Wybory w Korei Południowej na początku maja 2017 roku zakończyły się wygraną Mun Jae-ina. Tak jak podczas poprzednich kampanii wyborczych, ku niezadowoleniu Kim Jong-una, Korea Północna nie była głównym wątkiem wyborów. Kandydaci skupiali uwagę wyborców na tematach ekonomicznych oraz skandalu politycznym byłej prezydent Korei Południowej Park Geun-hye. Nowy prezydent chce poddać reformie czebole i stworzyć pół miliona nowych miejsc pracy. Jednakże Mun Jae-in będzie musiał liczyć na wsparcie innych partii, gdyż jego ugrupowanie liczy 119 posłów spośród 299 posłów sejmu południowokoreańskiego. W kwestiach związanych z Koreą Północną prawdopodobnie przybrany będzie całkowicie inny rodzaj polityki, w porównaniu z poprzednikami.
Poprzedni prezydenci: Lee Myung-bak i Park Geun-hye
Lee Myung-bak dążył do wzmocnienia współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, Park Geun-hye chciała, żeby jej rządy były kojarzone z okresem nadziei i szczęścia dla swego narodu. Niestety mimo wysiłków obu prezydentów, nic z tego nie wyszło. Lee Myung-bak nie uzdrowił gospodarki, natomiast podczas jego kadencji pogorszyły się stosunki z Koreą Północną. Park z kolei kojarzy się z oszustwami, gdyż została oskarżona o współudział w procederze korupcyjnym, za co z resztą została aresztowana.
Uzdrowienie gospodarki narodowej, do której dąży Mun Jae-in, jest tylko mottem, które powtarza się od lat w Korei Południowej. Społeczeństwo południowokoreańskie zdaje sobie sprawę, że każdy kandydat na prezydenta powtarza te same hasła wyborcze. Jednakże już od 2010 roku widać wyraźnie, że wzrost gospodarczy tego kraju spowolnił, więc i cierpliwość narodu powoli się kończy.
Wysoki rachunek od Stanów
Mun Jae-in znajduje się w trudnej sytuacji. Po pierwsze funkcjonuje w układzie geopolitycznym, w którym rządzą nieobliczalni przywódcy – Donald Trup, Wladimir Putin, Kim Jong-un. Wydaje się więc słuszne, że nie chce, aby inne państwa mieszały się w sprawy między obiema Koreami. Dlatego uważam, że kiedy Mun Jae-in ogłasza chęć odcięcia się od Stanów Zjednoczonych, tym samym chce wyraźnie zaznaczyć, że nie będzie rozmawiał ze współpracownikami Trumpa. Jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę, że rachunek za system obronny THAAD (Terminal High Altitude Area Defense) ma być zapłacony nie wspólnie, jak było założone, lecz pokryty w stu procentach przez Koreę Południową. Program THAAD na razie został wstrzymany, co ucieszyło przywódców z Chin i Korei Północnej.
Wpływy ideologii Roh Moon-hyuna
Mun Jae-in to człowiek o zbliżonej ideologii do Roh Moo-hyuna, prezydenta Korei Południowej między 2003 a 2008 rokiem. Obecny prezydent jest przesiąknięty ideologią Roha, gdyż pracował dla niego przez długi czas. Mun, tak jak Roh, chce dążyć do normalizacji relacji z Koreą Północną oraz Japonią. Jeśli jednak społeczeństwo będzie kojarzyć Muna z Rohem, to ciężko mu będzie zyskać sympatię Koreańczyków, gdyż Roh nie był osobą cenioną i szanowaną. Między innymi dlatego, że został powiązany ze skandalem korupcyjnym, w którym głównym podejrzanym był jego starszy brat Roh Gun-Pyeong.
Sytuacja gospodarcza Korei Południowej
Problemy Muna nie kończą się na niebezpiecznym sąsiedzie z północny. Korea Południowa jest owszem dziesiątą potęgą ekonomiczną świata, jednak kraj boryka się z wysoką stopą bezrobocia wśród najmłodszych (aktualnie jest ono na poziomie 9%, a w latach 90. wynosiła 3-4%) oraz z dużym uzależnieniem od swojego eksportu, a więc i brakiem dynamiki rynku wewnętrznego. Kolejnym problemem, o którym rzadziej się wspomina, jest uzależnienie gospodarki od takich czeboli jak Samsung, który reprezentuję 15% wartości gospodarki Korei Południowej. Właśnie teraz rozpoczyna się sprawa sądowa przeciwko przywódcy Samsunga (w kontekście afery Park). Jeśli zostanie on zdymisjonowany, to po pierwsze pojawia się pytanie, kto go zastąpi, a po drugie kto weźmie odpowiedzialność za przyszłe inwestycje tej firmy. Rok temu kolos transportowy Hanjin Shipping zbankrutował, także pojawia się pytanie, kto będzie następny?
