślając jej siłę i legitymizację. Kampania stała się swego rodzaju narzędziem do usuwania konkurencji politycznej. Co jest szczególnie istotne jeśli wziąć pod uwagę, że w 2026 roku szykuje się XIV Zjazd KPW.  Warto dodać, że „wypalanie pieca” stało się również powodem dwóch, bezprecedensowych rezygnacji prezydentów Nguyen Xuan Phuca (2023) i Vo Van Thuonga (2024).

Jednym z najbardziej znaczących skandali korupcyjnych nagłośniowych właśnie przez kampanię  „wypalania pieca” była sprawa Truong My Lan, założycielki i dyrektor generalnej Van Thinh Phat Group, jednej z największych firm deweloperskich w Wietnamie. W październiku 2022 roku została aresztowana pod zarzutem nielegalnego wydawania obligacji o wartości 12,5 miliarda dolarów amerykańskich w latach 2018 i 2019 oraz wykorzystania 916 fałszywych wniosków kredytowych do przywłaszczenia ponad 304 bilionów dongów (około 12,5 miliarda dolarów) z Saigon Joint Stock Commercial Bank (SCB), w którym posiadała ponad 90% udziałów. Proces rozpoczął się w marcu 2024 roku i zakończył się w kwietniu tego samego roku wyrokiem śmierci za defraudację. Był to największy skandal korupcyjny w historii Azji Południowo-Wschodniej. W grudniu 2024 roku sąd apelacyjny podtrzymał wyrok śmierci, ale zaoferował możliwość zamiany kary na dożywocie, jeśli Truong My Lan zwróci 11 miliardów dolarów, co stanowi trzy czwarte przywłaszczonej kwoty. Jej obrońca twierdzi, że jej majątek przekracza wymaganą kwotę, ale sprzedaż aktywów, zwłaszcza nieruchomości, wymaga czasu.

Skandale polityczne i korupcyjne, które przekreślają kariery dotychczas jednych z ważniejszych figur politycznych i biznesu, są szczególnie istotne w kontrze do nowej gwiazdy wietnamskiej polityki. To Lam, czyli były minister Bezpieczeństwa Publicznego, a obecnie nowy Sekretarz Partii stanowi kolejne wyzwanie z perspektywy potencjalnych politycznych partnerów Wietnamu. Obecny Sekretarz jest bowiem oceniany przez weiele środowisk międzynarodowych jako kontrowersyjna postać. Ponadto koncentracja władzy w rękach To Lama oraz potencjalne zaostrzenie klimatu politycznego mogą budzić obawy dotyczące stabilności politycznej i przestrzegania praw człowieka, co może wpływać na decyzje o współpracy międzynarodowej.

Wietnam – szansa dla Polski?

W 2025 roku Polska i Wietnam obchodzą 75. rocznicę nawiązania stosunków dyplomatycznych. Przyjazd premiera Wietnamu nie tylko był świetnym zwieńczeniem długiej współpracy obu państw, ale także okazją do odświeżenia stosunków dyplomatycznych.

Kluczowym tematem rozmów podczas wizyty stała się współpraca gospodarcza. Polska i Wietnam dostrzegają ogromny potencjał w zacieśnianiu relacji handlowych – zwłaszcza, że Warszawa podczas swojej prezydencji w Unii Europejskiej, może znacznie wesprzeć Hanoi w negocjacjach i wdrażaniu korzystnych umów. Polska natomiast widzi w Wietnamie strategicznego partnera w Azji Południowo-Wschodniej – zarówno pod względem eksportu, jak i możliwości inwestycyjnych. Warto także pamiętać, że Wietnam, który rozwija sektory nowoczesnych technologii, fintechu czy nawet półprzewodników, jest także atrakcyjnym partnerem dla polskich firm, szukających nowych rynków i możliwości ekspansji. Ponadto, dobre relacje z Wietnamem oferują dostęp do dynamicznie rozwijających się innych państw ASEAN. Wietnam może pełnić kluczową rolę w strategii Polski dotyczącej dywersyfikacji rynków eksportowych oraz zmniejszenia deficytu handlowego.

