Gospodarka

Handel ciągnie w dół gospodarki Dalekiego Wschodu

Eksport i import w większości najważniejszych gospodarek regionu maleje. Źle wróży to globalnej koniunkturze. Szczególne problemy dotyczą przemysłu elektrycznego i technologicznego.

Instytut Boyma 23.07.2019

Azja odpowiada za ponad 60% światowego wzrostu gospodarczego. W związku z tym warto obserwować poczynania tamtejszych gospodarek, jako że może to pokazać, jaka koniunktura będzie widoczna na świecie w najbliższych miesiącach. Od kilkunastu miesięcy najważniejszą obawą obserwatorów ekonomicznych jest trwająca wojna handlowa USA z Chinami. Nacjonalizm ekonomiczny prowadzony przez działania protekcjonistyczne rozszerza się także na inne kraje regionu. W jaki sposób na to reaguje wymiana towarów między państwami, który jest podstawą rozwoju wielu krajów Dalekiego Wschodu? Zapraszam do przeglądu najważniejszych gospodarek i wyników handlu międzynarodowego.

Chiny: dane z czerwca dotyczące handlu są w dalszym ciągu rozczarowujące. Import towarów z tego państwa spadł o 7,3% r/r, z kolei eksport odnotował mniejszy spadek, bo o 1,3% r/r. Jeszcze rok temu wzrosty zarówno eksportu, jak i importu, były na poziomach dwucyfrowych. Najbardziej ucierpiała wymiana handlowa oczywiście ze Stanami Zjednoczonymi – w ciągu pierwszej połowy tego roku, chiński eksport do USA spadł o 8,1%, a import towarów z USD spadł aż o 29,9%. Naturalnie doprowadziło to do zwiększenia się nierówności w bilansie handlowym pomiędzy oboma państwami. Co jednak ważne, spadki wyników handlowych były rezultatem nie tylko niekorzystnej sytuacji na poziomie międzynarodowym, ale także, a może nawet przede wszystkim, postępującego spowolnienia gospodarczego. Przemysłowy indeks PMI spadł w czerwcu poniżej poziomu 50 pkt, co obrazuje przewagę negatywnych nastrojów wśród chińskich producentów. Pomimo lepszych od oczekiwań realnych danych z II kwartału z gospodarki, na horyzoncie nie widać możliwości odwrócenia negatywnych trendów w wymianie handlowej.

Tajwan: w czerwcu zarówno eksport, jak i import odnotowały wzrosty – o 6,6% i 0,5% r/r. Eksport po siedmiu miesiącach spadków wreszcie podskoczył i przekroczył zero. Spowodowane jest to tym, że Tajwan bardzo dużą część swojej produkcji związał z przemysłem technologicznym. Jeśli ten przemysł na poziomie globalnym ma pewne problemy, od razu jest to odczuwalne na Tajwanie. Kolejne miesiące będą istotne dla stwierdzenia, czy te problemy zostały pokonane i pojawi się trend wzrostowy, czy był to tylko pojedynczy przypadek. Pomóc tajwańskiej gospodarce może również niepewność dotycząca Chin. Jeśli firmy produkujące w Państwie Środka będą dochodzić do wniosku, że obecna sytuacja wewnętrzna i zewnętrzna przedłuża się i powoduje zbyt dużą niepewność, wtedy Tajwan jest jednym z miejsc, gdzie taki przemysł może się przenieść.

Japonia: czerwcowe dane dotyczące eksportu pokazały, że siódmy miesiąc z rzędu jego wzrost znalazł się pod kreską — tym razem o 6,7% r/r. Podobny spadek odnotował import, o 5,2% r/r, a nastroje przedsiębiorców przemysłowych mierzonych wskaźnikiem Tankan są na najniższym poziomie od 3 lat. Podobnie jak w przypadku Chin, przyczyną jest pogorszenie nastrojów na świecie spowodowane trwającą wojną handlową USA z Chinami czy innymi wprowadzanymi w ostatnim okresie cłami. Ponadto japońska gospodarka, pomimo nieustannie prowadzonej ultra luźnej polityki pieniężnej i polityki gospodarczej nazwanej od osoby japońskiego premiera Abenomiki, wciąż nie jest w stanie osiągnąć zadowalającego wzrostu. Pogarszające się wskaźniki, wraz ze świeżo wprowadzonymi restrykcjami w wymianie handlowej między Japonią i Koreą Południową sprawiają, że japoński bank centralny ma wrócić do dalszego luzowania polityki pieniężnej. To wszystko sprawia, że najprawdopodobniej Japonię w bliskiej przyszłości czekają dalsze problemy gospodarcze.

