16 kwietnia premier Shinzo Abe rozszerzył wprowadzony 7 kwietnia stan zagrożenia z siedmiu najludniejszych prefektur (Tokio, Osaki oraz pięciu innych) na całą Japonię. Aby stan zagrożenia zakończył się planowo 6 maja, wprowadzone środki społecznego dystansu powinny ograniczyć społeczne interakcje o 70% i spłaszczyć krzywą zachorowań.
W całej Japonii liczba osób zakażonych wirusem Covid-19 przekroczyła 9 tysięcy przy 90 tys. przeprowadzonych testów. Dla porównania, w niemal 2.5 raza mniej zaludnionej Korei Południowej liczba zakażonych wyniosła 10 tys. osób przy 500 tys. przeprowadzonych testach. W zależności od prefektury, od 50% do 77% przypadków odnotowanych zakażeń pozostaje bez ustalonego źródła. Niska częstotliwość wykonywanych testów, jak i późna reakcja japońskiego, rządu spotkała się z krytyką opinii publicznej. Według symulacji eksperckiego zespołu prowadzonego przez prof. Hiroshiego Nishinurę z Uniwersytetu w Hokkaido, bez podjęcia odpowiednich środków zapobiegawczych, życie może stracić ponad 420,000 mieszkańców wysp.
Zanim stan zagrożenia został rozszerzony na całą Japonię, poszczególne prefektury indywidualnie zwracały się z prośbą o nadanie im odpowiedniego stanu, by mogły efektywniej walczyć z epidemią – dwie prefektury wprowadziły stan zagrożenia przed deklaracją rządu, chociaż nie miał on podstawy prawnej. Specjalny stan nadaje gubernatorom prefektur prawną możliwość wprowadzenia ograniczeń w organizacji życia publicznego: zamknięcia szkół, ograniczenie z korzystania lub tymczasowego zamknięcia kin oraz innych miejsc charakterystycznych dla dużych zgromadzenia. Stan zagrożenia uprawnia również regionalne władze do przywłaszczenia prywatnej własności – budynków i ziem – w celu świadczenia opieki lekarskiej.
Stan zagrożenia nie umożliwia jednak karania za nieprzestrzeganie zaleceń rządu ani wprowadzenia zakazu handlu. Nie przewiduje również zakazu przemieszczania się wewnątrz kraju – japońskie lotniska pozostają otwarte, a linie kolejowe kursują bez zmian. Powojenna konstytucja, proklamowana gdy w japońskiej pamięci łamanie praw człowieka z okresu II wojny światowej były cały czas świeże, gwarantuje szeroką ochronę praw obywatelskich, co uniemożliwia gwałtowną ingerencję w organizację życia społecznego.
Swoistym japońskim odbiciem pojedynku prezydenta Donalda Trumpa i gubernatora Nowego Jorku Andrewa Cuomo o sposób walki z epidemią jest spór między premierem Shinzo Abe a gubernatorką Tokio Koike Yuriko. Centrala wywierała presję na tokijskim zarządzie, by środki zapobiegawcze jak najmniej ingerowały w gospodarkę, podczas gdy gubernatorka stolicy naciskała na jak najszybsze ogłoszenie stanu zagrożenia.
W oczach opinii publicznej wersja „soft” premiera Shinzo Abe nie cieszy się uznaniem – według wyników ankiety telefonicznej opublikowanych 13 marca przez japońską agencję informacyjną Kyodo, 80% Japończyków uważa, iż stan zagrożenia został wprowadzony zbyt późno. Dodatkowo, społeczne poparcie dla rządu Abe spadło o 5.1 punktu procentowego w porównaniu z końcem marca.
Innym zapalnym punktem krytyki był nieudany filmik opublikowany na twitterze, w którym premier pokazuje w jaki sposób spędza kwarantannę – czytając książki, głaszcząc psa i popijając herbatę. Tweet został szybko sparodiowany, a gazety ironicznie nazwały premiera „Arystokratą Abe”, ukazując go jako tracącego kontakt z życiem zwykłego obywatela. Również ogromny projekt dostarczenia dwóch wielorazowych, materiałowych masek do każdego mieszkańca, prześmiewczo nazwany „Abenomask”, spotkał się z krytyką jako nieprzemyślany i wyrzucający w błoto pieniądze podatników.
