Indonezja

Światowy kryzys śmieciowy

Indonezja jest kolejnym krajem Azji, który przestaje przyjmować śmieci z bogatego „Zachodu”. Dotychczasowy globalny model gospodarki odpadami rozpada się. Bogate kraje nie radzą sobie z śmieciami, których coraz trudniej jest im pozbyć się za granicą. Jest to istotne wyzwanie dla Polski i samorządów lokalnych – pojawia się pokusa składowania toksycznych śmieci u nas.

Instytut Boyma 15.11.2019

W lipcu bieżącego roku w Indonezji miały miejsce dwa istotne wydarzenia, symptomatyczne dla jednego z największych wyzwań globalnych. W dniach 3 oraz 9 lipca Indonezja podjęła decyzję o odesłaniu odpowiednio 49 kontenerów zawierających toksyczne lub nieprzetwarzalne śmieci do krajów pochodzenia (USA, Francja, Niemcy, Hong Kong, Australia), a następnie 210 ton odpadów papierowych zanieczyszczonych nieprzetwarzalnymi śmieciami plastikowymi i elektronicznymi do Australii. Formalnie to decyzje lokalnych władz celnych, które wykryły nielegalną zawartość kontenerów, mają one jednak pełne poparcie Ministerstwa Środowiska Republiki Indonezji. 

Tym samym Indonezja jest kolejnym po Chinach, Malezji, Wietnamie i Tajlandii krajem, który przestaje (całkowicie lub częściowo) przyjmować odpady z  zagranicy. Często odpady te były bowiem toksycznymi śmieciami, choć formalnie zostały wyeksportowane do przewożenia.

Według raportu Verisk Maplecroft, globalnej firmy zajmującej się oceną ryzyka inwestycyjnego, współczesny świat produkuje rocznie 2,1 mld ton śmieci, z których jedynie 16% ulega przetworzeniu. W przeliczeniu na mieszkańca największe ilości odpadów wytwarzają USA (12% światowej produkcji) oraz kraje Europy Zachodniej, w tym Wielka Brytania, Francja, Niemcy czy Holandia. 

Olbrzymim wyzwaniem pozostaje kwestia bezpiecznego przechowania lub przetworzenia śmieci w sposób niezagrażający środowisku. Teoretycznie śmieci powinny być poddawane recyklingowi. Jednak nawet będące światowym liderem Niemcy przetwarzają jedynie 68% odpadów. W wypadku USA odsetek ten wynosi tylko 35%. 

Do niedawna większość śmieci trafiała głównie do Chin. Wedle deklaracji był to plastik, przetwarzany w Państwie Środka na nowe produkty i opakowania dla „fabryki świata”. Pozwalało to Zachodowi utrzymywać wysoką konsumpcję, a jednocześnie podtrzymywać wizerunek ekologiczności i zrównoważenia. Plastik, nie mówiąc już o niektórych innych odpadach, jest jednak trudny do przetworzenia. Wysokie koszty w połączeniu ze sprzeciwem społeczności lokalnych wobec zakładów przetwarzania lub choćby spalarni sprzyjały „eksportowi problemu”. W ChRL jednak okazywało się, że „surowiec wtórny” w praktyce jest śmieciem, zaś Chiny stawały się śmietnikiem świata.

Sytuacja uległa drastycznej zmianie w grudniu 2017 r. kiedy władze Chińskiej Republiki Ludowej ogłosiły, że już od 1 stycznia 2018 r. zakazują wwożenia na teren kraju odpadów. Spowodowało to olbrzymi napływ śmieci do krajów Azji Południowo Wschodniej – np. w 2018 r. do Indonezji wysłano ponad 320 tys. ton plastiku (wobec niespełna 129 tys. ton rok wcześniej). Olbrzymie wzrosty zanotowano też w Wietnamie i Malezji. 