Korea Południowa: w czerwcu zarówno import, jak i eksport odnotowały dwucyfrowe spadki w porównaniu z danymi z zeszłego roku, odpowiednio 11,1% i 13,5%. Dla Korei dwaj najwięksi partnerami dokąd są wysyłane towary to Chiny i USA, czyli państwa toczące ze sobą wojnę handlową. W szczegółowych danych widać, że w największym stopniu za spadek eksportu winę ponoszą półprzewodniki, jako że ich eksport spadł o 25,5% r/r. Jeśli dołożyć do tego aktualny konflikt na linii Tokio-Seul, w wyniku którego Japonia ogranicza swobodny dostęp do niektórych materiałów potrzebnych do wykonywania m.in. właśnie półprzewodników, to sytuacja może się jeszcze bardziej pogorszyć. Po stronie odbiorców z kolei ciąży obniżanie się popytu na świecie na smartfony i słabnąca koniunktura m.in. w Chinach. By poprawić sytuację, w Korei obniżono w tym miesiącu stopy procentowe, ale dopóki nie nastąpi poprawa czynników zewnętrznych, handel, a co za tym idzie gospodarka południowokoreańska, będzie uzyskiwać słabe wyniki gospodarcze.

Wietnam: w ciągu pierwszych sześciu miesięcy był to najważniejszy kraj regionu, który zarówno w imporcie, jak i eksporcie dóbr odnotował wzrosty. Były one w wysokości 10,5% i 7,3% w ciągu pierwszych sześciu miesięcy tego roku w porównaniu z takim samym okresem roku ubiegłego. Największe znaczenie miał eksport z tego kraju do USA, który w tym okresie wzrósł o 27,4%. W nieco mniejszym stopniu wzrósł także eksport do ważniejszych gospodarczo państw regionu, takich jak Korea Południowa. W połączeniu ze zwiększonym napływem inwestycji zagranicznych – w pierwszej połowie tego roku ten wzrost wynosił 8%, a o kilkadziesiąt procent wzrosły zobowiązania dotyczące nowych bezpośrednich inwestycji zagranicznych – widać, że Wietnam znacząco skorzystał z chińsko-amerykańskiej wojny handlowej. W jej wyniku przedsiębiorcy zniechęceni niepewnością i rosnącymi kosztami pracowników masowo przenoszą swoje linie produkcyjne właśnie do Wietnamu. To jednakże przykuło uwagę amerykańskiej administracji, która grozi wprowadzeniem ceł na import z tego kraju. Jeśli do tego dojdzie, może to oznaczać załamanie wymiany zagranicznej. Obecnie jednak trwa korzystanie z problemów sąsiada.

Filipiny: tamtejszy urząd statystyczny w lipcu ujawnił dane z maja tego roku, z których wynika, że eksport wzrósł o 1% r/r, a import spadł o 5,4% r.r. Wyniki te nie są złe w skali regionu, jednakże w związku z innymi gorszymi danymi statystycznymi, Bank Centralny Filipin dokonał już w tym roku jednego obcięcia stóp procentowych. Pierwszy kwartał tego roku był pod względem wzrostu gospodarczego najsłabszym od czterech lat. Niewykluczone jest, że do końca roku stopy procentowe zostaną obcięte jeszcze przynajmniej jeden lub dwa razy.

