16 kwietnia premier Shinzo Abe rozszerzył wprowadzony 7 kwietnia stan zagrożenia z siedmiu najludniejszych prefektur (Tokio, Osaki oraz pięciu innych) na całą Japonię. Aby stan zagrożenia zakończył się planowo 6 maja, wprowadzone środki społecznego dystansu powinny ograniczyć społeczne interakcje o 70% i spłaszczyć krzywą zachorowań.
W całej Japonii liczba osób zakażonych wirusem Covid-19 przekroczyła 9 tysięcy przy 90 tys. przeprowadzonych testów. Dla porównania, w niemal 2.5 raza mniej zaludnionej Korei Południowej liczba zakażonych wyniosła 10 tys. osób przy 500 tys. przeprowadzonych testach. W zależności od prefektury, od 50% do 77% przypadków odnotowanych zakażeń pozostaje bez ustalonego źródła. Niska częstotliwość wykonywanych testów, jak i późna reakcja japońskiego, rządu spotkała się z krytyką opinii publicznej. Według symulacji eksperckiego zespołu prowadzonego przez prof. Hiroshiego Nishinurę z Uniwersytetu w Hokkaido, bez podjęcia odpowiednich środków zapobiegawczych, życie może stracić ponad 420,000 mieszkańców wysp.
Zanim stan zagrożenia został rozszerzony na całą Japonię, poszczególne prefektury indywidualnie zwracały się z prośbą o nadanie im odpowiedniego stanu, by mogły efektywniej walczyć z epidemią – dwie prefektury wprowadziły stan zagrożenia przed deklaracją rządu, chociaż nie miał on podstawy prawnej. Specjalny stan nadaje gubernatorom prefektur prawną możliwość wprowadzenia ograniczeń w organizacji życia publicznego: zamknięcia szkół, ograniczenie z korzystania lub tymczasowego zamknięcia kin oraz innych miejsc charakterystycznych dla dużych zgromadzenia. Stan zagrożenia uprawnia również regionalne władze do przywłaszczenia prywatnej własności – budynków i ziem – w celu świadczenia opieki lekarskiej.
Stan zagrożenia nie umożliwia jednak karania za nieprzestrzeganie zaleceń rządu ani wprowadzenia zakazu handlu. Nie przewiduje również zakazu przemieszczania się wewnątrz kraju – japońskie lotniska pozostają otwarte, a linie kolejowe kursują bez zmian. Powojenna konstytucja, proklamowana gdy w japońskiej pamięci łamanie praw człowieka z okresu II wojny światowej były cały czas świeże, gwarantuje szeroką ochronę praw obywatelskich, co uniemożliwia gwałtowną ingerencję w organizację życia społecznego.
Swoistym japońskim odbiciem pojedynku prezydenta Donalda Trumpa i gubernatora Nowego Jorku Andrewa Cuomo o sposób walki z epidemią jest spór między premierem Shinzo Abe a gubernatorką Tokio Koike Yuriko. Centrala wywierała presję na tokijskim zarządzie, by środki zapobiegawcze jak najmniej ingerowały w gospodarkę, podczas gdy gubernatorka stolicy naciskała na jak najszybsze ogłoszenie stanu zagrożenia.
W oczach opinii publicznej wersja „soft” premiera Shinzo Abe nie cieszy się uznaniem – według wyników ankiety telefonicznej opublikowanych 13 marca przez japońską agencję informacyjną Kyodo, 80% Japończyków uważa, iż stan zagrożenia został wprowadzony zbyt późno. Dodatkowo, społeczne poparcie dla rządu Abe spadło o 5.1 punktu procentowego w porównaniu z końcem marca.
Innym zapalnym punktem krytyki był nieudany filmik opublikowany na twitterze, w którym premier pokazuje w jaki sposób spędza kwarantannę – czytając książki, głaszcząc psa i popijając herbatę. Tweet został szybko sparodiowany, a gazety ironicznie nazwały premiera „Arystokratą Abe”, ukazując go jako tracącego kontakt z życiem zwykłego obywatela. Również ogromny projekt dostarczenia dwóch wielorazowych, materiałowych masek do każdego mieszkańca, prześmiewczo nazwany „Abenomask”, spotkał się z krytyką jako nieprzemyślany i wyrzucający w błoto pieniądze podatników.