Polska i Wietnam mają długą historię przyjaznych stosunków, które ewoluowały od wsparcia dyplomatycznego i współpracy w bloku wschodnim po dynamiczny rozwój relacji handlowych i inwestycyjnych w XXI wieku. Oba kraje czerpią korzyści ze wzajemnej współpracy i mają przed sobą wiele możliwości dalszego zacieśniania partnerstwa, zarówno na poziomie gospodarczym, jak i politycznym.Wspólne działania w zakresie gospodarki, inwestycji, technologii i bezpieczeństwa mogą przynieść korzyści obu stronom, budując trwałe partnerstwo na kolejne dekady.

Zapowiedziana wizyta Donalda Tuska w Hanoi w najbliższych miesiącach może dodatkowo przyspieszyć rozwój stosunków polsko-wietnamskich i otworzyć nowe możliwości współpracy w nadchodzących latach. Jest to dobry sygnał dlatego, że w stosunkach z Wietnamem warto być partnerem proaktywnym.

Przypisy:

[1] Sudhir Kumar Singh, Colonialism, nationalism and Vietnam’s struggle for freedom, w “Proceedings of the

Indian History Congress”, nr 76, 2015, s. 622.

[2] Nikkei Asia, Vietnam seeks alternatives to Russian arms at defense expo, 2024,

https://asia.nikkei.com/Business/Aerospace-Defense-Industries/Vietnam-seeks-alternatives-to-Russian-arms-at-defense-expo

[3] ABC News, Clinton Makes Historic Visit to Vietnam, 2000, https://abcnews.go.com/International/story?id=82119&page=1

[4]CSIS, An Indispensable Upgrade: The U.S.-Vietnam Comprehensive Strategic Partnership, 2024

https://www.csis.org/analysis/indispensable-upgrade-us-vietnam-comprehensive-strategic-partnership

[5] The Wahington Post, China and Vietnam normalize relations, 1991, https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1991/11/06/china-and-vietnam-normalize-relations/8b90e568-cb51-44a3-9a84-90a515e29129/

[6] Fulcrum, Vietnam and the Russia-Ukraine War: Hanoi’s ‘Bamboo Diplomacy’ Pays Off but Challenges Remain, 2024, https://fulcrum.sg/vietnam-and-the-russia-ukraine-war-hanois-bamboo-diplomacy-pays-off-but-challenges-remain/

[7] Vietnam Plus, Vietnam pledges more contributions to UN humanitarian relief efforts, 2024, https://en.vietnamplus.vn/vietnam-pledges-more-contributions-to-un-humanitarian-relief-efforts-post306549.vnp

[8] Al Jazeera, Gaza war evokes Vietnam’s own struggle, past unity with Palestine, 2024,

https://www.aljazeera.com/features/longform/2024/3/30/gaza-war-reminds-vietnam-of-liberation-struggle-once-shared-with-palestine

[9]Serwis Rzeczpospolitej Polskiej, Polska w Wietnamie,  https://www.gov.pl/web/wietnam/relacje-dwustronne

[10] Rzeczpospolita, ABW kontra mafia z Wietnamu, 2011, https://www.rp.pl/sluzby/art6496101-abw-kontra-mafia-z-wietnamu

[11] Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, 75 lat stosunków polsko-wietnamskich, 2025,

https://www.gov.pl/web/premier/75-lat-stosunkow-polsko-wietnamskich

[12] EU Reporter, Komisja ostrzega Wietnam o niewystarczającym działaniu na rzecz zwalczania IllegalFishing, 2017, https://pl.eureporter.co/frontpage/2017/10/24/commission-warns-vietnam-over-insufficient-action-to-fight-illegalfishing/?utm_source=chatgpt.com

[13] Voice of Vietnam, PM Pham Minh Chinh’s working trip to Europe yields remarkable results,