Singapur: kraj, którego gospodarka opiera się na wymianie handlowej, odnotował w czerwcu jedne z największych spadków w regionie. Import spadł o 4,8% r/r, a eksport z wyłączeniem ropy naftowej spadł o 17,3% r/r. Wyróżnić należy jeszcze jeden wskaźnik: eksport elektroniki spadł w ciągu roku o 31,9%, co jest najgorszym wynikiem od kryzysu finansowego z 2009 roku, kiedy ten spadek był nieznacznie większy. Eksport Singapuru w ponad 35% stanowią półprzewodniki, więc spadek popytu produktów technologicznych na świecie musiał znaleźć odzwierciedlenie w tym państwie-mieście. Między innymi z tego wyniknął największy od sześciu lat spadek o 3,4% annualizowanego wzrostu PKB Singapuru w II kwartale tego roku. Sytuacja gospodarcza Singapuru często jest uważana za zwiastun tego, co się będzie działo z globalnym popytem ze względu na uzależnienie od handlu międzynarodowego.

Malezja: w lipcu ukazały się dane majowe, z których wynika, że import wzrósł o 1,4% r/r, a eksport o 2,5% r/r. Wzrost eksportu w największej mierze wyniknął z pierwszego od 15 miesięcy wzrostu poziomu handlu towarami rolniczymi, konkretnie oleju palmowego – o 17,5%. Co ciekawe, wbrew regionalnemu trendowi, wzrost handlu utrzymał się w kategorii elektroniki. Z ważniejszych rynków regionu, państwem, do którego eksport w ciągu ostatniego roku zmalał były, podobnie jak w innych przypadkach państw, Chiny. W pierwszym kwartale tego roku dane dotyczące handlu w Malezji były negatywne, więc obecny wzrost daje nadzieję na lepsze wyniki gospodarcze niż wzrost 4,5% r/r z I kwartału tego roku.

Tajlandia: według czerwcowych danych, zarówno import, jak i eksport odnotowały spadki – kolejno o 9,4% r/r i 2,2% r/r. Zmniejszenie wielkości handlu zagranicznego utrzymuje się w tym państwie już od kilku miesięcy, chociaż spadek eksportu w ostatnim miesiącu trochę się zmniejszył. Nie zmienia to jednak faktu, że podobnie jak inne państwa regionu, znajdujące się w globalnym łańcuchu dostaw, Tajlandia w I kwartale tego roku odnotowała najsłabszy wzrost gospodarczy od czterech lat – wyniósł on 2,8% r/r. Bank centralny wciąż utrzymuje stopy procentowe na niezmienionym poziomie, mimo że pojawiają się głosy, w tym wicepremiera Somkida Jatusripitaka, że niedługo obcięcie stóp będzie potrzebne.

Indonezja: czerwcowe dane pokazują, że eksport spadł o 9% r/r, a import wzrósł o 2,8% r/r. Jest to tym samym pierwszy wzrost importu od grudnia zeszłego roku. Co ciekawe, pozytywne dane pokazały się po rekordowym 17% spadku sprzed miesiąca i są prawdopodobnie efektem niskiej bazy sprzed roku. Eksport od listopada zeszłego roku nieustannie notuje spadki w porównaniu do danych sprzed roku. Od początku tego roku o 7,7% w stosunku do tego samego okresu rok temu spadł import surowców i produktów pomocniczych, co może sygnalizować spowolnienie aktywności gospodarczej. Innymi powodami są oczywiście pogarszające się nastroje co do wymiany handlowej na świecie i zwalnianie tempa rozwoju  innych kluczowych gospodarek.

Indie: Zarówno import, jak i eksport spadły, co wynika z czerwcowych danych – kolejno o 9,7% i 9,1% r/r. Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku eksportu to pierwszy spadek od dziewięciu miesięcy, a w przypadki importu od czterech miesięcy. Poza wojną handlową Chin z USA, kwestią, która dopiero zaczyna mieć wpływ na wymianę handlową Indii, jest wzajemne nałożenie na siebie ceł pomiędzy Indiami a USA. W czerwcu tego roku Stany Zjednoczone zakończyły również preferencyjny status Indii, jeśli chodzi o handel, w związku z czym część towarów nie będzie mogła już być eksportowana do USA bez cła. Wzrost PKB w I kw. tego roku w Indiach wyniósł 5,8%, co jest najsłabszym wynikiem od pięciu lat. Trudno oczekiwać, by w takim otoczeniu wymiana handlowa miałaby odzyskać tendencję wzrostową.