Natomiast eksperci przewidują, iż wprowadzenie stanu zagrożenia w połączeniu z dramatycznym spadkiem wpływów z turystyki oraz przełożeniem Igrzysk Olimpijskich, będzie dotkliwym ciosem dla japońskiej gospodarki na skraju recesji. Ceny sklepów w priorytetowych dzielnicach Tokio i Osaki, niewzruszone od dekad, w ostatnich tygodniach spadły o ponad 30%, wzbudzając zainteresowanie inwestorów z Hongkongu. Istnieje obawa, iż output gospodarki w obecnym kwartale spadnie o ponad 20%.
By przeciwdziałać negatywnym skutkom walki z epidemią, rząd premiera Abe zaaprobował ekonomiczny pakiet ratunkowy opiewający na sumę 108 bilionów yenów (ok. 4 bilionów zł). W skład pakietu wchodzą m.in. transfer pieniężny na 300,000 yenów (ok. 12 tyś. zł) dla najbardziej poszkodowanych gospodarstw domowych, dofinansowania do 2 mln yenów (ok. 80 tys. zł) dla małych i średnich firm, których dochody spadły o ponad połowę oraz całkowite zwolnienie biznesów, których sprzedaż spadła o ponad połowę m.in. z podatku konsumpcyjnego oraz podatku od nieruchomości. Dodatkowo, wraz z rozszerzeniem stanu zagrożenia na całą Japonię, premier Abe zapowiedział dodatkowy transfer pieniężny na 100 tys. yenów (ok. 4 tys. zł) dla każdego obywatela. W zależności od stopnia kontroli epidemii, decyzja o dalszym przedłużeniu stanu zagrożenia lub jego wycofaniu, zostanie podjęta 6 maja.
Karolina Zdanowicz Ekspert ds. Japonii. Studentka drugiego stopnia filologii japońskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2018/2019 odbyła roczne stypendium rządowe MEXT na Nara Joshi Daigaku w Japonii. Do jej głównych zainteresowań badawczych należą powojenne kino japońskie oraz współczesna kultura masowa.
czytaj więcej
Północnokoreańscy pracownicy w Polsce – spotkanie z dr Nicolasem Levim
Serdecznie zapraszamy na spotkanie autorskie z dr Nicolasem Levim 4 lipca o godzinie 18:00.
Tydzień w Azji #157: Znów wrzenie na granicy kirgisko-tadżyckiej
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Invest and cooperate with Serbia or Poland? A dilemma for South Korean companies
This paper explains why Serbia may replace Poland as a strategic outsourcing centre for South Korean companies in Central and Southern Europe.
Nicolas LeviAzjatech #82: Japonia podwaja dotacje do samochodów elektrycznych zasilanych energią odnawialną
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji: Powyborcza Azja Centralna w optyce Moskwy i Pekinu
10 stycznia zakończył się wyborczy maraton w Azji Centralnej, w którym Kazachowie wybierali nowy skład parlamentu, a Tadżykowie i Kirgizowie nowego prezydenta, przy czym Kirgistan czekają jeszcze zaplanowane na maj wybory parlamentarne. Praktycznie we wszystkich republikach nie nastąpiły przetasowania we władzach.
Jerzy OlędzkiWszyscy znamy muzykę Fryderyka Chopina, prawie nikt z nas - urodzonej w 1823 r. polskiej kompozytorki – Tekli Bądarzewskiej - Baranowskiej. Obecnie - 160 lat po jej śmierci – Modlitwa Dziewicy jest prawdopodobnie najbardziej znanym „produktem made in Poland” w wielu państwach Azji. Choćby z tego względu Tekla Bądarzewska-Baranowska zasługuje na naszą pamięć. A być może także szersze wykorzystanie w promocji Polski w Azji Wschodniej.