Natomiast eksperci przewidują, iż wprowadzenie stanu zagrożenia w połączeniu z dramatycznym spadkiem wpływów z turystyki oraz przełożeniem Igrzysk Olimpijskich, będzie dotkliwym ciosem dla japońskiej gospodarki na skraju recesji. Ceny sklepów w priorytetowych dzielnicach Tokio i Osaki, niewzruszone od dekad, w ostatnich tygodniach spadły o ponad 30%, wzbudzając zainteresowanie inwestorów z Hongkongu. Istnieje obawa, iż output gospodarki w obecnym kwartale spadnie o ponad 20%.
By przeciwdziałać negatywnym skutkom walki z epidemią, rząd premiera Abe zaaprobował ekonomiczny pakiet ratunkowy opiewający na sumę 108 bilionów yenów (ok. 4 bilionów zł). W skład pakietu wchodzą m.in. transfer pieniężny na 300,000 yenów (ok. 12 tyś. zł) dla najbardziej poszkodowanych gospodarstw domowych, dofinansowania do 2 mln yenów (ok. 80 tys. zł) dla małych i średnich firm, których dochody spadły o ponad połowę oraz całkowite zwolnienie biznesów, których sprzedaż spadła o ponad połowę m.in. z podatku konsumpcyjnego oraz podatku od nieruchomości. Dodatkowo, wraz z rozszerzeniem stanu zagrożenia na całą Japonię, premier Abe zapowiedział dodatkowy transfer pieniężny na 100 tys. yenów (ok. 4 tys. zł) dla każdego obywatela. W zależności od stopnia kontroli epidemii, decyzja o dalszym przedłużeniu stanu zagrożenia lub jego wycofaniu, zostanie podjęta 6 maja.
Karolina Zdanowicz Ekspert ds. Japonii. Studentka drugiego stopnia filologii japońskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2018/2019 odbyła roczne stypendium rządowe MEXT na Nara Joshi Daigaku w Japonii. Do jej głównych zainteresowań badawczych należą powojenne kino japońskie oraz współczesna kultura masowa.
Więcej informacji na temat: newslettera, polityki prywatności serwisu
czytaj więcej
Beyond Grey Hulls: Europe’s Role in “Crowdsourcing” Maritime Domain Awareness in the South China Sea
If developments observed in the South China Sea over the recent months are of any indication, it simply means that the situation has worsened. China’s continued aggression towards its neighbors – the Philippines and Vietnam in particular, has continued unabated.
Collin KohRP: Zachowania konsumenckie w Korei Południowej – do zakupów potrzebny jest i nos
Konsumpcja stanowi ważną część życia Koreańczyków. W ten sposób podkreśla się status oraz przynależność do grup społecznych. Warto przyjrzeć się istotnym, a nie zawsze znanym u nas, zachowaniom konsumenckim. Ułatwi to orientację na tamtejszym rynku.
Andrzej PieniakJoga jako soft power Indii: Od tradycji do instrumentu polityki międzynarodowej
Joga, stanowiąca swoisty wymiar indyjskiego ducha, obecnie stała się istotnym narzędziem dyplomacji kulturalnej Indii do wzmacniania pozycji kraju na arenie międzynarodowej.
Magdalena RybczyńskaProgram staży w Instytucie Studiów Azjatyckich i Globalnych im. Michała Boyma
Instytut Boyma uruchamia program staży dla studentów, wychodząc naprzeciw prośbom i oczekiwaniom związanym ze skromną ofertą staży finansowanych ze środków publicznych w ośrodkach analitycznych/centrach badawczych w Polsce.
Chińska aktywność na rynku wydobywczym w Nigerii
Jednym z ważniejszych źródeł ropy dla Państwa Środka w Afryce jest Nigeria, od lat znajdująca się w afrykańskiej czołówce państw eksportujących ten surowiec. Inwestycje prowadzone w Nigerii przez zagraniczne koncerny, niekoniecznie tylko chińskie, ale także brytyjskie i włoskie, są jednak w wielu przypadkach oceniane przez miejscowe organizacje pozarządowe jako kontrowersyjne.
Patrycja PendrakowskaPolish-Macanese Artist Duo Presents New Works in Lisbon
Artist couple Marta Stanisława Sala (Poland) and Cheong Kin Man (Macau) will present their latest works in the exhibition “The Wondersome and Peculiar Voyages of Cheong Kin Man, Marta Stanisława Sala and Deborah Uhde”, on view at the Macau Museum of the Macau Scientific and Cultural Centre (CCCM) in Lisbon, from 5 June to 17 August 2025.