Wnioski
Mun Jae-in znajduje się w bardzo skomplikowanej sytuacji. Po pierwsze, został wybrany w gorącym okresie, gdyż wybory odbyły się nadzwyczajnie i były powiązane ze skandalem wokół pani prezydent Park Geun-hye. Inaczej mówiąc, Mun Jae-in ma niski kredyt zaufania. Po drugie, sytuacja gospodarcza w Korei Południowej nie polepszyła się od paru lat. Stopa bezrobocia wśród najmłodszych rośnie, zadłużenie rodzin również, a nie widać dynamiki we wzroście gospodarczym. Po trzecie, awanturnicze zachowanie władz północnokoreańskich nie zachęca firm zagranicznych do inwestowania w Korei Południowej, co za tym idzie do tworzenia miejsc pracy m.in. dla młodzieży. Po czwarte, zmiany w przywództwie partnerów Korei Południowej spowodowały, że nowa władza nie może czuć się pewnie, jeśli chodzi o relację z nowymi przywódcami. Korea Południowa znalazła się w zupełnie nowym otoczeniu.
Na koniec, chciałbym zasygnalizować polskiemu czytelnikowi pewną rzecz. Obojętnie kto rządzi w Korei Południowej, prezydenci tego państwa nie mogą korzystać ze statusu osoby wyjątkowej. Wszyscy obywatele Korei Południowej są równi. Czytelnik nie powinien być zdziwiony, że tak wysoko postawiona osoba jak Park Geun-hye trafiła do aresztu i właśnie odbywa się jej sprawa sądowa, w której akty oskarżenia liczą ponad 120 tysięcy stron. Prawo szybko zajmuje się sprawami wysoko postawionych ludzi. Dlatego polscy politycy posądzeni o malwersacje (zagraniczni również, jak na przykład Nicolas Sarkozy) nie mieliby szans, gdyby organy ścigania w naszym kraju były równie bezstronne jak te w Korei Południowej.
Nicolas Levi Analityk ds. Korei Północnej i Korei Południowej. Adiunkt w Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk. Autor 7 książek, ponad 20 artykułów naukowych, 50 raportów analitycznych związanych z Półwyspem Koreańskim, Polską i pokrewnymi zagadnieniami. Prowadzi wykłady na najlepszych uczelniach w Polsce i za granicą. Autor projektu analitycznego nkreports.com, dotyczącego spraw gospodarczych i politycznych Korei Północnej.
czytaj więcej
Azjatech #163: Chiny rzucają wyzwanie Boeingowi i Airbusowi
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #58: Koronawirus zmienia kulturę pracy w Japonii
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Państwa Azji znoszą restrykcje dla podróżnych. Czy ułatwi to podróże biznesowe?
Planując podróż biznesową w 2023 r., szczególnie do Azji, wciąż musimy liczyć się z obowiązkami testów, opóźnieniami lotów, wysokimi cenami biletów i bagażu oraz długimi kolejkami na lotniskach, zarówno przy wylocie, jak i powrocie.
Krzysztof ZalewskiProgram obejmował również udział w VIII Globalnym Forum Bezpieczeństwa Energetycznego w Pekinie oraz Warsztacie Zrównoważonego Rozwoju Korporacyjnego i Innowacyjnego Zarządzania w Szanghaju.
Zespół Instytutu BoymaTydzień w Azji #85: Indie mogą zdetronizować Chiny na rynku wartym 90 mld dol.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Krytyka Polityczna: Koniec świata przełożony na (trochę) później
Pamiętacie ten scenariusz? Ceny mieszkań rosną, ich kupno wydaje się żelazną inwestycją, więc buduje się ich coraz więcej, w sektorze nadyma się bańka, potem nagle pęka, wszyscy zostają z długami, a krach rozlewa się po całej gospodarce. W Chinach udało się go uniknąć o włos, ale na razie to tylko odroczenie kryzysu.
Krzysztof ZalewskiForbes: Społeczeństwo siwieje. Lepiej się przygotować, niż załamywać ręce
Nadchodzące dekady przeobrażą światowe miasta. W krótszej perspektywie zmiany będą spuścizną pandemii, natomiast w dłuższej – pokłosiem demografii. Trendów demograficznych prawdopodobnie nie odwrócimy, dlatego warto się zastanowić, jak przystosować otoczenie do starzejącego się społeczeństwa
Magdalena Sobańska-CwalinaTydzień w Azji #149: Litwa solą w oku Chin
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Okoliczności odejścia premiera Abe
O potencjalnej rezygnacji spekulowano jeszcze przed pierwszymi wizytami premiera w szpitalu, zwiastującymi jego odejście z powodu silnego nawrotu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego – choroby, która oficjalnie wymusiła na Abe rezygnację z premierostwa w 2007 roku.