Magdalena Sobańska-CwalinaQing Ming Jie – tegoroczne święto zmarłych dniem żałoby narodowej w Chinach
W Chinach na 24 godziny wstrzymano działalność wszystkich miejsc związanych z rozrywką. Producenci gier zostali zobowiązani do wyłączenia serwerów na dzień żałoby, a serwisy video zapełniły się materiałami o bohaterskiej walce personelu medycznego z koronawirusem.
Karolina ZałęgowskaTydzień w Azji #218: Między Bliskim Wschodem a Rosją. Chiny prowadzą bardzo niebezpieczną grę
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Ekspansja zagraniczna bez wychodzenia z biura
O zmianach w podejściu do wspierania ekspansji zagranicznej polskich spółek z Januszem Władyczakiem, prezesem KUKE, rozmawia Krzysztof M. Zalewski.
Krzysztof ZalewskiAzjatech #189: Zimna wojna rozszerza się. Czy USA zakażą chińskich usług w chmurze?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #115: USA układają na nowo cyfrowe puzzle na Indopacyfiku
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Azjatech #243: Ostry cios Amerykanów w Chiny. Jaka będzie reakcja Pekinu?
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #186: Laos wpadł w pułapkę chińskiego zadłużenia
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #308: Niemcy zmienią warunki wobec Chin? Polska może sporo ugrać
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Forbes: Dyplomacja kupiecka, czyli jak Berlin dogaduje się z Pekinem
(...) Silna gospodarka, liczba ludności, rozwinięte ośrodki naukowe i względna stabilność ekonomiczna sprawiają, że Chińczycy traktują Berlin jako swego strategicznego partnera. Na to jednak nakładają się tarcia między Pekinem a Waszyngtonem, dlatego Berlin, troszcząc się o interes ekonomiczny, szuka drogi środka
Patrycja PendrakowskaPrzegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
RP: Biznes po arabsku. WhatsApp zastąpił maila
Jak polskie firmy mogą osiągnąć sukces biznesowy w państwach Zatoki Arabskiej (Perskiej)? – z Agnieszką Klimczak, trenerką różnic kulturowych oraz autorką książki „Biznes po arabsku”, rozmawia dr Krzysztof M. Zalewski z Instytutu Boyma.
Krzysztof ZalewskiAzjatech #161: Chiny chcą stać się światowym supermocarstwem sztucznej inteligencji
Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #136: Indie straciły wiele na przejęciu Afganistanu przez talibów
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
Tydzień w Azji #174: Afganistan jest jak beczka prochu. Talibowie tracą kontrolę
Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.
W swoim artykule Patrycja Pendrakowska opisuje polityczne i gospodarcze okoliczności przebiegu pandemii koronawirusa w Polsce.
Patrycja PendrakowskaRP: Rynek południowokoreański: jakie są szanse i wyzwania dla polskich firm?
Firmy z Polski przejęły 90 proc. koreańskiego rynku mleka UHT. O sukcesach i wyzwaniach polskich firm w Korei Południowej, a także o postrzeganiu Polski jako miejsca inwestycji opowiada Anna Łagodzińska, szefowa seulskiego biura PAIH.
Andrzej PieniakPatrycja Pendrakowska and Paweł Behrendt on navigating Sino-Polish relations
We are proud to annouce, that Patrycja Pendrakowska and Paweł Behrendt made a contribution to the newest project of the Baltic Security Foundation, The Jamestown Foundation and the Baltic-American Freedom Foundation.
Kwartalnik Boyma – nr 4 (22)/2024
Z ogromną przyjemnością oddajemy w Państwa ręce najnowszy numer naszego Kwartalnika Boyma. W bieżącym wydaniu skupiamy się na dynamicznych przemianach zachodzących w Azji – zarówno w sferze politycznej, jak i gospodarczej – które kształtują wydarzenia w całym regionie.