Maksym Gdański

Analityk ds. Filipin, gospodarki Chin i regionu Azji Południowo-Wschodniej. Absolwent studiów licencjackich z ekonomii i stosunków międzynarodowych w Szkole Głównej Handlowej, gdzie będzie kontynuował karierę naukową. Zainteresowania: stosunki polityczne i gospodarcze w rejonie Morza Południowochińskiego ze szczególnym uwzględnieniem Filipin, gospodarka chińska, chińsko-amerykańskie relacje gospodarcze. Wielbiciel literatury faktu poświęconej relacjom społecznym w krajach rozwijających się.

czytaj więcej

Adam Institute for Democracy & Peace – Crowdfunding Campaign December 2020

Democracy in Israel is in crisis. And if we don't educate for democracy, it just won't exist. It's that simple. The actual teaching of democracy, on the other hand, isn't so simple. It requires experience, theoretical and practical knowledge and the flexibility to adapt to our ever-changing reality.

Tydzień w Azji #139: Kryzys rozlewa się po Azji Centralnej

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #287: Świat szuka nowej Doliny Krzemowej. Te dwa kraje są w grze

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Zarys problematyki bezpieczeństwa regionalnego Azji Centralnej

Celem prezentowanego opracowania jest przybliżenie tematyki bezpieczeństwa regionalnego w Azji Centralnej w kontekście polityki regionalnej i zdolności poszczególnych republik do przeciwdziałania i eliminacji zagrożeń ze strony sił zewnętrznych.

Transcultural Winter School 2021 (8-12 listopada)

Tegoroczny projekt badawczy TSRG 2021, będący wspólną inicjatywą Leadership Excellence Institute Zeppelin (LEIZ) i Boym Institute, kontynuowany był w ramach Transcultural Winter School na Zeppelin University we Friedrichshafen, w dniach 8-12 listopada.

RP: Latymowicz: Polscy przedsiębiorcy coraz chętniej inwestują w produkcję w Indiach

Polskie spółki od lat eksportujące towary do Indii coraz chętniej przenoszą tam część produkcji. Mają już w Indiach lokalne kontakty, sieć dystrybutorów i klientów. Produkcja tam pozwala im zwiększyć skalę działalności - mówi dr Judyta Latymowicz.

Co łączy szamanów i generałów? O problemie weryfikacji wewnętrznych konfliktów Korei Północnej

Ilość potwierdzonych egzekucji i częste zniknięcia polityków przypominają o tym, że w Korei Północnej rządzą zasady społecznego darwinizmu, a próby ograniczenia władzy Kim Dzong-una mogą zostać uznane za wrogie i potraktowane bezwzględnie.

Azjatech #229: Sztuczna inteligencja sprzyja oszustom randkowym w Indiach

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji #304: Nowa ziemia obiecana dla polskich firm. Pierwsi śmiałkowie już tam są

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Forbes: Bieda jest kobietą. Indyjski rynek pracy wyjątkiem na skalę światową

Indie to jeden z nielicznych krajów świata, w którym współczynnik aktywności zawodowej kobiet maleje wraz z rozwojem gospodarczym kraju. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Bank Światowy, w ciągu ostatnich 30 lat udział Indusek w rynku pracy spadł o blisko 10 proc.

Azja – integracja. Wokół polityki Polski wobec Azji

Serdecznie zapraszamy na kolejne spotkanie Instytutu Boyma, na którym zastanowimy się, jak powinniśmy lepiej wykorzystywać polskie szanse w Azji oraz jakie cele i środki powinna mieć polska polityka względem krajów i regionów kontynentu.