Już w połowie 2018 r. zaczęły pojawiać się ograniczenia i zakazy dotyczące importu plastiku oraz śmieci elektronicznych w Wietnamie, Malezji i częściowo w Tajlandii. Również Indonezja, która nie zakazała całkowicie importu surowców wtórnych, zaczęła ograniczać wydawanie licencji oraz dokonywać inspekcji wszystkich importowanych kontenerów. W wypadku naruszeń rozpoczęto odsyłanie śmieci do krajów pochodzenia. W maju br. po dłuższych sporach zawrócono z Filipin do Kanady 69 kontenerów śmieci (ok. 2500 ton). W tym samym miesiącu Malezja odesłała 450 ton odpadów do sześciu różnych krajów. Na początku lipca podobne działania podjęła wspomniana powyżej Indonezja.

Zakazy przyjmowania odpadów będą rozszerzane i obejmować będą kolejne kraje. Problem, co zrobić ze śmieciami z USA czy Europy, będzie narastał. W ramach Unii Europejskiej Polska (wraz z innymi krajami tzw. „Nowej Europy”) jest szczególnie narażona na nielegalny przywóz śmieci. Najwięksi europejscy eksporterzy – Niemcy, Francja i Holandia – są niedaleko, a wspólny rynek utrudnia kontrolę pochodzenia odpadów, szczególnie jak już znajdą się na terenie kraju. Wszyscy pamiętamy serię pożarów składowisk odpadów w początku 2018 r. Niestety możemy spodziewać się, że sytuacja może się powtórzyć. Napływ śmieci jest wyzwaniem, z którym Polskie władze centralne i lokalne już się borykają, i niestety w niedługiej przyszłości sytuacja nadal może być trudna.

Andrzej Anders

Analityk Instytutu Boyma, w ramach którego pisze o Chinach i Azji Południowo-Wschodniej, gdzie mieszkał i pracował. Doktor historii, magister stosunków międzynarodowych, wykładowca akademicki, autor książek i artykułów. Koordynował współpracę z Chinami w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Łódzkiego. Miłośnik i nauczyciel chińskiej sztuki parzenia herbaty.

czytaj więcej

Tydzień w Azji #149: Litwa solą w oku Chin

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Armenia: Trwa instytucjonalna walka z korupcją

Po aksamitnej rewolucji 2018 roku nowa władza Armenii podjęła kroki i działania, by zwalczyć korupcję, która przez kilkadziesiąt lat zakorzeniona była w sferze instytucjonalnej i w sferze społecznej. W celu pełnego przeciwdziałania występowaniu takiej patologii w państwie Zgromadzenie Narodowe opracowało nową strategię na lata 2019-22 (...)

Azjatech #40: Pionowe lasy w mieście pomogą w walce ze smogiem?

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Współczesna joga: innowacja czy sprzeniewierzenie tradycyjnej indyjskiej wiedzy przez Zachód?

 „Świat opanowała jogomania” - z tym stwierdzeniem nie sposób polemizować, gdy wokół nieustannie pojawiają się nowe szkoły i coraz bardziej nowatorskie metody ćwiczeń jogi

Azjatech #225: Japonia bierze się za media społecznościowe

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Guochao, czyli moda na chińskość

Po kilku dekadach zachłyśnięcia się kulturą materialną i wzorami Zachodu, obecnie w Państwie Środka popularność zyskuje „moda na chińskość”, zwana guochao lub China chick. Jak wykorzystać ten trend rynkowy?

Davkhar deel a wolność mongolskich mediów w kontekście wyborów

Ostatnie lata były dla Mongolii czasem ciągłych intensywnych prób na wielu frontach. Wciąż nowe rozczarowania ekonomiczne (spadek wzrostu PKB z ok. 18% w 2013 r. do ok. 2% w 2015 r., przeciągające się negocjacje w sprawie Oyu Tolgoi, problemy finansowe Tavantolgoi), kontrowersyjne tematy społeczno-polityczne (sprawa „Prawa o długiej nazwie”, skazanie aktywisty ekologicznego Tsetsgee Mönkhbayara, protesty […]

Umowa UE-Chiny o inwestycjach (CAI) – analiza pozycji inwestora, technologii, pracy i środowiska

Po tym jak w grudniu 2020 ogłoszono, iż Chiny i UE osiągnęły porozumienie co do zasadniczych kwestii umowy UE-Chiny o inwestycjach 22 stycznia 2021 Komisja Europejska opublikowała projekt CAI. Jest to efekt długich i trudnych prac nad umową których wczesne początki sięgają 2012, a które na dobre rozpoczęły się w 2013.