2025, https://english.vov.vn/en/politics/diplomacy/pm-pham-minh-chinhs-working-trip-to-europe-yields-remarkable-results-post1150818.vov

Andżelika Serwatka

Ukończyła studia azjatyckie licencjackie oraz stosunki międzynarodowe magisterskie na Uniwersytecie Łódzkim. Brała udział w wielu projektach badawczych, m.in. w ramach modułu Jean Monnet "Europe as an Actor in Asia", podczas którego prezentowała wyniki swoich badań na Uniwersytecie Fulbrighta w Ho Chi Minh City, w projekcie "Transcultural Caravan" realizowanym przez Zeppelin University, a także w projekcie "Wietnam 2022" organizowanym przez Uniwersytet Łódzki. Jest członkinią Forum Młodych Dyplomatów, a obecnie angażuje się w działania dyplomatyczne w ramach stażu w Instytucie Polskim przy Ambasadzie RP w Nowym Delhi. Jej zainteresowania obejmują neokolonializm, ekologiczną antropologię, zrównoważony rozwój oraz relacje międzykulturowe. W zespole Boyma zajmuje się redakcją kwartalnika.

czytaj więcej

Tydzień w Azji #75: Japonia chce wspierać turystykę, ale plan blokują podejrzenia korupcyjne

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #193: Sprężone powietrze ma pomóc w rozwoju OZE w Chinach

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Ścieżki armeńskiej armii: przełomowe momenty w historii powstania, pozycja armii i wyzwania przed którymi dziś stoi

Na początku roku Siły Zbrojne Republiki Armenii świętowały kolejną rocznicę powstania, która datuje się dokładnie na 28 stycznia 1992 roku. Przez ostatnie 28 lat armia armeńska przeżyła różne momenty przełomowe, z których, można powiedzieć, że wyszła zwycięsko.

RP: Państwa Azji znoszą restrykcje dla podróżnych. Czy ułatwi to podróże biznesowe?

Planując podróż biznesową w 2023 r., szczególnie do Azji, wciąż musimy liczyć się z obowiązkami testów, opóźnieniami lotów, wysokimi cenami biletów i bagażu oraz długimi kolejkami na lotniskach, zarówno przy wylocie, jak i powrocie.

Azjatech #33: Kto ma najwięcej kamer monitoringu w przeliczeniu na mieszkańca?

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Krzysztof Zalewski panelistą w debacie Nowej Konfederacji „Dylemat indyjskiej potęgi: sojusz z Chinami czy USA?”

Krzysztof Zalewski uczestniczył w debacie zorganizowanej przez Dział Azjatycki Nowej Konfederacji.

Nowe otwarcie w Bangladeszu

„Drugi dzień zwycięstwa” - tak ustąpienie premierki Bangladeszu Sheikh Hasiny określił jej tymczasowy następca, Muhammad Yunus. Co stało za największą od ponad dziesięciolecia zmianą w banglijskiej polityce i jakie może mieć konsekwencje?

RP: Bartosz Łopiński: W międzynarodowym rozwoju firmy warto postawić na kulturę

- Korzystając z działania w różnych strefach czasowych możemy stworzyć ciągły proces pracy nad projektem: od wytwarzania oprogramowania, poprzez testowanie i poprawianie błędów - mówi Bartosz Łopiński, prezes Billennium

Azjatech #161: Chiny chcą stać się światowym supermocarstwem sztucznej inteligencji

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Nicolas Levi na konferencji Asian-European Forum 2021: Przyszłość Należy do Azji

22 kwietnia o godz. 14:15 analityk Instytutu Boyma Nicolas Levi, weźmie udział panelu dyskusyjnym “Przenikanie kultur, czyli jak Wschód łączy się z Zachodem. Globalizacja kultur dziś i perspektywy na przyszłość”.

Patrycja Pendrakowska z wykładem pt. „Chińska myśl polityczna: przeszłość i teraźniejszość”

Prezes naszej organizacji opowiedziała o ewolucji chińskiej myśli politycznej, okolicznościach jej rozwoju oraz istniejących w przeszłości jak i obecnie prądach dominujących w tej sferze.