Tydzień w Azji #85: Indie mogą zdetronizować Chiny na rynku wartym 90 mld dol.

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Azjatech #45: Koronawirus zmienia e-commerce. Oto lekcja z Państwa Środka

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Tydzień w Azji: Czy kolejny rok koreański film Minari zdominuje tegoroczne Oscary?

Rok 2020 był dla kinematografii południowokoreańskiej rokiem triumfu - po raz pierwszy koreański film zdobył tak wiele nagród - w tym najważniejszą nagrodę Oscara i to na dodatek w 4 kategoriach (...) Rok 2021, za sprawą filmu “Minari” zapowiada się równie ekscytująco dla kinematografii koreańskiej. 

Agresja Rosji w Ukrainie. Co na to Chiny? Bachulska, Góralczyk, Zwoliński | Dziesiątka z Boymem

Zapraszamy wszystkie słuchaczki i wszystkich słuchaczy do odtworzenia „Dziesiątki z Boymem”, czyli serii podcastów tworzonych z ekspertami Instytutu Boyma. Opowiadamy w nich o procesach i wydarzeniach w Azji, które mają globalne znaczenie. Zachęcamy do obserwowania naszych kanałów na SoundCloud oraz Spotify!

Kwartalnik Boyma – nr 2 (8) /2021

Głównym tematem niniejszego wydania Kwartalnika Boyma jest bezpieczeństwo.

Tydzień w Azji #210: Chiny testują nową formę kapitalizmu

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Online Course: „Educational tools for addressing the effects of war”

The Adam Institute for Democracy and Peace is offering “Betzavta” facilitators, middle school and high school educators, social activists, communal activists and those assisting refugees an online seminar to explore educational issues related to wartime.

RP: Pierwsze forum rektorów uczelni Polski i Uzbekistanu, czyli od nauki po biznes

Ostatnie tygodnie przyniosły Uzbekistanowi szereg ważnych wydarzeń o charakterze politycznym. Pod koniec kwietnia przeprowadzono referendum dotyczące zmian w konstytucji. W pierwszej dekadzie maja prezydent Szawkat Mirzijojew ogłosił przedterminowe wybory prezydenckie. Odbędą się one już 9 lipca br.

Azjatech #161: Chiny chcą stać się światowym supermocarstwem sztucznej inteligencji

Azjatech to cotygodniowy przegląd najważniejszych informacji o innowacjach i technologii w krajach Azji, tworzony przez zespół analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Instytut Boyma dla PAP o pożarze chińskiego śmigłowcowca desantowego

Informujemy, iż analitycy Instytutu Boyma udzielili komentarza dla Polskiej Agencji Prasowej na temat pożaru na chińskim śmigłowcowcu desantowym typu 075, który wybuchł 11 kwietnia w stoczni Hudong-Zhonghua Shipbuilding w Szanghaju.

Forbes: Paliwo ze stepów. Czy państwa Azji Centralnej ruszą na ratunek Europie?

Wybuch wojny w Ukrainie wywołał kryzys energetyczny w Europie, uwidaczniając zależność państw Unii od dostaw węgla, gazu i ropy naftowej z Rosji.

Tydzień w Azji #129: Wyścig o wietnamski rynek LNG. Amerykańskie zostają w tyle

Przegląd Tygodnia w Azji to zbiór najważniejszych informacji ze świata polityki i gospodarki państw azjatyckich mijającego tygodnia, tworzony przez analityków Instytutu Boyma we współpracy z Polskim Towarzystwem Wspierania Przedsiębiorczości.

Chińska aktywność na rynku wydobywczym w Nigerii

Jednym z ważniejszych źródeł ropy dla Państwa Środka w Afryce jest Nigeria, od lat znajdująca się w afrykańskiej czołówce państw eksportujących ten surowiec. Inwestycje prowadzone w Nigerii przez zagraniczne koncerny, niekoniecznie tylko chińskie, ale także brytyjskie i włoskie, są jednak w wielu przypadkach oceniane przez miejscowe organizacje pozarządowe jako kontrowersyjne.