Zespół Instytutu BoymaStyczniowa rebelia. Wydarzenia w Kazachstanie i reakcja na nie Rosji, Chin i państw Azji Centralnej
Po 30 latach od stworzenia państwowości, Kazachstan stał się areną wybuchu społecznych niepokojów, wewnętrznych starć, chaosu i politycznej destabilizacji. O ile jednak same społeczne protesty miały silne podłoże ekonomiczne i nie były dużym zaskoczeniem dla obserwatorów sytuacji w republice, o tyle już nagły wybuch przemocy - zwłaszcza atak na członków służb mundurowych, obiekty administracji publicznej, lotnisko i posterunki policji - zaskoczyły prawdopodobnie na równi władze państwa oraz ekspertów na świecie.
Jerzy OlędzkiRecenzja książki „Wielki renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje”
„Wielki Renesans” opowiada historię ChRL nie tylko chronologicznie, ale również spójnie łączy różne aspekty: gospodarcze, społeczne, polityczne i kulturalne. Opowiedzenie zawiłej historii Chin na kilku płaszczyznach to wyzwanie, któremu niewątpliwie sprostał autor.
Patrycja PendrakowskaRP: Gospodarcza rywalizacja Uzbekistanu z Kazachstanem. Kogo wybiorą inwestorzy?
Dotychczas pozycja Kazachstanu jak lidera napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Azji Centralnej nie podlegała dyskusji. Teraz jednak o inwestorów mocno zabiega też sąsiedni Uzbekistan. Oba kraje zaczynają na tym polu mocno rywalizować.
Jerzy OlędzkiAiluna Shamurzaeva Research Fellow Instytutu Boyma
Z radością ogłaszamy, że Ailuna Shamurzaeva została Research Fellow Instytutu Boyma i będzie współpracowała z naszym zespołem w maju i czerwcu 2022 r. Jej zainteresowania badawcze dotyczą ekonomii politycznej, badań nad migracją i handlu międzynarodowego.
RP: Kazachstan to nie tylko surowce, to również nowoczesne usługi finansowe
Mimo dynamicznego rozwoju gospodarczego Kazachstan wciąż jest postrzegany jako gospodarka oparta na wykorzystaniu surowców energetycznych i od pewnego czasu pierwiastków ziem rzadkich. Tymczasem gospodarka republiki rozwija się w sposób zbalansowany.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #275: Łagodzenie napięć czy narodziny giganta wolnego handlu?
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #216: Izrael i USA mogą zyskać mocnego konkurenta w produkcji dronów
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Indie – cyfrowy kolos zwalnia, prognozy w dół. Winne nie tylko parabanki
W ostatnich latach Indie należały do najszybciej rozwijających się państw globu. Kraj dokonał imponującego cyfrowego skoku. Czemu w ostatnich kwartałach znacznie spowolnił wzrost tej trzeciej wedle parytetu siły nabywczej i piątej w wartościach bezwzględnych gospodarki świata? I gdzie może tkwić jej siła, by przezwyciężyć obecne trudności?
Krzysztof ZalewskiEnergetyka, rolnictwo, infrastruktura. Kazachstan stawia na rozwój
Kazachstan jest uznawany za lidera „zielonej transformacji” w regionie Azji Centralnej i przedstawiany również w Europie jako przykład dynamicznych zmian proekologicznych i skutecznej polityki w tym zakresie.
Jerzy OlędzkiTydzień w Azji #218: Między Bliskim Wschodem a Rosją. Chiny prowadzą bardzo niebezpieczną grę
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Władze Tokio poinformowały, że spadła po raz pierwszy od 26 lat liczba mieszkańców japońskiej stolicy. Jako główna przyczyna takiego obrotu spraw wskazywana jest pandemia. Stała się ona katalizatorem zachodzących już od jakiegoś czasu zmiany w podejściu Japończyków do pracy i życia prywatnego
Paweł BehrendtDr Magdalena Sobańska-Cwalina przeprowadziła wywiad z Amal Isaevą. Opowiedziała ona m.in. o swoim udziale w procesie otwierania się Uzbekistanu na świat, o tym czemu warto odwiedzić ten środkowoazjatycki kraj, a także o podobieństwach i różnicach między Polską a Uzbekistanem
Magdalena Sobańska-CwalinaList z Instytutu Adama w Jerozolimie
Ten list jest częścią naszej serii Głosy z Azji. Dzielimy naszą platformę z dr Uki Maroshek-Klarman, która pełni funkcję Dyrektora Wykonawczego w Instytucie Adama ds. Demokracji i Pokoju w Jerozolimie, w Izraelu.
Uki Maroshek-KlarmanIndyjski Okrągły Stół: raport ze spotkania 9 marca
Przedstawiamy raport ze spotkania 9 marca: "Indyjski okrągły stół - wyzwania i szanse Polski na Subkontynencie". Raport powstał w oparciu o wnioski z dyskusji z przedstawicielami świata biznesu, administracji publicznej i think-tanków, którzy w niemal zgodnej opinii przedsiębiorców Subkontynent pozostaje obiecującym, lecz trudnym terenem dla polskich firm.