Publicystyka

Wywiad: Chiny na rynku e-commerce jako bieżące wyzwanie dla Unii Europejskiej

Wywiad z dr. Aleksandrą Musielak - doktor nauk prawnych, absolwentką Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Wydziału Prawa Uniwersytetu Warwick, ekspertką Konfederacji Lewiatan ds. nowych technologii oraz rynku cyfrowego i telekomunikacyjnego.

Instytut Boyma 30.01.2020

Oczywistą oczywistością jest, że e-commerce to dzisiaj jeden z istotnych kanałów rozwoju handlu. Jaki udział i perspektywy ma w nim Unia Europejska?

Z tegorocznego raportu Fundacji Ecommerce wynika, że do końca 2019 roku wartość handlu elektronicznego w Europie wyniesie 621 mld euro, co oznacza to wzrost o 13,6% w porównaniu z sytuacją z ubiegłego roku, kiedy wartość wynosiła 547 mld euro. Europejskie platformy muszą się jednak liczyć z chińską konkurencją.

Dla porównania w 2017 roku wartość rynku e-commerce w Chinach przekroczyła 1 bilion dolarów. Szacuje się, że chiński transgraniczny handel elektroniczny rozwija się w tempie 20-30 % rocznie. W perspektywie kilku lat może zatem dojść do zrównania pozycji europejskich i pozaeuropejskich platform, które swe towary kierują do konsumenta w UE.

Właśnie, Chiny. Co w takim razie rozstrzyga o konkurencyjności świata e-commerce?

O kształcie współczesnego świata e-commerce decydują głownie duże platformy handlowe. Konkurują one między sobą na poziomie biznesowym, technologicznym i marketingowym. W warstwie biznesowo – technologicznej ważną rolę odgrywają m.in. cena produktu oraz wsparcie logistyczne procesów sprzedażowych. Klienci stawiają na tanie produkty, łatwo dostępne i do tego dostarczone szybko. Okazuje się, że w Europie, z roku na rok, na tych wszystkich polach zyskują platformy chińskie. Przykładowo, tegoroczne badania Gemius pokazują, że czwartą najlepiej rozpoznawalną marką spośród wszystkich e-serwisów działających w Polsce jest właśnie Aliexpress.

Warto dodać, że wsparcie Państwa Środka dla platform chińskich nie pozostaje bez znaczenia. E-serwisy zyskują dzięki powiązaniu z państwem i postrzegane są jako narzędzie służące rządowi chińskiemu. Najlepszym tego przykładem jest to, że Chiny prowadzą politykę zmierzającą do utrzymania swojego uprzywilejowanego statusu w ramach Światowego Związku Pocztowego (UPU) – jedna z najstarszych organizacji międzynarodowych, agenda ONZ, określająca standardy przesyłek pocztowych. Dzięki temu chińskie platformy zyskują na korzystnym dla siebie poziomie opłat za przesyłki pocztowe wysyłane z Chin do klientów zagranicznych.

Czyli Unia Europejska przegrywa tę rywalizację przez chiński model wsparcia biznesu, czyli de facto przez często zacieranie się granic pomiędzy biznesem, a administracją w Chinach?

Zgadza się. Ma to daleko idące konsekwencje co jest widoczne w sposobie funkcjonowania rynku e-commerce w Europie. Chiny zyskują właśnie na korzystnym zaszeregowaniu w ramach Światowego Związku Pocztowego, dzięki któremu chińskie platformy mogą stosować niskie opłaty za przesyłki np. do UE, przez co przesyłki są de facto subsydiowane przez inne kraje. To nie koniec korzyści.

Niskie ceny przesyłek z Chin wynikają również z braku opłaconego VAT i cła. Zaskakuje to klientów w Europie – ich przesyłki są zatrzymywane przez służby skarbowe i celne do czasu uiszczenia właściwych należności.  W Unii Europejskiej podejmowane są działania przeciwdziałające temu procederowi. Według wyliczeń firmy Copenhagen Economics VAT za przesyłki z Chin jest ściągany jedynie w przypadku 35 proc. przedmiotów importowanych przez operatorów pocztowych. Podczas gdy dla paczek obsługiwanych przez firmy kurierskie odsetek ten wynosi 98 proc. Według tych samych badań, tylko 47 proc. należnego cła jest naliczane w przypadku importowanych paczek dostarczanych do UE przez operatorów pocztowych i ponad 99 proc. w przypadku paczek dostarczanych przez kurierów.

W jakiej perspektywie czasowej sprawa w Międzynarodowej Unii Pocztowej może się rozstrzygnąć?