Tydzień w Azji #282: Chińczycy szykują się na Trumpa 2.0. Będą duże zmiany
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #280: Putin dostał sygnał, którego nie można przeoczyć. Od potężnego przyjaciela
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Współpraca Instytutu Boyma z Forbes Polska
Analitycy Instytutu Boyma od niedawna mają przyjemność współpracować z redakcją polskiego wydania magazynu Forbes. Poniżej prezentujemy listę naszych artykułów.
Tydzień w Azji #299: Tajwan poczuł presję Trumpa. Wydatki na obronność muszą wzrosnąć
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Instytut Boyma partnerem merytorycznym Igrzysk Wolności
W ramach panelu "Chińskie stulecie w Azji? Jakiej polityki azjatyckiej potrzebuje Polska", objętego naszą merytoryczną opieką, udział wzięło dwoje członków Instytutu Boyma.
The strategic imperatives driving ASEAN-EU free trade talks: colliding values as an obstacle
Recently revived talks aimed at the conclusion of an inter-regional free trade agreement between the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) and the European Union (EU) are driven by strategic imperatives of both regions.
Robin RamcharanTydzień w Azji #151: Niemcy mają utwardzić stanowisko wobec Rosji i Chin
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #18: Chińczycy stworzyli najbardziej zaawansowaną aplikację do tzw. „deepfake”
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #142: Polskie firmy celują w Azję Centralną. Pandemia im nie przeszkadza
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Jak narracje strategiczne wpływają na ocenę polityki?
(Subiektywny) przegląd wybranych artykułów badawczych dotyczących stosunków międzynarodowych w regionie Azji i Pacyfiku publikowanych w wiodących czasopismach naukowych.
Anna GrzywaczRóżnorodny, ale i trudny rynek czeka na polskie firmy. Tak mogą odnieść na nim sukces
O szansach i wyzwaniach związanych ze współpracą gospodarczą z państwami afrykańskimi z dr Anną Masłoń-Oracz, pełnomocniczką rektora SGH ds. Afryki, rozmawia Krzysztof M. Zalewski.
Krzysztof ZalewskiAzja Centralna – czy pandemia ma szansę wzmocnić regionalne spoiwa?
Czy okres bezpośrednio poprzedzający pandemię COVID-19 pozwolił na wykształcenie się trwałego trendu na współpracę wewnątrzregionalną, który miałby szanse ulec wzmocnieniu w konsekwencji pandemii?
Michał ChabrosInstytut Boyma partnerem programu NATO Youth Delegate of Poland
Młodzieżowy Delegat RP do NATO uzyska m.in. możliwość wzięcia udziału w szeregu konferencji, warsztatów i akademii tematycznych, a także okazję do poznania europejskiej klasy ekspertów oraz sposobu funkcjonowania instytucji Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Wszyscy znamy muzykę Fryderyka Chopina, prawie nikt z nas - urodzonej w 1823 r. polskiej kompozytorki – Tekli Bądarzewskiej - Baranowskiej. Obecnie - 160 lat po jej śmierci – Modlitwa Dziewicy jest prawdopodobnie najbardziej znanym „produktem made in Poland” w wielu państwach Azji. Choćby z tego względu Tekla Bądarzewska-Baranowska zasługuje na naszą pamięć. A być może także szersze wykorzystanie w promocji Polski w Azji Wschodniej.
Magdalena Sobańska-CwalinaPatrycja Pendrakowska uczestniczką Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach
Jako uczestniczka sesji "Handel, geopolityka, praktyka", podzieliła się spostrzeżeniami na temat tego, jakie rozwiązania powinna wdrożyć Polska celem zwiększenia skuteczności polityki wobec Azji.
Patrycja PendrakowskaAzja – integracja. Wokół polityki Polski wobec Azji
Serdecznie zapraszamy na kolejne spotkanie Instytutu Boyma, na którym zastanowimy się, jak powinniśmy lepiej wykorzystywać polskie szanse w Azji oraz jakie cele i środki powinna mieć polska polityka względem krajów i regionów kontynentu.
Tydzień w Azji #232: To pierwsza taka strategia wobec Chin. Niemcy zaostrzają kurs
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.