Azjatech #69: Japonia będzie uczyć się cyfryzacji od Indii

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Forbes: Ryby, ropa i rozterki, czyli dziwne relacje rosyjsko-japońskie

Od grudnia ubiegłego roku rosyjskie jednostki zatrzymały sześć japońskich łodzi rybackich. Mimo napięć premier Shinzō Abe na pierwszy rzut oka zachowuje się nie jak polityk. Zamiast grać na nacjonalistycznej nucie, woli zachęcać japońskie firmy do inwestowania w rosyjski sektor energetyczny. O co chodzi w tym z pozoru dziwnym rosyjsko-japońskim tańcu?

Czy chińscy giganci płatności mobilnych zmienią Hongkong?

Hongkong powrócił do Chin w 1997 roku. Dla  goniącej za rozwojem ekonomicznym Chińskiej Republiki Ludowej był furtką do świata biznesu i handlu, wzorem nowoczesności. Dominował nad kontynentem nie tylko w kwestii rozwoju gospodarczego, ale także kulturowego. Zmęczone wydarzeniami poprzednich dekad Chiny  dopiero co zaczynały budować swoje współczesne dziedzictwo kulturowe, coś, co można by dzisiaj nazwać […]

RP: Co Kazachstan oferuje inwestorom z zagranicy?

W Kazachstanie stworzono 10 specjalnych stref ekonomicznych oraz 42 strefy przemysłowe, których specjalny status prawno-finansowy ma przyciągnąć zagranicznych inwestorów.

Azjatech #133: Ładowanie smartfona tylko raz w tygodniu? Innowacyjny projekt Samsunga i IBM

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #207: Kij baseballowy ze starego shinkansena robi furorę w Japonii

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #151: Niemcy mają utwardzić stanowisko wobec Rosji i Chin

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #42: Nowa (chińska) era blockchainu

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji: Bogini COVID-19, czyli indyjski sposób na koronawirusa

Masowe rozprzestrzenianie się koronawirusa sprawiło, że w wielu krajach trwa wyścig z czasem, którego zwieńczeniem ma być stworzenie szczepionki na tę chorobę. Bez niej wiele społeczności żyje w lęku przed pandemią i poszukuje odpowiedzi na kryzys, która odwołuje się do zamierzchłych praktyk i wierzeń.

Na marginesie koronawirusa. Co dalej z irańskim kryzysem narkotykowym?

Bezzębni mężczyźni zaciskający sznurkiem ramiona przed wstrzyknięciem heroiny, nieobecny wzrok bezdomnych dzieci i prostytutek oraz wszechobecne ubóstwo (...) Podobne widoki stały się codziennością w Iranie, który według szacunków Biura Narodów Zjednoczonych ds. narkotyków i przestępczości (UNODC) posiada dziś najwyższy na świecie odsetek uzależnionych od heroiny w populacji.

Park Geun-hye na krawędzi

Według magazynu Korean Times w ostatnią sobotę w Seulu został pobity kolejny rekord pod względem wielkości manifestacji w historii kraju – demonstrować miało aż 1,9 miliona osób. Ta ocena różni się od policyjnej, która oszacowała ilość protestujących na 270 000. Różnice w kalkulacji nie wzięły się przez przypadek. Emocje sięgają wyżyn. Celem manifestujących jest obecna […]

Wywiad z mec. Judytą Latymowicz. Na tym rynku nie ma jednej recepty na sukces. Cztery elementy decydują.

W Indiach w zależności od sektora różny jest maksymalny dozwolony udział własnościowy podmiotu zagranicznego. Niemniej obecnie w większości z nich polscy inwestorzy, w tym polskie spółki mogą mieć 100 proc. własności.

Tydzień w Azji #110: Decoupling z głową – USA szykują łańcuchy dostaw „wolnych od Chin”

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.