W Genewie, na tegorocznym Kongresie, impas w rozmowach na temat realnej zmiany dotychczasowego systemu obowiązującego w Światowym Związku Pocztowym, został przełamany. Okazał się, że strategia rządu USA, który od roku groził że opuści UPU, okazała się być skuteczna. Ostatecznie Stany Zjednoczone nie zrezygnowały z członkostwa w UPU – będą mogły ustalać własne stawki pocztowe począwszy od lipca 2020 r., a inne kraje będą mogły przejść na ustalanie własnych opłat w 2021 r., przy czym obowiązywać będzie pięcioletni okres stopniowego wprowadzania nowych stawek.

Co to może oznaczać dla chińskich platform oraz europejskich przedsiębiorców i konsumentów?

Pod wpływem zmian stawek w 2020 r. zmieni się sytuacja na rynku przesyłek w USA, które jako pierwsze skorzystają z benefitów nowego systemu. Nowe stawki będą początkowo ograniczone do 70% stawek krajowych z możliwością corocznego zwiększania o 1% do 80%. Dojdzie do wyrównania szans małych amerykańskich firm eCommerce’owych na ich rodzimym rynku w starciu z platformami z Chin. Globalnie przełomowy będzie 2021 r., kiedy pozostali członkowie UPU będą ustalać własne stawki za przesyłki, co przełoży się na większą konkurencyjność platform z innych krajów niż Chiny. Ceny za przesyłki transgraniczne pójdą tylko w górę – a koszt tej operacji zostanie przerzucony na konsumentów. Jednocześnie zmiany UPU zapoczątkują erę nowej rywalizacji między platformami – w konkurencji liczyć się będą te platformy, które oferują towary lepszej jakości, bezpieczniejsze oraz zapewniające szybką dostawę na adres klienta.

Branża e-commerce to kolejna odsłona sporu między UE i Chinami o to czy Chiny grają fair czy nie fair w polityce ekonomicznej.

Ograniczając się tylko do obserwacji rynku e-commerce można zauważyć, że platformy chińskie czują się uprawnione by grać na rynku europejskim, ale według ich reguł, nie zaś tych narzuconych przez UE. Przykładowo wiele platform chińskich zastrzega w regulaminach usług, że w razie sporu ze sprzedawcą klient z UE może wnieść skargę do sądu Hongkongu. Chińskie giganty e-commerce ustalają warunki na zwrot towaru zakupionego on-line czy nie wystarczająco precyzują zasady na jakich udzielają gwarancji na dany produkt. Dodatkowo nie informują konsumentów, że od przesyłek z Chin będą oni musieli zapłacić VAT oraz cło. W tym kontekście, mając na uwadze nagminne naruszanie standardów unijnych, trudno mówić o tym, że platformy chińskie w porównaniu z europejskimi grają fair na wspólnym rynku.

Niniejszy materiał znajdą Państwo w Kwartalniku Boyma nr – 3/2020

Adrian Zwoliński

Adwokat, doktorant nauk ekonomicznych w Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH. Zajmuje się gospodarką państw rozwijających się i rynkami finansowymi. Na co dzień ekspert Konfederacji Lewiatan ds. rynków finansowych. Analityk Instytutu Boyma w obszarze ekonomii i prawa gospodarczego państw rozwijających się. Był reprezentantem Business Centre Club w Radzie Konsultacyjnej ds. Zagranicznej Polityki Ekonomicznej przy Ministrze Spraw Zagranicznych i ekspertem BCC ds. prawa handlowego, własności intelektualnej i systemu prawnego państw Azji. W latach 2013 – 2015 reprezentant w Radzie Konsultacyjnej ds. Handlu i Usług przy Ministrze Gospodarki Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kupców i Drobnej Wytwórczości.

czytaj więcej

Forbes: Jeden stek, bez krwi, poproszę. Nowe specjały kuchni azjatyckiej

Najnowsze technologie pozwalają coraz wydajniej produkować mięso w laboratorium. Przedsiębiorcy z Azji znajdują się wśród najaktywniej poszukujących alternatywnych rozwiązań w dziedzinie technologii spożywczych i odważnie stawiają na nowinki w tej dziedzinie

RP: Dwie indyjskie umowy liberalizujące handel na horyzoncie. Wnioski dla Europy?

Coraz bardziej realne staje się zawarcie umowy handlowej Unia Europejska - Indie. Dlatego warto wyciągać wnioski z zakończonych niedawno negocjacji Indii ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi i Australią.

WICCI’s India-EU Business Council – a new platform for women in business

Interview with Ada Dyndo, President of WICCI's India-EU Business Council and Principal Consultant of European Business and Technology Centre

RP: Firmy z Chin rozpychają się na globalnym rynku chemicznym

W 2024 r. Chiny stały się wiodącym światowym eksporterem produktów chemicznych, wyprzedzając nie tylko USA i Niemcy, ale i całą UE. Na te zmiany reaguje Komisja Europejska. To też wyzwanie dla polskich eksporterów.