Azjatech #233: Chiny przegrały z USA bitwę o TikToka, ale to nie koniec wojny

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Kwartalnik Boyma – nr 3 (9) /2021

Oddajemy do rąk naszych Czytelników i Czytelniczek trzecie w 2021 r. wydanie „Kwartalnika Boyma”. Podjęliśmy w nim m.in. tematykę sytuacji kobiet w Azji, polityk klimatycznych, chińskiej demografii i systemu zaufania społecznego.

Forbes: Australijskie wybory. Wątpliwy prezent na platynowy jubileusz Elżbiety II

Nowy rząd lewicy na antypodach obiecuje wiele zmian. Nieco niespodziewanie i tylnymi drzwiami wróciła jednak zapomniana sprawa ustroju: czy Australia stanie się republiką?

Jak narracje strategiczne wpływają na ocenę polityki?

(Subiektywny) przegląd wybranych artykułów badawczych dotyczących stosunków międzynarodowych w regionie Azji i Pacyfiku publikowanych w wiodących czasopismach naukowych.

Tydzień w Azji #336: Powstanie alternatywa dla dolara? Nowy Bank Rozwoju ma coraz więcej członków

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Forbes: Kto i za ile tworzy rynek fitness w Indiach

Joga czy tradycyjna medycyna ajurwedyjska cieszą się ogromną popularnością w Indiach i na całym świecie. Obecnie tradycyjne praktyki i ćwiczenia wzajemnie przenikają się z nowoczesnymi, tworząc podwaliny pod prężnie rozwijający się sektor fitness

Forbes: O jedną platformę wiertniczą za daleko. Rosyjski Rosnieft pod ścianą

Sankcje nałożone na Rosję po aneksji Krymu w 2014 roku spowodowały, że Kreml musiał zrewidować kierunki gospodarczej ekspansji. Silniej postawił na współpracę z krajami azjatyckimi. Teraz jednak przekonuje się na własnej skórze, co oznacza chińska dominacja na azjatyckim rynku energii.

Tydzień w Azji #114: Aleksander Kwaśniewski tworzy nam dobry, gospodarczy klimat w Uzbekistanie

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #200: Restart 9. największego państwa świata to zła wiadomość dla Rosji

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #304: Nowa ziemia obiecana dla polskich firm. Pierwsi śmiałkowie już tam są

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Roman Husarski dla Tygodnika Powszechnego: „Śmierć feministy”

"Jeden z najważniejszych polityków Korei Południowej, do tego ikona walki o prawa człowieka i równouprawnienie kobiet, niespodziewanie odbiera sobie życie. A w tle są oskarżenia spod znaku #MeToo."

Tydzień w Azji #244: Izrael czy Hamas? Te kraje bardzo starają się nie potępić żadnej ze stron

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #204: Kazachstan wymyka się Rosji, a my możemy to wykorzystać

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Wielka rocznica, której nie będzie?

Urodziła się w Warszawie 17 września 1823 r. Zmarła 38 lat później w rodzinnym mieście. Tekla z Bądarzewskich Baranowska była jedną z nielicznych kobiet jej epoki, która mimo społecznych ograniczeń potrafiła podbić świat swoją twórczością.

Tydzień w Azji #68: Uzbekistan chce wyjść z zamknięcia

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Uzbekistan włączony do GSP Plus. To szansa dla polskich firm

W kwietniu br. Uzbekistan włączono do grona państw korzystających z preferencji taryfowych w dostępie do wspólnego europejskiego rynku w ramach tzw. GSP Plus. Dzięki temu zwiększa się liczba towarów, które można importować z tego kraju do UE bez ceł, z dotychczasowych 3 tys. do 6,2 tys.