Azjatech #112: Inteligentne wkładki do butów z e-gumy poprawią wyniki sportowców

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #224: Dwa kraje już korzystają na rozwodzie Zachodu z Chinami

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Dlaczego Brunei wzmacnia prawo szariatu? Gospodarka napędzana strachem

Sytuacja makroekonomiczna Brunei Darussalam przypomina rumah melayu - bogaty malajski dom wzniesiony na palach, które może nie są przeżarte przez korniki i nie zawalą się w ciągu kilku tygodni, jednak co jakiś czas niepokojąco trzeszczą.

„Obyś była matką tysiąca synów” – status kobiety w społeczeństwie indyjskim

Konstytucja Indii z 1950 roku wprowadziła zasadę równości szans płci, która przyznaje kobietom i mężczyznom takie same prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym. Dlaczego zatem prawie czterdzieści procent dziewczynek w wieku 15-17 lat nie uczęszcza do szkół, wciąż kultywuje się zwyczaj przekazywania posagu a prenatalna selekcja płci to nadal ogromny społeczny problem?

Azjatech #109: Japońskie roboty przeprowadzają nawet 2500 testów PCR dziennie

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #86: Honda żegna się z Europą

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Rynek gamingowy w Indiach, czyli krajobraz po rewolucji Jio

Choć dziś rynek gamingowy w Indiach nie jest jeszcze najbardziej zyskowny, to z powodu swojej względnej otwartości, młodej i dynamicznej populacji może być jednym z kluczowych miejsc w przyszłości, gdzie kształtują się globalne trendy i gusta.

Forbes: Jeden z najbardziej zanieczyszczonych krajów świata chce zarabiać na OZE

Gdzie jest Nowe Delhi na drodze do neutralnej klimatycznie energetyki i czy warto je w tej podróży wesprzeć.

Patrycja Pendrakowska współzałożycielką WICCI’s India-EU Business Council

Dzieląc się wiedzą, możliwościami biznesowymi i najlepszymi praktykami Rada pomaga zwiększać świadomość o udziale kobiet w rozwoju relacji Indii i Unii Europejskiej.

Różnorodny, ale i trudny rynek czeka na polskie firmy. Tak mogą odnieść na nim sukces

O szansach i wyzwaniach związanych ze współpracą gospodarczą z państwami afrykańskimi z dr Anną Masłoń-Oracz, pełnomocniczką rektora SGH ds. Afryki, rozmawia Krzysztof M. Zalewski.

Tydzień w Azji #72: Nowoczesna infrastruktura ma ożywić chińską gospodarkę po kryzysie

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji: Korea Południowa w światowym wyścigu technologicznym- standard 6G już w 2026 roku?

Na początku sierpnia tego roku premier Korei Południowej Chung Se-kyun przedstawił rządową strategię wsparcia krajowego przemysłu technologicznego w badaniach nad rozwojem kolejnej generacji sieci komórkowej, mającej zastąpić dopiero co wprowadzony standard 5G.

Tydzień w Azji #202: Australijska lekcja dyplomacji. Tak trzeba rozmawiać z Pekinem

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #331: Rosyjska ropa kością niezgody Indii z Zachodem. Działania UE i USA mogą przynieść odwrotny skutek

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #57: Problemy polskiej strategii promocji gospodarczej

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

RP: Gospodarcza rywalizacja Uzbekistanu z Kazachstanem. Kogo wybiorą inwestorzy?

Dotychczas pozycja Kazachstanu jak lidera napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Azji Centralnej nie podlegała dyskusji. Teraz jednak o inwestorów mocno zabiega też sąsiedni Uzbekistan. Oba kraje zaczynają na tym polu mocno rywalizować.

Już wkrótce: Targi China Homelife 2019

Już wkrótce, 29 maja 2019 roku, w Nadarzynie w hali PTAK Expo rozpoczną się największe w Europie Środkowo-Wschodniej targi: China Homelife 2019. Polska jako ważny punkt na planie Nowego Jedwabnego Szlaku stanowi dla Chińczyków istotne miejsce do nawiązywania relacji biznesowych.

Tydzień w Azji #322: Zachodni myśliwiec poległ od chińskiej broni. „Historyczny moment” budzi jednak wątpliwości

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #104: Azjatyckie echa ataku na Kapitol

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości

Walka o dom, która trwała 27 lat. Historie rdzennych Tajwańczyków #2

Zagłębiając się w lokalną politykę Tajwanu niemal ciągle słyszymy od włodarzy wyspy, jak ważnymi wartościami są dla nich równość i inkluzywność. I chodzi tu nie tylko o osoby nieheteronormatywne, ale także o podkreślenie multikulturowości charakteryzującej wyspę.